مطالب مرتبط با کلیدواژه

آذربایجان ایران


۱.

تبیین نقش آفرینی جغرافیای فرهنگی در خلق هویت ژئوپلیتیکی (مطالعه موردی: آذربایجان ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جغرافیای فرهنگی هویت ژئوپلیتیکی آیکونوگرافی سیرکولاسیون آذربایجان ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۷ تعداد دانلود : ۳۳۳
جغرافیای فرهنگی آذربایجان در ایران به سرزمین فرهنگی - تاریخی آذربایجان اطلاق می شود که بیانگر اجتماع فرهنگی مشخصی با ویژگی های قومی - زبانی - مذهبی و لذا رفتارهای فرهنگی - هویتی و الگوهای تعاملاتی خاصی در جغرافیای آذربایجان نسبت به مجموعه فرهنگی ایرانی بشمار می رود. لذا، می توان گفت حس تعلق فرهنگی - جغرافیایی در جامعه آذربایجانی ایران به نحوی شکل گرفته که از لحاظ عاطفی - روانی، دلبستگی و وابستگی جغرافیاییِ آنها را نسبت به سرزمین آذربایجان و ایران نمی توان از یکدیگر جدا تلقی نمود. به عبارتی دیگر، از طرفی جامعه آذربایجانی ایران به جغرافیای آذربایجان حس تعلق جغرافیایی - فرهنگی ویژه ای دارد و این حس تعلق و دلبستگی به صورت آیکونوگرافی - سیرکولاسیون قدرتمندی، وفاداری او را نسبت به ارزش های جغرافیایی - فرهنگی محلی تقویت و او را در مسیر حفظ و تثبیت هویت آذربایجانی به حرکت در می آورد. بااین وجود، این حس تعلق به معنی حس بیگانگی از مجموعه ایرانی نیست. لذا، از لحاظ هستی شناختی، در جامعه آذربایجانی ایران حس تعلق و دلبستگی تاریخی - معنوی گسترده ای نیز نسبت به سرزمین ایران (جغرافیای تاریخی) وجود دارد که به راحتی می توان عمق و گستردگی حرکت آیکونوگرافی - سیرکولاسیون آن را در یکپارچگی تاریخی - سیاسی، ایثار و وفاداری، گستردگی مشارکت اجتماعی - سیاسی، فخرآفرینی ملی، یکپارچگی و وحدت انسانی و بسیاری دیگر از ویژگی های شاخص فرهنگ سیاسی - اجتماعی و ملی جامعه آذربایجانی در سرزمین ایران و در مسیر پایبندی جغرافیایی - فرهنگی به هویت ایرانی و سربلندی ایران مشاهده نمود.
۲.

بازنمایی انواع هویت قومی در رسانه های قومی (مطالعه موردی: آذربایجان ایران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: قوم آذربایجان ایران بازنمایی تحلیل محتوای قراردادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۳
امروزه مسائل قومی به موضوعی لاینحل بدل شده اند. بخش مهمی از این ناکارآمدی به چگونگی مدیریت اقوام که آن هم ملهم از مطالعات قومی است، برمی گردد. پژوهش حاضر با هدف ارائه تصویری واقعی از تحولات هویتی در میدان قومی آذربایجانِ ایران سعی دارد به این سوال پاسخ دهد که آیا هویت طلبی قومی از الگوی ثابتی تبعیت می کند؟ یا چندگانه است؟ به همین منظور با اتخاذ رویکرد بازنمایی به تحلیل گفتمان های رایج در رسانه های قومی پرداخت شد. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیل محتوای کیفی از نوع قراردادی (متعارف) و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه نیمه استاندارد می باشد. جامعه آماری رسانه های قومی و روش نمونه گیری از نوع نظری می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد با انواع هویت های قومی در منطقه آذربایجان مواجه هستیم. وارونگی هویتی، ایران گرایی سرزمینی، جهان گرایی، قومیت گرایی قانونی، فدرالیسم قومی، استقلال طلبی، الحاق گرایی و توران گرایی مهم ترین گفتمان های قومی هستند که از جانب رسانه های قومی اشاعه می یابند. چنین واقعیتی بازنگری جدی در ابزارهای سنجش قومیت گرایی را می طلبد؛ امری که در سایه تشابه انگاری قومیت ها نادیده انگاشته می شود.
۳.

بررسی نقش جمهوری آذربایجان در ایجاد چالش های قومی در آذربایجان ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۱۸۳
جمهوری آذربایجان، به دلیل داشتن پیوندهای تاریخی با سرزمین ایران و نیز قرار گرفتن در موقعیت مکانی دارای اهمیت ژئوپلیتیکی و سوق الجشی است که بر نقش منطقه ای جمهوری اسلامی ایران اثر می گذارد، از دریچه ی منافع ملی و سرزمینی این کشور، حوزه ی سیاسی مهمی به شمار می رود. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش جمهوری آذربایجان در ایجاد چالش های قومی در آذربایجان ایران، تلاش دارد با ارائه ی راهکارهایی مطلوب در راستای افزایش همبستگی ملی گام بردارد. سؤال اصلی تحقیق این است که جمهوری آذربایجان چگونه به ایجاد چالش های قومی در آذربایجان ایران می پردازد؟ در این راستا، فرضیه ی تحقیق عبارت است از:جمهوری آذربایجان با بهره گیری ازاشتراکات فرهنگی، زبانی و پیشینه ی تاریخی با آذربایجان ایران بهاقدامات تحریک آمیز و به ایجاد چالش های قومی در ایران می پردازد. روش پژوهش به صورت ترکیبی کیفی و کمی از طریق جمع آوری داده ها به روش کتابخانه ای با ابزار فیش برداری و روش میدانی با ابزار مصاحبه ی عمیق است. روش تجزیه وتحلیل اطلاعات نیز به صورت توصیف داده ها و تحلیل محتوای کمی پس از دسترسی به تمام نتایج به دست آمده از منابع کتابخانه ای و مصاحبه ی عمیق، صورت گرفته است. مهم ترین یافته های تحقیق حاکی از آن است که جمهوری آذربایجان از نظر 31 درصد مصاحبه شوندگان با بهره گیری از پیوندهای زبانی و تاریخی به اقدامات تحریک آمیز و به ایجاد چالش های قومی در آذربایجان ایران می پردازد.
۴.

نقدی بر کارکرد فضاهای دستکند شمال غرب ایران به عنوان معابد مهری(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۷۰
منطقه شمال غرب ایران، به دلیل موقعیت جغرافیایی، بستری مناسب برای ایجاد فضاهای دستکند است. در این منطقه، تاکنون فضاهای دستکند متنوع با کاربری های مختلف کشف و شناسایی شده است. در میان آنها، فضاهای دستکند نیایشگاهی، یکی از سالم ترین و در عین حال شاخص ترین فضاهای دستکند محسوب می شود. تاکنون پژوهش هایی درباره این فضاها انجام شده و کاربری و گاه نگاری آنها بیشتر با تأکید بر معابد مهری متعلق به دوران اشکانی در نظر گرفته شده است؛ با این حال فرضیه های مطرح شده بدون پشتوانه علمی مناسب بوده و دلایل کافی برای انتساب آن به آیین مهرپرستی در دست نیست. بر همین اساس لزوم مطالعه و بازنگری در نظریات پیشین وجود دارد؛ بنابراین در پژوهش حاضر به صورت موردی سه فضای دستکند امامزاده معصوم، آباذَر و قدمگاه با روش مطالعات توصیفی- تطبیقی و تاریخی- تحلیلی مورد مطالعه و ارزیابی مجدد قرار گرفته است. این پژوهش به دنبال پاسخ به پرسش های اساسی زیر است: ۱. فضاهای دستکند مذکور از نظر گاه نگاری متعلق به چه دورانی هستند؟ ۲. نیایشگاه های دستکند مورد مطالعه از نظر ماهیت کاربری به کدام گروه های دینی- مذهبی تعلق دارند؟ در پاسخ به پرسش های بالا نگارندگان، براساس بررسی باستان شناختی، سبک شناختی عناصر معماری به خصوص پوشش فضاها، چشم انداز محوطه، مطالعات تاریخی و مواد فرهنگی باقی مانده در سطح محوطه ها، ضمن رد فرضیه مهرابه بودن این فضاها، گاه نگاری غالب فضاها را متعلق به دوران اسلامی با کاربری های آیینی- یادمانی و معیشتی در نظر گرفته اند.