پایگاه اجتماعی موسیقی در بغداد قرون دوم و سوم هجری (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

موسیقی در بغداد عصر عباسی، به عنوان یکی از اجزای جدایی ناپذیر زندگی مردم و ابزاری برای سرگرمی مورد توجه گروه های مختلف اجتماعی قرار داشت. خواص که از جایگاه اجتماعی مهمتری برخوردار بودند، با استخدام موسیقیدانان در خانه ها و کاخ های خود و حمایت از آنان در پیشرفت موسیقی نقش موثری ایفا می کردند. در این طبقه به کارگیری موسیقی دانان و کنیزان خواننده و نوازنده بیانگر تشخص، اقتدار، و پایگاه اجتماعی آنان بود. در میان عامه نیز موسیقی، هنری شناخته شده بود و اقشار مختلف مردم همچون بزازان و حجامت گران با موسیقی آشنایی داشتند. با این حال، از آنجا که به لحاظ شرعی، روایاتی چند، پرداختن به موسیقی را از محرمات دانسته، وجهه اجتماعی این هنر در جامعه اسلامی بغداد چندان ارزشمند نبود. پژوهش حاضر، کوشیده است پایگاه اجتماعی موسیقی و موسیقی دانان را در جامعه بغداد قرون دوم و سوم بررسی نماید. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع و مآخذ موجود سامان یافته است.