رضا جوهری فرد

مقدمه: اختلال بدشکلی بدن یکی از اختلالات شایع دوران نوجوانی است که با اشتغال ذهنی به وجود نقص جسمانی در بدن مشخص می شود. هدف: هدف کلی این پژوهش تعیین اثربخشی هنردرمانی مبتنی بر رویکرد شناختی-رفتاری بر خودپنداره و تن انگاره در دختران نوجوان مبتلا به اختلال بدشکلی بدن شهر اهواز بود. روش: نمونه پژوهش شامل ۳۰ نفر (۱۵ نفر گروه آزمایش و ۱۵ نفر گروه کنترل) از دانش آموزان بود که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود و جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه خودپنداره، روابط چند بعدی خود - بدن استفاده شد. یافته ها: برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کواریانس چند متغیری و نرم افزار ۱۶ SPSS استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد، هنردرمانی مبتنی بر رویکرد شناختی - رفتاری در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل باعث تغییر معنی دار در نمرات خودپنداره و تن انگاره شده است و این تأثیر در مرحله پیگیری نیز تداوم داشته است. نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که هنردرمانی مبتنی بر اصول درمانِ شناختی رفتاری می تواند در درمان افراد مبتلا به اختلال بدشکلی بدن مورد استفاده قرار بگیرد.

مقدمه و هدف : با توجه به شیوع بالای وابستگی به تلفن های هوشمند و نیز اهمال کری در بین نوجوانان، هدف این پژوهش بررسی تعدیل کنندگی وابستگی به تلفن همراه در آزمون مدل پیش بینی نشاط ذهنی بر اساس حمایت اجتماعی و ناگویی خلقی با میانجی گری اهمال کاری تحصیلی در دختران نوجوان بود.   مواد و روش ها : جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر بندر امام خمینی (ره) بود که در سال تحصیلی 98- 1397 مشغول به تحصیل بودند.از بین آنها 352 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. و به پرسشنامه های وابستگی به تلفن هوشمند، حمایت اجتماعی ادراک شده، ناگویی خلقی، اهمال کاری و نشاط ذهنی، پاسخ دادند. داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. (05/0 ≥P). یافته ها : نتایج نشان دادند در هر دو گروه، مسیر مستقیم حمایت اجتماعی و ناگویی خلقی، با نشاط ذهنی معنی دار نبود، اما مسیر مستقیم اهمال کاری تحصیلی به نشاط ذهنی منفی و معنی دار و حمایت اجتماعی به اهمال کاری تحصیلی منفی و معنی دار  و مسیر ناگویی خلقی به اهمال کاری تحصیلی مثبت و معنادار بود. اهمال کاری تحصیلی رابطه بین حمایت اجتماعی و ناگویی خلقی را با نشاط ذهنی به صورت کامل واسطه گری کرد. همچنین وابستگی به تلفن همراه این مدل میانجی گری را تعدیل کرد. بحث و نتیجه گیری: می توان با افزایش حمایت اجتماعی و درمان ناگویی خلقی اهمال کاری تحصیلی را در نوجوانان کمتر کرده و به واسطه آن نشاط ذهنی را بهبود بخشید. و با آموزش استفاده صحیح از تلفن همراه شدت تاثیر عوامل بر کاهش نشاط ذهنی را کمتر کرد.

مقدمه: هدف از این پژوهش طراحی مدل ساختاری رفتارهای پرخطر بر اساس سبک های پردازش هویت با میانجیگری فرسودگی تحصیلی در دانش آموزان متوسطه دوم بود. روش: در این پژوهش از طرح همبستگی و رگرسیون چند متغیره برای تبیین رابطه میان متغیرها بر اساس هدف پژوهش استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانش آموزان دختر و پسران متوسطه دوم شهر شیراز در سال تحصیلی 1399-1400 بوده است. آزمودنی ها شامل 221 دانش آموز و ابزارهای تحقیق شامل مقیاس رفتارهای پرخطر نوجوانان ایرانی (IARS)، پرسشنامه فرسودگی تحصیلی مسلش (MBI) و پرسشنامه سبک های پردازش هویت (ISI 6G) بوده است. برای تحلیل آماری از روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: یافته های تحقیق نشان دادند که این مدل به شکل معناداری می تواند رفتار پرخطر در نوجوانان متوسطه دوم را بر اساس سبک های پردازش هویت هنجاری و اجتنابی پیش بینی کند. همچنین سبک های پردازش هویت هنجاری و اطلاعاتی به صورت غیرمستقیم و با میانجیگری فرسودگی تحصیلی رفتارهای پرخطر را در این دانش آموزان پیش بینی می کنند. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت پیشگیری از رفتارهای با پیامدهای طولانی و آسیب رسان نتایج این تحقیق می تواند در اختیار سیاست گذاران آموزشی کشور، آموزش و پرورش، مدارس و خانواده ها قرار بگیرد.

مقدمه: مفهوم مشغولیت تحصیلی به کیفیت تلاش که فراگیران آموزشی صرف فعالیت های هدفمند آموزشی می کنند تا به صورت مستقیم به نتایج مطلوب دست یابند، اشاره دارد. به طور کلی مفهوم مشغولیت تحصیلی بر نقش خودآگاهی در مطالعه، طراحی عقاید فراشناختی و خود نظم دهی تأکید می کند. پژوهش حاضر با هدف آزمون مدل مشغولیت تحصیلی بر اساس نیازهای بنیادین روانشناختی دانش اموزان در مدرسه با میانجی گری کنترل آگاهانه تحصیلی در دانش آموزان اهمال کار، انجام شد. روش کار: جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر بندر امام خمینی (ره) بود که در سال تحصیلی 98- 1397 مشغول به تحصیل بودند. ابتدا نمونه اولیه ای به حجم 400 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شد. سپس بر اساس ملاک های ورود تعداد 167 نفر از دانش آموزان اهمال کار به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و به پرسشنامه های نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه Tian و همکاران، کنترل تحصیلی اگاهانه Peryو همکاران و مشغولیت تحصیلی Reeve، پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از SPSS-23 و (AMOS-23) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد رابطه مستقیم نیازهای بنیادین با مشغولیت تحصیلی و کنترل آگاهانه تحصیلی معنی دار بود همچنین بین کنترل آگاهانه تحصیلی و مشغولیت تحصیلی، رابطه معنی داری وجود داشت. نتیجه گیری: کنترل آگاهانه تحصیلی رابطه بین نیازهای بنیادین روانشناختی دانش آموزان در مدرسه و مشغولیت تحصیلی را به صورت جزئی میانجی گری کرد. در نتیجه می توان در بین دانش آموزان اهمال کار با برآورده کردن نیازهای بنیادین روان شناختی در مدرسه، میزان کنترل ادراک شده آنها بر تحصیل را ارتقا داد که این خود منجر به مشغولیت بیشتر تحصیلی می شود.

هدف از انجام پژوهش حاضر پیش بینی کارکرد خانواده بر اساس کنترل تفکر منفی و استرس والدگری با نقش میانجی رضایت جنسی در والدین کودکان با اختلال یادگیری بود. روش این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری را کلیه والدین کودکان با اختلال یادگیری شهر تهران در سال 1399 تشکیل دادند که به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 212 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت از پرسشنامه های کارکرد خانواده مک مستر، کنترل تفکر منفی والس و دیویس ، استرس والدگری عابدین و رضایت جنسی هادسون بودند. ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از روش تحلیل معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد رابطه بین کنترل تفکر منفی با کارکرد خانواده (p<0.01)؛ رضایت جنسی با کارکرد خانواده (p<0.01)؛ بین کنترل تفکر منفی با رضایت جنسی (p<0.01)؛ بین استرس والدگری با رضایت جنسی (p<0.01) معنی دار است؛ اما رابطه بین استرس والدگری با کارکرد خانواده (p>0.05) معنی دار نشد. همچنین، مسیرهای غیرمستقیم کنترل تفکر منفی با کارکرد خانواده با نقش واسطه رضایت جنسی (p<0.01) و نیز رابطه استرس والدگری با کارکرد خانواده با نقش واسطه ای رضایت جنسی (p<0.01) معنی دار شدند. بر اساس نتایج این پژوهش، الگوی پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بود و گام مهمی در جهت شناخت عوامل مؤثر بر کارکرد خانواده والدین کودکان با اختلال یادگیری محسوب می شود.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای فرسودگی تحصیلی در رابطه بین اشتیاق تحصیلی و کمالگرایی با تعلل ورزی تحصیلی انجام شد. روش: مطالعه ی حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضرکلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه دوم شهرستان گچساران در سال تحصیلی 1400- 1399 بودند که از بین آنها 240 دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه کمال گرایی هیل و همکاران (۲۰۰۴)، پرسشنامه اشتیاق تحصیلی فردریکز، بلومنفیلد، فریدل، پاریس(2004)، پرسشنامه فرسودگی تحصیلی برسو و همکاران(1997) و پرسشنامه تعلل ورزی تحصیلی سولومون و راث بلوم(1984) استفاده شد. داده های این پژوهش با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون  و روش تحلیل مسیر با نرم افزار آماری SPSS22 و Amos23  تحلیل شدند. یافته ها:  نتایج نشان داد که که کمالگرایی دارای اثر مستقیم، غیرمستقیم و اثر کل مثبت ومعنادار بر تعلل ورزی تحصیلی است. از طرفی، اشتیاق تحصیلی با وجود عدم معناداری اثر مستقیم بر تعل ورزی تحصیلی، دارای اثر غیرمستقیم و اثر کل منفی و معنادار بر تعلل ورزی تحصیلی است. علاوه براین، فرسودگی تحصیلی دارای اثر مثبت و معنادار بر تعلل ورزی تحصیلی است.   نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، می توان گفت که فرسودگی تحصیلی نقش واسطه ای کاملی در رابطه ی بین متغیرهای اشتیاق تحصیلی و  کمالگرایی با تعلل ورزی تحصیلی ایفاء می کند و مدل پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار است.  

زمینه و هدف: مسائل شناختی مهمی در بیماران مبتلا به صرع وجود دارد که می توان به اختلال در کارکردهای اجرایی مانند انعطاف پذیری شناختی و بازداری پاسخ اشاره کرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه توان بخشی شناختی رایانه محور بر انعطاف پذیری شناختی و بازداری پاسخ در کودکان مصروع انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، شبه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایش و گواه است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کودکان مبتلا به صرع مراجعه کننده به درمانگاه مغز و اعصاب بیمارستان کودکان مفید در سال 1400 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، تعداد 30 کودک واجد شرایط وارد مطالعه شدند و به صورت تصادفی در گروه آزمایشی و گواه (هر گروه 15 نفر) جایدهی شده اند. گروه آزمایش 12 جلسه تحت مداخله برنامه توان بخشی شناختی رایانه محور قرار گرفت و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکردند. ابزار جمع آوری داده ها آزمون کارت های ویسکانسین گرانت و برگ (1948) و آزمون استروپ (1935) بود. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS20 و آزمون تحلیل کواریانس چندمتغیره، وارسی شد. یافته ها: نتایج نشان داد که برنامه توان بخشی شناختی رایانه محور باعث بهبود انعطاف پذیری شناختی (0/001p<) و بازداری پاسخ کودکان مصروع شده است (0/001p<). نتیجه گیری: برنامه توانبخشی شناختی رایانه محور یکی از روش های موثر بر کارکردهای اجرایی است که باعث بهبود انعطاف پذیری شناختی و بازداری پاسخ کودکان مبتلا به صرع می شود در نتیجه می توان به عنوان روشی جایگزین یا مکمل برای مداخلات معمول در این کودکان استفاده کرد.

هدف پژوهش حاضر پیش بینی اشتیاق و فرسودگی تحصیلی براساس کمالگرایی و حمایت تحصیلی در دانش آموزان دوره دوم متوسطه بود. مطالعه ی حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهرستان گچساران در سال 1400- 1399 بودند که از بین آنها 240 دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه کمال گرایی هیل و همکاران (PI، ۲۰۰۴)، ، پرسشنامه حمایت تحصیلی ساندز و پلانکت (ASS، 2005) ، پرسشنامه اشتیاق تحصیلی فردریکز (SES، 2004) و پرسشنامه فرسودگی تحصیلی برسو و همکاران (SBI، 1997) بود. روش تحلیل این پژوهش، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون هم زمان بود. یافته ها نشان داد که کمال گرایی با اشتیاق تحصیلی رابطه منفی و معنادار(05/0>p) و با فرسودگی تحصیلی رابطه مثبت و معناداری دارد (01/0>p). همچنین، بین حمایت تحصیلی با اشتیاق تحصیلی همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد (05/0>p). با این حال، رابطه ی معناداری بین حمایت تحصیلی با فرسودگی تحصیلی مشاهده نشد. در مجموع، نتایج رگرسیون نشان داد که متغیرهای پیش بین توانستند 1/6 درصد از تغییرات فرسودگی تحصیلی و 5/3 درصد از تغییرات متغیر اشتیاق تحصیلی را پیش بینی کنند. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، می توان گفت که در صورت بالا بودن نمره کمال گرایی در دانش آموزان به احتمال زیاد می توان شاهد کاهش اشتیاق تحصیلی و بروز فرسودگی تحصیلی از سوی آن ها بود که این رابطه می تواند تحت تاثیر حمایت تحصیلی ادراک شده دانش آموزان تغییر کند.