مطالب مرتبط با کلیدواژه

وقایع تاریخی


۱.

فواید ادبی و تاریخی جهانگشای خاقان

کلیدواژه‌ها: جهانگشای خاقان عالم آرای صفوی عالم آرای شاه اسماعیل نثر تاریخی دوره صفوی ویژگیهای سبکی وقایع تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵۴ تعداد دانلود : ۱۱۲۱
از میان زنان شاعر پارسی گوی تنها تعداد محدودی از آنان علاوه بر داشتن جوهره و توانایی شعری از خط فکری معینی پیروی می کنند. از این روست که این افراد، نامی درخور و سزاوار در تاریخ ادبیات زنان ایران به دست آورده اند. یکی از برجسته ترین این بانوان، بزرگ بانوی شعر و ادب و عرفان، ماه شرف خانم، معروف به مستوره کردستانی است. شاعری دارای فضل و کمال و خط و ربط و شعر و انشا. در مدت نزدیک به 90 سال که از درگذشت این بانوی فاضله می گذرد همه آثار وی جز دیوانِ شعر دو هزار بیتی او و تاریخ کردستان، که در شرح حالات و حکمرانی وُلات اردلان از آغاز تاسیس این سلسله تا زمان مؤلف است، از بین رفته است. مستوره، شاعری شیعی و دوستدار اهل بیت، علیهم السلام، بود که برخی اشعارش در ستایش امیرمؤمنان علی، علیه السلام، است. وی شاعری پیرو سبک عراقی است و همچون برخی شاعران دوره قاجار، خطی خوش و زیبا دارد؛ چنان که در زمره خطاطان بنام زمانه خویش جای می گیرد. وی با برخی از سخنوران برجسته زمانه اش چون یغمای جندقی و ملا خضر نالی، شاعر دردآشنا نیز مراوداتی داشته است. مستوره سخنوری خوش ذوق، فهیم و مستغرق عوالم عرفانی بود؛ اما نه بدان معنا که شعرش خالی از مضامین اجتماعی و درگیری های عصر و زمانه اش باشد. بیان مفاهیم عالی انسانی و مضامین دینی در اشعار او موج می زند؛ به ویژه جلوه های عزاداری سرور شهیدان حسین بن علی، علیه السلام، و مدح پیامبر اکرم، صلی الله علیه و آله و سلم، و ائمه اطهار، علیهم السلام، بخصوص امیرالمؤمنین علی، علیه السلام. از دیگر ویژگی های شعر مستوره کردستانی رویکرد او به عرفان و مضامین عرفانی است که صبغه خاصی به شعر او داده است.
۲.

میزان دقت ترجمه های قرآن در عبارات و معانی محذوف پنج جزء اول(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بلاغت ترجمه قرآن وقایع تاریخی معانی محذوف آداب و رسوم جاهلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۱ تعداد دانلود : ۶۰۶
این نوشتار در پنج جزء اول قرآن به بررسی عبارات و معانی محذوف می پردازد که باید برای فهم دقیق معنی آیه در ترجمه لحاظ گردند. ترجمه عبارات و معانی محذوف در ترجمه های قرآن به سه بخش قابل تقسیم است: بخش اول عبارات و معانی محذوفی که اگر توضیح داده نشود، معنا فهمیده شده و خللی در معنی ایجاد نمی شود. بخش دوم عبارات و معانی محذوفی هستند که اگر توضیح داده نشود، ارتباط قطع نمی گردد ولی فهم و بلاغت مطلب مبهم باقی می ماند. بخش سوم بحث اصلی مقاله است و درباره آن دسته از معانی و عبارات محذوفی است که اگر توضیح داده نشود، فهم مقصود آیه مقدور نیست و مفاد آیه گنگ باقی می ماند. در این مقاله چگونگی ترجمه عبارات و معانی محذوف در هفت ترجمه شامل سه ترجمه از ترجمه های کهن قرآن در قرن پنجم و ششم هجری، یک ترجمه منظوم و ادبی قرآن و سه ترجمه نثر معاصر بررسی و دسته بندیهائی از آنها ارائه شده است.
۳.

نسخه خوانی (19)، اشعار «حفظی بغدادی» شاعر دوزبانه فارسی- عربی در دوره شاه عباس اول (996- 1038) و دعوت از شاه صفوی برای فتح عراق قاسم بن احمد حفظی [کاظمینی]

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: حفظی بغدادی شاه عباس اول شاه صفوی دوره صفوی شعر ستایشی مدح شاهان ستایش شاهان شعر تاریخی شاعران صفوی قاسم بن احمد حفظی مشرقی شیرازی وقایع تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۶۸۵
در دوره صفوی، صدها شاعر برجسته هستند که افزون بر سرایش غزل، در قالب قصیده یا شکل های دیگر و حتی ترجیع بند، به سرایش شعر تاریخی هم پرداخته اند. بخشی از آن اشعار مشتمل بر وقایع تاریخی مثل فتح نامه ها و مانند آن است و بخشی دیگر، اشعاری در ستایش شاهان و دیگران که ضمن آن وقایع تاریخی را به اشارات یا صراحت گفته اند. نویسنده در نوشتار پیش رو، مروری بر اشعار حفظی بغدادی از شاعران دوره شاه عباس اول، داشته است. نویسنده در راستای این هدف، نخست برخی توضیحات از جمله توضیحات باستانی راد را درباره حفظی و نسخه دیوان وی، اظهار می دارد. در ادامه، شعر حفظی درباره پدرش را بیان و از باورهای او از جمله باور به مهدویت و شعری در این زمینه، سخن به میان می آورد. سپس، چند مورد از اشعار حفظی در ستایش شاه عباس اول را که در دیوان او آمده، پیش روی خوانندگان قرار می دهد. در نهایت، نوشتار را با بیان شعرهایی از مشرقی شیرازی در ستایش شاه عباس، به پایان می رساند.
۴.

معیارهای صحت متن روایات در تفسیر اطیب البیان

کلیدواژه‌ها: صحت صدور متن نصوص قرانی سنت ادله عقلی وقایع تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۳۰
آیه الله عبدالحسین طیب اصفهانی در تفسیر وزین اطیب البیان از تفاسیر معاصر شیعه، با بهره گیری نسبتا گسترده از احادیث معصومین(ع) به تبیین معارف قرآنی و غالبا دفاع از مبانی و اصول کلامی و اعتقادی شیعی برآمده و علاوه بر نقد و بررسی اسناد بسیاری از روایات ، به نقد و تحلیل محتوایی و متنی آنها نیز پرداخته است. اولین مرحله نقد متنی، بررسی صدور یا عدم صدور آن متن از معصوم(ع) است که به عبارتی واقعی و یا احتمالا جعلی بودن آن را اثبات می کند. از مهم ترین ملاک های مفسر اطیب البیان در تبیین صحت صدور متن روایات می توان به، عدم مخالفت متن حدیث با قرآن کریم، عدم مخالفت متن حدیث با عقل، عدم مخالفت متن حدیث با سنت قطعی، عدم مخالفت متن حدیث با گزارش های مسلم تاریخی و عدم متن حدیث با مبانی کلامی شیعه اشاره نمود. در مواجهه با احادیث متعارض نیز آیه الله طیب روایاتی را که با قرآن کریم هماهنگ و یا به معصوم(ع) منتسب هستند، بر روایات مخالف آن ترجیح می دهد.
۵.

بازتاب وقایع و شخصیت های تاریخی در شعر سبک خراسانی (ا تأکید بر اشعار فرخی سیستانی و منوچهری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: واقع نگری وقایع تاریخی شخصیت های تاریخی فرخی سیستانی منوچهری دامغانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۳۵
شاعران سبک خراسانی به عینیت گرایی علاقه نشان داده اند؛ چنانکه شعر ایشان را می توان مظهر «وقایع تاریخی» و «شخصیّت های مؤثّر» آن عصر دانست. فرّخی سیستانی و منوچهری دامغانی بخش عمده زندگی و فعّالیت شاعرانه خویش را در عهد غزنویان طی کردند. برغم آنکه این دو شاعر در سلسله ای واحد و با فاصله زمانی کوتاه، هر دو به سبک خراسانی شعر می سرودند، در شعر ایشان، علاوه بر شباهت های طبیعی در امر واقع نگری که شاهدی بر ادامه نوع خاصّی از رفتارهای اجتماعی است، تفاوت هایی ملاحظه می شود که کمتر مورد توجّه محقّقان واقع شده است؛ به خصوص، تفاوت در توصیف جزئیّات شخصیّت ها و رخدادها که حاصل نوع نگرش شخصی شاعر، زندگی پیشین او قبل از ورود به دربار و برخی ضروریات زمانه است. علاوه بر این، تأمّل در دلایل وصف ممدوحان و مغضوبانی که گاهی رابطه مستقیمی با شاعر ندارند، بلکه تحت تأثیر پسند ممدوح و حتّی انحلال هویّت مدّاح در ممدوح به شعر وارد شده اند، نشان می دهد که صدور احکام کلّی در مورد واقع نگری شاعران خراسانی چندان دقیق نبوده است. از دیگر یافته های این تحقیق، تأثیر برخی مسائل، از جمله حبّ و بغض ها بر واقع نگری و تضعیف آن است، به نحوی که در چنین مواردی لازم است تا محقّقان از طریق تفسیر، تأویل، قیاس و سایر ابزارهای پژوهشی، چیزهای واقعی را از آنچه تحت تأثیر احساسات شاعر به واقعیّت اضافه شده، تفکیک کنند.