بحران در کاربست مذهب به مثابه «صنعت فرهنگ» از سوی داعش (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
داعش از آغاز شکل گیری و به ویژه از سال 2014 که رهبر آن، ابوبکر البغدادی در موصل اعلام خلافت کرد، رویکردی در پیش گرفت که متفاوت از اسلاف سلف گرای خود بود. آن ها در راه جذب نیرو و با تکیه بر ابزارها و فناوری های مدرن سعی کردند نمایه ای رهایی بخش به اقدامات و ایدئولوژی خود ببخشند. در این راه، بخشی از هدف گذاری آن ها شامل جوانان کشورهای مختلف دنیا به ویژه کشورهای غربی بود. این پژوهش با روشی توصیفی و تحلیلی به بررسی روندی پرداخته است که داعش در پیش گرفت تا هرروز برشمار افراد خود بیفزاید. در این راه تکیه و سامان این نوشتار بر استفاده از چارچوب نظری نظریه انتقادی و مکتب فرانکفورت برای مفهوم سازی واژه صنعت مذهب است و با به کارگیری مفاهیمی چون رهایی و رستگاری و مقوله صنعت فرهنگ که در راهبرد داعش به صنعت مذهب تعبیر شده است. پرسش پژوهش حاضر این است که کاربست مذهب به مثابه «صنعت فرهنگ» از سوی داعش با چه بحرانی روبروست؟ یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که داعش با به خدمت گرفتن مذهب، تکنولوژی و رسانه، به دنبال ایجاد آگاهی کاذب در میان جوانان بوده تا خود را پایگاهی رهایی بخش جلوه دهد این در حالی است که ظرفیت برای رهایی بخشی در دل مذهبی که داعش مبلغ آن است؛ وجود ندارد و این بحران عمده ای است که داعش با آن روبروست.The Crisis in the Use of Religion as a Culture Industry by ISIS
Islamic State in Iraq and Sham (ISIS) From the beginning of formation, especially since 2014, when its leader, Abubakr al-Baghdadi, declared a caliphate in Mosul, took an approach that was different from its Salafist predecessors. By recruiting and relying on modern tools and technologies, they tried to give a emancipatory face to their actions and ideology. In this way, part of their targeting included young people from different countries of the world, especially Western countries. The research, with a descriptive and analytical method, has investigated the strategy that ISIS used to increase the number of its people every day. In this way, this article relies on the use of the theoretical framework of critical theory and the Frankfurt school to conceptualize the term religion industry and by using concepts such as emancipation and the category of culture industry, which is interpreted as the “ religion industry ” in the strategy of ISIS. From the Critical theory perspective, how does ISIS use religion as an industry? The findings of the research show that ISIS, by using religion, technology and the media, sought to create false consciousness among the youth in order to present itself as a emancipating base, while there is no potential of emancipation within the religion which ISIS propagandizes and this is the major crisis that ISIS is facing