هگل ایرانی؛ گزارش و وصف گفت وگوی شهید مطهری با هگل (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
بیش از یک و نیم قرن از آشنایی و مواجهه ایرانیان با اندیشه هگل می گذرد. در این یک و نیم قرن، نحوه مراجعه «ما» ایرانیان به هگل ، تحولاتی داشته است لذا جا دارد پس از این همه هگل پژوهی و ترجمه هگل و هگل خوانی، دست به یک ارزیابی از نسبتی که با هگل ساخته ایم بزنیم و بپرسیم؛ آیا ما توانسته ایم پس از این همه، هگل را از آن خود کنیم؟ به بیان دیگر آیا می توان در عداد سنت های تفسیری گوناگونی که از هگل وجود دارد مثلا هگل راست و چپ و پیر و جوان و انگلیسی و فرانسوی و غیره، سخن از یک هگل ایرانی یا ایرانی-اسلامی به میان آورد؟ پاسخ به این پرسش ، لوازم نظری گوناگونی دارد که یکی از مهم ترین شان، بررسی خوانش هایی است که از اندیشه هگل در بستر و سنت فلسفه اسلامی رخ داده است. از آنجا که فضای غالب فکری ما در این یک دو سده، صدرایی بوده است، این قبیل خوانش ها عمدتا در بستر حکمت متعالیه رخ داده لذا کار خود را متمرکز بر سنجش خوانش های صدرایی از هگل قرار دادیم. مطهری یکی از متفکران معاصر سنت صدرایی است که در آثارش، به استقبال هگل رفته و با مبانی صدرایی، به خوانش هگل پرداخته است. از همین رو، مطهری یکی از متفکرانی است که گزارش و وصف مواجهه اش با هگل، برای نیل به مقصود مذکور، ضرور است و در این اثر، در پی تحقق این ضرور هستیم تا بتوانیم به یک ارزیابی دقیق از هگل خوانی های ما در بستر حکمت متعالیه برسیم.Iranian Hegel; Report and description of Shahid Motahari's dialogue with Hegel
More than a century has passed since Iranians encountered and became familiar with Hegel's thought. During this period, the way "we" Iranians refer to Hegel has undergone changes, so after all this Hegel research and translation of Hegel's writings and reading of Hegel, we should evaluate the connection and relationship we have with Hegel and ask: do we Have we been able to intellectually own Hegel after all this? In other words, is it possible to mention an Iranian or Iranian-Islamic Hegel among the various interpretation traditions of Hegel, such as right and left, old and young, English and French, etc.? The answer to this question has various theoretical tools, one of the most important of which is the study of Hegel's thought in the context and tradition of Islamic philosophy. Since our dominant intellectual space in these two centuries has been Sadra'i, such readings mainly occurred in the context of Mulla Sadra's philosophy, so we also focused our work on evaluating Sadra's readings of Hegel. Motahari is one of the contemporary thinkers of the Sadrai tradition who welcomed Hegel in his works and studied Hegel with Sadrai principles. Therefore, Motahari is one of the thinkers whose report and description of his encounter with Hegel is necessary to achieve the aforementioned purpose, and in this work, we seek to fulfill this necessity so that we can reach an accurate assessment of one of the most important interpretations of Sadra's Hegel.