انتخاب پروژه

در این مقاله مساله ترکیبی انتخاب و زمان بندی پروژه در حالت محدودیت منابع، با معیار حداکثرکردن مقدار ارزش فعلی پروژه مدل سازی، تحلیل و حل می شود. در این پژوهش، وضعیتی بررسی و مطالعه می شود که از بین چندین پروژه در دسترس و موجود، باید برخی انتخاب و اجرا شوند تا با توجه به محدودیت منابع بیشترین سود حاصل گردد. مدل های انتخاب پروژه عموما زمان بندی پروژه ها را به عنوان بخشی از فرآیند انتخاب در نظر نمی گیرند. از طرفی، به جز مواردی که تنها یک پروژه در هر دوره فعال است، اولویت بندی پروژه های انتخاب شده بدون در نظر گرفتن زمان بندی آنها بهینه نیست. زمان بندی پروژه ها در سطح فعالیت های پروژه بر پیچیدگی تصمیم گیری در مورد انتخاب سبد می افزاید و فضای جستجو را برای انتخاب سبدی از پروژه ها گسترش می دهد. در این مقاله برای حل مساله در ابعاد بزرگ، یک روش فراابتکاری مبتنی بر روش انبوه ذرات ارائه می گردد. به منظور صحه گذاری بر مدل ارائه شده، چندین مساله نمونه در ابعاد کوچک و بزرگ حل شده و نتایج بررسی شده است. نتایج نشان دهنده عملکرد مناسب الگوریتم ارائه شده است.

انتخاب سبد بهینه از پروژهها، ازجمله تصمیمات استراتژیک در سطح مدیریت سازمانهای پروژه محور می باشد؛ که به عنوان یکی از مراحل اصلی و موثر در مدیریت سبد پروژهها مطرح می گردد. به عبارت دیگر، پس از شناسایی و ارزیابی پروژههای مختلف، می بایست ترکیب بهینه ای از پروژه ها بر مبنای معیارهای مختلف انتخاب گردد. ازآنجایی که منابع سازمانها معمولاً کمتر از منابع موردنیاز در پروژههای پیش رو سازمانهاست، لذا انتخاب پروژهها از میان سبدی از پروژهها و تصمیمگیری در این رابطه امری اجتناب ناپذیر در سازمان محسوب میشود. لذا حیات سازمانها ارتباط تنگاتنگی با نحوه مدلسازی و رویکرد استفاده شده در سازمان، جهت انتخاب پروژهها دارد. در پژوهش های صورت گرفته در راستای انتخاب پروژه عموماً به بحث خوشه بندی پروژه ها توجه زیادی نشده است درحالی که خوشه بندی پروژه ها این امکان را فراهم می آورد که پروژه ها به بالاترین بازدهی برسند. در این مقاله به ارائه مدلی جهت خوشه بندی، ارزیابی و انتخاب پروژه ها خواهیم پرداخت. در ابتدا پروژه ها در سبدهای مختلف با استفاده از الگوریتم K-MEANS خوشه بندی خواهند شد، سپس به ارزیابی و اولویت بندی پروژه های هر سبد با استفاده از فرایند تحلیل شبکه ای پرداخته خواهد شد. درنهایت پس از ارزیابی و اولویت بندی پروژه ها، با استفاده از مسئله کوله پشتی، پروژه ها از هر سبد انتخاب خواهد شد.

در این مقاله با هدف حداکثر کردن ارزش فعلی خالص و در نظر گرفتن شیوه های مختلف پرداخت کارفرما، مسئله انتخاب و زمان بندی چندین پروژه با استفاده از برنامه ریزی ریاضی و برنامه ریزی محدودیتی بررسی شده است؛ به طوری که امکان پذیری پروژه ها با توجه به میزان منابع در دسترس تضمین و کلیه روابط پیش نیازی رعایت شود. فعالیت ها با حالت مختلف از منابع، امکان اجرا دارند و از منابع تجدیدپذیر (نیروی انسانی، ماشین آلات) و تجدیدناپذیر (مواد اولیه، بودجه) استفاده می کنند. در محاسبه هزینه ها، هزینه اضافه کاری منابع تجدید پذیر، جریمه دیرکرد یا پاداش تحویل زودتر از موعد پروژه در نظر گرفته شده است. مدل های ایجادشده با چند پروژه از کتابخانه های مسائل زمان بندی پروژه بررسی شده اند.

پروژه های عمرانی مهم ترین وسیله برای گسترش ظرفیت های زیربنایی هر کشور محسوب می شوند؛ بنابراین، در انتخاب آنها باید به طور همزمان به نکات مختلف توجه کرد. در این مقاله سعی شده است برای انتخاب پروژه ها در بخش عمومی کشور، یک مدل تصمیم گیری چند معیاره ارائه شود. در این راستا از مدل برنامه ریزی خطی استفاده شده است. در تلاش برای ساخت مدل، ابتدا معیارهای تصمیم گیرندگان با روش دلفی شناسایی و پس از ترکیب مفهومی بازنگری شد. در ادامه، مدلی با نگاه برنامه ریزی خطی، آرمانی و عدد صحیح مختلط ساخته شد. مدل، پس از ساخت با داده های مربوط به لایحه بودجه کشور آزمایش شد. در پایان، نتایج آن را تحلیل و چندین بار مدل را بازنگری کردیم. نتایج اجرای مدل، اعتبار آن را تأیید کرد. این نوع مدل به عنوان سیستم های پشتیبان تصمیم گیری برای انتخاب پروژه ها در بخش عمومی استفاده می شود.