دین و جامعه در چرخش زمانی معاصر؛ عصر بازگشت خدا (مقاله پژوهشی حوزه)

چکیده

امروزه با تفوق مباحث هستی شناسی بر معرفت شناسی و طرح ناگذرایی وجودی، فرافعلیت و فرونکاستن واقعیت به فعلیت و حادثه قابل مشاهده و طرح لایه لایه بودن واقعیت، ناگزیر اعتراف به موجودی مطلق می شود که برخلاف مشروط و ممکن بودن هر شیئی، شرطِ بلاشرط و مطلقِ هر شرط و امکانی به شمار می رود. لزوم توجیه پذیری مابعدالطبیعی آرمان های بشری، زمینه مستعد تاریخی دین در پذیرش این آرمان ها، توجه به رابطه مفهومی خدا و انسان و قابلیت های او، به مثابه مبنای توجیه پذیری حقوق انسانی، توجه به حکایت گری و زبان گزاره ای دین و معطوف به حقیقت و فرونکاهیدن دین به عرصه ایمان، تجربه دینی شخصی و گروهی و نیز محروم نکردن دین از عقلانیت داوری که تنها با گفت وگوی دینی و گشودگی نسبت به نقد به دست می آید توجه واقع گرایانه به حقایق تاریخی و کنار زدن پرده ها ی واهی و القایی سکولاریسم و پی بردن به غفلت های تاریخی و برملا شدن آثار منطقی و اجتماعی جریانات غیردینیِ انسان انگارانه و پَسامدرنیستی از نشانه ها یی هستند که فضا را برای «چرخش دینی» معاصر مهیا کرده اند.