بازنمایی سوژه زن مطلقه در سینمای دهه 90 ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
این پژوهش درصدد فهم شیوه های برساخت و بازنمایی سوژه زن مطلقه در سینمای دهه اخیر ایران است که با بهره گیری از روش نشانه شناسی و تلفیق رویکردهای بارت و فیسک و سلبی و کاودری و چارچوب نظری مبتنی بر ایدئولوژی از منظر آلتوسر و نظریه بازنمایی «هال» صورت گرفته است. با استفاده از نمونه گیری هدفمند 3 فیلم (ناهید، رگ خواب و اینجا بدون من) برای تحلیل گزینش شد. نتایج نشان می دهد که طبقه اجتماعی پایین، در معرض قضاوت قرار داشتن، نگاه مغرصانه مردم به زنان مجرد مطلقه، بی توجهی و سوء ظن جامعه نسبت به زنان مستقل و مطلقه، بازتولید چرخه خشونت از جانب آنها و جامعه، وضعیت رفتاری، معیشتی، اقتصادی و رفتاری نامطلوب و در نهایت نمایش بازیابی زنانگی در محیط هایی مثل آشپزخانه از جمله مهمترین رمزگان ایدئولوژیکی است که در فیلم ها معنا یافته است. همچنین پیروی از ایدئولوژی (مردسالاری) باعث می شود زنان نیز آن را درونی کنند و عامل بازتولید آن گردند مانند زن صاحب خانه در فیلم رگ خواب. همچنین کنش های سوژه زنان مطلقه و پذیرفتن نقش های تحمیلی از جانب جامعه به عنوان یک زن و یک مطلقه آن را تبدیل به سوژه ای از درون تهی شده می کند که نقش های مختلف او را دچار یاس می کند. همچنین ایدئولوژی مردسالارانه چنان در افراد جامعه و مناسبات روزمره مردم، سنت و خانواده ریشه دوانده است که زن مطلقه تبدیل به سوژه منقادشده ایدئولوژی می شود و کنش خلاف جهت آن منجر به بازخواست شدن از جانب افراد مسحور آن ایدئولوژی می شود.Representation of the subject of divorced women in the Iranian 90s cinema
This study seeks to understand the ways of constructing and representing the divorced female subject in Iranian cinema of the last decade. The research has been done by using the method of semiotics and combining the approaches of Barthes, Fisk, Selby & Cowdory and the theoretical framework based on Subjectivity from Althusser's point of view and Hall's representation. Using Purposeful sampling, three films (nahid, rage khab and inja bedoone man) were selected for analysis. The results indicate that the lower social class, being exposed to be judged, people's biased view of divorced single women, society's indifference and society's suspicion of independent and divorced women, the reproduction of a cycle of violence by them and society, Behavioral, living, economic, and unhealthy behaviors and showing the recovery of femininity in environments such as the kitchen are among the most important ideological codes that have found meaning in these films. Adherence to ideology (patriarchy) is also so blind that women, as subordinates, internalize and reproduce it themselves, like the landlady in rage khab. Also, the patriarchal ideology is so ingrained in the people of society and in the daily relations of people, tradition and family that the divorced woman becomes the obedient subject of ideology and acting against it leads to questioning by individuals that becomes fascinated by ideology.
تبلیغات
