بررسی جایگاه سلطان جهان بیگم در تحول آموزش زنان مسلمان هند (1926- 901م) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

حضور اروپایی ها به ویژه بریتانیایی ها در هند، موجب شد مسلمانان از سده نوزدهم با غرب و پیشرفت های آن آشنا شوند. سلطان جهان بیگم، متاثر از حضور بریتانیایی ها و ارتباط نزدیک با آن ها و نیز سفر به اروپا، تحت تاثیر پیشرفت های غرب به ویژه در ارتباط با آموزش نوین زنان قرار گرفت. او نه تنها آموزش زنان مسلمان را لازم و ضروری می دانست بلکه اهمیت بیشتری برای آموزش آن ها نسبت به مردان قائل بود و معتقد بود درصورتی که زنان آموزش ببینند خانواده و جامعه نیز پیشرفت خواهد کرد. بنابراین او بخش مهمی از دوران حیاتش را صرف آموزش دختران و زنان مسلمان کرد. در این پژوهش که به شیوه کتابخانه ای تدوین شده، پس از آشنایی مختصر با زندگی سلطان جهان بیگم، اقدامات او در ارتباط با آموزش دختران و زنان مسلمان بررسی شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که سلطان جهان بیگم برای پیشبرد اهداف آموزشی خود از اقدامات عملی و نظری گوناگونی مانند ایجاد نشریه، تالیف و ترجمه کتاب های آموزشی و نیز ساخت مدارس بهره برده است.