تأویلات حِکمی حکیم سبزواری از مطهرات (مطالعه موردی آب) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
سبزواری یکی از حکمای تاثیر گذار دوره قاجار است. ویژگی روش حِکمی سبزواری که در روش تأویلی او نیز تأثیر گذار بوده است، همراهی حکمت متعالیه و حکمت اشراق است. وی در یک تغییر روشی در صدد است تا با تفسیر باطنی و تأویل روشمند آراء و مبانی این دو جریان حِکمی و فلسفی حقیقت مورد نظر حکیمین متألِّه ( سهروردی و صدرا) را بدون اندک ناسازگاری و تعارض و در عین هماهنگی و هارمونی ارائه کند. لذا از ویژگیهای مهم تأویلات حکمی سبزواری، تلفیقی روشمند از مبانی حکمت متعالیه و حکمت اشراق است. مسأله پژوهش، بررسی تأویلات جامع(وجود شناختی و معرفت شناختی) بر اساس مبانی نوری و وجودی منسجم از آب به عنوان نخستین از مطهرات و تأویلات مشابه از سایر مطهرات( آفتاب و آتش)، ارائه مصادیق عینی رویکرد جمع و تلفیق علوم اسلامی در نزد حکیم سبزواری است. نتایج این پژوهش: تاویلات حکمی سبزواری از آب در عین اینکه جامع حکمتین اشراق و متعالیه است به باطن احکام شرعی و علم فقه نیز نظر دارد و به نحوی جمع بین حکمت عملی و نظری محسوب می شود. به این ترتیب و به نحو ضمنی امکان قابلیت حکمت (حکمت اسلامی) در معنای عامّ به مثابه پل ارتباط علوم اسلامی و انسانی معاصر نیز بررسی می شود.Hakim Sabzevari's philosophical interpretations of purifications (Case Study water)
Sabzevari is one of the influential philosophers of the Qajar period. The characteristic of Sabzevari's philosophical method, which has also been influential in his interpretive method, is the accompaniment of transcendent philosophy and the illuminative philosophy. In a change of method, he seeks to present the truth desired by the philosophers (Suhrawardi and Sadra) without any slight inconsistency and conflict, but in consistency and harmony, by esoteric interpretation and methodical interpretation of the views and principles of these two philosophical currents. Therefore, one of the important features of Sabzevari's philosophical interpretations is a methodical combination of the principles of transcendent philosophy and the illuminative philosophy. The problem of research is the study of comprehensive interpretations (ontological and epistemological) based on coherent light and existence principles of water as the first of the purifications and similar interpretations of other purifications (sun and fire). Results of this research Sabzevari's philosophical interpretations of water, while being comprehensive of transcendent philosophy and the illuminative philosophy, also look at the inner rules of Sharia and the science of jurisprudence and are considered as a combination of practical and theoretical philosophy. In this way, and implicitly, the possibility of the potentiality of philosophy (Islamic philosophy) in the general sense as a bridge between contemporary Islamic sciences and humanities is also examined.