اثربخشی درمان عقلانی- هیجانی- رفتاری بر نمایه توده بدن، خودکارآمدی وزن و تصویر بدن در نوجوانان دختر دارای اضافه وزن (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف از پژوهش حاضر مطالعه ی تأثیر روش درمانی عقلانی- هیجانی رفتاری بر نمایه توده بدن، خودکارآمدی وزن و تصویر بدن در وجوانان دختر 18-14 سال دارای اضافه وزن شهر اهواز بود. بدین منظور با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس و از طریق فراخوان عمومی و پس از ارزیابی های اولیه و تشخیص داشتن اضافه وزن توسط متخصص تغذیه 36 نفر انتخاب و در سه گروه آزمایش، پلاسیبو و فهرست انتظار به صورت تصادفی قرار گرفتند. گروه آزمایش در 12 جلسه 90 دقیقه ای شرکت کردند و علاوه بر دریافت برنامه رژیم غذایی و وزن کشی هفتگی، مداخله ی روان شناختی نیز دریافت کردند. گروه پلاسیبو به تعداد جلسات گروه آزمایش در جلسات جداگانه شرکت کردند و علاوه بر دریافت برنامه رژیم غذایی و وزن کشی هفتگی، هر هفته نیز گزارش فرم های پایش خود را ارائه می دادند. اما گروه فهرست انتظار هیچ گونه پایش و مداخله ای دریافت نکردند. هر سه گروه در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری پرسشنامه های مربوط به متغیرهای پژوهش را تکمیل کردند. تحلیل داده ها با روش تجزیه وتحلیل کوواریانس در سطح معنی داری (05/0p<) نشان داد که در مرحله پس آزمون از نظر نمایه توده بدن بین گروه آزمایش و پلاسیبو با فهرست انتظار تفاوت معنی دار بود، اما بین گروه آزمایش و پلاسیبو در مرحله پس آزمون تفاوت معنی دار نبود. ولی در مرحله پیگیری تفاوت معنی دار بود. یعنی این که هر دو گروه در مرحله پس آزمون کاهش وزن داشتند ولی در مرحله پیگیری دو ماه و نیم گروه آزمایش وزن کاهش یافته خود را حفظ نمودند در حالی که گروه پلاسیبو بازگشت وزن داشتند. همچنین نتایج نشان داد که این درمان منجر به افزایش خودکارآمدی وزن و کاهش نارضایتی از تصویر بدن در گروه آزمایش در مرحله پس آزمون و پیگیری گردید.The effects of rational-emotive behavior therapy on body mass index, weight self- efficacy, and body image among overweight teenage girls
This study aimed at investigating the effect of rational-emotive behavior therapy method on body mass index, weight self-efficacy, and body image among 14-18 year-old overweight teenage girls in Ahvaz. For this purpose, through public announcement and using available sampling method, 36 overweight persons were selected and randomly assigned to 3 groups, namely, the experiment, placebo, and waiting list. Subjects of the experiment group participated in twelve sessions (90 minutes each). Beside a diet and weekly weighting, they received psychological intervention. In placebo group, subjects also took part in twelve separate sessions. In addition to a dietary program and weekly weighing, they delivered their monitoring report forms weekly. The waiting list subjects received neither monitoring nor intervention. Data analysis, using covariance analysis, regarding body mass index, showed that there were meaningful differences in waiting list and experimental groups compared to placebo group. However, in post-test stage, the difference between experimental and placebo groups was not meaningful, but at the follow-up stage, the difference was significant. In other words, the two groups lost weight at the post-test stage, but, ten weeks later the placebo group re-gained weight, while the experimental group did not change. The results also showed that this therapeutic method resulted in an increase in weight self-efficacy and a decrease in dissatisfaction of body image in experiment group, at both the post-test and follow-up stages.
تبلیغات
