ساخت فعل مرکب و عبارت فعلی در چند نوشته فارسی میانه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زبان فارسی میانه یا پهلوی از زبان های ایرانی میانه جنوب غربی است و چنان که از نامش پیداست بازمانده گونه ای از فارسی باستان است. بنابراین، از لحاظ تحول تاریخی، زبان فارسی باستان به فارسی میانه و فارسی میانه به فارسی نو تبدیل شده است. پس از دگرگونی زبان فارسی میانه و رواج فارسی نو، برخی از ساختارهای زبانی از جمله ساخت فعل مرکب و عبارت فعلی نیز دگرگون شد. در این پژوهش پرسش اصلی این است که ساخت فعل مرکب و عبارت فعلی در سه متن فارسی میانه (اندرز مهرسپندان، روایت پهلوی و کارنامه اردشیر بابکان) چگونه بوده است. برای رسیدن به پاسخ، تمامی فعل های مرکب و عبارت های فعلی از سه متن فارسی میانه مذکور گردآوری و بر اساس ساختار و اجزای تشکیل دهنده آن ها طبقه بندی شد. نتیجه این پژوهش نشان داد در سه متن یادشده ساخت فعل مرکب شامل اسم + همکرد؛ صفت + همکرد؛ قید یا قید پیشوندی + همکرد و گروه حرف اضافه ای+ همکرد می شود. ساخت عبارت فعلی نیز به صورت حرف اضافه+ اسم+ فعل؛ حرف اضافه+ اسم معنی+ فعل؛ حرف اضافه+ قید+ فعل است. شناخت ساختارهای فعل مرکب و عبارت فعلی برای تهیه واژه نامه زبان فارسی میانه سودمند خواهد بود و پژوهشگران را در شناخت این ساختارها در زبان فارسی یاری خواهد داد.Compound Verbs and Verbal Phrases in Some Middle Persian Texts
Middle Persian is one of the Middle Iranian Languages. Historically Old Persian has changed to Middle Persian and Middle Persian has become New Persian. After the transformation of Middle Persian and the spread of New Persian, some linguistic structures, including the structure of compound verbs and verbal phrases also changed. In this research, compound verbs and verbal phrase in Middle Persian will be studied. Samples of compound verbs and verbal phrases were collected from three Middle Persian texts including Andarz ī Mehrspandan, Kārnāmag ī Ardashīr ī Bābakān and Pahlavi Ravāyat. These compound verbs and verbal phrases were classified according to their structures and components. The result showed that in the three mentioned texts, the structure of a compound verb include noun + light verbs; Adjective + light verbs; preposition or adverb + light verbs and the preposition group + light verbs. The verbal phrases are constructed as follows: preposition + noun + verb; preposition + abstract nouns + verb; prepositions + adverb + verb. Recognizing and categorizing the structures of compound verbs and verbal phrases will be useful for preparing any Middle Persian dictionary. It will also help us to better understand these structures in New Persian.
تبلیغات
