اعظم خطیبی

اعظم خطیبی

مدرک تحصیلی: دانشیار جامعه شناسی، دانشگاه پیام نور، گروه علوم اجتماعی – ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۹ مورد از کل ۱۹ مورد.
۱.

تأثیر پایگاه اقتصادی−اجتماعی بر دینداری فرا تحلیل پژوهش های دینداری دو دهه اخیر در ایران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال ۱۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳۰ 127 - 155

کلید واژه ها: دینداری پایگاه اقتصادی - اجتماعی فرا تحلیل اندازه اثر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۶۶
گستردگی و پراکندگی مطالعات با موضوع پایگاه اقتصادی−اجتماعی و دینداری، ضرورت استفاده از روش فراتحلیل را دوچندان کرده است. هدف مقاله حاضر، ترکیب نتایج پژوهش های انجام شده در رابطه با پایگاه اقتصادی−اجتماعی و دینداری و استخراج نتایج جدید به منظور تفسیر معتبرتر یافته هاست. جامعه آماری این پژوهش را تمامی تحقیقات علمی پژوهشی ایران پیرامون رابطه بین پایگاه اقتصادی−اجتماعی و دینداری طی سال های 1383 تا 1399 تشکیل داده است که در یکی از پایگاه های اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پایگاه مجلات تخصصی نور، پایگاه اطلاعات نشریات کشور، پایگاه مرکز اسناد و مدارک علمی ایران نمایه شده اند. در کل تعداد 26 سند پژوهشی یافت شد که از میان آنها 16 پژوهش، شرایط و ملاک های انتخاب را داشتند و وارد نرم افزار جامع فرا تحلیل (CMA) شدند. در گام نخست، سوگیری انتشار و همگنی مطالعات بررسی شد و آزمون های آماری استفاده شده در این بخش، حکایت از عدم سو گیری انتشار و ناهمگنی مطالعات دارند. در گام بعدی، اندازه اثر و همچنین، نقش متغیرهای تعدیل گر ارزیابی شدند که نتایج بیان کننده آن است که اندازه اثر پایگاه اقتصادی−اجتماعی بر دینداری معادل (168/0-) است که بر حسب نظام تفسیری کوهن، در حد «کوچک» ارزیابی می شود. به سخن دیگر، متغیر مستقل «پایگاه اقتصادی−اجتماعی» تأثیر اندک، امّا معناداری بر متغیر وابسته «دینداری» دارد. همچنین، یافته ها نشان می دهد که متغیر «محل سکونت» می تواند در رابطه بین پایگاه اقتصادی−اجتماعی و دینداری نقش تعدیل کنندگی را ایفا کند؛ به نحوی که پایگاه اقتصادی−اجتماعی شهرستان نشین ها در مقایسه با تهران نشین ها تأثیر بیشتری بر دینداری آنها دارد.
۲.

سنخ شناسی دینداری قشرها و طبقات اجتماعی در شهرکرد(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۷ 145 - 164

کلید واژه ها: سنخ شناسی دینداری قشر اجتماعی طبقه اجتماعی دینداری تکلیفی دینداری شریعت مدارانه دینداری اخلاق گرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰ تعداد دانلود : ۲۰۱
قشر و طبقه اجتماعی به عنوان جنبه ای از هویت فردی و اجتماعی افراد، نقش مهمی در میزان و نوع دینداری آنان دارد به نحوی که شرایط اقتصادی−اجتماعیِ خاص افراد و گروه ها کم و بیش آنها را به سوی سبک های خاص دینداری سوق می دهد؛ اما در مطالعات اخیرِ جامعه شناسی دین تا حد زیادی از توجه به قشر و طبقه اجتماعی غفلت شده است. ازاین رو در مقاله حاضر کوشش شده تا ضمن توجّه به مقوله قشر و طبقه اجتماعی، به سنخ شناسی دینداری قشرها و طبقات اجتماعی گوناگون در شهرکرد پرداخته شود. این پژوهش به روش کیفی و با رویکرد تفسیری و با الهام از رویکرد سنخ آرمانی ماکس وبر انجام شده است. روش گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساخت یافته با 57 نفر از قشرهای مختلف مردم است که با نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. داده ها براساس تکنیک تحلیل مضمون، ابتدا جمله به جمله کدگذاری و سپس مضامین فرعی و اصلی استخراج و تحلیل شده است. یافته ها، بیانگر نوعی تمایز در نگرش نسبت به مبانی باور دینی، عواطف و احساسات دینی (تجربه دینی) و همچنین رفتارها و کنش های دینیِ قشرها و طبقات اجتماعی سه گانه است؛ به نحوی که می توان از سه سنخ آرمانی دینداری با ویژگی ها و مختصات معین دینی سخن به میان آورد: «سنخ آرمانی دینداری قشرها و طبقات اجتماعی پایین» که شامل انواع دینداری «مناسکی»، «عاطفی»، «توسلی»، «تکلیفی»، «فقهی−تقلیدی»، «موروثی»، «تقدیرگرا» و «خرافه گرا» است؛ «سنخ آرمانی دینداری قشرها و طبقات اجتماعی متوسط» که شامل انواع دینداری «عقلانی»، «نوگرا»، «متعادل»، «رسمی» و «شریعت مدارانه»، است؛ و «سنخ آرمانی دینداری قشرها و طبقات اجتماعی بالا» که شامل انواع دینداری «اخلاق گرا»، «سلیقه ای» و «شخصی» است.
۳.

بررسی تأثیرعوامل اجتماعی و تصور از پیامدهای خوشایند بعد از طلاق بر طلاق توافقی (از دیدگاه متقاضیان طلاق شهرستان همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال هجدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۹ 75 - 96

کلید واژه ها: طلاق توافقی عوامل اجتماعی تصور از پیامدهای خوشایند بعد از طلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۷۴
هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی عوامل اجتماعی و تصور از پیامدهای خوشایند بعد از طلاق بر طلاق توافقی از دیدگاه متقاضیان طلاق بود. روش آن توصیفی-تحلیلی بود و از ابزار گردآوری اطلاعات ترکیبی استفاده شد. ابتدا از تکنیک مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد و 20 نفر به شیوه نمونه گیری هدفمند برای مشارکت در مصاحبه و شناسایی مؤلفه ها انتخاب شدند. سپس 329 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده گزینش شدند و پرسش نامه محقق ساخته بر اساس مؤلفه ها در میان آ ن ها اجرا شد. پایایی متغیرهای پرسش نامه 730 /0 به دست آمد. یافته های مصاحبه عمیق نشان داد معافیت از خدمت سربازی پسر و دریافت بیمه پدر فوت شده و مهاجرت بیشترین تصور از پیامدهای خوشایند بعد از طلاق توافقی را به خود اختصاص داده اند. همچنین رابطه با جنس مخالف به عنوان یکی از عوامل اجتماعی نیز در افزایش طلاق توافقی تأثیرگذار بوده است. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد تصور از پیامدهای خوشایند بعد از طلاق (588/0) و رابطه با جنس مخالف قبل از ازدواج (540/0) مهمترین عوامل تاثیرگذار بر طلاق توافقی بوده اند. بر اساس تحلیل مسیر تصور از پیامدهای خوشایند بعد از طلاق بیشترین تاثیرگذاری مستقیم را بر طلاق توافقی داشته است و عامل اجتماعی دیگر یعنی استقلال مالی زن بیشترین تاثیرگذاری غیرمستقیم بر طلاق توافقی را دارد.
۴.

بررسی رابطه ی سرمایه فرهنگی و کیفیت زندگی خانواده ها با سلامت اجتماعی دانش آموزان شهر مریوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۶ 118 - 132

کلید واژه ها: سرمایه فرهنگی کیفیت زندگی سلامت اجتماعی رضایت از زندگی پایگاه اقتصادی - اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۴ تعداد دانلود : ۲۶۴
هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطه میان سرمایه فرهنگی و کیفیت زندگی خانواده ها با سلامت اجتماعی دانش آموزان در شهر مریوان انجام گرفت.   روش پژوهش: روش پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دوره متوسطه شهر مریوان در سال تحصیلی 97 -1396 بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 375 نفر محاسبه شد. روش نمونه گیری پژوهش حاضر، نمونه گیری نسبتی و چند مرحله ای بود.  جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های سرمایه فرهنگی بوردیو(1973)، سلامت اجتماعی کییز و شاپیرو (2004)،  کیفیت زندگی WHO  سازمان جهانی بهداشت(2016) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چند گانه با استفاده از نرم افزار spss22 در سطح معناداری 05/0 انجام شد.   یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد آلفای کرونباخ به دست آمده برای همه متغیرهای تحقیق، بالای 70/0 بود. هم چنین بین سرمایه فرهنگی ( 362/0= r و  000/0= sig) و کیفیت زندگی (625/0= r و  000/0= sig)  و پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده (235/0= r و 001/0= sig) با سلامت اجتماعی فرزندان رابطه معنی داری وجود داشت. نتیجه گیری: نتیجه نهایی نشان داد که با تغییر در سرمایه فرهنگی و کیفیت زندگی خانواده ها می توان میزان تغییر در سلامت اجتماعی فرزندان را پیش بینی کرد. درواقع سرمایه فرهنگی و کیفیت زندگی خانواده ها نقش تعیین کننده ای در سلامت اجتماعی دانش آموزان دارد و سلامت اجتماعی به شدت به آن وابسته است و به دلیل نقش مهم دو متغیر سرمایه فرهنگی و کیفیت زندگی در سلامت اجتماعی اعضای خانواده به ویژه فرزندان که عضوی از جامعه دانش آموزی هستند، مسئولین تربیتی  و خانواده ها باید  شرایط لازم را برای تقویت این دوعنصر فراهم آورند.
۵.

مطالعه تطبیقی کیفیت زندگی سالمندان ساکن در منزل و ساکن در سرای سالمندی در شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۱ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 47 - 74

کلید واژه ها: امیدواری به زندگی حمایت اجتماعی سلامت اجتماعی کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۱۹۵
با تغییر  نقش سنتی خانواده، فرهنگ سپردن سالمندان به سراهای سالمندی روبه افزایش است. هدف اصلی پژوهش حاضر نیز مقایسه کیفیت زندگی سالمندان ساکن منزل و ساکن سرای سالمندی است. روش پژوهش پیمایشی- مقایسه ای و جامعه آماری شامل 160 سالمند (۸۰ نفر ساکن منزل و ۸۰ نفر مقیم سرای سالمندان) شهر همدان است که با دو روش تمام شماری (سرای سالمندی) و نمونه گیری در دسترس (مقیم منزل) انتخاب شده اند. از پرسش نامه استاندارد  برای گردآوری اطلاعات و برای تحلیل از آزمون تی مستقل و رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که بین کیفیت زندگی سالمندان ساکن در منزل با سالمندان ساکن در سرای سالمندان تفاوت معنی داری وجود دارد (73/2= t و001/0= sig). رگرسیون چند متغیره نشان داد سالمندان ساکن در سرای سالمندی در مقایسه با  سالمندان ساکن در منزل از کیفیت زندگی پایین تری برخوردار هستند و متغیرهای سلامت اجتماعی، حمایت اجتماعی و امیدواری به زندگی از پیش بینی کننده های قوی تغییرات کیفیت زندگی سالمندان هستند. تحلیل مسیر نشان داد حمایت اجتماعی در هر دو گروه بیشترین تاثیر غیر مستقیم  برکیفیت زندگی سالمندان را دارد. با توجه به این که زندگی در سرای سالمندی به عنوان سبک زندگی جدید گریز ناپذیر است و چون قفسی آهنین سالمندان را در بر می گیرد، باید خانواده ها و مسئولین  در جهت افزایش کیفیت زندگی سالمندان تلاش کنند..
۶.

بررسی ﺭﺍبطه فرهنگ شهرنشینی با تعاملاﺕ اجتماعی دﺭ فضاهاﯼ شهرﯼ دﺭ شهر ملاﯾر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۳ 172-202

کلید واژه ها: تعاملات اجتماعی فرهنگ شهرنشینی نوع دوستی غریبگی مسئولیت پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۲۴۱
فرهنگ شهرنشینی ، به علت تراکم و ناهمگونی و فقدان نسبی آشنایی نزدیک شخصی، روابط انسانی را بسیار ناشناخته، سطحی و گذرا کرده است. به همین دلیل هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه میان فرهنگ شهرنشینی با تعاملات اجتماعی در فضاهایشهری در شهر ملایر است. روش پیمایشی- تحلیلی است، شیوه نمونه گیری چند مرحله ای و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 385 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد شده با پایایی 826/0 و واحد تحلیل فرد است. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد بین فرهنگ شهرنشینی با تعاملات اجتماعی رابطه مستقیم و معنی دار وجود دارد. اما این رابطه بین مولفه های فرهنگ شهرنشینی (نوع دوستی، قانون گرایی، مسئولیت پذیری، فردگرایی، توجه به محیط زیست، غریبگی) با تعاملات اجتماعی متفاوت است. مسئولیت پذیری قوی ترین (500/0=r) و قانون گرایی ضعیف ترین (025/0=r) رابطه را با تعاملات اجتماعی داشتند و رابطه بین نوع دوستی با تعاملات اجتماعی منفی شد (169/0-= r). در رگرسیون چند متغیره با توجه به مقادیر Beta مسئولیت پذیری (382/0) بیشترین تأثیر و نوع دوستی (095/0-) در جهت منفی و کم ترین تاثیر را بر تعاملات اجتماعی داشتند. .نتیجه نهایی نشان داد که رابطه معنی داری بین فرهنگ شهرنشینی و تعاملات اجتماعی وجود دارد و قدرت تعیین و پیش بینی کنندگی فرهنگ شهرنشینی بر تعاملات اجتماعی بسیار قوی است(646/0). البته با برنامه ریزی های مناسب و آموزش و سرمایه گذاری فرهنگی می توان تعاملات اجتماعی را در جهت مطلوب هدایت نمود و با بازتعریف فرهنگ شهرنشینی مدرن و هویتی ایرانی شاهد رشد نوع دوستی و قانونگرایی در تعاملات اجتماعی شد.
۷.

بررسی تأثیر عوامل اجتماعی شدن در ارتقاء سلامت اجتماعی دانش آموزان دوره متوسطه شهر مریوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال بیستم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 145 - 176

کلید واژه ها: عوامل اجتماعی شدن حمایت اجتماعی حمایت عاطفی سلامت اجتماعی مهارت های ارتباطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۲۹۵
سلامت اجتماعی، تحت تأثیر عوامل جامعه پذیری متعددی قرار دارد و عوامل اجتماعی شدن (در این جا خانواده، معلمان و همسالان) از راه های متعددی به ارتقاء سلامت اجتماعی دانش آموزان کمک می کنند. هدف اصلی این پژوهش نیز تبیین تأثیر عوامل اجتماعی شدن در ارتقاء سلامت اجتماعی دانش آموزان شهر مریوان است. از نظریه های کییز و شاپیرو و ساراسون و همکارانش و اون هارجی و چند نفر دیگر استفاده شده است. این تحقیق با روش پیمایشی و ابزار پرسش نامه استاندارد شده برای جمع آوری داده ها، 375 نفر را با شیوه نمونه گیری نسبتی چند مرحله ای مورد مطالعه قرار داده است. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای نقش خانواده، معلمان و همسالان 693/0 واحد از واریانس متغیر وابسته را پیش بینی نموده اند و بتای حمایت اجتماعی همسالان 567/0 و مهارت های ارتباطی خانواده 294/0 دارای بالاترین تاثیر بوده و بیشترین درصد از واریانس ارتقاء سلامت اجتماعی را پیش بینی نموده اند. نتایج در بعد حمایت اجتماعی همسالان زنگ هشداری برای خانواده ها و معلمان است؛ زیرا بیش از خانواده و معلمان، دانش اموزان را تحت تاثیر قرار داده است.
۸.

سنجش میزان اثرگذاری مؤلفه های سازگاری بر تحکیم خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال دوازدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۴۲ 7 - 31

کلید واژه ها: توافق و همرأیی ابراز عواطف و احساسات رضایتمندی از زندگی زناشویی پیوستگی به خانواده تحکیم خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۶ تعداد دانلود : ۶۳۰
سازگاری زن و شوهر در خانواده ها از اهمیت زیادی برخوردار است. تحقیقات بسیاری نشان داده که کاهش میزان آن تهدیدی برای بقاء خانواده هاست. هدف اساسی این تحقیق سنجش میزان اثرگذاری هر یک از مؤلفه های سازگاری یعنی توافق و همرأیی، پیوستگی، ابراز عواطف و رضایتمندی از زندگی زناشویی بر تحکیم خانواده هاست. این پژوهش با روش پیمایشی و رویکرد جامعه شناختی، 148 نفر از کارکنان متأهل (64 هیأت علمی و 84 کارمند) دانشگاه های پیام نور استان همدان را با شیوه نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب کرد و با استفاده از پرسشنامه بومی شده سازگاری ویک و بنازون و همکارانش و فیلیسینگر و اسپانیر مورد مطالعه قرار داد. یافته ها نشان داد، میزان اثرگذاری هر یک از مؤلفه های سازگاری بر تحکیم خانواده یکسان نیست. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد که -پیوستگی به خانواده با (515/0= β) و سپس ابراز عواطف و احساسات با (330/0=β) به ترتیب بیشترین تأثیر را بر تحکیم خانواده دارد. این نتیجه متمایز از نتایج تحقیقات فیلیسینگر و اسپانیر است که توافق و ابراز دلبستگی در روابط جنسی را مهمترین مؤلفه تبیین کننده تحکیم خانواده ها بر می شمارد. این نتیجه تحت تأثیر فرهنگ جامعه است.
۹.

مطالعه ی جامعه شناختی رابطه ی حقوق اجتماعی - سیاسی شهروندی با سرزندگی آنها (مطالعه ی موردی: شهر همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۷ 123 - 154

کلید واژه ها: سرزندگی تعلق به اجتماع سیاسی حقوق شهروندی مشارکت اجتماعی- سیاسی ایمان به مشارکت اجتماعی- سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۵۴۴
بر اساس تحقیقات انجام شده، سرزندگی شهری از مؤلفه های سازنده ی کیفیت طراحی شهری است که اعتماد، امنیت و امید به آینده را در شهروندان تقویت می کند. سرزندگی از دیدگاه فضای شهری و امکانات خدماتی مورد مطالعه قرار گرفته اما از دیدگاه جامعه شناختی بررسی نشده است. هدف این تحقیق نیز بررسی جامعه شناختی رابطه بین حقوق اجتماعی – سیاسی شهروندی با سرزندگی شهروندان با استفاده از نظریه های برخی از جامعه شناسان و روانشناسان در حوزه ی شهری و سرزندگی مانند دینر و همکارانش، مایرز و فریدمن، مک لین، ترنر، کوهن و ولپ، گیدنز و... است. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی و رویکرد آن جامعه شناختی است. جامعه ی آماری این تحقیق، شهروندان همدانی حاضر در زمان مطالعه بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر برآورد شد و شیوه ی نمونه گیری تصادفی مرحله ای بود. ابزار گردآوری اطلاعات، استفاده از پرسشنامه های بومی شده ی پاول والین، شوسلر، و رابینسون و دیگران و واحد تحلیل فرد بود. یافته ها نشان داد: حقوق شهروندی و میزان سرزندگی شهروندان در حد متوسط است. در میزانِ سرزندگی و مشارکت اجتماعی- سیاسی زنان و مردان تفاوت وجود دارد. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد، همبستگی قوی ای بین حقوق شهروندی با سرزندگی وجود دارد(563/0= R ) و مؤلفه ی ایمان به مشارکت اجتماعی- سیاسی شهروندان بیشترین تبیین کننده ی سرزندگی است(543/0= β ).
۱۰.

تبیین جامعه شناختی تعاملات همسایگی و تأثیر آن بر احساس نشاط اجتماعی شهروندان در شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۲

کلید واژه ها: شبکه روابط تعاملات همسایگی احساس نشاط اجتماعی شناخت همسایه اعتماد به همسایه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
تعداد بازدید : ۱۳۹۹ تعداد دانلود : ۸۳۰
نشاط اجتماعی در زندگی اجتماعی نقشی اساسی و بنیادینی ایفا می کند، به گونه ای که در مقایسه با هر خصلت و روحیه ی دیگر، بیشترین سهم را در بهبود روابط و معاشرت ها به عهده دارد. هدف این تحقیق نیز بررسی تعاملات همسایگی و تأثیر آن بر نشاط اجتماعی شهروندان در شهر همدان است. از نظریه های برخی از جامعه شناسان در حوزه ی شهری و نشاط مانند جیکوبز فلنگن، پارک، گیدنز، آرگایل، آیزنگ، وینهوون و کالمیجن و ... استفاده شده است. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی و رویکرد آن جامعه شناختی است. جامعه ی آماری این تحقیق، شهروندان همدانی حاضر در زمان مطالعه بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر برآورد شد و شیوه ی نمونه گیری خوشه ای بود. برای گردآوری اطلاعات از دو نوع پرسشنامه استفاده شد: 1- تعامل همسایگی پاول والین و شوسلر و 2- پرسشنامه ی محقق ساخته بر اساس نظریه ی نشاط آرگایل و آیزنگ و اعتماد گیدنز. نتایج نشان داد بین تعاملات همسایگی و نشاط اجتماعی رابطه ی معنا دار و قوی ای وجود دارد (172/0= r). بین زنان و مردان در تعاملات همسایگی تفاوت معنا داری نیست اما در احساس نشاط اجتماعی تفاوت معنا دار است. رگرسیون چند متغیره نشان داد که از بین مؤلفه های تعاملات همسایگی، شبکه ی روابط، بیشترین تبیین کننده ی نشاط اجتماعی است. تحلیل مسیر نشان داد که اعتماد به همسایه ها تحت تأثیر شبکه ی روابط و شناخت همسایه ها از یکدیگر است.
۱۱.

میزان آشنایی دانشجویان با جنگ نرم و راههای مقابله با آن (مطالعه موردی: دانشگاه پیام نور همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۲

کلید واژه ها: هویت ملی سواد رسانه ای جنگ نرم تمسک به آموزه های دینی پرهیز ار اختلافات قومی و دینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران دانشگاه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران اصناف
تعداد بازدید : ۱۲۴۳ تعداد دانلود : ۲۶۲۳
مقاله حاضر به بررسی جامعه شناختی میزان آشنایی دانشجویان دانشگاه همدان با جنگ نرم و راههای مقابله با آن پرداخته است. اهداف پژوهش شامل؛اهداف توصیفی ( بررسی میزان شناخت از جنگ نرم و اهداف)، تبیینی (استنباط و تعمیم نتایج) است. رویکرد آن بین رشته ای(جامعه شناختی – سیاسی) و روش آن پیمایشی – تبیینی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود و پایایی آن در مطالعه مقدماتی 85% به دست آمد. از نرم افزار spssاستفاده شد. یافته ها نشان داد که رابطه معناداری میان سواد رسانه ای، شرکت در همایشها و کنفرانسهای مرتبط با جنگ نرم، تمسک به آموزه های دینی، حفظ هویت ملی و پرهیز از اختلافات قومی و دینی، با میزان شناخت دانشجویان از جنگ نرم و مقابله با آن وجود دارد. نتایج بیانگر میزان بالای آشنایی دانشجویان دانشگاه پیام نور همدان با جنگ نرم و راههای مقابله با آن است.
۱۲.

بررسی نگرش زنان نسبت به عوامل مؤثر بر تحکیم خانواده (پژوهشی در بین کارکنان زن دانشگاه های پیام نور استان همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: عوامل فرهنگی عوامل اجتماعی عوامل اقتصادی عوامل عاطفی عوامل اعتقادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۸ تعداد دانلود : ۵۷۹
در طول تاریخ، زنان علاوه بر تولید نسل و تربیت فرزند، نقش برجسته و مهمی در آرامش و امنیت خانواده داشته اند. به همین دلیل بررسی نگرش آن ها نسبت به عوامل مؤثر بر تحکیم خانواده از اهمیت ویژه ای برخوردار است که هدف اصلی این تحقیق است. این تحقیق در بین زنان هیات علمی و کارمندان دانشگاه های پیام نور استان همدان انجام گرفت و دارای رویکرد جامعه شناختی و روش پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه و روش نمونه گیری تصادفی ساده چندمرحله ای بوده و حجم نمونه 192 نفر برآورد شد. یافته ها نشان داد که به ترتیب (11/74%) عوامل اجتماعی، (24/70%) عوامل عاطفی، (5/69%) عوامل اعتقادی، (8/51) عوامل سیاسی، ( 64/39%) عوامل فرهنگی و درنهایت ( 94/33%) عوامل اقتصادی را بر تحکیم خانواده مؤثر دانسته اند. نتیجه نهایی رگرسیون گام به گام نشان داد که عوامل فرهنگی و عاطفی و اجتماعی (721/0=R) بیشترین تبیین کننده تغییرات متغیر تحکیم خانواده هستند و متغیر اقتصادی برخلاف انتظار تأثیر چندانی نداشته و در آزمون تبیین وارد نشد. متغیر اعتقادی نیز دارای اثر معکوس و منفی بود که به سبک زندگی مدرن و استفاده از رسانه های فرامرزی مرتبط است. از راهکارهای اساسی در تحکیم خانواده ها، آموزش به مردان در داشتنِ رفتار مناسب اجتماعی و ابراز عاطفه و عشق نسبت به همسر و رعایت سبک زندگی متناسب بافرهنگ خودی و آموزش سواد رسانه ای است.
۱۳.

بررسی تأثیر هر یک از مؤلفه های سازگاری بر انسجام خانوادة اقوام شهر همدان با رویکرد جامعه شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲

کلید واژه ها: سازگاری اجماع انسجام خانواده ابراز دل بستگی رضایتمندی از زندگی مشترک وحدت نظر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی قوم شناختی قومیت ها
تعداد بازدید : ۷۶۱ تعداد دانلود : ۵۷۰
تحقیقات بسیاری نشان داده که کاهش میزان سازگاری زوجین تهدیدی برای سلامت و بقا خانواده هاست. هدف اساسی این تحقیق نیز بررسی تأثیر هریک از مؤلفه های سازگاری بر انسجام خانواده در اقوام مختلف شهر همدان می باشد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته و جمعیت نمونه در این تحقیق شامل 147 نفر از اقوام فارس، ترک و لر زبان ساکن شهر همدان بوده که با شیوه نمونه گیری تصادفی ساده ی چندمرحله ای و نسبتی انتخاب و با استفاده از پرسشنامه بازسازی شده سازگاری فیلیسینگر و اسپانیر مورد مطالعه قرار گرفتند. واحد تحلیل فرد و پرسش نامه حضوری (به صورت مصاحبه) اجرا شد. نتایج یافته ها نشان داد، تأثیر مؤلفه های تفکیک شدة سازگاری بر انسجام خانواده های اقوام یکسان نیست و تحلیل رگرسیون چند متغیره گام به گام نشان داد که تأثیر وحدت نظر در میان خانواده ترک زبان و رضایتمندی از زندگی مشترک در میان خانواده فارس زبان و اجماع در میان خانواده لر زبان بیشترین تأثیر و اهمیت را دارد که متأثر از فرهنگ خاص و سابقه تاریخی اقوام است
۱۴.

مقایسه نگرش جنسیتی نسبت به عوامل موثر بر تحکیم بنیان خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده (فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سابق) سال دهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳۳

کلید واژه ها: عوامل فرهنگی عوامل اجتماعی تحکیم خانواده عوامل عاطفی عوامل اعتقادی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی جنسیت
تعداد بازدید : ۱۰۱۷ تعداد دانلود : ۶۴۸
زنان و مردان سازندگان اصلی خانواده ها هستند و خانواده سالم مناسب ترین زمینه کمال آن دو و تعالی فرد و جامعه است. هدف این تحقیق نیز مقایسه نگرش جنسی نسبت به عوامل موثر بر تحکیم بنیان خانواده در بین اعضای هیات علمی و کارمندان دانشگاههای پیام نور استان همدان بود. پژوهش دارای رویکرد جامعه شناختی و روش پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه و روش نمونه گیری تصادفی ساده چند مرحله ای و حجم نمونه 192 نفر برآورد شد. پایایی متغیر ها با استفاده از آلفای کرونباخ 8/83% به دست آمد و اعتبار صوری از طریق داوری اساتید جامعه شناسی و روانشناسی سنجیده شد. بر اساس یافته ها از نظر کارکنان، عوامل فرهنگی بیشترین همبستگی و اهمیت را در تحکیم خانواده دارد(588/0 = R) و عوامل اجتماعی در درجه دوم (449/0 = R) و عوامل عاطفی در مرتبه سوم قرار می گیرد (309/0 = R). زنان بیشتر عوامل اجتماعی و عاطفی و مردان بیشتر عوامل اقتصادی ( درآمد بالا) را در تحکیم بنیان خانواده موثر می-دانند. هر دو جنس بر رعایت ادب و احترام و عشق متقابل تاکید ویژه داشتند. نتایج نهایی نشان داد که نگرش زنان و مردان نسبت به عوامل اجتماعی و عاطفی و اقتصادی، تاثیرگذار بر تحکیم خانواده یکسان نیست. اما نگرش آنها نسبت به عوامل فرهنگی، اعتقادی و سیاسی یکسان است.
۱۵.

شناخت علل انحراف و گروه های منحرف در پنج سوره نخست قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علم و دین سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: انحراف معیارهای قرآن منحرفان پنج سوره نخست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۶ تعداد دانلود : ۷۹۲
این پژوهش به توصیف علل انحراف و گروه های منحرف از دیدگاه قرآن کریم با رویکرد جامعه شناختی می پردازد تا از این طریق، راهکارهای کاربردی را در پیشگیری از رفتارهای منحرف بیابد. روش پژوهش توصیفی و نوع آن کاربردی است. نمونه پنج سوره نخست قرآن است و روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای است. نتایج نشان داد در سوره های بررسی شده، 78/27% آیات به منحرفان اختصاص یافته است و قرآن کریم اعتقادات غیرتوحیدی و گزینش راه های زندگی غیرالهی را عامل انحرافات برمی شمارد. شناخت و کسب آگاهی از علل ریشه ای انحرافات و تلاش برای داخل کردن دین در همه ابعاد زندگی اجتماعی در سطوح خرد و متوسط و کلان، می تواند از کج رفتاری ها جلوگیری کند، زیرا پیامدهای رفتار منحرفان از منظر قرآن، شباهت بسیاری به پیامدهای رفتار منحرفان در عصر مدرن دارد که ضرورت رجوع به قرآن را توجیه می نماید.
۱۶.

مطالعه تطبیقی معیارهای گرو هبندی در جامع هشناسی و سه سوره اوّل قرآن کریم

نویسنده:
منبع: پژوهش های میان رشته ای قرآن کریم سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: گروه های قرآنی معیارهای قرآنی معیارهای جامعه شناختی رویکرد جامعه شناسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۸۶
مقاله حاضر برای مقایسه معیارهای جامعه شناسی با معیارهای قرآنی در دسته بندی گرو هها، تعیین انواع گرو ه های موافق و مخالف با معیارهای قرآنی و ارائه راهکارهایی در جهت الگوبرداری نسل جوان از رفتارهای گرو ه های موافق با معیارهای قرآن، به مطالعه تطبیقی معیارهای گرو ه بندی در جامعه شناسی و قرآن کریم م یپردازد. روش بررسی، توصیفی با رو رویکرد تحلیل محتوا و نمونه مورد مطالعه، 3جزء اوّل قرآن کریم است. نتایج بررسی نشان داد که معیار جامعه شناسی در دسته بندی گرو هها، بر عوامل اجتماعی تاکید دارد، در حالی که گرو ه بندی در قرآن کریم بر اعتقادات دینی و انتخاب راه و مسیر زندگی استوار است. براساس معیارهای قرآنی، گرو هها در یک دسته بندی کلی به دو گروه موافق و مخالف با اعتقادات دینی و راه الهی قرار م یگیرند؛ همچنین هر یک از این دو گروه، به چند زیرگروه دسته بندی می شوند. نتیجه آ نکه آموزش ویژگی های رفتاری گروه های موافق با ارز شها و معیارهای قرآنی به نسل جوان مهمترین راهکار الگوبرداری برای آنهاست.
۱۷.

رابطه میان انسجام ملی و توسعه ملی از منظر مدرسین دانشگاه های پیام نور همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۳ زمستان ۱۳۹۱ ویژه نامه (آموزش عالی، هویت و همبستگی ملی) (۲) 97 - 118
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۵۲
این پژوهش به بررسی رابطه میان انسجام ملی با توسعه ملی پرداخته است. زیرا توسعه از آرمان های مهم برای همه جوامع می باشد. چارچوب نظری، با بهره گیری از نظریات اندیشمندان اسلامی و غیراسلامی است. اهداف تحقیق شامل؛ تبیین رابطه معناداری بین مؤلفه های انسجام ملی (اتحاد ملی، معیار وحدت، نظم اجتماعی، محبت و اجرای عدالت اجتماعی) با توسعه ملی می باشد. روش تحقیق ، پیمایشی و شیوه نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای و ابزار گرد آوری داده ها، پرسشنامه است که پایایی آن 78/84 درصد  به دست آمد. یافته ها نشان داد اجرای عدالت اجتماعی (435/0 = R) و اتحاد ملی (324/0= R) بیشترین همبستگی و رابطه معناداری را با توسعه ملی دارند. تحلیل مسیر نشان داد متغیر محبت بیشترین تأثیرگذار و اتحاد ملی بیشترین تأثیر را از سایر متغیرها پذیرفته است. همبستگی بین انسجام ملی با توسعه ملی بسیار شدید به دست آمد (458/0= R).
۱۸.

نقش بسیجیان در سازندگی و توسعه ملی

نویسنده:
منبع: مطالعات بسیج سال دوازدهم زمستان ۱۳۸۸ شماره ۴۵

کلید واژه ها: توسعه پیشرفت بسیج بسیج سازندگی توسعه موزون و ناموزون توسعه برون زا و درون زا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷۵ تعداد دانلود : ۱۴۸۱
پس از پیروزی انقلاب و شکل گیری جمهوری اسلامی، بسیج سازندگی به معنای به کارگیری جوانان در عرصه های سازندگی و فعالیتهای اجتماعی، در سایه آرامش و امید و جاری شدن اندیشه بسیجی در مجرای سازندگی کشور شکل گرفت. خدمت رسانی و مردمیاری در مناطق محروم و شناسایی زمینه های اشتغال و به دنبال آن ایجاد اشتغال، غنیسازی اوقات فراغت و... از طرحهای بسیج سازندگی است. این مقاله پژوهشی با رویکرد تلفیقی و با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه، به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که نقش بسیجیان در سازندگی و توسعه ملی کدام است؟ جامعه شامل کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نور استان همدان (25794 نفر) و نمونه آن شامل 164 نفر بوده که با روش تصادفی ساده چند مرحله ای به دست آمده است. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که رابطه متقابل و تنگاتنگی بین فعالیتهای بسیج و سازندگی و توسعه ملی وجود دارد و بیتوجهی به نیروی عظیم مردمی متعهد و متخصص بسیج، یکی از موانع مهم عقب ماندگی جامعه خواهد بود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان