تحول تاریخی برخی واج ها در تالشیِ مرکزی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
تالشی در شمار زبان های حاشیه دریای خزر است که خود به شاخه غربی زبان های ایرانی تعلق دارد. این زبان بر اساس کاربرد جغرافیایی، دارای سه گویش اصلیِ شمالی، مرکزی و جنوبی است. این گویش ها در امتداد کرانه های دریای خزر، در منتهی الیه جنوب شرقی جمهوری آذربایجان، ماسالی، لریک، لنکُران و آستارا، شرق استان آذربایجان و غرب گیلان رایج است. در این پژوهش به تحول تاریخی واج های تالشیِ مرکزی با استفاده از منابع کتابخانه ای پرداخته می شود و تحول تاریخی برخی واج ها به ترتیب در زبان های ایرانی باستان، فارسی میانه و فارسی نو بررسی و مقایسه می گردد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بیش تر واج ها در تالشی همان دگرگونی های واج های زبان فارسی را دارند اما برخی تحولات ویژه نیز در این گویش رخ داده اند. به عنوان نمونه، واج های /v/، /č/ ، /y/ و /j/ در گویش تالشی مرکزی از لحاظ تاریخی از ایرانی باستان تاکنون تغییری نکرده اند. بنابراین تالشی را می توان از لحاظ تحولات تاریخی واج ها در شمار گویش های محافظه کار قرار داد.The Historical Phonological Changes of Some Phonemes in Central Tālēši
Tālēši is one of the languages bordering the Caspian Sea, which belongs to the western branch of the Iranian languages. Based on its geographical use, the language has three main dialects, Northern, Central and Southern dialect. These dialects are spoken along the shores of the Caspian Sea, in the southeastern part of the Republic of Azerbaijan, Māsāli, Lerik, Lankaran, and Astārā, east of Azerbaijan province and west of Gilān. This study deals with the historical changes of the Central Tālēši phonemes using written sources. The historical changes of some phonemes have been studied and compared in Ancient Iranian, Middle Persian, and New Persian languages, respectively. The results of this study showed that most phonemes in Tālēši had the same historical phonetic changes as in Persian, but some special developments have also occurred in this dialect. For example, the phonemes /v/, /č/, /y/ and /j/ have not changed historically from Ancient Iranian to Central Tālēši. Therefore, Central Tālēši can be considered as one of the conservative dialects in terms of historical changes in phonology.
تبلیغات
