مطالب مرتبط با کلیدواژه

حدیث مرسل


۱.

بازخوانی لقب« شیعه جعفری» در بستر تاریخ حدیث(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تشیع تاریخ حدیث امام صادق شیعه جعفری حدیث مسند حدیث مرسل

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ تشیع
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث
تعداد بازدید : ۱۸۱۱ تعداد دانلود : ۷۴۲
«شیعه جعفری»، لقبی است که با خواندن زندگی نامه امام صادقو یا برنامه هایی که در پیوند با سالگرد زادن یا درگذشت آن بزرگوار دیده یا شنیده می شود، بسامد فراوان دارد. این نوشته کوتاه دامان در پی آن است تا با بازخوانی تاریخ پرفراز و نشیب فراگیری و پراکندگی حدیث میان مسلمانان دو سده نخست تاریخ اسلام، نشان دهد لقب یادشده ـ گرچه همواره در نوشته های نویسندگان دهه های نزدیک به امروز ما، با چاشنی خوش بینی و مثبت انگاری بازتاب یافته است ـ در بستری از ریشخند و دست اندازی شیعیان و آلوده به رنگ سرزنش و نکوهش به کار می رفته است و سرنوشتی چون دیگر واژه هایی داشته است که نخست ناخوشایند بوده اند و اندک اندک نمودی نو و شناسنامه ای دلپذیر یافتند.
۲.

روایات نقصان عقل و ایمان زنان در بوته اعتبارسنجی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نقصان عقل نقصان ایمان زنان فقه الحدیث نقد سندی حدیث مرسل نقد متن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۴ تعداد دانلود : ۳۹۴
احادیث دال بر کاستی عقل و ایمان زنان در منابع دست اول شیعه و سنی نقل شده است؛ این روایات منسوب به پیامبر(ص) و امام علی(ع) است و بررسی اسناد این احادیث مرسل بودن آنها را نشان می دهد و افزون بر آن برخی از این احادیث بدون سند گزارش شده اند؛ لذا اطمینان لازم به صدور آنها از معصوم به دست نمی آید و همین امر عده ای را بر آن داشته که به جعلی بودن آنها حکم کنند و عده دیگر به لحاظ وجود روایات مذکور در کتب معتبری چون الکافی و نهج البلاغه دلیلی برای بررسی سندی آنها ندیده، صرفا به تحلیل محتوایی و متنی احادیث پرداخته اند و دیدگاه های مختلفی در این حوزه شکل گرفته است. در این نوشتار هر یک از این دیدگاه ها مورد نقد و بررسی قرار گرفته است؛ به نظر می رسد در صورت چشم پوشی از ضعف سندی احادیث و ناچاری از توجیه آنها بهترین راه حل آن است که بپذیریم به دلیل تقطیع سخنان پیامبر(ص) و امام علی(ع) از سوی گردآورندگان احادیث، بخش هایی از این روایات حذف شده اند که چه بسا نقش تعیین کننده ای در بیان مراد و مقصود اصلی معصوم داشته اند.
۳.

نقد و بررسی نظریاتی درباره اصحاب اجماع(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: علم حدیث درایه الحدیث اصحاب اجماع سند حدیث حدیث مرسل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۱ تعداد دانلود : ۳۹۹
جایگاه اصحاب اجماع در علم الحدیث و فقه براساس عبارت معروف «اجتمعت العصابه علی تصحیح مایصح عنهم» که توسط رجالی معروف ابوعمرو محمدبن عمرکشی مطرح شده می باشد. نظریاتی توسط علما مانند محدث میرزاحسین نوری، شیخ طوسی، آیت ا... خویی، مهدی کلباسی و دیگران ارائه گردیده است، بعضی معتقدند آنچه از طرف اصحاب اجماع رسیده مورد اجماع می باشد؛ یعنی اگر از اول سند تا به اصحاب اجماع صحیح باشد دیگر از اصحاب اجماع تا امام معصوم یقیناً صحیح خواهد بود دسته دیگری معتقدند که خود عبارت به عنوان یکی از الفاظ مدح می تواند به کار گرفت.     این نوشتار به بررسی نظریاتی در مورد عبارات «اجتمعت العصابه علی تصحیح مایصح عنهم» و «لایروون و لایرسلون الاعن ثقه» می پردازد.
۴.

چرایی ارسال اسناد شیعی روایات پیامبر (ص) در کتب اربعه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: احادیث نبوی حدیث مرسل راویان شیعه اعتبارسنجی روایات سندشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۲۰۳
اسناد احادیث پیامبر | در کتب اربعه، به شکل های گوناگونی ثبت شده است. یکی از این گونه ها، اسنادی است که راوی شیعیِ غیر معصوم و غیر معاصرِ آن حضرت، از ایشان حدیثی نقل کند؛ این نوع از احادیث، «مرسل» نام دارند. ضرورت پژوهش در این گونه اسناد بدین سبب است که بررسی و تحلیل چرایی ارسال موجب اعتماد پیداکردن به برخی از احادیث مرسل می شود و زمینه ساز برای پاسخ گویی به شبهه کم توجهی شیعه به اتصال سند است. مأموریت پژوهش حاضر، کشف چرایی اسناد مرسل شیعی احادیث پیامبر | در کتب اربعه و هدف آن، ارائه تحلیلی از چرایی ارسال این اسناد می باشد. بستر سازی برای رسیدن به برخی آثار علم الحدیثی مانند روش شناسی محدثانِ متقدم و اعتبارسنجی اسناد روایات از فواید این مقاله به حساب می آید. این مقاله توانسته با بررسی طبقه روات، موضوع و محتوای روایات و ارائه نُه دلیل و تحلیل آن، از چرایی ارسال اسناد شیعی روایات پیامبر | پرده برداری کند؛ احراز صحت متن و غیرفقهی بودن روایت نزد صاحبان کتب اربعه، ذکر سند در کتب دیگر مؤلف، اعتماد به کتاب راوی اول و... از نتایج این تحقیق است.
۵.

واکاوی نقل های هشام بن سالم از امام صادق (ع) با توجه به سبک دفاتر حدیثی او(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: هشام بن سالم دفاتر حدیثی حدیث مرسل ارسال در حدیث

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۷
هشام بن سالم از محدثین و متکلمین جلیل القدر شیعه در قرن دوم است که نزدیک به هزار روایت، از او به ما رسیده است. در میراث او، منفرداتی به چشم می خورد که شامل مضمونی پر اشکال یا نامقبول یا هم سو با گفتمان های متأخر عامه یا در تعارض با اعتقادات شیعه است و هشام عموماً این روایات را بدون واسطه از امام صادق (ع) نقل کرده است. این پژوهش با بررسی رخداد ارسال خفی در حدیث هشام، نشان داده است که سبک تألیف دفتر هشام به شیوه «تعلیق کبیر» در کنار اضمار و تسری اسناد باعث شده است برخی راویان متاخر به هنگام نقل روایات از دفتر هشام در تشخیص مرجع ضمایر و مشایخ اشتباه کنند و روایات با واسطه یا عامی در دفتر هشام، به طور بی واسطه به امام صادق (ع) منتسب شود. تعدادی از روایات هشام به نقل از برخی مشایخ خود بوده، ولی منتسب به امام نبوده است که در اثر نسخه برداری از دفتر هشام توسط راویان بعدی، به اشتباه به امام صادق (ع) منتسب شده است.