قاسم عبداللهی بقرآبادی

هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بازی درمانی به روش گشتالتی بر پرخاشگری و اضطراب امتحان دانش آموزان ابتدایی با اختلال یادگیری ویژه بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و دوره پیگیری یک ماه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر ابتدایی (دوره اول) دارای اختلال یادگیری ویژه خواندن و نوشتن بود که در سال تحصیلی 1402-1401 در شهر کاشان مشغول به تحصیل بودند. روش نمونه گیری به صورت هدفمند بود. بدین ترتیب تعداد 30 نفر از دانش آموزان دختر ابتدایی دارای اختلال انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هرکدام 15 نفر) گمارش شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل سیاهه پرخاشگری کودکان (CHIA) نلسون و فینچ (2000) و سیاهه اضطراب امتحان (TAI)ابوالقاسمی و همکاران (1375) بودند. گروه آزمایش در10 جلسه 45 دقیقه ای هفته ای دو بار و در سه گروه پنج نفره تحت درمان بسته آموزشی بازی درمانی به روش گشتالتی ویولت اوکلاندر (1997) قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد تفاوت معناداری بین میانگین ها در مراحل پیش آزمون با پس آزمون و پیگیری وجود دارد (001/0P<)، در حالیکه تفاوت معناداری بین میانگین ها در مرحله پس آزمون با پیگیری مشاهده نشد که حاکی از پایداری اثربخشی مداخله است. بنابراین استفاده از بازی درمانی به روش گشتالتی می تواند در کاهش پرخاشگری و اضطراب امتحان دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه موثر باشد.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش خودشفقتی ذهن آگاهانه بر نشخوار فکری و اضطراب اجتماعی مادران دارای کودک اوتیسم انجام شد. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل با پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری این تحقیق شامل مادران دارای کودک اوتیسم مراجعه کننده به مرکز توانبخشی انوار آفتاب کوثر جمیل شهر قم در سال 1400 بود. 30 نفر از مادرانی که معیارهای ورود به پژوهش را داشتند (15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه گواه) به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جلسات آموزشی خودشفقتی ذهن آگاهانه برای گروه آزمایش به مدت 8 جلسه، به صورت هفته ای یک جلسه برگزار شد و گروه گواه در لیست انتظار برای آموزش قرار گرفتند. ابزارهای مورد استفاده شامل مقیاس اضطراب اجتماعی لایبویتز (1987، LSAS) و پرسشنامه ی نشخوار فکری نولن هوکسما و مارلو (1993، RRS) بودند. داده های جمع آوری شده با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که آموزش خودشفقتی ذهن آگاهانه بر کاهش نشخوار فکری و اضطراب اجتماعی مادران دارای کودک اوتیسم موثر است (05/0>P). همچنین اثر آموزش خودشفقتی ذهن آگاهانه بر کاهش نشخوار فکری و اضطراب اجتماعی مادران دارای کودک اوتیسم در مرحله پیگیری تداوم داشته است (05/0>P). لذا می توان نتیجه گرفت که آموزش برنامه خودشفقتی ذهن آگاهانه در کاهش نشخوار فکری و اضطراب اجتماعی مادران دارای کودک اوتیسم موثر بوده است.

پیش زمینه و هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهزیستی روانشناختی و اضطراب اجتماعی ناشی از کووید-19 در دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر اصفهان بود. مواد و روش کار: این پژوهش از نظر ماهیت نیمه آزمایشی همراه با گروه آزمایش و کنترل و به روش پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری یک ماهه می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش دختران دوره متوسطه شهر اصفهان را در نیم سال دوم 1399 در بر می گیرد. که 30 نفر به صورت نمونه انتخاب و در دو گروه آزمایشی و گروه کنترل جایگزین شدند. هرکدام از گروه ها به تفکیک شامل 15 نفر بودند که در نهایت در گروه ازمایش تعداد 12 نفر باقی ماندند. برای نمونه گیری از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. سپس دانش آموزان به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند و قبل و بعد 8جلسه درمانی به پرسشنامه بهزیستی روانشناختی و اضطراب اجتماعی نوجوانان پاسخ دادند. برای بهزیستی روانشناختی هم از پرسشنامه 18 سوالی ریف (1989) و برای اضطراب اجتماعی از پرسشنامه اضطراب اجتماعی (SAS-A) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده توسط نرم افزار SPSS نسخه 24 و تحلیل واریانس اندازه های تکراری انجام شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهزیستی روانشناختی و اضطراب اجتماعی ناشی از کووید-19 در سطح (۰٫۰۰۱>p) معنادار است. بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش بهزیستی روانشناختی و کاهش اضطراب اجتماعی ناشی از کووید ۱۹ تاثیر مثبت دارد.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سرمایه روان شناختی در پیش بینی بهزیستی ذهنی دانشجویان دختر بود. روش: طرح پژوهش توصیفی – همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان دختر رشته پرستاری دانشگاه علوم پزشکی کاشان مشغول به تحصیل در سال95 می باشد که 89 نفر از دانشجویان به صورت تصادفی منظم به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند.از پرسشنامه هایسرمایه روان شناختی لوتانز و بهزیستی ذهنی دینر جهت سنجش متغیرهای پژوهش استفاده گردید. یافته ها: نتایج تحلیل آماری داده ها نشان داد که فرضیات پژوهشی در سطح 99/0 از اطمینان معنادار می باشد. نتیجه گیری: بنابراین نتیجه گرفته می شود که سرمایه روان شناختی و مولفه های آن پیش بینی کننده مناسبی برای بهزیستی ذهنی دانشجویان می باشد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی شن بازی درمانی در کاهش نشانگان اختلال نافرمانی مقابله ای می باشد، جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کودکان پسر7 تا 9 سال مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای مراجعه کننده به کلینیکامید عصر درسال 1394 است که با روش نمونه گیری دردسترس 24 کودک دارای اختلال نافرمانی مقابله ای به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی 12 کودک درگروه آزمایش و 12 کودک درگروه کنترل جایگزین شدند. طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل می باشد که در این طرح گروه آزمایش 10جلسه در شن بازی درمانی شرکت کردند. جهت تشخیص اختلال نافرمانی مقابله ای از پرسشنامه علائم مرضی کودکان ویرایش 4 استفاده شد. یافته ها نشان داد که شن بازی درمانی در کاهش نشانگان اختلال نافرمانی مقابله ای موثر است. بنابراین نتیجه گرفته می شود که شن بازی درمانی در بهبود بخشی رفتارهای خصمانه ، لجبازی و مقابله جویانه اثرگذار می باشد.

هدفهدف پژوهش حاضر پیش بینی رضایت از زندگی والدین کوکان اتیسم با واسطه گری خودشفقتی می باشد. روشطرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی والدین کودکان اتیسم مراجعه کننده به مرکز امید عصر در سال 95 می باشد که 48 نفر از والدین کودکان 12-4 ساله ، 38 مادر و 10 پدر به صورت نمونه گیری درسترس به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. جهت سنجش رضایت از زندگی از پرسشنامه دینر و خودشفقتی از پرسشنامه نف استفاده شد. یافته هانتایج تحلیل آماری داده ها نشان داد که فرضیه پژوهش حاضر در سطح 95/0 از اطمینان معنادار می باشد. نتیجه گیریبنابراین نتیجه گرفته می شود که خودشفقتی پیش بینی کننده مناسبی برای رضایت از زندگی والدین کوکان اتیسمی می باشد.

هدف: انتخاب راهبرد مناسب جهت کاهش میزان اضطراب،استرس و افسردگی مادران کودکان دارای اتسیم دارای اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثربخشی برنامه مبتنی بر آموزش خود شفقتی بر میزان اضطراب،استرس و افسردگی مادران کودکان دارای اتسیم انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با پیگیری سه ماهه می باشد. جامعه آماری شامل تمامی مادران دارای کودک اتیسم مراجعه کننده به مرکز امید عصر در شهر تهران و در سال 1395 می باشد. نمونه آماری شامل24 مادر دارای کودک اتیسم سطح یک می باشد که به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی 12 مادر در گروه آزمایش و 12 مادر در گروه شاهد جایگزین شدند.گروه آزمایش به مدت 8 جلسه در زمینه خودشفقتی آموزش دیدند و گروه شاهد در لیست انتظار برای مداخله قرار گرفتند. جهت سنجش میزان اضطراب،استرس و افسردگی مادران از پرسشنامه 21- DASS استفاده شد و آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس برای تجزیه و تحلیل داده به کار برده شد. یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل داده ها بر اساس آزمون کوواریانس نشان داد که آموزش خودشفقتی در کاهش میزان اضطراب، استرس و افسردگی مادران کودکان دارای اتسیم تاثیر معنی داری داشته است (001/0> P ). نتیجه گیری: بنابراین با توجه به نتایج یافته ها، آموزش خودشفقتی به عنوان راهبرد مداخله ای روان شناختی در کاهش میزان اضطراب، استرس و افسردگی مادران کودکان دارای اتسیم موثر بوده است.

هدفهدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی روی اضطراب امتحان دانش آموزان پسر مقطع راهنمایی شهر کاشان می باشد. روش طرح پژوهش حاضر آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر مقطع راهنمایی مدارس دولتی شهر مشغول به تحصیل در سال 95 کاشان می باشد که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای 40 دانش آموز دارای اضطراب امتحان به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی 20 دانش آموز در گروه آزمایش و 20 دانش آموز در گروه کنترل جایگزین شدند و جهت سنجش اضطراب امتحان دانش آموزان از پرسشنامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر استفاده شد. پرسشنامه در سه مرحله پیش آزمون ، پس آزمون و پیگیری مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها نتایج تحلیل آماری داده ها براساس روش کوواریانس نشان داد که فرضیه پژوهش حاضر در سطح 99 درصد از اطمینان معنادار می باشد. نتیجه گیریبنابراین نتیجه گرفته می شود که آموزش ذهن آگاهی در کاهش اضطراب امتحان موثراست.

هدفهدفهدف پژوهش حاضر پیش بینی حالات روان شناختی مثبت دانشجویان دختر بر اساس سبک های فرزند پروری والدین است. روشطرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان دختر مجرد دانشگاه پیام نور آران و بیدگل مشغول به تحصیل است که 200 دانشجو به صورت نمونه گیری تصادفی منظم به عنوان گروه نمونه به همراه مادران انتخاب شدند و جهت سنجش سبک های فرزند پروری و حالات روان شناختی مثبت دانشجویان از پرسشنامه های بام ریند (1991) و رجایی (1390) استفاده شد. یافته هایافته های پژوهش نشان داد که حالات روان شناختی مثبت دانشجویان دختر بر اساس سبک های فرزند پروری والدین قابل پیش بینی است. نتیجه گیریبنابراین نتیجه گرفته می شود که میان سبک فرزند پروری مقتدرانه با حالات روان شناختی مثبت رابطه مثبت و مستفیم وجود دارد و میان سبک فرزند پروری مستبدانه و حالات روان شناختی مثبت رابطه منفی و معکوس وجود دارد.

هدف ازپژوهش حاضربررسی اثربخشی آموزش مهارت های ارتباطی بر پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی-نارسایی توجه می باشد،جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کودکان 9تا12 سال بیش فعال – نارسایی توجه مراجعه کننده به مرکزتوانبخشی امید عصردرسال 93 است که باروش نمونه گیری درسترس 24 کودک بیش فعال – نارسایی توجه با اختلال همراه پرخاشگری به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی 12 کودک درگروه آزمایش و 12 کودک درگروه کنترل جایگزین شدند.طرح پژوهش حاضرنیمه آزمایشی ازنوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل می باشد که دراین طرح به گروه آزمایش مهارت های ارتباطی در10جلسه آموزش داده شد و گروه کنترل آموزشی را دراین زمینه دریافت نکردند. جهت تشخیص اختلال بیش فعالی-نارسایی توجه ازپرسشنامه CSI.4 وتشخیص پرخاشگری ازمقیاس سنجش پرخاشگری آخنباخ فرم والدین ( CBCL ) استفاده شد.یافته های پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های ارتباطی درکاهش پرخاشگری کودکان ADHD موثراست. بنابراین، آموزش مهارت های ارتباطی می تواند مداخله مناسبی برای کاهش مشکلات همبود با نارسایی توجه/بیش فعالی باشد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی انعطاف پذیری شناختی براساس فرانگرانی، اضطراب، مدت و میزان مصرف متادون در مردان تحت درمان با متادون انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی مردان وابسته به مواد، تحت درمان با متادون شهر قزوین در سال 1395 بود که تعداد 254 نفر به صورت نمونه گیری هدفمند به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های فرانگرانی آدریان ولز (2005)، اضطراب بک (1988) و انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) استفاده شد. یافته ها: نتایج رگرسیون چند متغیری به شیوه گام به گام نشان داد که فرانگرانی و اضطراب، انعطاف پذیری شناختی مردان تحت درمان با متادون را پیش بینی می کند (05/0p≤). همچنین مدت و میزان مصرف متادون، انعطاف پذیری شناختی را در مردان مصرف کننده متادون پیش بینی نمی کند (05/0p>). نتیجه گیری: بنابراین نتیجه گرفته می شود فرانگرانی و اضطراب، انعطاف پذیری شناختی مردان تحت درمان با متادون را پیش بینی می کند و میان آن ها همبستگی منفی و معنادار وجود دارد. بدین صورت که فرانگرانی و اضطراب بالا منجر به انعطاف پذیری شناختی پایین می شود. بنابراین، توجه به مولفه های فراشناختی برای رسیدن به انعطاف پذیری شناختی بالا و استفاده از رویکرد فراشناخت درمانی در مشاوره به افراد تحت درمان پیشنهاد می شود.

نوجوانان مبتلا به اختلال نارسائی توجه/ بیش فعالی در زمینه های رفتاری، عاطفی، اجتماعی و تحصیلی آسیب پذیر هستند. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی در کاهش نشانگان بالینی نوجوانان پسر مبتلا به اختلال نارسائی توجه/ بیش فعالی می باشد. طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون، پی گیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی نوجوانان پسر14 تا 17 سال مبتلا به اختلال نارسائی توجه/ بیش فعالی مراجعه کننده به کلینیک امید عصر درسال 1394 بود. تعداد 28 نوجوان مبتلا بر اساس مقیاس درجه بندی کانرز والدین به شیوه نمونه گیری هدفمند به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی 14 نفر در گروه آزمایش و 14 نفر در گروه کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه آموزش ذهن آگاهی گروهی دریافت کردند و افراد گروه کنترل در فهرست انتظار برای مداخله قرار گرفتند. داده های پژوهش با استفاده از آزمون کوواریانس انجام شد. نتایج نشان داد که، آموزش ذهن آگاهی در کاهش نشانگان بالینی بیش فعالی، نارسایی توجه و تکانشگری تاثیر معنی داری داشته است. با توجه به یافته ها به نظر می رسد که آموزش ذهن آگاهی برای نوجوانان با نشانگان بالینی بیش فعالی، نارسایی توجه و تکانشگری اثرگذار بوده و به عنوان درمانی نوین در کار بالینی با این اختلال سودمند باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی لگو درمانی در افزایش مهارت های اجتماعی کودکان اتیسم با عملکرد سطح بالا می باشد. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کودکان پسر 12-6 ساله اتیسم با عملکرد سطح بالا مراجعه کننده به مرکز امید عصر تهران در سال 1394 می باشد که 20 کودک اتیسم به روش نمونه گیری هدفمند به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. در پژوهش حاضر جهت تشخیص کودکان اتیسم از کتابچه تشخیصی DSM.5 و نظر و تایید روانپزشک و برای سنجش مهارت های اجتماعی از پرسشنامه استونی و همکاران استفاده شد. نتایج تحلیل آماری نشان داد که لگو درمانی روی توانایی درک هیجانات، شروع تعامل، حفظ تعامل و مهارت اجتماعی تاثیر مثبت داشته است. بنابراین نتیجه گرفته می شود که لگو درمانی در تقویت و افزایش مهارت های اجتماعی کودکان اتیسم با عملکرد سطح بالا موثر است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیرشن درمانی برکاهش پرخاشگری دانش آموزان پسر ناشنوا8 - 11ساله شهر تهران بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان پسر ناشنوا 8 - 11 سال شهر تهران و روش نمونه گیری از نوع دردسترس بود، بدین صورت که از بین مدارس ابتدایی پسرانه ناشنوا که در شهر تهران وجود داشت. مدرسه امام جعفر صادق (ع) انتخاب شد که بیشترین تعداد دانش آموز را داشت و از میان دانش آموزان این مدرسه با اجرای پرسشنامه سنجش پرخاشگری آخن باخ 24 دانش آموز که بالاترین نمره پرخاشگری را داشتند به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند که به صورت تصادفی 12 نفر در گروه آزمایش و 12 نفر در گروه کنترل جایگزین شدند. طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل بود و از آمار توصیفی و آمار استنباطی تحلیل کوواریانس برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها ونتایج حاصل ازمقایسه نمره های پیش آزمون وپس آزمون دوگروه آزمایش وگواه، نشان دهنده تاثیرگذاری تکنیک شن درمانی برکاهش پرخاشگری گروه آزمایش بود. ونتایج آماری نشان داد. که فرضیه تحقیق درسطح ( 005/0 (P< معناداراست وتکنیک شن درمانی برکاهش پرخاشگری دانش آموزان پسر ناشنوا مؤثر بود.