هدف اصلی این تحقیق آن است تا عوامل تغییر الگوی مصرف از تریاک و مشتقات آن را به داروهای شیمیایی و صنعتی در جوانان (طبق بند ۳ ماده ۹۷ قانون برنامه چهارم توسعه در راستای ارتقای سلامت و مبارزه با مواد مخدر و روان گردان ها) شناسایی کند. بدیهی است که قبل از انجام هر اقدامی در جهت جلوگیری از مصرف این مواد در بین جوانان، ضرورت دارد که ابعاد این پدیده از نظر توجه به علل پیشر سی سن مصرف مواد مخدر در جوانان و رشد مصرف کراک، شیشه و قرص های اکستازی به جای تریاک و تصور غیر اعتیاد آور بودن این مواد در میان جوانان مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. این تحقیق بر آن بود تا با توصیف تغییراتی که در مصرف مواد مخدر در بین جوانان به وجود آمده، علل این تغییر را مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور از روش پیمایشی و انتخاب در جامعه آماری کارشناسان و معتادان به این مواد دعوت شد تا تغییرات سنی شروع مصرف، تغییرات از نظر اولین مواد مصرفی، تغییرات از نظر روند تغییر الگوی مصرف از مواد سبک به مواد سنگین و تغییرات از نظر تنوع مصرف این مواد در جوانان را از دیدگاه خود توصیف کنند. نتایج تحقیق نشان داد که: 1- میانگین سنی مصرف مواد صنعتی در بین جوانان کاهش یافته است. ۲- امروزه جوانان در آغاز مصرف از کراک و شیشه استفاده می کنند. ٣- زمان تغییر الگوی مصرف از 15 سالگی آغاز و در ۱۸ سالگی به اوج می رسد. 4- افزایش تعداد و زمان تحریک جنسی، مهم ترین عامل در انتخاب اولین ماده مخدر در بین جوانان محسوب می گردد. 5- ارزانی، تقلید از سایرین، تنوع طلبی و مصرف این مواد در مهمانی ها از جمله مهم ترین عوامل تغییر الگوی مصرف در بین جوانان محسوب می گردد.