دانشگاه های برتر

     شناخت شایستگی ها، نقطه شروع پیاده سازی سیستم های متعدد منابع انسانی مانند مدیریت استعداد و جانشین پروری در سازمان است و توجه به آن، موجب عملکرد بهتر و بهره وری سازمان می شود که مزیت رقابتی پایدار را در پی دارد. هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی شایستگی مدیران منابع انسانی در دانشگاه های برتر کشور است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی بوده و استراتژی آن نظریه داده بنیاد است. روش جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته بوده است. همچنین جامعه مورد نظر پژوهش کنونی خط مشی گذاران و مدیران منابع انسانی در دانشگاه های برتر کشور در وهله اول، و در مرحله بعد پژوهشگران و خبرگان فعال در حوزه منابع انسانی هستند. پژوهش حاضر از نظر رویکرد کیفی و از نظری استراتژی پژوهش داده بنیاد است. استراتژی نمونه گیری از نوع هدفمند و نظری بوده و تعداد مشارکت کنندگان در پژوهش کنونی برابر 14 نفر است. مدل به دست آمده در قالب شش بعد شرایط علی، شرایط محوری، شرایط زمینه ای، عوامل مداخله گر و پیامدها تقسیم شده است. شرایط علی عبارت اند از ویژگی های شخصی و شخصیتی مدیران، میزان تسلط مدیران بر قوانین و میزان تسلط بر حوزه کاری. شرایط محوری شامل توانایی برقراری ارتباطات درون و برون سازمانی است. شرایط زمینه ای عبارت اند از جوسازمانی، ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی. شرایط مداخله گر نیز عبارت اند از امکانات و ظرفیت های درون سازمان، قوانین محیطی، ارتباطات محیطی و فرهنگ محیطی. همچنین پیامدهای این مدل نیز در عملکرد سازمانی خلاصه می شود.

بازکاوی وضعیت نوآوری های پژوهشی دانشگاه ها می تواند به بهبود نقش آنها در توسعه فناوری و تبادل دانش میان مخاطبان مختلف اجتماعی و اقتصادی منجر شود و به تعاملات مؤثرتر میان دانشگاه ها و سایر بخش های کلان جامعه کمک کند. هدف از این مقاله، شناسایی و گزارش نوآوری در حوزه پژوهش، فناوری و تبادل دانش در چند دانشگاه برتر واقع در شهر تهران است. این پژوهش به صورت کمی با استناد به داده های ثبتی نهادی در دو گام انجام شده است. در گام نخست، با مرور غیرنظام مند اسناد، مؤلفه های چاچوب مفهومی پژوهش شناسایی شده است. مؤلفه های چارچوب نوآوری در پژوهش، فناوری و تبادل دانش شامل نوآوری در دروندادها، فرایندها و بروندادها است. دروندادها شامل منابع انسانی، منابع مالی و زیرساخت ها، فرایندها شامل ساختارها و تشکیلات، سازوکارها و رویه ها و بروندادها شامل خلق و کاربست دانش و فناوری، طرح های پژوهشی تقاضامحور، کمیت و کیفیت مقالات علمی منتشرشده، چاپ کتاب و انتشار مجله علمی، مراتب اعضای هیئت علمی، افتخارات اعضای هیئت علمی، گسترش تحصیلات تکمیلی، واحدهای فناور و شرکت های نوپا و دانش بنیان و شتاب دهنده ها، تحرک علمی بین المللی، درآمد حوزه پژوهش، فناوری و تبادل دانش، است. در گام دوم، وضعیت نوآوری در هشت دانشگاه برتر در کارکرد پژوهش، فناوری و تبادل دانش واکاوی شده است. در این دانشگاه ها نوآوری در حوزه پژوهش و فناوری در دو مفهوم و منظر شامل نوآوری در نظام پژوهش و فناوری و عناصر و اجزای آن و پشتیبانی دانشگاه ها و نظام پژوهش و فناوری دانشگاهی از تحول و نوآوری به معنای مقابله با سکون، رکود و ایستایی، وجود دارد. دانشگاه ها در تمامی مؤلفه های دروندادها، فرایندها و بروندادهای پژوهش، فناوری و تبادل دانش به طور محسوس دارای تحول و نوآوری بوده و پشتیبان نوآوری هستند.

فناوری امروزه بشر را می توان مدیون تلاش، نوآوری و خلاقیت مهندسان دانست. مهندسان برآنند تا هر روزه با کشف راه ها و ابزارهای جدید و پیشرفته، زندگی را بر انسان آسان تر کنند. تأثیر بسزای برنامه درسی دانشگاه ها بر توانایی های دانش آموختگان مهندسی و سرعت فناوری عصر حاضر ایجاب می کند که برنامه درسی دانشگاه ها به صورت مداوم ارزیابی و در صورت لزوم، کمبودها و نقاط ضعف آن رفع و تصحیح شود. بدین منظور، می توان از مقایسه برای تشخیص نقاط قوت و ضعف برنامه های درسی بهره برد. علاوه بر این، با پیشرفت هر روزه علوم،  نیاز به جایگزینی روش های سنتی تدریس با روش های نوین تر به منظور یادگیری مؤثرتر دانشجویان احساس می شود. بدین منظور، با مقایسه برنامه درسی و روش تدریس رشته مهندسی شیمی در دانشگاه های ایران و تعدادی از دانشگاه های برگزیده آمریکا، پژوهش حاضر برای بهبود آموزش رشته مهندسی شیمی در کشور انجام شد. ابتدا درباره شیوه های جدید تدریس رشته های مهندسی در این دانشگاه ها بحث و بررسی صورت گرفت و سپس، دروس اصلی ارائه شده در دانشگاه های مورد مطالعه و دروس مختص گرایش های رایج موجود در این رشته بررسی شد. در نهایت، نتایج به دست آمده از این مطالعه برای بهبود کیفیت شیوه و برنامه آموزشی در کشور    به ویژه در رشته مهندسی شیمی ارائه شد.