سید جواد حسینی

امروزه آزاداندیشی به عنوان مطالبه ای عمومی مطرح است. از این رو برای ترویج آن در نظام جمهوری اسلامی ایران نیازمند الگو و تباری معین و مشخص هستیم. سؤال اصلی این است که آیا در سیرة اهل بیت (ع) که به نوعی الگوی مبنا برای نظام جمهوری اسلامی ایران است می توان به شیوه و تبار معینی از آزاداندیشی رسید؟ سیرة رضوی به دو دلیل این الگو را در اختیار ما قرار می دهد. حیات فکری و سیاسی امام رضا (ع) باعث شده تا ایشان از روش و الگوی آزاداندیشی برای ترویج معارف اهل بیت (ع) بهره گیرند. از طرف دیگر روش مناظره ها به عنوان متن الگوی آزاداندیشی، خود زمینه ساز ترویج و نشر معارف اسلام شده است. به نظر می رسد تشابه وضعیت جامعة امروز با جامعة معاصر امام رضا (ع) نیز می تواند دلیل دیگری بر کاربردی بودن نوشتار حاضر باشد. در این مقاله با استفاده از روش مطالعات درون دینی و بررسی کتابخانه ای و همچنین با مراجعه به متون اصلی تلاش شده تا به سؤال مطرح شده پاسخ داده شود.

هدف: با توجه به افزایش جمعیت سالمندان  در قرن 21 یکی از راه های مناسب برای بهتر شدن زندگی سالمند و افزایش توانمندی او و کاهش وابستگی او به دارو و درمان که هزینه قابل توجهی را بر او تحمیل می کند موسیقی درمانی است. پژوهش حاضر نیز با هدف تأثیر موسیقی درمانی برعزت نفس ومعنای زندگی در سالمندان 60  تا 80 سال شهر تهران تدوین شد. روش: روش پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون –  پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش کلیه افراد سالمند 60 تا 80 سال ساکن خانه سالمندان تشکیل می دادند که با روش نمونه گیری هدفمند 22 نفر در دو گروه (11 نفر گروه آزمایش و 11 نفر گروه کنترل)  انتخاب شدند. گروه آزمایش  ده جلسه 45 دقیقه ای مداخله موسیقی درمانی دریافت کردند. برای گرداوری اطلاعات از پرسشنامه مقیاس عزت نفس روزنبرگ (1965) و پرسشنامه معنای زندگی (استگر، 2010) استفاده شد. یافته ها:  بررسی ها نشان داد که موسیقی درمانی بر میزان عزت نفس سالمندان (05/0 ≤ p) و بر معنای زندگی در سالمندان تأثیر معناداری (05/0 ≤ p) دارد. نتیجه گیری:  بنابر این و بر اساس نتایج به دست آمده مراکز نگهداری سالمندان می توانند از موسیقی و مداخلات مربوط به آن در جهت افزایش عزت نفس و معنای زندگی سالمندان و در نتیجه ارتقای کیفیت زندگی آن ها استفاده نمایند.

ژئومورفولوژی حوضه زنجان رود متأثر از زون های تکتونیکی فعّال حاصل از عملکرد تعاملی گسل های سلطانیه، زنجان، طارم، منجیل و گسل هایی است که در این پژوهش مورد بررسی دقیق تر قرار گرفته اند. تعامل این گسل ها این حوضه را به شکل یک فلات کوچک مرتفع ناهمگون نسبت به مناطق پیرامونی و محل مناسبی برای استقرار سکونتگاه های انسانی ساخته است. در این پژوهش برای کشف تأثیر تکتونیک بر ژئومورفولوژی حوضه از تکنیک های دورسنجی و ژئومورفومتری جهت شناسایی خط واره ها و شواهد زمین ساختی استفاده شده است. خط واره ها پس از بررسی به کمک تکنیک های دورسنجی، ژئومورفومتری و میدانی تبدیل به نقشه شده اند. سپس با تحلیل و تفسیر شواهد، ارتباط الگوی دینامیک گسل ها کشف و اثرات آن بر مورفولوژی لندفرم های مختلف با تأکید بر نو زمین ساخت تعاملی شبکه های زهکشی - گسل ها ارائه شده اند. نتایج نشان می دهد که تکتونیک فعّال گسل ها به سمت مرکز حوضه و محل زنجان رود متمرکز است. از طرفی تبعیت مورفولوژی و روندهای توپوگرافیک مختلف حوضه و همچنین کانال زنجان رود و بسیاری از زهکش ها با خط واره های استخراجی به کمک تکنیک های ژئوومورفومتری، به وضوح کارایی ژئومورفومتری جهت ارزیابی و اثبات تأثیر زمین ساخت بر ژئومورفولوژی حوضه ها را نمایان می سازد. اگر چه زلزله مخربی در منطقه گزارش نشده؛ ولی وجود شواهد مورفولوژیک و قطع نهشته های کواترنر تا هولوسن بیانگر تغییر شکل فعّال منطقه هستند. براین اساس به نظر می رسد سیستم های گسلی حوضه پتانسیل ایجاد زمین لرزه های با بزرگایی بسیار بالاتر از آنچه تاکنون رخ داده اند را دارند که این حاکی از ضرورت برنامه ریزی بر مبنای مطالعه دقیق گسل های منطقه است.  

مقدمه: مسئولیت اجتماعی به معنای توجه ویژه سازمان ها در فرآیندهای کسب وکار به مسائل زیست محیطی و اجتماعی است. هدف مطالعه حاضر، تعیین ابعاد مسئولیت اجتماعی بیمارستان های دانشگاهی دولتی شهر مشهد در سال 1397 است. روش ها: مطالعه حاضر از نوع تحلیلی و مقطعی بود. داده های مرتبط با مسئولیت اجتماعی و ابعاد آن ازنظر 273 نفر از کارکنان و مراجعین در بیمارستان های دولتی دانشگاهی شهر مشهد با استفاده از پرسش نامه استاندارد بررسی شده و با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آزمون آماری تی به کمک نرم افزار SPSS نسخه 11 در سطح معنی داری 05/0 تحلیل شد. یافته ها: بیشترین میانگین امتیاز (40/2) مربوط به بعد رهبری و فرآیندهای درونی و کمترین میانگین امتیاز (83/1) مربوط به بعد محیط کار بود. سایر میانگین امتیازها به ترتیب شامل بعد محیط زیست (08/2)، بعد بازار (01/2)، بعد جامعه و کشور (92/1) بوده است. درمجموع، مسئولیت اجتماعی بیمارستان ها تفاوت معنی داری با سطح متوسط یعنی دو دارد (05/2) و با توجه به مثبت بودن آماره تی برای مقایسه یک نمونه می توان نتیجه گرفت که مسئولیت اجتماعی به طور معناداری کمی بیشتر از سطح متوسط است. (05/0Pvalue≤) نتیجه گیری: ارتقاء وضعیت کاری کارکنان به عنوان مهم ترین سرمایه اجتماعی اهمیت زیادی دارد که در پژوهش حاضر کمترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. با توجه به نتایج پژوهش، وجود تبعیض و نیز نوبت های کاری سبب کاهش رضایت در این بعد شده است. عدم آگاهی کارکنان مهم ترین دلیل کاهش بوده است که می توان با افزایش آگاهی کارکنان مسئولیت اجتماعی در این بعد را ارتقاء بخشید.

مقدمه: توسعه فرایندی چندبعدی است که شامل جنبه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی می شود. برنامه ریزیهایی که تا کنون پیاده شده اند، عمدتاً کانون توجه خود را رشد اقتصادی و توسعه صنعتی قرارداده و عوامل اجتماعی و فرهنگی رشد را تا حد زیادی مورد بی توجهی و غفلت قرار داده اند. در این پژوهش توسعه اجتماعی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. روش: در پژوهش حاضر از تحلیل محتوای کمی استفاده شده است. توسعه اجتماعی با شاخصهای رفاه گرایانه و شاخصهای انسان گرایانه مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش، قوانین پنج برنامه عمرانی قبل از انقلاب 1356-1327 و قوانین پنج برنامه توسعه جمهوری اسلامی ایران بعد از انقلاب اسلامی 1394-1368 بودند. به دلیل آن که جامعه آماری تحقیق، تمامی قوانین برنامه های عمرانی و توسعه، بود لذا نمونه گیری در تحقیق وجود ندارد. یافته ها: در قوانین توسعه قبل و بعد انقلاب اسلامی، در بعد توسعه اجتماعی، تأکید بر شاخصهای رفاه گرایانه توسعه اجتماعی بوده است و شاخص انسان گرایانه توسعه اجتماعی در هر دوره قبل و بعد از انقلاب اسلامی مورد کم توجهی زیادی قرار گرفته است به شکلی که به برخی از شاخصهای انسان گرایانه توسعه (تکثر سیاسی و اجتماعی، برابری حقوق) هیچ توجهی نشده است. بحث: چه در برنامه های قبل و چه در برنامه های بعد از انقلاب اسلامی، هر برنامه نسبت به برنامه قبل از رشد و توجه بیشتری به شاخصهای توسعه برخورداری بوده است. ولی آنچه مشخص است اینکه از منظر برنامه ریزان توسعه در ایران، توسعه اجتماعی به معنای پرداختن به یک بعد آن، و آن هم شاخصهای قابل رویت و مادی است در صورتی که توجه نکردن به شاخص های انسانی خود یکی از عوامل بازدارنده توسعه است.

در تاریخ صدر اسلام شخصیت های زیادی از زنان و مردان وجود دارند که دلداده آموزه های اسلام شده و به رسول خدا (ص) ایمان داشتند و در موارد اختلاف امیرالمومنین علی بن ابی طالب(ع) را معیار دانسته و از ایشان حمایت و تبعیت می کردند. لبابه و میمونه دختران حارث بن حزن هلالی و نیز سلما و اسماء دختران عمیس خثعمی خواهران چهارگانه ای بودند از یک مادر به نام هند دختر عوف کنانیه(حمیریه). این مقاله از طریق توصیف و تحلیل گزاره های تاریخی و روایات مرتبط، درصدد تبیین اقدامات و نقش این خواهران در حمایت از اهل بیت (ع) بویژه امیر المومنین علی بن ابی طالب (ع) بعد از رسول خداست.