تکلیف مداری

هدف از پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی نسخة فارسی مقیاس هدف مداری در فعالیت بدنی بود. تعداد 294 مرد و زن به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای از باشگاه های ورزشی شهر تهران انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، مقیاس هدف مداری در فعالیت بدنی بود که خرده مقیاس های تکلیف مداری و خودمداری را شامل می شد. جهت آزمون روایی سازه نیز از تحلیل عامل تأییدی استفاده گردید و پایایی پرسش نامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ تحلیل گشت که ضرایب پایایی آلفای کرونباخ برای عوامل تکلیف مداری و خودمداری به ترتیب معادل (78/0) و (90/0) به دست آمد. شاخص های برازش تحلیل عاملی تأییدی مرتبة دوم نشان می دهد که شاخص های مطلق (96/0= GFI و 13/2= χ 2/df)، تطبیقی (98/0= CFI و 96/0= TLI) و مقتصد (60/0= PNF ، 61/0= PCFI و 06/0= RMSEA) در دامنه قابل قبولی قرار دارند. در مجموع، نسخة فارسی مقیاس هدف مداری در فعالیت بدنی با دو عامل مورد تأیید قرار می گیرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سبک های تدریس معلم محور، بینابینی و دانش آموزمحور معلمان تربیت بدنی بر هدفمداری (تکلیف مداری و خودمداری) ورزشی دانش آموزان در کلاس تربیت بدنی طراحی شده است. در یک پژوهش نیمه تجربی با پیش آزمون، پس آزمون و پی گیری، 66 دانش آموز پسر پایه پنجم ابتدایی و سه معلم تربیت بدنی از مدارس شهرستان کلاله به صورت تصادفی انتخاب شدند و در سه گروه سبک تدریس معلم محور (21 نفر)، بینابینی (23 نفر) و دانش آموزمحور (22 نفر) قرار گرفتند. دانش آموزان هر گروه در سه مرحله شروع، هفته پنجم و هفته دهم به پرسشنامه استاندارد هدفمداری (کامینگ و همکاران، 2008) پاسخ دادند. آزمون اندازه گیری مکرر نشان داد که تکلیف مداری و خودمداری در دانش آموزان آموزش دیده به سبک تدریس معلم محور کاهش معنی داری داشتند. در مقابل، دانش آموزانی که از معلم خود به سبک تدریس دانش آموزمحور آموزش دیده بودند، خودمداری آنها افزایش یافت در حالی که بعد از ده هفته تکلیف مداری رو به افول رفت. تغییرات در مکانیسم هدفمداری در هر یک از محیط های ورزشی (باشگاه در مقابل مدرسه)، نوع افراد (حرفه ای در مقابل مبتدی) و سایر عوامل کلیدی متفاوت است. یافته های تحقیق به صراحت نشان داد که بهترین سبک تدریس برای هدفمداری دانش آموزان در کلاس تربیت بدنی مدارس، سبک بینابینی است.

برخی معتقدند فقه اسلامی بیش از آنکه به حقوق انسانی توجه کند، انسان را به وظیفه مداری سوق داده، مکلف بار می آورد. آن ها شبهاتی از قبیل مبتنی بودن فقه اسلامی بر تکلیف و ابتنای نظام فکری غرب بر حق و تعارض بایدها و نبایدهای دینی با حق محوری را مطرح نموده اند. بر این اساس، در این پژوهش بر آن هستیم تا حق محوری یا تکلیف مداری فقه اسلامی را از دیدگاه علمای اهل تسنن و فقهای امامیه، به ویژه استاد جوادی آملی، به عنوان احیاگر فکر دینی مورد تحلیل و واکاوی قرار دهیم. نتایج تحقیق نشان می دهد که با درآمیختن افق دید عالمان دینی و بسط و تلفیق آرای آنان می توان به اشتراکات مهمی دست یافت. آنان بر این نظر اتفاق دارند که زبان فقه نه تنها زبان تکلیف نیست، بلکه در مواقعی هم که فقه اسلامی به ظاهر زبان تکلیفی دارد، در راستای تأمین حقوق انسان سخن به میان آورده است. در واقع، بایدهای فقهی، راه های حفظ و حمایت از حقوق و نبایدهای فقهی، نشان دهنده آسیب های تأمین حقوق هستند؛ از این رو، اگر با نگاهی دقیق به فقه اسلامی نگریسته شود، چیزی جز حق و مصلحت مشاهده نمی شود و با این نگرش می توان گفت همه وظایف به حقوق برمی گردند.

نظریه پارادایم های علمی توماس کوهن، قلمرو خود را از بستر اصلی آن، که علوم طبیعی است، گسترده تر کرده و وارد علوم اجتماعی هم شده است. فقه کیفری را نیز می توان از منظر تحولات پارادایمی مطالعه کرد. این مقاله با تکیه بر روش تاریخی-تحلیلی عوامل مؤثر در شکل گیری پارادایم فقه رایج را واکاوی کرده است. در این مقاله به اثرگذاری عوامل مؤثر در شکل گیری پارادایم رایج فقهی از جمله ویژگی های مربوط به محیط پیدایش اسلام، انسان شناسی متافیزیکی، رویکرد تفسیر لفظی متن، و نگاه تکلیف مدار به انسان پرداخته شده است. همچنین با اشاره به چالش هایی که فقه رایج تحت تأثیر تحولات ناشی از نگاه حق مدار با آن مواجه می شود، با ارجاع بخشی از تغییرات پارادایمی به بنای عقلا و سیره خردمندان پیشنهاد می دهد که فقه جزایی می تواند و باید از پارادایم حق مدار استقبال کند. ورود نگاه حق مدار به فقه کیفری مایه تحولات مهمی در آن می شود. برعکس، بسته بودن باب تحولات پارادایمی به روی فقه و به ویژه پارادایم حق مدار با گذر زمان این بخش از فقه را از واقعیت ها و مقتضیات زمانه دورتر می سازد.