فاطمه شب خیز

زمینه و هدف : آلزایمر یک بیماری پیشرونده اختلال عصبی می باشد. التهاب نقش مهمی در اختلال عملکرد عصبی و از دست دادن سلول های عصبی در بیماری آلزایمر ایفا می کند. مطالعات قبلی نشان داده اند که فعالیت پروتئین متصل شونده به عنصر پاسخگوی cAMP (CREB) با بتا آمیلوئید و التهاب کاهش می یابد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر تمرین هوازی قبل و بعد از القای آلزایمر بر بیان اینترلوکین-1 بتا (IL-1β) و CREB هیپوکمپ موش های نر نژاد ویستار بود. روش تحقیق : تعداد 115 سر رت نر بالغ (8 هفته) با میانگین وزنی 20/17±250 گرم در مرحله قبل از القای آلزایمر به صورت تصادفی به دو گروه مساوی استراحت (55 سر) و تمرین (55 سر)  تقسیم شدند. پس از چهار هفته بعد از القای آلزایمر، رت های هر کدام از گروه ها به سه زیرگروه شامل گروه تزریق آمیلوئیدبتا؛ گروه تزریق دارونما؛ و گروه بدون تزریق تقسیم شدند. قبل از شروع مطالعه، پس از چهار هفته تمرین (قبل و بعد از القای آلزایمر)، حیوانات کشته شده (5 سر در هر گروه) و هیپوکمپ آن ها جهت بررسی برداشته شد. بیان IL-1β و CREB با روش Real Time-PCR اندازه گیری و داده ها در دو مرحله پیش و پس از القای آلزایمر، با آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی حداقل احتلاف معنی دار (LSD) در سطح 05/0≥p تحلیل شدند. یافته ها :  هم در مرحله قبل و هم بعد از القای آلزایمر، بیان IL-1β و CREB در گروه تمرین نسبت به گروه استراحت، به ترتیب کاهش و افزایش معنی داری پیدا کرد (05/0>p). نتیجه گیری : تمرین هوازی می تواند قبل و بعد از القای آلزایمر، منجر به به افزایش CREB و کاهش التهاب شده و احتمالاً از این طریق،  به شکل پذیری هیپوکامپی کمک نموده و فوای د ش ناختی و عملک ردی در پی دارد.

زمینه و هدف: دویدن منجر به افزایش شکل پذیری سیناپسی در مغز می شود. با این حال هنوز اثر نوع دویدن بر تغییر مولکول های وابسته به شکل پذیری به خوبی مشخص نشده است. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر دو نوع تمرین استقامتی برBDNF، و TrkB در هیپوکمپ رت بالغ سالم بود. روش تحقیق: در این تحقیق تجربی 18 سر رت ویستار نر بالغ 8 هفته به صورت تصادفی و مساوی (n=6) به 3 گروه کنترل، دویدن تداومی و دویدن تناوبی تقسیم شدند. حیوانات گروه های تمرینی به مدت 8 هفته روی دستگاه نوارگردان دویدند. 24 ساعت پس از آخرین جلسه تمرینی حیوانات قربانی شدند و هیپوکمپ آن ها از هر دو نیمکره برداشته شد. تغییرات سطوح پروتئینی با روش الایزا بررسی شد. یافته ها: آزمون آنالیز واریانس یکطرفه نشان داد که در گروه دویدن تداومی در مقایسه با گروه کنترل، افزایش معنی داری در BDNF و TrkB وجود داشت (004/0P = ، 001/0˂ P). همچنین تغییرات مشابهی برای گروه دویدن تناوبی مشاهده شد (004/0 P =، 001/0 P ˂)، اما تفاوت معنی داری بین دو نوع تمرین مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که تمرین استقامتی صرف نظر از نوع آن منجر به افزایش BDNF و TrkB در هیپوکمپ رت های سالم بالغ می شود. از آنجا که این دو عامل از اصلی ترین عوامل فرایندهای شکل پذیری هیپوکمپی، حافظه و یادگیری هستند لذا، افزایش سطوح پروتیینی آن ها متعاقب دویدن استقامتی نشان از اثرگذاری مثبت آن بر فرایندهای ذکر شده در افراد بالغ دارد.

فرآیندهای تخریب عصبی نقش مهمی در پیشرفت بیماری ام اس دارند. تمرین ورزشی مناسب و زندگی در محیط غنی سازی شده حرکتی (EE) می تواند از طریق ترشح برخی فاکتورهای رشد عصبی در هیپوکامپ ازجمله آیریزین وفاکتور نوتروفیک مشتق از مغر (BDNF) باعث بهبود و یا جلوگیری از پیشرفت بیماری شود. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر ۴ هفته تمرین مقاومتی و هوازی و EE بر سطوح پروتئین آیریزین و BDNF هیپوکامپ در موش های ماده C57BL6 مبتلا به آنسفالومیلیت خودایمنی تجربی (EAE) بود. تعداد 50 سر موش ماده (سن 8 هفته، میانگین وزن 2± 18 گرم) به صورت تصادفی به پنج گروه مساوی (10 سر موش در هر گروه) تقسیم شدند: 1- کنترل سالم، 2-کنترل + EAE، 3-فعالیت مقاومتی + EAE،4- فعالیت هوازی + EAE و 5- EE + EAE. هفته اول و دوم سازگاری با محیط و سپس القای EAE انجام شد. گروه های تمرین 5 روز در هفته روزی نیم ساعت به مدت 4 هفته تمرین کردند و گروه EE به قفس تجهیز شده خود منتقل شد. 48 ساعت پس از آخرین جلسه تمرینی موش ها بی هوش و سپس تشریح و بافت برداری انجام شد. برای سنجش میزان پروتئین ها از روش الایزا و برای تعیین تفاوت میان متغیرهای پژوهش از آزمون تحلیل واریانس و آزمون تعیبی توکی استفاده شد. تمامی تحلیل ها در سطح معنی داری 05/0 و با نرم افزار SPSS22 انجام شد. بیان پروتئین BDNF هیپوکامپ در هر سه گروه تمرینی نسبت به گروه کنترل EAE افزایش یافت. این افزایش در گروه EE و تمرین مقاومتی هم نسبت به گروه کنترل EAE و هم نسبت به گروه تمرین شنا معنادار بود. همچنین بیان پروتئین آیریزین هیپوکامپ در هر سه گروه تمرین نسبت به گروه کنترل EAE افزایش داشت که این افزایش در گروه های EE و تمرین مقاومتی معنادار بود همچنین بیان آیریزین در گروه EE نسبت به دو گروه تمرین هوازی شنا و تمرین مقاومتی افزایش بیشتری داشت که این افزایش نسبت به گروه تمرین هوازی شنا معنادار بود. به نظر می رسد فعالیت ورزشی از هر دو نوع اختیاری و اجباری می تواند با مکانیسم اثر متفاوت، موجب افزایش ترشح فاکتورهای رشد عصبی ازجمله آیریزین و BDNF و درنتیجه کمک به بهبود و پیشگیری از پیشرفت بیماری ام اس شود.