میثم قهرمان

میثم قهرمان

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۴ مورد از کل ۱۴ مورد.
۱.

فرهنگ سیاسی؛ یک بررسی مفهومی و نظری

کلید واژه ها: فرهنگ سیاسی نظام سیاسی جامعه پذیری سیاسی دگرگونی پذیری توسعه سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱۷ تعداد دانلود : ۱۴۴۳۸
مفهوم فرهنگ سیاسی هرچند از مدت ها قبل در ادبیات سیاسی و اجتماعی غرب مورد توجه و شناسایی قرار گرفته است، اما در ادبیات سیاسی و اجتماعی ایران، با وجود تلاش هایی که انجام پذیرفته، چندان شناخته شده نیست و این در حالی است که شناخت نگرش های سیاسی جامعه، یکی از مسائل مهم برای برنامه ریزان سیاسی و اجتماعی و اندیشمندانی است که دغدغه توسعه ی کشور را دارند. این مسئله بطور کلی انجام تحقیق پیرامون موضوع فرهنگ سیاسی را ضروری می سازد. هدف این مقاله، بررسی مفهوم فرهنگ سیاسی و برخی موضوعات مرتبط با آن، از جنبه ای نظری می باشد. در این پژوهش، چیستی و چگونگی روند شکل گیری مفهوم فرهنگ سیاسی از گذشته تا به امروز و انواع آن و نیز چگونگی ارتباط این مفهوم با مواردی چون: تحول و دگرگونی ، ساختار سیاسی، و توسعه سیاسی و نیز دلایل اصلی اهمیت رهیافت فرهنگ سیاسی مورد بررسی قرار می گیرند. ضمنا، روش تحقیق این مقاله، توصیفی تحلیلی می باشد.
۳.

اینترنت و رادیکال دموکراسی: درآمدی بر شکل گیری رادیکال دموکراسی مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رادیکال دموکراسی اینترنت (فضای مجازی) رادیکال دموکراسی مجازی و گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۵ تعداد دانلود : ۶۶۲
دموکراسی کثرت گرای رادیکاللاکلائو و موفه راهی است برای خاتمه دادن به هر گونه اندیشة ذاتی دربارة زندگیسیاسی؛ راهی که در آن قدرت های پراکنده، هژمونی هایموازی و در نتیجه گفتمان های متعدد شکل می گیرد. گفتمان هایی کهتوانایی اقناع و اشباع کنندگی گزاره های آنها می تواند آنه ا را به گفتم ان هژم ونیک تب دیل نماید. اما آنچهدر این دموکراسی رادیکال پراهمیت جلوه می نماید آن است که در نتیجة توسعة فرهنگیناشی از پست مدرنیسم و بازی های گفتمانی بایدغیریت و تکثر موجود در جامعه در شکل رقابت حفظ شود. نگارندگان معتقدند که بر خلافدنیای واقعی، درون فضای مجازی امکان تحقق چنین رقابتی فراهم می گردد. از اینرو در این نوشتار از آن به رادیکال دموکراسیمجازی یاد می گردد؛ رادیکال دموکراسی ای که توانایی بسیاری برای تأثیرگذاری در زندگی اجتماعی وسیاسی دارد. در نتیجه سؤال اصلی این مقاله که درصدد پاسخ به آن هستیم، این است کهاینترنت چگونه باعث شکل دهی و تحقق رادیکال دموکراسی مجازیمی شود؟ فرضیة نوشتار حاضر این است که فضای مجازیِاینترنت با ویژگی های منحصر به فردی نظیر ابرمتنی، ابرشبکه ای، کنش تعاملی وتمرکززدایی قدرت رسانه ای که به وسیلة دو ویژگی امکان دست یابی به هویت مجازی وامکانات تخصصی و فنی غیر انحصاری اینترنت تضمین می گردد، توانایی شکل دهی به رادیکال دموکراسی مجازی را دارد.
۴.

امکان سنجی تحلیل پارادایمی در فلسفه سیاسی فارابی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در ایران تاریخ و مبانی اندیشه سیاسی در ایران اسلامی تاریخ و مبانی اندیشه سیاسی در ایران تا زمان صفویه
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در اسلام
  4. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در اسلام تاریخ و مبانی اندیشه سیاسی در جهان اسلام
تعداد بازدید : ۱۲۵۰ تعداد دانلود : ۶۹۲
تاکنون مطالعات گوناگونی درباره فلسفه سیاسی «فارابی» صورت گرفته است، اما یکی از رهیافت هایی که می تواند چشم انداز تازه ای را برای فهم فلسفه سیاسی فارابی بازنماید، تحلیل پارادایمی است. در این نوشتار، به امکان سنجی تحلیل پارادایمی در فلسفه سیاسی فارابی خواهیم پرداخت. به عبارت دیگر، بررسی خواهیم کرد که آیا با استخراج مبانی و پیش فرض های پنج گانه فلسفه سیاسی فارابی می توان تحلیل پارادایمی از آن ارائه نمود؟ فرضیه نوشتار حاضر بدین قرار است که با استخراج چنین مبانی و پیش فرض هایی می توان تحلیلی پارادایمی از فلسفه سیاسی فارابی ارائه کرد؛ تحلیلی که در آن، علاوه بر تفکیک مبانی هستی شناسی، معرفت شناسی، انسان شناسی، اجتماع شناسی و فرجام شناسی، می توان خط سیر منطقی و پیوستگی معناداری میان این مبانی برقرار کرد.
۵.

تحلیل محتوای کیفی الگوی نظام سیاسی در کتاب ولایت فقیه امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل محتوای کیفی امام خمینی حکومت اسلامی الگوی نظام سیاسی کتاب ولایت فقیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۲ تعداد دانلود : ۷۸۳
در تحلیل سیر اندیشه امام خمینی(;) کتاب ولایت فقیه از جایگاه منحصربه فردی برخوردار است. تحلیل و فهم کتاب ولایت فقیه به دلیل محتوای خاصش که در آن مؤلفه ها و مقولات متعددی در حال گفتگو و ارتباط می باشند، نیازمند به کارگیری روش شناسی های مناسب می باشد. در این نوشتار، بر اساس روش تحلیل محتوای کیفی در پی فهم کتاب ولایت فقیه می باشیم. روش تحلیل محتوای کیفی علاوه بر اینکه می تواند تفسیری خاص را از این کتاب ارائه دهد، از آن جهت که روشی پایه ای است، نتایج آن می تواند راهگشای محققین برای تحلیل گفتمان و دیگر روش های کیفی جهت تحلیل کتاب ولایت فقیه باشد. تحلیل محتوای کیفی را با مشخص نمودن وجوه معنایی متن و سپس برچسب زدن به آن ها در قالب کدها آغاز می نمائیم و در ادامه با مقوله بندی کدها و قرار دادن مقولات در ذیل تم های مناسب، ارتباطات و پیوندهای بین مقوله ها را کشف می کنیم تا از این طریق بتوانیم تفسیری خاص از الگوی نظام سیاسی در کتاب ولایت فقیه را ارائه نمائیم. نهایتاً، نتیجه به دست آمده از تحلیل محتوای کیفی و روح حاکم بر کتاب ولایت فقیه از یک سو وجود مبانی «حکومت مطلوب در اسلام» و از سوی دیگر، «لزوم انقلاب» را تشکیل می دهد.
۶.

ترور و تفکر؛از هابرماس و چامسکی تا دریدا (نقدی شکلی و محتوایی بر کتاب ترور و تفکر)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۱۸ تعداد دانلود : ۷۲۴
در این مقاله به نقد و بررسی نسبت ترور و تفکر در آرای ایگلتون، هابرماس، دریدا و چامسکی در کتاب «ترور و تفکر» پرداختیم. کتاب حاضر از آن جهت که حاوی دیدگاه های متفاوت و گاهاً متضادی درباره دو واژه بحث برانگیز در اندیشه سیاسی(ترور و تفکر) می باشد، خواننده را در معرض چالش تئوریک درباره یک پدیده واحد(نظیر واقعه 11 سپتامبر) قرار می دهد و بدین ترتیب، ذهنیت پیچیده ای برای خوانندگان ایجاد می گردد تا درباب پدیده های پیچیده اجتماعی تأمل بیشتری نمایند. در نقدی کلی تمام دیدگاه های فوق(هر کدام از منظری خاص)، نسبت به تاریخ نگاری یک واقعه تروریستی با اشکالاتی روبه رو هستند که این مانع برقراری نسبت میان ترور و تفکر و به تبع آن درک یک پدیده با ابعاد متفاوت آن می گردد که در نقدهای انجام شده تلاش گردیده تا به آن پرداخته شود.
۷.

روش فوکو به مثابه سوژه شدن و توسعه یک زیستِ درون ماندگار نقد و بررسی کتاب تبارشناسی خاکستری است: تأملاتی درباره ی روش فوکو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۶۲۷ تعداد دانلود : ۳۸۰
دغدغه ی اصلی این نوشتار مقابله با عقلانیت حاکم بر علوم انسانی است که تألیفات و کلاس های درس «فوکوی بی خطر و بهنگام» را ممکن می کنند. عقلانیتی که فوکو را برای بازتولید روابط استاد – دانشجویی و نگارش رساله ها و کتب علمی از آنِ خود کرده است. برطبق این عقلانیت، ابتدا فوکو دوره بندی می شود و سپس این دوره ها توسط استادی که به عنوان سوژه روبه روی ابژه ی فوکو قرار گرفته است و شیوه ی ارجاعات علمی را به طور دقیقی رعایت می کند، تدریس می شوند. درحالیکه فوکوی حقیقی (حقیت نه به معنای ارجاعات دقیق سوژه به ابژه ی آثار فوکو)، فوکوی نابهنگامی است که در زمانِ حال یک زیستِ درون ماندگار را توسعه می دهد. بنابراین، جهت مقابله با فوکوی دانشگاهی شده باید خوانشی از فوکو ارائه داد که دارای هیچ دوره بندی ای نیست (حتی نباید دوره ها را در ارتباط با یکدیگر فهم کرد) ، زیرا این دوره بندی کردن ها فضا را برای به تسخیر درآورده شدنِ فوکو توسط نیروهای عقلانیت دانشگاهی فراهم می کند. درنتیجه، باید روش فوکو را سوژه شدن و تولید مدام امر نابهنگام دانست که سوژه منقادسازی های دانش و روابط قدرت درون ماندگارِ سوژه به مثابه ی یک زیستِ درون ماندگارند.
۸.

زرتشت، امر سیاسی و اندیشه های شکل گیری امپراطوری ساسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: آموزه های زرتشتی امپراطوری ساسانی امر سیاسی دوست و دشمن خیر و شر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۳۷۳
در این نوشتار، بر مبنای نظر کارل اشمیت به امر سیاسی و با محور قرار دادن مفهوم شر در آموزه های زرتشت، عقاید زرتشتی و اندیشه های شکل گیری امپراطوری ساسانی را قرائت کردیم. به گمان نویسندگان در آموزه های زرتشتی، مفهوم شر، مفهومی انضمامی، وجودی و بنیادی (نه عدمی، آنگونه که در فلاسفه مسلمان مشاهده می کنیم) به خود می گیرد. در نتیجه، درهم تنیدگی فزآینده میان آموزه های خیر و شرگرایانه زرتشت (امر اخلاقی) با زندگی روزمره مردم ایجاد شده است. انضمامی بودن امر اخلاقی در آموزه های زرتشتی، ظرفیت بالایی به این آموزه ها جهت نیرودهی به امر سیاسی می دهد. بنابراین، ساسانیان با دوگانه های دوست و دشمن ساز «ساسانی اشکانی»، «ساسانی رومی» و ...ضمن سیاست ورزی بر مبنای امر سیاسی اشمیتی، به دنبال وحدت و یکپارچگی امپراطوری جدید نیز بودند. این وحدت و یکپارچگی ، ضمن آنکه از آموزه های زرتشتی نیرو می گرفت، بدعتی نو در این آموزه ها نیز محسوب می شد، بدعتی که عقاید زرتشتی را از آموزه های دینی بر پایه آنتی تزهای خیر و شر، به عقایدی سیاسی بر پایه آنتی تزهای دوست و دشمن، تبدیل کرد.
۹.

میکرومقاومت در سینمای اعتراضی پیش از انقلاب؛ بررسی موردی قیصر و گوزن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سینما قیصر گوزن ها میکرومقاومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۴۴۵
در این نوشتار برآنیم به چرایی موج اعتراضات برخاسته از دو فیلم قیصر و گوزن ها در برابر گفتمان پهلوی براساس آموزه های فوکو پاسخی معتبر ارائه دهیم. نگارندگان معتقدند بررسی اضمحلال گفتمان پهلوی براساس رویکرد نظری میکروفیزیک قدرت درون سینمای قبل انقلاب، موضوعی است دارای اهمیت فراوان که تاکنون از موضوعات علمیِ بررسی چرایی به حاشیه رفتن گفتمان پهلوی کنار مانده است. بدین ترتیب، فرضیه ای که تنظیم شده است بدین شرح است که، سینما با تجمیع خلاقیت های سایر هنرها درون خود، بستر مناسبی برای میکروفیزیک های قدرت، روابط نیروها و دانش ها فراهم می آورد تا در این فضا به انتشار گزاره های گفتمانی و کردارهای غیرگفتمانی خویش به شکل تأثیرگذارتری بپردازند. این انتشار، از رهگذر میکروسیاست و میکرومقاومت می تواند سوژه ها را در جهت تابع شدن سوق دهد؛ چنانکه قیصر و گوزن ها توانستند مظهر میکرومقاومت علیه نظم ترسیم شده گفتمان پهلوی در سینمای قبل از انقلاب شوند و بدین ترتیب، با اقناع کنندگی فراوان، روحیه مخالفت جویی را در جامعه پراکنده کنند و اعتراضات خشونت آمیز و غیرخشونت آمیز علیه نظم حکومتی را سبب شوند.
۱۰.

Islamic resistance, A condition for effective Islamic governmentality(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۹۳
Governmentality is regulating and directing behavior with the aim of governing with the lowest possible cost. In efficient governmentality, subjects must relate to themselves in such a way (form their understanding and behavior) that they freely and creatively reproduce or update a certain order. Therefore, the basic question of the present article is as follows: How and in what way should efficient Islamic governmentality be established so that on the one hand, Islam and Islamic teachings play a significant role in shaping the understanding and behavior of the subjects, on the other hand, can the creativity and innovation of the subjects be used in order not to marginalize Islam in Muslim life? To answer this question, we must consider Islam as an immanent political force or political spirituality that is current in people's lives (not Islam as an epistemological system that should lead to the rule of law). Islam as an active political force in human life (as manifested in the Islamic Revolution) continuously shapes people's desire for change and resistance (as active forces that live on the limits), and turns them into efficient subjects who creatively apply Islam (as a social knowledge) in their daily lives and keep it efficient.
۱۱.

حکمرانی اسلامی با بهره گیری از رویکردی غیرمعرفت شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: حکمرانی اسلامی غیرمعرفت شناختی حکومت مندی اسلامی زیستِ درون ماندگار انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۱۲
رویکرد غالب به حکمرانی اسلامی، اسلام را دستگاه معرفت شناسانه ای در نظر می گیرد و از دلِ آن در صدد است نهادها، رویّه ها، اصول و احکام حکمرانی اسلامی را احصا و کشف کند. در این رویکرد همانند سایر دستگاه های معرفتی تحلیل بر روی بدیهیات استعلایی خاصی استوار می شود. از منظر معرفت شناسانه در باب حکمرانی اسلامی آثار و نوشته جات متعددی به رشته تحریر درآمده است. در این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که از منظری غیرمعرفت شناختی چگونه می توان به حکمرانی اسلامی اندیشید؟ جهت پاسخ به این سؤال فرضیه ای که با بهره گیری از روش درون ماندگار (در تقابل با روش استعلایی و رویکرد معرفت شناسانه) تنظیم شده بدین شرح است که در رویکرد غیرمعرفت شناسانه به حکمرانی اسلامی که می توان آن را «حکومت مندی اسلامی» نامید، اسلام به نیروی سیاسی فعال در زیستِ درون ماندگار سوژه ها بدل خواهد شد که رفتار سوژه ها را به واسطه نسبت های متغیر و هر روزه با خودشان، مقاومت در برابر بدیهیات متصلّب و سلطه آورِ زمان حال و تبدیل کردن سوژه های مسلمان به نیروهای خلّاق حکمرانی، تنظیم و هدایت می کند. مهم ترین نمونه بارز چنین حکمرانی غیرمعرفت شناسانه اسلامی ای (حکومت مندی اسلامی) را می توان در اسلام جاری در زیست سوژه های انقلابی در سال های منتهی به انقلاب اسلامی مشاهده کرد.
۱۲.

شناختِ فوکو؛ پراکتیسی که باید رهایش کرد ملاحظاتی انتقادی درباره کتاب «فوکو در ایران»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی پراکتیس گفتمانی فوکوی نکره (یک فوکو) جدل معرفت شناسانه درون ماندگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۸۱
نگاه فوکو به انقلاب اسلامی چه در زمان حیاتش و چه پس از آنْ بحث ها و واکنش های متفاوتی را در پی داشت و آثار متنوعی در این باره به رشته تحریر درآمد. یکی از جنجالی ترینِ این آثار، کتاب «فوکو و انقلاب ایران: جنسیت و اغواگری های اسلام گرایی» نوشته «ژانت آفاری» و «کوین اندرسون» است که می توان آن را ازیکسو واکنشی سیاسی به اسلام گرایی و ازسوی دیگر، نقدی معرفت شناختی به آن چه نویسندگان «نسبی گرایی فرهنگی» می نامند، به شمار آورد. بهروز قمری تبریزی در کتاب «فوکو در ایران» کوشیده است ضمن ارائه پاسخی مناسب به آفاری و اندرسون، نشان دهد که حقیقتِ آرای فوکو درباره انقلاب ایران چیست. به بیان دیگر، «فوکو چگونه انقلاب ایران را معنا کرد؟» در مقاله حاضر به این موضوع پرداخته شده است که از منظری خاص هر دوِ این آثار درون یک پراکتیس گفتمانی شکل گرفته اند و بنابراین، جملات متفاوتی از یک گزاره اند و باید به یک اندازه از دستِ هر دوِ آن ها رها شویم.
۱۳.

نقش قدرت پشتِ گفتمانِ رژیم صهیونیستی در پیشبرد گفتمان صلح با امارات متحده عربی

نویسنده:

کلید واژه ها: قدرتِ پشتِ گفتمان کنش اجتماعی پیمان ابراهیم (آبراهام) رژیم صهیونیستی امارات متحده ی عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۹۹
از زوایا و منظرهای مختلفی می توان به موضوع صلح میان رژیم صهیونیستی و امارات متحده عربی نگریست. از منظر تحلیل انتقادی گفتمان بخشی از ماجرا در زبان یا گفتمان رُخ می دهد و فهمِ آنْ مستلزم بررسی و تحلیل «قدرتِ در گفتمان» است و بخش دیگری از ماجرا واقعیت غیرگفتمانی را دربر می گیرد و برای فهمِ آنْ بررسی ابعاد و مؤلفه های «قدرتِ پشتِ گفتمان» ضروری است؛ چنین بررسی ای در سطح تبیین یا کنش اجتماعی صورت می گیرد. در این پژوهش، مؤلفه ها و ابعاد قدرتِ پشتِ گفتمانی رژیم صهیونیستی در پیشبرد «گفتمانِ صلح» بررسی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند که علاوه بر لابی های یهود و تأثیر آن بر سیاست خارجی آمریکا در منطقه خاورمیانه، وابستگی امارات به فناوری ها و تولیدات اسرائیلی (که بخشی از این وابستگی ها محصول پروژه ی ایران هراسیِ آمریکا و اسرائیل است)، شرکت های دولتی و همچنین شرکت های پیشرفته به ظاهر خصوصی اسرائیلی را به یکی از مهم ترین قدرت های پشتِ گفتمانی رژیم صهیونیستی در پیشبرد گفتمانِ صلح بدل کرده، به طوری که امارات در طی سالیان اخیر قراردادهای همکاری متعددی را در زمینه های مختلفی نظیر نظامی، سایبری، جاسوسی و اطلاعاتی، بهداشتی، کشاورزی، امنیت آبی و غذایی با آن ها منعقد کرده است.  
۱۴.

نقش صنعت حلال در پیشبرد تمدن نوین اسلامی با تأکید بر راهبردهای اقتصادی بیانیه ی گام دوم انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام خامنه ای تمدن نوین اسلامی صنعت حلال بیانیه گام دوم انقلاب راهبرد اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۵۰
ظهور و گسترش تمدن نوین اسلامی به عنوان راهبرد کلان انقلاب اسلامی ایران، مستلزم به کارگیری ظرفیت های مادی و معنوی در جهان اسلام است. یکی از مهم ترین ظرفیت ها، سازمان دهی قدرت اقتصادی پویا و مستقل مبتنی بر آموزه های اسلام است که در بیانیه ی گام دوم انقلاب (توصیه سوم) شناسایی و تبیین گردیده است. رهنمودهای اقتصادی امام خامنه ای در توصیه ی سوم این بیانیه، نقشه ی راه روشنی را برای سیاست گذاران و برنامه ریزان در جهت تمدن سازی نوین اسلامی را ترسیم می کند. این پژوهش درصدد است تأثیر صنعت حلال بر تحقق راهبردهای اقتصادی تمدن نوین اسلامی را بر اساس فرمایشات امام خامنه ای در بیانیه ی گام دوم انقلاب بررسی نماید. بر این اساس، پژوهش مذکور با روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر تحلیل مضمون (آترید- استرلینگ) در نظر دارد به این پرسش پاسخ دهد که با توجه به راهبردهای اقتصادی بیانیه ی گام دوم انقلاب، ترویج صنعت حلال چگونه بر ظهور و پیشبرد تمدن نوین اسلامی تأثیر می گذارد؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که راهبردهای اقتصادی مقام معظم رهبری در توصیه سوم این بیانیه در دو سطح ملی و فراملی قابل تبیین می باشد و صنعت حلال نیز با افزایش تولید ملی، اقتصاد مستقل، مقابله با تحریم های ایالات متحده و تبدیل شدن به قدرت اقتصادی منطقه ای می تواند در ایجاد و شکوفایی آرمان تمدن نوین اسلامی تأثیرگذار باشد.     

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان