اگرچه در عصر قاجاریه، گیلان به عنوان تولیدکنندة عمدة ابریشم و نیز گذرگاه اصلی تجارت خارجی ایران ازطریق دریای مازندران، جایگاهی چشمگیر در اقتصاد کشوری و منابع درآمد دولت مرکزی داشت، فاقد راه مواصلاتی مناسب با بخش های داخلی ایران بود. از سفرنامه های قرن 19م./14-13 ﻫا.ق. چنین برمی آید که به رغم اهمیت ارتباطات در فرایند توسعه، قاجاریه جز راهی مالرو و صعب العبور برای گیلان تدارک ندیدند. با وجود این، هنگامی که دولت توسعه طلب روسیة تزاری بااستفاده از سیاست درهای باز ناصرالدین شاه، تهران را به ا عطای امتیاز راه شوسة گیلان به کمپانی روسی بیمه و حمل و نقل ایران وادار کرد (ذیحجة1310 ها.ق./ جون 1893م.)، اهالی گیلان از این اقدام استقبال نکردند. افزون بر این، به وقت افتتاح راه شوسه (رمضان1316 ﻫ .ق.) شورشی علیه کمپانی روسی راه در رشت برپا شد، که این قیام موفق، با تأثیر در مناسبات ایران و روسیه، نزدیک بود به مداخلة نظامی روسیه در ایران منجر شود. در پژوهش حاضر، ضمن بررسی سیاست قاجاریه درقبال راه گیلان و موانع توسعة آن، علل مخالفت اهالی گیلان با کمپانی روسی راه بررسی میشود. خاستگاه اجتماعی، انگیزه و عملکرد این مخالفان درکنار سیاست دولت روسیه درقبال راه شوسه، دیگر موضوعاتی اند که در این تحقیق بررسی شده اند
