سیما قرآنی سیرجانی

در سال های اخیر موسسات آموزش عالی تغییرات مهمی را در زمینه نقش و جایگاه خود در جوامع در حال تحول از جامعه صنعت محور به جامعه دانایی محور تجربه کرده اند. با توجه به این که دانشگاه ها منبعی از ایده های جدید و سرمایه های فکری هستند که بهره وری را در کلیت اقتصاد جهانی تحت تاثیر قرار داده و نقش استراتژیکی را در توسعه برعهده گرفته اند، اهمیت دانش و مدیریت آن در این موسسات از هر امر دیگری حیاتی تر به نظر می رسد. در عرصه آموزش عالی، مدیریت دانش به عنوان عاملی مهم در دست یافتن به مزیت های رقابتی، بهبود عملکرد دانشگاه ها و استفاده بهینه از سرمایه های فکری، مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر توجه به مبانی و اصول مدیریت دانش، ضرورت ها و چگونگی مدیریت دانش در آموزش عالی با تاکید بر برنامه های درسی تحلیل شده و میزان تاثیر فعالیت ها، چالش ها، مشکلات و موانع اجرائی آن در این نوع موسسات است. مطالعات نشان داد در عصر انفجار اطلاعات، به کارگیری مدیریت دانش، هدایت بهتر فرایند تصمیم سازی، بهبود خدمات دهی علمی و کاهش هزینه ها را در پی داشته و به طور کلی دانشگاه را در ایفای نقشی که به عهده دارد موفق تر خواهد کرد.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین خوش بینی و درگیری تحصیلی با نقش میانجی گری امید به آینده دانش آموزان پیش دانشگاهی انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود که بر روی 273 نفر از دانش آوزان پیش دانشگاهی شهرستان قائنات انجام گرفت. نمونه ها به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه استاندارد؛ امیدواری اشنایدر و همکاران(1991) ، خوش بینی تحصیلی اسچنن موران و همکاران(2013) و درگیری تحصیلی ریو و تیسنگ(2011) استفاده شد و پایایی ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که رابطه مثبت و معناداری بین خوش بینی با درگیری تحصیلی و امید به آینده و همچنین رابطه مثبت و معناداری بین امید به آینده و درگیری تحصیلی وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل مسیر نشان داد که امیدواری نقش میانجی را در رابطه بین خوش بینی و درگیری تحصیلی بازی می کند. نتیجه گیری : نتایج نشان داد که بین درگیری تحصیلی با خوش بینی تحصیلی و امیدواری دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد به عبارت دیگر می توان با فراهم آوردن زمینه هایی برای بهبود نگرش دانش آموزان به تحصیل و آینده زمینه درگیری تحصیلی آنها را فراهم آورد.

امروزه استفاده از شبکه های اجتماعی در میان جوانان به طور چشمگیری گسترش یافته است. در این میان استفاده از این شبکه ها در امر آموزش کمی مورد غفلت قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی و شناسایی عوامل کلیدی موفقیت آموزش از طریق شبکه های اجتماعی است. رویکرد پژوهش، کیفی و روش آن سنتزپژوهی است. جامعه پژوهش، متشکل از 723 مقاله درباره استفاده از شبکه های اجتماعی در آموزش است که بین سال های 2018-2007 در مجلات علمی یا کنفرانس های معتبر ارائه شده اند. نمونه پژوهش شامل 43 مقاله است که به صورت هدفمند جمع آوری شده اند و بر اساس پایش موضوعی، داده ها انتخاب شدند. داده های پژوهش از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه، گردآوری شده اند. بر اساس تجزیه وتحلیل داده ها، عوامل کلیدی موفقیت شبکه های اجتماعی در امر آموزش در 4 بُعد، 9 عامل و 41 مقوله طبقه بندی شدند. این ابعاد شامل بُعد ساختاری (مشتمل بر عوامل سازمانی و کیفیت شبکه ها)؛ بُعد سیستم های مدیریتی (مشتمل بر عوامل سیستم مدیریت یادگیری، مدیریت محتوا و مدیریت شبکه)؛ بُعد رفتاری (مشتمل بر عوامل یادگیرنده و یاددهنده) و ُبعد زمینه ای (مشتمل بر عوامل فناوری و فرهنگی) می باشند. در پایان، الگوی جاری عوامل موفقیت آموزش از طریق شبکه های اجتماعی با توجه به پژوهش های موجود ترسیم شده است.

امروزه طراحی برنامه درسی به دلیل تنوع نیازها و علایق فراگیران، محتوا، روش های یاددهی−یادگیری و تأثیر عوامل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، به یک سیستم پیچیده تبدیل شده و تصمیم گیری در مورد فرایند برنامه ریزی درسی و عوامل متأثر بر آن باید مبتنی بر روش های علمی صورت گیرد. بنابراین شناخت روش های مناسب و جامع که ما را به سمت تصمیم گیری های درست سوق دهد، بسیار اهمیت دارد.این مقاله با هدف شناسایی کاربرد روش فرایند تحلیل شبکه ای در فرایند تصمیم گیری در برنامه ریزی درسی و به روش فلسفی انجام شده است. در این مقاله تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره و تفاوت ساختار سلسله مراتبی با فرایند تحلیل شبکه ای تجزیه و تحلیل شده است. در ادامه، ماهیت برنامه ریزی درسی و پیچیدگی تصمیم گیری در این حوزه مطرح و تناسب آن با روش های جدید تجزیه و تحلیل شده است.یافته ها نشان داد که روش تحلیل شبکه ای در دامنه وسیعی از حوزه مطالعات برنامه درسی از قبیل تمرکز در برنامه درسی، شناسایی عوامل پیچیده تأثیر گذار در فرایند برنامه ر یزی درسی، آینده پژوهی تغییرات برنامه درسی و نیازسنجی آموزشی به پژوهشگران و برنامه ریزان کارآمد است.

هدف پژوهش حاضر بررسی الگوی جاری تصمیم گیری اعضای هیأت علمی در برنامه ریزی در سطح کلاس درس است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش داده بنیاد انجام گرفت. جامعه آماری در تحقیق کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه بیرجند بودند که 21 نفر از اساتید از طریق نمونه گیری هدفمند و به شیوه ملاک محور انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. برای تأمین روایی و پایایی از معیارهای لینکن و گوبا استفاده شد. نتایج مطالعه حاضر نشان دهنده سی و دو مفهوم محوری و سیزده مقوله منتخب است که در قالب مدل پارادیمی شامل فقدان جهت گیری علمی در تصمیم گیری های کلاسی به عنوان مقوله ی محوری و شرایط علی (عوامل فراسازمانی، محیطی و انگیزش)، عوامل زمینه ای (مشتمل بر محورهای عوامل رفتاری، عوامل برنامه ای و پشتیبانی)، شرایط مداخله ای تسهیل گر (عوامل مدیریتی، ساختاری و رفتاری)، شرایط مداخله گر محدودکننده (چالش های سازمانی- محیطی و موانع اجرایی)، راهبردها (تصمیم گیری مبتنی بر ساختار پیشین، تصمیم گیری موقعیتی، تصمیم گیری مبتنی بر تفکر محافظه کارانه و تصمیم گیری تعاملی) و پیامد (کاهش اثربخشی و کارایی) سازمان یافت.

بهبود عملکردتحصیلی دانشجویان، یکی از مهم ترین اهدافی است که سازمان های آموزشی در پی آن هستند. درس ریاضی یکی از دروس مهم در رشته های مهندسی به شمار می رود و در عملکرد تحصیلی دانشجویان تأثیرکذار است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش باورهای معرفت شناختی و نگرش نسبت به ریاضی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان است. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش تمامی دانشجویان مهندسی، مقطع کارشناسی دانشگاه بیرجند بودند. نمونه مورد بررسی براساس جدول مورگان 181 نفر برآورد، که به شیوه خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های باورهای معرفت شناسی ویلر(2007) و نگرش نسبت به ریاضی آریاس و همکاران(2014) استفاده شد. نتایج نشان داد. باورهای معرفت شناسی 40 درصد و نگرش نسبت به ریاضی 23 درصد عملکرد تحصیلی دانشجویان را تبیین می کنند همچنین مؤلفه های باورهای معرفت شناسی 22 درصد از واریانس نگرش نسبت به ریاضی را تبیین می کند.. در نتیجه توجه به بهبود باورها و نگرش دانشجویان مهندسی به درس ریاضی باعث بهبود عملکرد تحصیلی آن ها می شود.