کارکردها و کژکارکردهای انتخابات در ایران:به سوی تکمیل زنجیره سیاست انتخاباتی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

تکثریابی ساخت سیاسی و فعال شدن شکاف های اجتماعی باعث شده تا جمهوری اسلامی طی دو دهه گذشته شاهد فرایند تشدیدیابنده ای از رقابت های انتخاباتی باشد. در کنار تمام کارکردهای مثبت انتخابات در ایران، سویه های تاریک این فرایند کمتر شناخته شده است. انتخابات در ایران اغلب باعث افزایش تنازعات درونی ساخت سیاسی، ایجاد انقطاع های بسیار شدید در فرایند سیاستگذاری، زمینه سازی برای فعال سازی و تشدید شکاف های اجتماعی (خصوصا شکاف های قومی و مذهبی) و همچنین شکل گیری نوعی سیاست ورزی مبتنی بر حامی پروری و تشدید فساد اقتصادی سیاستمداران شده است. اما یکی از اصلی ترین پیامدهای منفی این فرایند، اثر مشروعیت زدای انتخابات است. این نقش مشروعیت زدا با نقش ضدتوسعه ای انتخابات در ایران پیوند خورده است. درک چنین ابعادی از لحاظ آسیب شناسی فرایندهای دموکراتیک و تلاش برای ارتقای کیفیت سازوکارهای انتخاباتی از اهمیت بالایی برخوردار است. چارچوب پیشنهادی مقاله برای اصلاح مسیر، سیاستگذاری در راستای «تکمیل زنجیره نهادی سیاست انتخاباتی» می باشد.