تحلیل ساختار فضایی کانون های جرائم سرقت و موادمخدر شهر تهران به روش چیدمان فضا با تأکید بر شبکه معابر (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

از مهم ترین عوامل تأثیرگذار در بروز ناهنجاری های اجتماعی، ویژگی های مکانی و تسهیلات محیطی مانند الگوی کاربری اراضی، فرم، شکل، نحوه توزیع فعالیت ها، عناصر و اجزای ترکیب دهنده شهر است. هدف پژوهش سنجش میزان تأثیرگذاری ساختار فضایی بر وقوع جرائم سرقت به عنف و موادمخدر با استفاده از روش چیدمان فضا می باشد. در این پژوهش ترکیبی از روش های توصیفی و تحلیلی استفاده شده است. جامعة آماری پژوهش مجموعة جرائم ارتکابی سرقت به عنف و موادمخدری را شامل میشود که از فروردین تا اسفند (۱۳۸۷) در محدودة شهر تهران به وقوع پیوسته است. یافته ها نشان می دهد کانون های جرم خیزی در جنوب شرق منطقه (۶)، پهنه غرب منطقه (۷)، پهنه میانی منطقه (۸)، پهنه شمال منطقه (۱۲)، بخش کوچکی از جنوب غرب منطقه (۱۶) و بخش کوچکی از تلاقی جنوب منطقه (۲) و شمال منطقه (۱۰) و غرب منطقه (۱) شکل گرفته است. بررسی مؤلفه های چیدمان فضا در این کانون ها حاکی از آن است که خیابان های اصلی (شریانی) با پتانسیل های حرکت بالا، احتمال بیشتری از وقوع جرائم را نسبت به بن بست هایی با پتانسیل های حرکت کم و منازلی با نظارت متقابل کم، دارا می باشند. خیابان های با ارزش هم پیوندی بالا همچون فردوسی، سعدی و جمهوری شاهد رخداد بالاتری از وقوع جرائم هستند؛ بنابراین می توان گفت رابطه بین چیدمان فضا (پیکربندی فضا) و رخداد جرم، به شدت پیچیده و تابع شرایط مختلف مکانی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پیرامون خود میباشد.