سرزندگی ذهنی

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی روان شناسی مثبت نگر بر صمیمیت زناشویی و سرزندگی ذهنی در زنان دارای تعارض با همسر مراجع کننده به مراکز مشاوره شهر شیراز در نیمه اول سال1398 بود. طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با گروه کنترل و به روش تحلیل کواریانس چندمتغیره بود. جامعه ی پژوهش حاضر شامل تمامی زنان دارای تعارض با همسر مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر شیراز است که از این میان، نمونه موردنظر از بین مراجعین به 5 مرکز مشاوره شهر شیراز که به دلیل تعارض با همسر مراجعه کرده و داوطلب شرکت در پژوهش بودند30 نفر با روش نمونه گیری هدفمند- داوطلب انتخاب شدند و به طور تصادفی به دو گروه مساوی درمان یا کنترل تخصیص یافتند. ابزار مورداستفاده در این پژوهش شامل مقیاس صمیمیت زناشویی و پرسشنامه سرزندگی ذهنی دسی و رایان هستند. برای گروه آزمایش، 8 جلسه ی 90 دقیقه ای هفتگی برنامه ی مداخله روان شناسی مثبت نگر اجرا شد ولی گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار استنباطی تحلیل کواریانس چندمتغیری (MANCOVA) و تک متغیری (ANCOVA) استفاده شد. تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار آماری 25-SPSS انجام شد. نتایج نشان داد که مداخله ی به کاررفته باعث بالا رفتن صمیمیت زناشویی و افزایش سرزندگی ذهنی در زنان دارای تعارض با همسر می شود. به طورکلی، می توان گفت که مداخله ی روانشناسی مثبت نگر برای کمک به زنان دارای تعارض با همسر اثربخش است و توصیه می شود.

هدف از پژوهش حاضر اعتباریابی، بررسی ساختار عاملی و پارامترهای سوال-پاسخ مقیاس سطح حالت سرزندگی ذهنی بود. در یک طرح توصیفی-همبستگی و اعتباریابی آزمون، 240 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و مقیاس سطح حالت سرزندگی ذهنی را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با بررسی همسانی درونی، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و پارامترهای تمیز و مکان و منحنی های آگاهی سوال و آزمون انجام گرفت. نتایج نشان داد که هر دو فرم 7 و 6 عبارتی مقیاس سطح حالت سرزندگی ذهنی، ساختاری یک عاملی با واریانس تبییین شده 19/67 و 04/75 درصد دارند. روایی عاملی تأییدی نیز به تأیید رسید. ضرایب آلفای کرونباخ 91/0 و 93/0 و ضرایب دو نیمه کردن 91/0 و 92/0 به دست آمد. شاخص های سوال پاسخ در سطح مطلوبی بودند. به نظر می رسد مقیاس سرزندگی ذهنی و به طور ویژه ساختار 6 عبارتی آن، در دانشجویان از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش خودآگاهی هیجانی، تفکر ارجاعی و سرزندگی ذهنی در پیش بینی بازگشت به اعتیاد در زنان مصرف کننده مواد مخدر بود. این پژوهش به لحاظ روش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش زنان مصرف کننده مواد مخدر مراجعه کننده به مراکز کاهش آسیب گذری و سرپناه شبانه شهر تهران منطقه 12 بودند. از بین آن ها تعداد 60 نفر که حداکثر مدت دو هفته در ترک بودند به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه های بازگشت به اعتیاد (رایت، 1993)، خودآگاهی هیجانی (گرنت و همکاران، 2002)، تفکر ارجاعی (ارینگ، 2010) و سرزندگی ذهنی (رایان و فردریک، 1997) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی همزمان استفاده شد. یافته ها نشان داد بازگشت به اعتیاد با تفکر ارجاعی (افکار منفی تکراری، ناکارآمدی ادراک شده و تسخیر ظرفیت روانی) رابطه مثبت و معنادار و با خودآگاهی هیجانی (بازشناسی، شناسایی، ارتباط، حل مسئله، محیط گرایی) و سرزندگی ذهنی رابطه منفی و معنادار دارد (05/0 P< ). همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که بازشناسی (38/0-)، ارتباط (20/0-)، حل مسئله (26/0-)، افکار منفی تکراری (22/0)، ناکارآمدی ادراک شده (40/0)، تسخیر ظرفیت روانی (31/0) و سرزندگی ذهنی (38/0-) بازگشت به اعتیاد را پیش بینی می کنند. با توجه به نقش خودآگاهی هیجانی، تفکر ارجاعی و سرزندگی ذهنی در پیش بینی بازگشت به اعتیاد در زنان مصرف کننده مواد مخدر، اجرای کارگاه های آموزشی بر مبنای این مفاهیم به افراد در حال ترک مواد مخدر ضروری به نظر می رسد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش استواری روانی بر تحمل پریشانی و سرزندگی ذهنی والدین کودکان مبتلا به سرطان خون انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون–پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه والدین کودکان مبتلا به سرطان خون که در سال 1399 در بیمارستان امام خمینی تهران بستری بودند. نمونه پژوهش شامل 30نفر از والدین کودکان مبتلا به سرطان خون واقع در بیمارستان امام خمینی بود که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند.برای انجام پژوهش ابتدا از هر دو گروه پیش آزمون با استفاده از پرسشنامه تحمل پریشانی و سرزندگی ذهنی به عمل آمد و سپس گروه آزمایش به مدت 9 جلسه هرهفته یک جلسه ی 150 دقیقه ای تحت آموزش استواری روانی قرار گرفتند. پس از اتمام جلسات آموزشی، هر دو گروه در دو مرحله، یک مرحله بلافاصله پس از پایان آموزش و یک مرحله بعد از گذشت سه ماه از آموزش مجدداً پرسشنامه ها را تکمیل نمودند و داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط تحلیل شد. یافته ها: یافته های این مطالعه نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل در طی مراحل پژوهش تفاوت معناداری وجود دارد نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که آموزش استواری روانی می تواند منجر به ارتقای سرزندگی ذهنی و تحمل پریشانی شود.

هدف از این پژوهش پیش بینی استرس والدگری بر اساس فرا والدگری، شفقت خود و سرزندگی ذهنی در مادران دارای کودک مبتلا به نارسایی شنوایی بود. روش پژوهش کمّی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه مادران دارای کودک مبتلا به نارسایی شنوایی شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که 150 نفر از آنها به شیوه نمونه گیری در دسترس وارد پژوهش شدند. شرکت کنندگان به پرسشنامه استرس والدگری (آبدین، 1995)، پرسشنامه فراوالدگری (هاوک و هولدن، 2006)، مقیاس شفقت خود (نف، 2003) و مقیاس سرزندگی ذهنی (رایان و فردریک، 1997) پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین فراوالدگری، شفقت خود و سرزندگی ذهنی با استرس والدگری رابطه منفی و معنادار وجود دارد (01/0>P). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز آشکار کرد که 4/66 درصد واریانس استرس والدگری به وسیله فرا والدگری، شفقت خود و سرزندگی ذهنی تبیین می شود. یافته های این پژوهش نشان می دهد که می توان با ارتقاء فرا والدگری، شفقت خود و سرزندگی ذهنی، استرس والدگری مادران دارای کودک مبتلا به نارسایی شنوایی را کاهش داد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش پذیرش خود و سرزندگی ذهنی در رابطه نیازهای روان شناختی بر خوش بینی و بهزیستی روان شناختی دانشجویان شهر تهران بود. این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر دانشجویان انواع مقاطع تحصیلی در دانشگاه ها شهر تهران بود. با توجه به اینکه حداقل حجم نمونه لازم در مدل یابی معادلات ساختاری 200 نفر است، 430 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. روش نمونه گیری به صورت دردسترس و به دلیل محدودیت های کروناویروس به صورت الکترونیکی انجام شد. داده ها در نرم افزار SPSS24 و LISREL مورد تحلیل قرار گرفت. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه پذیرش بدون قید و شرط خود چمبرلین و هاگا، پرسشنامه سرزندگی ذهنی رایان و فردریک، پرسشنامه نیازهای بنیادین روان شناختی گاردیا، دسی و رایان و پرسشنامه خوش بینی شی یر و کارور است. یافته ها نشان می دهد که میان نیازهای روان شناختی با خوش بینی و بهزیستی روان شناختی با نقش میانجی گری پذیرش خود و سرزندگی ذهنی رابطه وجود دارد اما رابطه نیازهای بنیادین روان شناختی و بهزیستی روان شناختی با میانجی سرزندگی ذهنی تایید نشد. بر این اساس، در صورتی که این نیازها برآورده شوند، احساس اعتماد به خود و خودارزشمندی در افراد شکل می گیرد و موجب سرزندگی ذهنی و خوش بینی در افراد می شود.

سرزندگی به معنای نوعی تجربه خاص روان شناختی یک نیروی حیات بخش است که موجب حس شور زندگی و روحیه در سالمندان می شود و خود تحت تأثیر عوامل متعددی است. بنابراین هدف مطالعه حاضر بررسی نقش میانجی عملکرد خانواده در رابطه جهت گیری مذهبی با سرزندگی ذهنی سالمندان بوده است. روش کار: پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی از نوع معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی سالمندان 60 سال به بالای شهر تهران در سال 1400 بود که از میان آنان 300 نفر واجد شرایط به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به صورت برخط به پرسش نامه های جهت گیری مذهبی آلپورت و راس، عملکرد خانواده اپشتاین و همکاران و سرزندگی ذهنی رایان و فردریک پاسخ دادند. الگوی پژوهش و روابط بین متغیّرها با استفاده از همبستگی پیرسون تحلیل شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج نشان داد اثر مستقیم جهت گیری مذهبی درونی بر عملکرد خانواده مثبت (01/0P< و 17/0=β)؛ اما اثر مستقیم جهت گیری مذهبی بیرونی بر عملکرد خانواده منفی (01/0 P<و 34/0-=β) بود. اثر مستقیم عملکرد خانواده بر سرزندگی ذهنی (01/0P< و 65/0=β) و اثر مستقیم جهت گیری مذهبی درونی بر سرزندگی ذهنی مثبت (01/0 P< و 20/0=β)، اما اثر مستقیم جهت گیری مذهبی بیرونی بر سرزندگی ذهنی منفی (01/0P< و 04/0-=β) بود. همچنین عملکرد خانواده در ارتباط بین جهت گیری مذهبی درونی (05/0P< و 34/2=Z) با سرزندگی ذهنی نقش واسطه ای داشت. علاوه براین، عملکرد خانواده در ارتباط بین جهت گیری مذهبی بیرونی (01/0P< و 56/3-=Z) با سرزندگی ذهنی نقش واسطه ای داشت. نتیجه گیری: بر اساس یافته های به دست آمده، جهت گیری مذهبی و عملکرد خانواده نقش مهمی در سرزندگی ذهنی سالمندان دارند؛ بنابراین توجه به آنها می تواند راهکاری مؤثر برای حفظ سرزندگی ذهنی سالمندان باشد.

کارآفرینی یک عامل مهم در رشد اقتصادی تلقی می شود.در حقیقت ، فعالیت های کارآفرینانه به اثربخشی بالا در توسعه اقتصادی از جمله ایجاد اشتغال ، نوآوری در کسب وکارها و رقابت پذیری و. . . منجر می شود.هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرزندگی ذهنی و هوش معنوی بر شایستگی کارآفرینی با واسطه گری سرمایه های اجتماعی دردانشجویان دختر دانشگاه پیام نور شیراز بود. روش پژوهش، توصیفی-همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان دختر مرکز پیام نور شیراز به تعداد 13000 نفر بودند که از میان آنها تعداد 250 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل، پرسشنامه سرزندگی ذهنی (Deci and Ryan, 1977) ، پرسشنامه هوش معنوی کینگ (SISRI) (۲۰۰۸) ، شایستگی کارآفرینی (زندی، 1392) ، پرسشنامه سرمایه اجتماعی دلاویز (1384) بود. نتایج نشان داد اثر سرزندگی ذهنی (21/0=β، 05/0<P)، هوش معنوی (162/0=β) و سرمایه های اجتماعی (285/0=β) بر شایستگی کارآفرینی دانشجویان اثر مثبت و معناداری دارد . همچنین نتایج نشان داد رابطه ی سرزندگی ذهنی و هوش معنوی بر شایستگی کارآفرینی با توجه به نقش واسطه ای سرمایه های اجتماعی مثبت و معنادار می باشد. لذا می توان گفت با تدوین برنامه های آموزشی و عملی در جهت افزایش هوش معنوی و سرمایه های اجتماعی، می توان در جهت پیشرفت شایستگی کارآفرینی در افراد گام موثری برداشت.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی روان درمانی مثبت نگر بر خودکارآمدی اجتماعی، کنترل عواطف و سرزندگی ذهنی در نوجوانان بزهکار انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با پیگیری و گروه کنترل بود. نمونه پژوهش شامل 30 نوجوان بزهکار 16 تا 20 سال کانون اصلاح و تربیت شهر نکا بود که به روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه خودکارآمدی اجتماعی نوجوانان، مقیاس کنترل عواطف و مقیاس سرزندگی ذهنی نوجوانان بود. برنامه روان درمانی مثبت نگر به صورت هفتگی طی 8 جلسه دو ساعته به گروه آزمایشی، آموزش داده شد. پس از پایان جلسات، پس آزمون و 3 ماه بعد از آن پیگیری اجرا شد. نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان دادند برنامه روان درمان گری مثبت نگر بر خودکارآمدی اجتماعی، کنترل عواطف و سرزندگی ذهنی نوجوانان بزهکار مؤثر بوده است و این تأثیر تا مرحله پیگیری ادامه داشت. درمجموع، نتایج حاکی از آن است که برنامه روان درمانگری مثبت نگر در افزایش خودکارآمدی اجتماعی، کنترل عواطف و سرزندگی ذهنی نوجوانان بزهکار اثربخش است و این برنامه را می توان در جهت ارتقای کاهش رفتارهای بزهکارانه در نوجوانان استفاده کرد. 

مقدمه: هدف از انجام پژوهش حاضر اثربخشی درمان فرا تشخیص یکپارچه بر صمیمیت زناشویی، سرزندگی ذهنی و ابرازگری هیجانی در زنان دارای فرسودگی زناشویی بود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل زنان دارای فرسودگی زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و روان شناختی خانواده رازی، امیدفردا، حیات شهرکرج در ۶ ماهه دوم سال 1402 بودند. جهت انتخاب حجم نمونه 24 نفر از زنان دارای فرسودگی زناشویی بالا بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس ملاک های ورود و ملاک های خروج انتخاب شدند. بدین صورت که ابتدا بر روی 150 نفر از زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره و روان درمانی، پرسشنامه فرسودگی زناشویی اجرا و بعد به صورت هدفمند تعداد 24 نفر از زنانی که در این پرسشنامه بیشترین نمره را اخذ نموده اند انتخاب شد و در دو گروه به صورت گروه آزمایش فراتشخیصی یکپارچه (12 نفر) و گروه گواه (12 نفر) به صورت تصادفی گمارده شدند. گروه های آزمایش ده جلسه 45 دقیقه ای درمان فراتشخیص یکپارچه را به صورت هفته ای یک بار دریافت کردند و برای گروه گواه مداخله ای ارائه نشد. یافته ها: داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس در نرم افزار SPSS نسخه 26 تحلیل شدند. نتایج نشان داد درمان فرا تشخیص یکپارچه بر صمیمیت زناشویی، سرزندگی ذهنی و ابرازگری هیجانی در زنان دارای فرسودگی زناشویی تأثیر معناداری دارد. نتیجه گیری: بنابراین نتایج پژوهش حاضر می تواند مورد توجه مراکز مشاوره خانواده، روانشناسان و زوجین قرار گیرد.