مؤلفه های شایستگی

پژوهش حاضر باهدف شناسایی و سطح بندی مؤلفه های شایستگی مدیران منابع انسانی مبتنی بر معنویت در محیط کار، بر اساس مدل سازی ساختاری تفسیری صورت گرفته است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از تکنیک مدل سازی ساختاری تفسیری برای سطح بندی عوامل و دسته بندی آن ها استفاده شده است. مشارکت کنندگان این پژوهش در بخش کیفی 10 نفر از خبرگان دانشگاهی و مدیران منابع انسانی شرکت گاز و در بخش کمی نیز 200 نفر از کارکنان شرکت گاز بودند که پس از شناسایی مؤلفه ها پرسشنامه ها تدوین و به منظورتعیین روایی و پایایی در میان نمونه آماری توزیع شد این پرسشنامه از نوع توصیفی اکتشافی و کیفی کمی بوده است که طبق نتایج پژوهش 44 مؤلفه شناسایی شده در هفت عامل قرار گرفتند که 21 مؤلفه مربوط به شایستگی مدیران منابع انسانی و 23 مؤلفه مربوط به معنویت در محیط کار بودند؛ و شاخص پرسشنامه تحت تأثیر هفت عامل زیربنایی قرار گرفت که این عامل ها بیش از 73 درصد از تغییرپذیری (واریانس) متغیرها را توضیح می دهند.

زمینه: با توجه به این که مطالعات نشان داده است که شایستگی های مدیران در سازمان ها باعث توسعه منابع انسانی می شود، اما پژوهشی که به صورت کامل به ابعاد و مؤلفه های شایستگی های مدیران دوره ابتدایی پرداخته باشد، انجام نشده است. هدف: هدف این پژوهش، طراحی الگوی ابعاد و مؤلفه های شایستگی مدیران مدارس دوره ابتدایی آموزش و پرورش از نظر معاونان و کارشناسان آموزش ابتدایی ادارات آموزش و پرورش و مدیران برتر مدارس ابتدایی بود. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ روش، یک پژوهش آمیخته اکتشافی بود. در فاز کیفی، فرآیند گردآوری داده ها مشتمل بر 18 مصاحبه نیمه ساختاریافته با صاحبنظران بود. نمونه گیری به صورت هدفمند و تا اشباع داده ها ادامه یافت. در روش تحلیل محتوا تحلیل داده ها همزمان با جمع آوری آن ها و به روش مفاهیم، زیر مقوله و مقوله اصلی انجام شد. در فاز کمی، جامعه آماری مدیران مدارس دوره ابتدایی استان بوشهر به تعداد 521 نفر بودند که بر اساس جدول کرجسی - مورگان تعداد 230 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار در بخش کمی یک پرسشنامه محقق ساخته بود. به منظور اعتباریابی الگوی شناسایی شده بخش کیفی از روش تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم افزار PLS استفاده شد. یافته ها: الگوی ابعاد و مؤلفه های شایستگی مدیران مدارس دوره ابتدایی با چهار بعد: شایستگی های فردی، شغلی، ارتباطی و دانشی و هشت مؤلفه: شخصی، اخلاقی، آموزشی، مدیریتی، رفتاری، اجتماعی، دانش عمومی و دانش حرفه ای شناسایی شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که تمامی بارهای عاملی بالاتر از 0/4 است و مدل در سطح اطمینان (95) درصد معنادار است و برازش مدل با مقدار 0/435 مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان می دهد که هر کدام از ابعاد و مؤلفه های به دست آمده از این پژوهش می تواند مدیران مدارس ابتدایی را در راستای توسعه شایستگی هایشان یاری رساند تا به واسطه آن زمینه توسعه شایستگی های معلمان و دانش آموزان مدارس دوره ابتدایی را که همانا زیربنای نظام آموزشی است، فراهم کنند.

پژوهش حاضر به شناسایی مؤلفه های سازنده شایستگی های عام مهارت آموختگان مراکز آموزش فنی وحرفه ای کشور از دیدگاه رؤسای مراکز مذکور و مربیان آموزش در صنایع می پردازد. حجم نمونه معرف با استفاده ازجدول اچ اس بولا، به تعداد 537 نفر( 250 نفر رئیس مرکز و 287 نفر مربی آموزش در صنایع) و براساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعیین شد. ابزار سنجش را یک پرسشنامه 160 سوالی محقق ساخته تشکیل می دهد که الگوی شایستگی اتا پایه اولیه آن را تشکیل می داد، به مدد نظریات و یافته های پژوهش های پیشین، شاخص هایی از آن مورد جرح و تعدیل قرار گرفته و با استفاده از تکنیک دلفی و نظرسنجی از خبرگان در حوزه شایستگی، مورد تأئید قرارگرفت. اعتبار ابزار سنجش به وسیله آلفای کرونباخ محاسبه شده است که مقدار اعتبار کل پرسشنامه برابر با  0.995 است. روایی ابزار سنجش، روایی سازه است که به وسیله تحلیل عاملی محاسبه شد که از بار عاملی نسبتاً بالایی برخوردار بودولی 45 سوال به علت وجود اشتراکات بین 3یا 4 عامل حذف شد. از آزمون آماری تحلیل عاملی اکتشافی به روش مولفه های اصلی استفاده شد. نتایج این آزمون بیانگر مطالب زیراست:یافته های پژوهش بیانگر آن است که در مجموع 4 عامل شامل 115 شاخص برای شایستگی های عام مهارت آموختگان مراکز آموزش فنی و حرفه ای استخراج شد که به ترتیب اهمیت و اولویت عبارتند از: عامل اول: شایستگی های محیط کار(20.216درصد)که شامل 50 شاخص است. عامل دوم: شایستگی های دانش-کسب و کار(16.207)که شامل 25 شاخص است. عامل سوم: شایستگی های فردی(14.183 درصد) که شامل 25شاخص است. عامل چهارم: شایستگی های تحصیلی(12.522)که شامل 15شاخص است. در مجموع این 4 عامل 63.127 درصد شایستگی های مهارت آموختگان مراکز آموزش فنی و حرفه ای کشور را تبیین می کند.