رسانه های گروهی

پژوهش حاضر، با استفاده از رویکرد پیمایشی و بر اساس نظریات گزینش عقلانی، برچسب زنی های ناسنجیده، یادگیری کجروی و خرده فرهنگ ها مورد تحقیق قرار گرفته است . نمونه آماری پژوهش بر اساس فرمول کوکران، تعداد300 نفر اززنان 18 تا 32 ساله مقیم در شهرستان لالی بوده،که به صورت غیر احتمالی و با روش هدفمند گزینش شده اند. در این تحقیق متغیرهایی نظیر سن، شغل، میزان دینداری، تربیت خانواده و میزان استفاده از رسانه های گروهی بر متغیر وابسته ی نگرش به حجاب مورد سنجش و تحلیل قرار گرفت. با توجه به پارامتریک و رابطه ای بودن سطح  فرضیات(به جز فرضیه ی اول) از آزمون هایی نظیر ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون دو متغیری و جهت تجزیه و تحلیل فرضیه ی پارامتریک اول از آزمون تحلیل واریانس دو طرفه بین آزمودنی ها بهره برده شد . در نتیجه به جز متغیر رسانه های جمعی،  بین سایر متغیرهای مستقل دیگر نظیر: شغل، میزان دینداری، تربیت خانواده و سن با نگرش به مقوله ی حجاب رابطه ی مثبت، مستقیم و معناداری وجود دارد.

اندیشمندان ژئوپلیتیک در طول سده گذشته همواره درصدد بوده اند که به فراخور شرایط طبیعی و انسانی مناطق مختلف و با ارائه استدلال های لازم اهمیت سیاسی برخی کانون ها و نقاط جغرافیایی را پررنگ تر نموده و سیاستمداران را جهت نفوذ، تسلط و مدیریت اینگونه فضاها ترغیب نمایند. بدیهی است اهمیت سیاسی مکان ها و فضاهای مختلف در طول زمان ثابت نبوده و بویژه ممکن است تحت تأثیر عوامل انسانساخت دچار ارتقاء و دگرگونی گردد. در این راستا توسعه فزاینده جهانی شدن و شبکه ای شدن فعالیت های رسانه ای سبب اهمیت یافتن نهادهای جهانی مدیریت جریانات رسانه ای و مکان های استقرار آنها گردیده است. زیرا این نهادها پتانسیل ها و توانایی های فزاینده ای در تأثیرگذاری بر دیگر مکان ها و فضاهای جغرافیایی دارند و با توجه به اثرگذاری فزاینده این نهادها اهمیت فزاینده ای برای آنها متصور می باشد.در این مقاله این پرسش مطرح است که آیا امکان تطبیق تعریف مفهوم مکان و فضای استراتژیک با مکان های جهانی کنترل و مدیریت جریانهای رسانه ای و خبری وجود دارد؟ در سیر انجام این تحقیق کوشش گردیده با رویکردی توصیفی - تحلیلی، در درجه نخست مفهوم فضای استراتژیک تبیین گردد، سپس با تطبیق کارکردهای نهادهای جهانی و بزرگ مقیاس، هدایت افکار عمومی و تطبیق آن با تعریف فضای استراتژیک، مصادیق نوینی از این مفهوم ارائه گردد. یافته های تحقیق نشان می دهد که امروزه می توان مکان استقرار نهادهای اصلی کنترل و هدایت جریان رسانه ای در جهان را به مثابه مصادیق توینی از مفهوم فضای استراتژیک مطرح نمود.

حق ها و آزادی های مطبوعاتی و انتشار رسانه ها جزئی از حقوق و آزادی های فردی و عمومی عنصری ساختاری و بنیادین قلمداد می شود. قانون اساسی مشروطه برای نخستین بار در تاریخ این سرزمین حقوق مطبوعات را به رسمیت شناخت. خبرگان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز همین حقوق را در قانون اساسی نوبنیاد با افتراق هایی جزئی گنجاندند. نویسندگان و مقننان اساسی چهار اصل را به حقوق و منزلت مطبوعات و رسانه های گروهی اختصاص دادند. پرسش اصلی در این مقاله این است: جایگاه و حقوق رسانه ها در قوه مؤسسان نوین، از منظر خبرگان قانون اساسی چه ارزش و ارجی داشته است؟ به عبارتی بهتر، قانون گذاران اساسی در مقطع 1358 چه نگرش ها یا دیدگاه هایی درباره رسانه ها داشته اند؟ نگارندگان با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی، پس از بررسی مبانی تئوریک حقوق و جایگاه رسانه ها در جهان امروز، هفت نوع نگرش را از درون مشروح مذاکرات قانون اساسی استخراج و تبیین نموده اند: نگرش ابزارگرای سودمند، تحدید گرا، راهبرد گرا، جرم انگارانه، نظارتی، تلفیقی و دو نوع نگرش حق گرا. نویسندگان، با توضیح مختصر مفهوم هر نگرش، مذاکرات و دیدگاه هایی را که درباره اصول مذکور در مجلس خبرگان قانون اساسی مطرح شده بود، به بررسی و طیف بندی گذاشته اند. نتایج پژوهش حاکی از این است که علاوه برآن که در مشروح مذاکرات رسانه ها مبتنی بر حقوق اساسی امروز قلمداد شدند، ماهیت دینی و انقلابی نظام حقوقی - سیاسی جدید، سبب شد، رسانه ها واجد ویژگی ارزشی و اخلاقی نیز باشند. همچنین، در مجلس خبرگان قانون اساسی به نهاد مطبوعات و رسانه اهمیت و ارج بسیاری داده شد، لکن تنها کلیت مطبوعات موردبحث و گفتگو بود و به حقوق روزنامه نگاران و اهالی رسانه اشاره ویژه ای نشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر عوامل موثر بر مشارکت اجتماعی(مدنی) در بین اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر با تاکید بر سرمایه اجتماعی است، برای تبیین نظری مشارکت اجتماعی و سرمایه اجتماعی از دیدگاههای کلاسیک جامعه شناسی از قبیل کارل مارکس و ماکس وبر و جامعه شناسان نو مثل بوردیو، کلمن، گیدنز، پاتنام، فوکویاما و... استفاده شد. متغیرهای تأثیر گذار که در معادله رگرسیونی نیز باقی مانده اند؛ اعتماد اجتماعی، تعاملات احتماعی، عضویت گروهی، رسانه های جمعی، دیگرخواهی هستند. روش تحقیق، پیمایش با استفاده از تکنیک پرسشنامه بود حجم نمونه 231 نفر که بطور اتفاقی انتخاب شدند، پس از جمع آوری داده ها و تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی به رد و اثبات فرضیه ها در این سطح از تحلیل اشاره شد. متغیرهای فوق الذکر در مجموعR2=0/75 ، حدود 75درصد واریانس متغیر وابسته را تبیین می کنند. نتیجه تحقیق نشان میدهد هرچه سرمایه اجتماعی بالاتر باشد، میزان مشارکت اجتماعی بیشتر است و در این میان اعتماد اجتماعی بیشترین تأثیر را بر مشارکت اجتماعی دارد.

این پژوهش کاربردی، به منظور شناسایی عوامل مؤثر بر اطلاع رسانی عملکرد ارتش در رسانه های گروهی با رویکرد آمیخته انجام شد. جامعه آماری پژوهش 250 نفر از فرماندهان و مسئولان ارتش و صاحب نظران رسانه در خارج از ارتش بود که جامعه نمونه بر اساس فرمول کوکران معادل ۷۰ نفر تعیین شد. داده های تحقیق با روش های میدانی و کتابخانه ای و استفاده از ابزارهای اسناد و مدارک، مصاحبه و پرسشنامه جمع آوری و به روش تحلیل محتوا مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد، عوامل تأثیرگذار بر اطلاع رسانی عملکرد ارتش در دو بعد درون سازمانی و برون سازمانی هستند و بین این دو با اطلاع رسانی عملکرد ارتش رابطه معنادار وجود دارد.

یکی از موضوعات اساسی، موضوع هویت است که علاوه بر داشتن جنبه های مختلف؛ تحت تاثیر تحولات اجتماعی، فرهنگی سیاسی و تکنولوژیک قرار دارد. پژوهشگران از جنبه های مختلف هویت را مورد مطالعه قرار داده اند. روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی است، اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. جامعه آماری در این بررسی کلیه دانش آموزان دوره دبیرستان شهرستان جوانرود است که در سال تحصیل 91–90  در کلیه دبیرستان های شهرستان جوانرود مشغول به تحصیل می باشند. روش نمونه گیری، طبقه ای نامتناسب می باشد و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 358 نفر تعیین شده است.یافته ها: آزمون فرضیات تحقیق نشان داد بین سطح سواد والدین و شکل گیری هویت اجتماعی فرهنگی همبستگی مثبت با شدت ضعیف (11/0) و معنادار وجود داشته است،  بین میزان شرکت در گروه های دوستی و همالان با شکل گیری هویت اجتماعی فرهنگی(همبستگی مثبت و با شدت متوسط (37/0))، بین پایگاه اجتماعی – اقتصادی والدین با شکل گیری هویت اجتماعی فرهنگی(مقدار همبستگی به دست آمده (72/0))، بین میزان استفاده از رسانه های گروهی و شکل گیری هویت اجتماعی فرهنگی نیز دارای همبستگی مثبت و با شدت متوسط(21/0) و تمامی این روابط معنادار بوده است. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که 37 درصد از تغییرات متغیرهای وابسته توسط متغیرهای مستقل مورد بررسی تبیین شده است.

تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر نگرش سیاسی  اجتماعی جوانان ) 51 الی 92 ساله( در شهر بروجن صورت گرفته است. متغیرهای مستقل این تحقیق شامل: سرمایه اجتماعی ، آگاهی سیاسی ، طبقه ی اجتماعی ، سن ، جنس ، تأهل ، رسانه ی ملی )صدا و سیما( ، گرایشات مذهبی و شریعت و استفاده از فضای مجازی می باشد. متغیر وابسته در این تحقیق نگرش سیاسی  اجتماعی است. بر اساس نتایج تحقیق می توان نتیجه گرفت که متغیرهایی چون سرمایه اجتماعی ، آگاهی سیاسی ، طبقه اجتماعی ، رسانه ملی ، گرایش مذهبی و جنس با نگرش سیاسی  اجتماعی رابطه مثبت دارند و از پیش بینی کننده های نگرش سیاسی  اجتماعی می باشند ولی سن ، تأهل و استفاده از فضای مجازی رابطه ای با نگرش جوانان ندارند.

این مقاله به بررسی اعتماد به جناح های سیاسی و رابطه آن با برخی عوامل سیاسی و رسانه ای در بین ساکنان 18 سال و بالاتر شهر شیراز پرداخته است. حجم نمونه 402 نفر بود که با نمونه گیری طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. روش پژوهش پیمایشی و ابزار سنجش پرسشنامه ساختمند محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن به ترتیب با اعتبار صوری و ضریب آلفای کروئباخ ارزیابی شد. یافته ها نشان داد تفاوت معناداری بین میزان اعتماد به جناح های سیاسی با توجه به میزان استفاده از رادیوهای داخلی، تلویزیون داخلی و مجلات و نشریات و جهت گیری سیاسی وجود دارد. استفاده بیشتر از رسانه های داخلی با اعتماد بیشتر به احزاب همراه بوده است و افراد با جهت گیری اصولگرایانه اعتماد بیشتری به احزاب داشتند. بین میزان اعتماد به جناح های سیاسی با توجه به میزان استفاده از ماهواره، اینترنت و رادیوهای فارسی زبان خارج از کشور تفاوت معناداری وجود ندارد؛ ولی بین میزان اعتماد به احزاب و متغیرهای مدت عضویت در شبکه های اجتماعی و میزان آگاهی از احزاب به ترتیب رابطه معکوس و مستقیم معناداری وجود دارد. متغیرهای مستقل در مجموع 3/22 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند. نتیجه کلی اینکه نوع جهت گیری سیاسی و استفاده از رسانه های همگرا و واگرا با نظام سیاسی اثر متفاوتی در اعتماد به جناح های سیاسی دارند.

فرایند دولت سازی و هویت دولت در ایران (۷۶- ۹۶) روندی متمایز از دیگر کشورها داشته است. از آنجا که ساخت و ساز دولت رویه ای در کنترل سیاسی است، بنابراین طبقات اجتماعی و از جمله طبقه متوسط جدید برای تسخیر یا دسترسی به دولت، اقدام به داربست سازی سیاسی می کنند. شکل گیری داربست های سیاسی برای تسخیر دولت، گاه ناشی از الگو برداری از دولت های توسعه گرا و گاه ناشی از ایده های آرمانی و انقلابی بوده است. در سه دهه اخیر پسا انقلاب، فرصتی اجتماعی- سیاسی برای طبقه متوسط جدید به وجود آمد که اثربخشی خود را بر سازه های دولت نشان دهد. منظور از طبقه متوسط جدید، طبقه ای دین گرا و یا عرف گرا، با نگرش های سیاسی و فرهنگی و علمی است که بخش بزرگی از بافت اجتماعی ایران را تشکیل داده است. سؤال پژوهش آن است که داربست های سیاسی طبقه متوسط جدید در راستای ساخت و یا تسخیر دولت تسهیل گر کدامند؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که طبقه متوسط جدید از طریق داربست های سیاسی همچون مشارکت و رقابت سیاسی در مردم سالاری، رسانه های گروهی و همگانی، احزاب و جریان های سیاسی، فرهنگ سیاسی، رهبری سیاسی و تکنوکراسی در بوروکراسی، دست به بسیج منابع رأی دهی در مشارکت سیاسی و در جهت خلق دولت می زند. چارچوب نظری برای تحلیل موضوع، نظریات نوسازی با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با روش تاریخی است.

احساس امنیت، یکی از مهم ترین نیازهای روانی انسان است که متاثر از شرایط اجتماعی است که فرد در آن زندگی می کند. احساس امنیت، با بسیاری از عناصر جامعه در ارتباط است. هدف اصلی پژوهش حاضر، تعیین راهکارهای ارتقاء احساس امنیت در شهروندان استان سیستان و بلوچستان است. به منظور تحقق هدف فوق، در این پژوهش، تاثیر هر یک از هفت عامل (اقتصادی، سیاسی، مذهبی، وحدت قومی- مذهبی، رسانه های گروهی، عملکرد متولیان امنیتی- نظامی- انتظامی، عدالت کیفری) بر ارتقاء احساس امنیت در مردم استان مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی بوده و جامعه مورد مطالعه، شامل تمامی ساکنین استان سیستان و بلوچستان می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، 5 شهر(شامل زابل، زاهدان، سراوان، ایرانشهر و چابهار) انتخاب شده و نمونه ای به حجم384 نفر براساس جدول مورگان و با در نظر گرفتن متغیرهایی مانند مذهب، شغل، جنسیت، سطح تحصیلات و سن، انتخاب گردید. اطلاعات مورد نیاز پژوهش از طریق پرسشنامه محقق ساخته با 39 گویه و در مقیاس لیکرت جمع آوری گردید. فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون « تی تک نمونه ای» مورد آزمون قرار گرفت و تایید شد. نتایج نشان داد که همه 7 متغیر مستقل مورد مطالعه، بر ارتقاء احساس امنیت در مردم استان سیستان و بلوچستان تاثیرگذار است.