مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۱۰٬۳۴۱ تا ۱۱۰٬۳۶۰ مورد از کل ۵۲۴٬۶۸۵ مورد.
حوزههای تخصصی:
The light of science and civilization has absorbed the contemporary people as if it has led them to the promised palaces of humanity and all problems have been solved by the hands of these two elements. Nevertheless, the crisis of absurdity and frustration have destroyed man from inside. We believe that the shining teachings of the Holy Qur’an, which indeed originate from the source of revelation, can well guide the intellectual and then the practical dimension of man so that there will be no room for despair and spiritual gaps. The reason behind the success of this healing version is that it was issued by the Creator of man and the universe, Who, in addition to good qualities, demands the growth and development of man. This article aims to analyze the basic strategy of the Holy Qur’an for the intellectual nourishment of man, on the one hand, and to satisfy the practical dimension of man, on the other. Keywords
The Scope of the Infallibility of Prophets According to the Imamiyah
حوزههای تخصصی:
One of the controversial issues is the infallibility of the prophets, which has long been a point of contention among Islamic scholars. Hence, each of the Islamic sects has a different opinion on this issue; However, all of them have absolutely accepted the principle of the infallibility of the prophets. Among the Islamic sects that accept the infallibility of the prophets and have a different view from the other is the Shiite Imamiyah. A small number of Imamis do not consider infallibility from error and mistake in ordinary affairs necessary for an infallible person and consider negligence and forgetfulness in these matters permissible; However, according to Imami scholars, the prophets are immune from all minor and major sins from childhood and even before puberty, and they are infallible in all matters. Accordingly, this article, with the aim of “knowing and getting acquainted with the famous opinion of Imami scholars”, deals with the scope and realm of the infallibility of the prophets and answers some doubts about this issue in order to clarify it according to the famous imami scholars, which in fact originates from Imams’ words, the Shiite Imams accept the infallibility of the prophets and do not accept any negligence or forgetfulness in any of the affairs and stages of their lifetime.
Doubt in the mirror of Quranic verses and explaining the point of view of the method of dealing with it(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
Quran and Religious Enlightenment, Volume ۲, Issue ۱ - Serial Number ۳, December ۲۰۲۱
99 - 109
حوزههای تخصصی:
The spread of religious doubts in the public arena via information technology has caused religious faith to be changed and questioned in the turmoil of these doubts. This has provided the ground for acceptance of non-religious sects even in the form of religion. Explaining the logical approach according to Islamic affairs is one of the topics that has been less explored. Authors confront the doubts with their own taste in order to pay their debt to Islam and defend the sanctity of Islam and the divine religion. It’s necessary and serious matter to identify doubt and distinguish it from the problem (issue). We require coherent planning to purposefully confront religious doubts, for we are in an age when the most advanced means of mass communication have made its dissemination quick and easy. Identifying doubts from the problem and examining the methodology of dealing with them is what this article seeks to explain, regarding to the Qur'anic verses and hadiths. Accordingly, a comprehensive method for dealing with doubts can be achieved over time and religious doubts may be answered. The method of this article is descriptive-analytical.
بررسی مؤلفه های ادب زبانی در قابوسنامه با استفاده از نظریه براون و لوینسون(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان و ادبیات فارسی (دانشگاه خوارزمی) سال بیست و نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۶(پیاپی ۹۱)
۱۵۳-۱۲۹
حوزههای تخصصی:
ادب زبانی پدیده ای است که معمولاً در تعامل روزمره رعایت می شود و چگونگی استفاده از زبان را برای مدیریت روابط بینافردی سخنگویان نشان می دهد. قابوسنامه از آثار مهم ادب تعلیمی فارسی است که عنصرالمعالی آن را در چهل وچهار باب، به قصد تربیت فرزندش گیلان شاه و آموختن آداب اجتماعی، دانش ها و فنون لازم برای زندگی، حکومت، مملکت داری و...، تألیف کرده است. ایرانیان از دیرباز این کتاب را به دلیل ارزش تعلیمی و تربیتی آن گرامی داشته و از حکایات آن برای تربیت فرزندان استفاده کرده-اند. در این مقاله، بازنمود ادب زبانی در قابوسنامه با استفاده از نظریه ادب براون و لوینسون بررسی شده است. یافته ها نشان داد که در قابوسنامه ادب به صورت پدیده ای اجتماعی و فرهنگی مفهوم سازی شده که حاصل تعامل سازنده افراد و دارای ابعاد فکری، بیانی و رفتاری است. در بعد فکری، مخاطب-اندیشی و سنجش بافت موقعیتی و تأمل در سخن و دلالت ها و تأثیرات مختلف آن؛ در بعد زبانی و بیانی، موازین سخنوری و آداب و احوال سخن؛ و در بعد رفتاری، کنش های معنادار یا تأثیرگذار منفی و مثبت در ادب زبانی معرفی و تبیین شده است. در این مقاله، از میان موارد بسیاری که با رویکرد کاربردشناختی زبان و نظریه براون و لوینسون به روش توصیفی تحلیلی در قابوسنامه بررسی شد، 27 نمونه ارائه شده است. ازنظر مؤلفِ قابوسنامه، کنش های طرفین گفت وگو می تواند سبب حفظ یا تهدید وجهه گوینده و مخاطب شود؛ بنابراین، او راهبردهایی را برای دفاع از وجهه طرفین یا ارتقاء آن پیشنهاد کرده است. می توان قابوسنامه را از کهن ترین متون ادب فارسی دانست که به زبان بدن و لزوم استفاده درست از آن در تعامل زبانی و روابط بینافردی اشاره کرده است.
بررسی دلایل هبوط آدم از بهشت در متون تفسیری، عرفانی و دیوان شاعران مشهور فارسی تا قرن هشتم هجری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان و ادبیات فارسی (دانشگاه خوارزمی) سال بیست و نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۶(پیاپی ۹۱)
۲۱۴-۱۸۱
حوزههای تخصصی:
در عهد عتیق و قرآن کریم، آدم، نخستین نمونه انسانی آفریده خدا، ابتدا در بهشت زندگی می کرد، اما به دلایلی از بهشت به زمین فرستاده شد. ماجرای بیرون رفتنِ آدم از بهشت در متون کهن فارسی بازتاب وسیعی داشته و برداشت ها و تفسیرهای متعدد و متفاوتی از آن شده است. در مقاله حاضر، علت بیرون رفتنِ آدم از بهشت در تعدادی از مشهورترین متون تفسیری و عرفانی و دیوان های شاعران برجسته فارسی تا قرن هشتم بررسی شده است. به این منظور، دلایل خروج آدم از بهشت از منابع مختلف استخراج و براساس شباهت ها و تفاوت ها دسته بندی، مقایسه و تحلیل شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد در متون قدیم فارسی، اعم از متون تفسیری و عرفانی و دیوان های شاعران، هبوط آدم یا نتیجه خشم خدا بر آدم به دلیل نافرمانی او از فرمان خداست، یا از پیش تقدیر شده و آدم مسخر اراده الهی است؛ یا به اختیار آدم و با آگاهی او صورت گرفته است. درهرحال، برای بیرون رفتن آدم از بهشت هدف یا هدف هایی تصور شده است.
بررسی نقش ظهوری ترشیزی در گسترش فرهنگ و زبان فارسی در دکن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان و ادبیات فارسی (دانشگاه خوارزمی) سال بیست و نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۶(پیاپی ۹۱)
۲۸۳-۲۶۱
حوزههای تخصصی:
در قرن های هفتم تا یازدهم، حاکمان مسلمانی در شبه قاره هند به قدرت رسیدند که به فرهنگ و زبان فارسی علاقه مند بودند. درپی این تغییر، ایرانیان به دلایل گوناگون به هندوستان مهاجرت کردند و در دربار فرمانروایان محلی به انواع قدرت های سیاسی، نظامی، و اقتصادی دست یافتند و زمینه رشد و گسترش فرهنگ و ادب فارسی را در شبه قاره هند فراهم کردند. مولانا نورالدین محمد ظهوری ترشیزی (994-1025 ه .ق) از شاعران ایرانی اهل خراسان بود که در قرن دهم به هند مهاجرت کرد و به خدمت حکومت نظام شاهیان و عادل شاهیان درآمد و در دکن به مقام ملک الشعرائی رسید. ظهوری، طی چهاردهه حضور در دکن (جنوب هند)، در راه گسترش زبان و فرهنگ ایرانی بسیار کوشش کرد. در مقاله حاضر، با روش توصیفی -تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، کوششی برای تبیین این نکته صورت گرفته است که ظهوری ترشیزی در گسترش فرهنگ و زبان فارسی در شبه قاره هند چه نقشی ایفا کرده است. یافته ها نشان می دهد که ظهوری، باوجود موانع بسیار، به ویژه سعایت دشمنان ایران و به خصوص شیعیان در دکن، در سایه حمایت و تشویق حاکمان آن سامان، توانست با خلق آثار ادبی ارزنده، فرهنگ و زبان فارسی را در شبه قاره هند گسترش دهد. ارائه تصویری واقع بینانه از تأثیر ظهوری ترشیزی و آثار ادبی او و چگونگی حمایت و تشویق حاکمان نظام شاهی و عادل شاهی در گسترش فرهنگ و زبان فارسی از نتایج مقاله حاضر است.
تبیین نظری شکل گیری ژانرها و مناسبات بین ژانر و خلاقیّت ادبی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های ادبی سال هجدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷۴
۱۴۶-۱۲۵
حوزههای تخصصی:
در این مقاله به تبیینِ چگونگیِ شکل گیریِ ژانرها و مناسباتِ ژانر و خلاقیّتِ ادبی پرداخته می شود. موضوعِ این مقال، بررسیِ تاریخی یا درزمانیِ چگونگی شکل گیریِ ژانرها نیست، بلکه بررسیِ همزمانی دریاره چگونگی رویارویی پدیدآورندگان ادبی با پدیده ژانر از دید خلاقیّت است. تلقیِ مدرنِ از ژانر مبتنی است بر اینکه ژانرها صرفاً ابزارهایی برای طبقه بندی و توصیفِ متنهای ادبی نیست، بلکه بنا به تعریفِ جدید چون ژانرها درحُکمِ کنشهایی گفتاری در موقعیّتهای مکرر به شمار می آید، ابزارهای خلاقیّت است که بدونِ آنها هیچ گونه آفرینشی صورت نمی گیرد و تمام متنها به یک یا چند ژانر وابسته است. مباحث این مقاله عبارت است از اینکه ژانرها مناسباتی چهارگانه با نویسندگان، خوانندگان، متنها و بافتارهای اجتماعی دارد. دیگر اینکه برخلافِ مدعای رمانتیک ها و برخی از پیروانِ مدرن آنان، متنها همگی به یک یا چند ژانر وابسته است. همچنین ژانرها در عین اینکه قوانینی را الزام می کند، فرصتها و عرصه هایی را برای انتخاب و گزینش نیز فراهم می آورد. مبحث دیگر درباره ثبات و انعطافِ ژانرهاست که با پدیده خلاقیّت ادبی ارتباط تنگاتنگی دارد؛ چرا که دگرسانیهای گونه شناختی، تابعِ آشنایی زداییهای ادبی است. مبحثِ پایانیِ این مقال در این زمینه است که پدیدآورندگانِ ادبی، ژانرها را بدون پیشینه خلق نمی کنند، بلکه ژانرها حاصلِ دگردیسیِ گفتارها در فرمها و قالبهایی دگرگون یابنده یا دیرنده است.
بایستگی نقد مقالات دانشگاهی(با تکیه بر جستار تازی سروده های خاقانی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های ادبی سال هجدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷۴
۱۶۲-۱۴۷
حوزههای تخصصی:
در این جستار به نقد و تحلیل مقاله «تازی سروده های خاقانی» می پردازیم که سال 1396 در نشریه متن شناسی ادب فارسی دانشگاه اصفهان به چاپ رسیده است. جستار تازی سروده های خاقانی، ویژگیهای پسندیده ای دارد که از آن میان میتوان تازگی موضوع، داشتن انسجام و پرداختن به شگرد تداوم تصویر سازی خاقانی و ... را نام برد در حالی که عنوان نا رسا، به درازا کشیدن مقدّمات، خوانش سرسری پژوهشهای پیشینیان، شناخت سطحی تازی سروده های خاقانی، تحلیل ناروا، دریافت نادرست آرایه های ادبی، لغزش در ترجمه، سرقت ادبی، سهل انگاری در ضبط، بهره گیری نا بجا از چاپهای گوناگون و بهره نجستن از منابع تخصّصی از گرفتاریهای آن است.
تاب آوری اجتماعی-اقتصادی روستاهای حوزه آبخیز سامان (استان مرکزی) در نوسانات آب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا سال نوزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۸
185 - 204
حوزههای تخصصی:
نوسانات آب طی سالیان گذشته آسیب های زیادی به بخش کشاورزی و جامعه روستایی وارد کرده است. در دهه اخیر رویکرد مقابله با رخدادهای طبیعی جای خود را به کنار آمدن با آنها داده است و در واقع تاب آوری جای خود را به آسیب پذیری داده است. هدف این تحقیق ارزیابی تاب آوری اجتماعی-اقتصادی روستاهای حوزه آبخیز سامان(استان مرکزی) در نوسانات آب سالهای اخیر(1395-1385) می باشد. نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری خانوارهای ساکن در 7 روستای حوزه آبخیز سامان می باشد. با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه 110 خانوار بدست آمد و روایی و پایایی نیز 84/0 محاسبه گردیده است. به منظور سنجش تاب آوری اجتماعی-اقتصادی، سرپرستان خانوارها مورد ارزیابی قرار گرفته است. تدوین شاخص های سنجش مؤلفه های اجتماعی و اقتصادی سکونتگاههای انسانی در برابر نوسانات آب براساس مفهوم تاب آوری و ویژگیهای اجتماعی-اقتصادی در برابر بحران آب تدوین گردید و شاخص ها و عوامل مؤثر بر تاب آوری شناسایی و تعریف عملیاتی شدند. پس از جمع آوری داده ها در قالب پرسشنامه میدانی و با استفاده از ابزارهای تحلیل مکانی و قابلیت های نرم افزارهای آماری SPSS و Excel و GIS سنجش صورت پذیرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که میزان تاب آوری اجتماعی-اقتصادی روستاها در وضعیت قابل قبولی قرار ندارند و از میان دو بعد تاب آوری عوامل بعد اقتصادی با میانگین کمترین و عوامل بعد اجتماعی با میانگین بیشترین تأثیر را در تاب آوری روستاها داشته است. براساس آزمون T میانگین واقعی نظر کلی پاسخگویان از 3 کوچکتر و در حد متوسط رو به پایین است. روستاهای سامان و یاری آباد در بعد اقتصادی نوسانات آب دارای تاب آوری بیشتری بوده اند و در بخش اجتماعی نیز حدودا میانگین ها به هم نزدیک و بیشترین تاب آوری اجتماعی در روستاهای چهارحد و یاری آباد و ورکبار علیا بود که بالای میانگین 3 را اخذ کرده اند. در مجموع دو شاخص تاب آوری اجتماعی- اقتصادی روستاها هیچکدام میانگین 3 را به دست نیاورده اند که نشان از تاب آوری پایین محدوده دارد.
نقش کسب و کارهای معدنی در بهبود سرمایه های معیشتی پایدار خانوارهای روستایی شهرستان آزادشهر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا سال نوزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷۱
89 - 107
حوزههای تخصصی:
وجود مواد معدنی برای رفاه انسان و زندگی اجتماعی ضروری است و استخراج آنها هم با فرصت ها و هم با چالش های فراوان همراه است. چالش ها برای هر جامعه ای که به دنبال حفظ یک زندگی اجتماعی سالم و پررونق در اطراف یک معدن دارند در تحقیقات زیادی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این تحقیق بررسی نقش کسب و کارهای صنعتی (معدنی) در بهبود سرمایه های معیشتی پایدار خانوارهای روستایی شهرستان آزادشهر می باشد. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای و پیمایش میدانی می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه شاغلان در صنعت معدن زغال سنگ آزادشهر تشکیل می دهند که با استفاده از فرمول کوکران 200 نفر به عنوان حجم نمونه جهت تکمیل پرسشنامه های در طیف لیکرت 5 گزینه ای انتخاب شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های فریدمن، کای اسکوئر، فای کرامر و ضریب همبستگی اسپیرمن در محیط نرم افزاری SPSS و برای تولید نقشه از نرم افزار ArcGis بهره گرفته شد. یافته ها نشان می دهد بین کسب و کارهای صنعتی (معدن) با بهبود سرمایه های معیشتی پایدار خانوارهای روستایی در سطح اطمینان 99 درصد رابطه وجود دارد و اشتغال در این نوع کسب و کار بر سرمایه های اقتصادی24/823 اجتماعی 25/095 فیزیکی 41/040، انسانی 19/519 تاثیر بیشتری بر جای گذاشته، اما بر سرمایه طبیعی 12/433 تاثیرات به مراتب ضعیف تر بوده است. می توان بیان نمود توسعه و گسترش فعالیت های معدنی در صورتی که با توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در نزیکی های معادن صورت گیرد علاوه بر کاهش هزینه حمل و نقل، در اشتغال زایی و جذب بیشتر نیروهای روستایی و بهبود معیشت پایدار خانوارهای روستایی و ماندگاری جمعیت در نواحی روستایی می گردد.
رابطه ویژگی های شخصیتی و جنسیت با تعقل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی و جنسیت با تعقل به روش توصیفی از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان و مردان بالای 18 سال شهر قم بود که تعداد 190 نفر از ایشان براساس قانون تاباچنیک و فیدل به روش نمونه گیری گلوله برفی برای ورود به پژوهش انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسش نامه های عقلانیت میردریکوندی و شخصیت نئو جمع آوری و داده ها با روش های ضریب همبستگی و رگرسیون گام به گام و آزمون T مستقل تحلیل شد. نتایج نشان داد که برخی ویژگی های شخصیتی مثل با وجدان بودن، برون گرایی، توافق پذیری و تجربه پذیری با تعقل رابطه مثبت و معنادار داشته و رابطه ویژگی روان رنجوری با آن منفی و معنادار بود. همچنین برخی ویژگی های شخصیتی با جنسیت رابطه داشت؛ از جمله روان رنجوری در زنان بیشتر از مردان و برون گرایی و با وجدان بودن در مردان بیشتر از زنان بود. در ویژگی تجربه پذیری و توافق پذیری، تفاوتی بین گروه مردان و زنان مشاهده نشد. همچنین، نتایج نشان دهنده رابطه معنادار جنسیت با نمره کل تعقل بود که میزان تعقل در مردان بیش از زنان بود. بین مؤلفه های تعقل، ارتباط فرد با خدا و ارتباط فرد با دین و مذهب، تفاوتی بین مردان و زنان مشاهده نشد. پیش بینی تعقل آزمودنی ها بر اساس عوامل ویژگی های شخصیت و جنسیت، فقط در مورد با وجدان بودن، روان رنجوری، توافق پذیری و برون گرایی معنادار بود. این متغیرها در مجموع 2/67% از تعقل آزمودنی ها را پیش بینی نمود.
سوغات سیمین بهبهانی به عروض فارسی: قاعده سیمینه (سیمینگی) در اوزان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ابوالحسن نجفی پس از سامان دادن رکن های عروضی و ارائه دایره موسوم به دایره نجفی، توانست اغلب وزن های شعر فارسی را در ضمن طبقه بندی وزن ها جای دهد و نیز معیاری برای مطبوع و نامطبوع بودن اوزان ارائه نماید و آنها را در ضمن دو دسته متفق الارکان (بر اساس تکرار یک رکن) و متناوب الارکان (تناوب دو رکن بر اساس دایره) بگنجاند. با این حال اشعاری با اوزان دیگر در دست داشت که شاعران پارسی گو از زمان رودکی به آنها اقبال نشان داده بودند ولی در ضمن دو دسته فوق قرار نمی گرفتند، تا اینکه در اواخر عمر خود قاعده ای را یافت که با آن جایگاه این وزن ها در طبقه بندی مشخص می شد. این قاعده که نجفی آن را «تفرع وزنی» نامید عبارت بود از این که در تمامی وزن های متفق الارکان و متناوب الارکان، که رکن اول آن ها با ترتیب هجایی «ᴗ - ᴗ» آغاز می شود، می تواند به «- - ᴗ» تبدیل شود و این ویژگی وزنی با هویت جدید و مستقل را پدید می آورد. ما این مقاله ضمن تبیین مجدد این قاعده، با معرفی اشعاری که سیمین بهبهانی بر اساس آن ابداع کرده و به کار برده است این قاعده را به جای تفرع وزنی، «قاعده سیمینه» (سیمینگی) نامگذاری کردیم، زیرا از یک سو هیچ شاعری به اندازه سیمین از این ظرفیت در شعر فارسی بهره نگرفته است و از طرف دیگر تقطیع هجایی «سیمینه» (- - ᴗ) یادآور ترتیب هجایی مورد نظر است. همچنین به نظر می رسد تأمل در اوزان این نوع از اشعار سیمین در کشف این قاعده از سوی نجفی بی تأثیر نبوده است.
نقدی بر کتاب تاریخ ایران: پژوهش آکسفورد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۱ اسفند ۱۴۰۰ شماره ۱۲ (پیاپی ۱۰۰)
355-375
موضوع این جستار ارزیابی و نقد کتاب تاریخ ایران: پژوهش آکسفورد ویراسته ی تورج دریایی است. به باور منتقد، این اثر به رغم دارا بودن اطلاعاتی ارزشمند، اشکالاتی شکلی و محتوایی دارد، از جمله ارجاعات و کتاب شناسی مقالات یکدست نیست، مقالات به لحاظ حجمی متوازن نیستند، محتوای مقالات از یک الگوی واحد پیروی نمی کنند، به برخی از ادوار مهم تاریخی نپرداخته است، برخی مقالات غیرتاریخی و بسیار تخصصی است، ایده ی ایران به مثابه ایده ی مرکزی مورد غفلت قرار گرفته است و درنهایت، کتاب از حیث ترجمه نیز نیازمند بازبینی است. گونه ی مجموعه مقالات با موضوع مشترک اصولاً دارای دستور کاری واحد به لحاظ صورت و مضمون است، اما این مجموعه از جهات مختلف فاقد چنین مشخصه ای است. همچنین کتاب در دوراهه ی نگارش دانشگاهی و جلب مخاطبان غیرمتخصص گرفتار آمده است. افزون بر این، بزرگ ترین اشکال این اثر را می توان بی اعتنایی نسب به بررسی برخی ادوار تاریخی موردانتظار و مهم دانست که به نحوی غیرقابل انکار اعتبار کتاب را خدشه دار ساخته است.
مقایسه جرایم مستوجب اعدام در قانون مجازات ایران و عراق(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فقه جزای تطبیقی دوره اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳
1 - 13
حوزههای تخصصی:
کیفر اعدام، سخت ترین واکنش اجتماعی و قانونی به جرایمی است که مغایر مصلحت و امنیت جامعه است. این مجازات نقطه پایان حیات یک انسان است. اگرچه سیاست جنایی حاکم بر جوامع، بر اساس اصل تناسب جرم و مجازات، به تشریع این کیفر پرداخته است اما این نگرش، با سایر سیاست های کیفری از جمله اثربخشی مجازات و جنبه اصلاحی و تربیتی کیفر در مورد مجرم در تضاد کامل می باشد و صرفاً جنبه ارعابی و ترهیبی برای سایر افراد اجتماع دارد. در فقه اسلامی جرایم مستوجب اعدام، معدود می باشد و بیشتر شامل قصاص و برخی از حدود می شود . اگرچه مبنای قانون گذاری در ایران مبتنی بر فقه شیعی است اما مقنن ایران به دلیل اقتضائات اجتماعی به ویژه در اوایل تشکیل حکومت اسلامی، در مورد برخی از تعزیرات، نیز به تشریع این مجازات پرداخته است و برخلاف قاعده «التعزیر بما دون الحد» عمل نموده است. در عین حال، رویکرد فعلی قانون گذار، در راستای تجارب تقنینی و تعهدات و تحولات بین المللی در جهت کاهش موارد اعدام است. نظام حقوقی عراق، بیشتر مبتنی بر عرف است. موارد قانونی اعدام در اصلاحات قانون جزایی این کشور بعضاً تقلیل یافته است و شامل مواردی چون مجازات قتل نفس و جرایم مرتبط با امنیت (داخلی و بین المللی) و جرایم تروریستی است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و اطلاعات به دست آمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
«فشردگی» و «گستردگی» کلامی در ترجمه قرآن (موردپژوهی سوره انفال و توبه)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تولید کلام با دو مشخصه «فشردگی» و «گستردگی» همراه است. ایجاز و فشرده گویی از جمله سبک های انتقال پیام است که یکی از صنایع پرکاربرد در قرآن به شمار می رود. انتقال صرف این فن کلامی به زبان مقصد، پیام نهفته در متن اصلی را انتقال نخواهد داد و مخاطب را در دریافت پیام دچار مشکل می کند. مقاله پیش رو با توجه به این مهم در نظر دارد ضمن بررسی آیاتی از سوره انفال و توبه با ترجمه الهی قمشه ای و رضایی اصفهانی، به سنجش عملکرد مترجمان در ترجمه مواضع فشرده گویی بپردازد. برای این منظور 6 مورد از مواضع فشرده گویی انتخاب شد که عبارتند از: 1. مفاهیم و اصطلاحات 2. تشریح لفظ عام 3. بیان ارجاعات شخصی 4. تشریح اسم موصول 5. توجه به سیاق آیه 6. گسترش فشردگی اسم های اشاره بدون مشارالیه. در پایان پس از بررسی نمونه ها مشخص شد که مترجمان به منظور گسترده سازی، بیشتر راهبرد ارجاع به مابعد را به کار گرفته اند. همچنین باید گفت که بسامد کاربست راهبرد گسترده سازی در ترجمه قمشه ای به نسبت قابل ملاحظه ای بالاتر از مترجم دیگر بوده و رضایی با رعایت احتیاط، از این راهبرد بهره گرفته است اما قمشه ای با نگاه تفسیری به ترجمه، مرزی بین ترجمه و تفسیر قائل نبوده و با شرح و بسط زیاد در موارد غیر ضروری، سبب دوری از ترجمه و انحراف مخاطب از فحوای اصلی سخن شده است.
طراحی و تبیین مدل کارآفرینی فناورانه در پژوهشگاه های کشور (مطالعه موردی: پژوهشگاه وزارت کار و رفاه اجتماعی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
موضوع و هدف مقاله: موضوع این پژوهش، طراحی و تبیین مدل کارآفرینی فناورانه در پژوهشگاه های کشور ایران می باشد. روش پژوهش: در این پژوهش، ابتدا از طریق تحلیل کیفی به طراحی و تبیین مدل کارآفرینی فناورانه و شناسایی سنجه ها و مؤلفه ها پرداخته شده است و سپس با روش کمی تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل مسیر در مدل سازی معادلات ساختاری به بررسی روابط میان مؤلفه ها پرداخته می شود. جمع آوری داده های اولیه از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته و روش دلفی به روش اشباع نظری انجام شده و جامعه آماری در بخش کمی شامل مدیران کارآفرینان فناوری در پژوهشگاه های کشور است و باتوجه به نامحدود بودن جامعه، با استفاده از جدول مورگان کرجسی حجم نمونه با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده است. یافته های پژوهش: یافته ها نشان می دهد که مؤلفه های مدل کارآفرینی فناورانه در پژوهشگاه های کشور ایران شامل سیاست ها، قوانین و مقررات، موانع موجود، ارزش گذاری، توسعه کار آفرینی و راهکارها می باشند و تعداد 75 شاخص به تأیید نهایی خبرگان رسید. نتیجه گیری، اصالت و افزوده آن به دانش: نتایج نشان می دهد که سیاست ها تأثیر به سزای در قوانین و مقررات، ارزش گذاری ها و ایجاد موانع موجود خواهند داشت. موانع موجود تأثیر معناداری بر ارائه راهکارها خواهند داشت، اما موانع موجود تأثیر معناداری بر ارزش گذاری نمی تواند داشته باشد. هر چند ارزش گذاری تأثیر معناداری بر راهکارها ندارند اما راهکارها می توانند تأثیر معناداری بر توسعه کارآفرینی داشته باشند.
وحدت یا تعدد نوعی نفوس و تأثیر آن در علوم انسانی با محوریت آرای ابن سینا، ملاصدرا و آیت الله فیاضی(مقاله پژوهشی حوزه)
«انسان و کنش های او» به عنوان موضوع علوم انسانی دارای جنبه هایی متفاوت است که شناخت هر یک از این جنبه ها می تواند تأثیر بسزایی در هر یک از دو بعد توصیفی و توصیه ای علوم انسانی داشته باشد. یکی از این جنبه ها که کمتر به آن پرداخته شده و تأثیر آن در علوم انسانی کمتر مورد بحث قرار گرفته است، وحدت یا کثرت نوعی نفوس انسانی است. در این مقاله ابتدا سه دیدگاه درمورد وحدت یا کثرت نوعی نفوس انسانی بیان شده و با توجه به اختلاف افراد انسانی در حدوث و بقا، دیدگاه «کثرت نوعی نفوس در حدوث و بقا» مورد پذیرش قرار گرفته است. سپس نشان داده شده است که پذیرش وحدت یا کثرت نوعی نفوس در بعد توصیفی علوم انسانی تأثیرگذار است و ازآنجا که بعد توصیه ای علوم انسانی مبتنی بر بعد توصیفی بوده و حتی این دو، دو روی یک سکه هستند، تأثیرگذاری این مبنا در علوم انسانی توصیه ای نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. با توجه به اینکه از میان اقوال، کثرت نوعی نفوس در حدوث و بقا مورد پذیرش قرار گرفته، نشان داده شده است که پذیرش این مبنا در هر دو جنبه توصیفی و توصیه ای علوم انسانی تأثیرگذار بوده و باعث متفاوت شدن توصیه ها و توصیف ها دست کم در برخی از علوم انسانی مانند روان شناسی خواهد بود.
شناخت حریم در معماری با رویکردی پدیدارشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
معماری، بازتاب فهم انسان از پیوندهای وجودی با عالم است و منجر به خلق مکان ها می شود. هر مکان با مرزهای خود حریمی را به تعین می رساند که تجلی پیوندهای وجودی انسان است. این ارتباطِ نزدیک میان مرز و حریم می تواند به یکسان انگاشتن این دو مفهوم منجر شود. حال آنکه اگرچه هر حریمی الزاماً به صورت مرز تعین می یابد، مرز با حریم تفاوت دارد و همچنین، هر مرزی لزوماً تعین حریم نیست. کار معماری همواره با تعیین حدود و مرزها همراه است. این از طرفی مشخص می کند که پرداختن به مفاهیم مرز و حریم، موضوعی مهم در معماری است، ولی از طرف دیگر ممکن است موجب تقلیل در مفهوم حریم شود؛ به این معنا که چنین مفهومی چیزی اعتباری تلقی شود که نسبتی میان آن و معنای بنیادین معماری برقرار نیست و تنها نسبت آن با کالبد اثر معماری است. هدف این پژوهش، تبیین نظری ضرورت حریم است و برای نیل به آن، به پرسش از خاستگاه حریم پرداخته ایم. در این پژوهش که با روش استدلال منطقی و در حوزه پژوهش های کیفی انجام شده، عمده استدلال ها بر پایه نظریه اندیشمندانی است که با رویکردی پدیدارشناختی به معماری نگریسته اند. در این رهگذر پس از بررسی و ریشه شناسی واژه حریم، برای درک جایگاه آن در معماری، ارتباط سه گانه انسان، مکان و حریم بررسی شده است و نتایج زیر به دست آمده اند؛ حریم، برخاسته از وجود انسان و پیوندهایی است که با ماسوای خود برقرار می کند و امری تکوینی است؛ قضاوت درباره مکان و معیار اصیل و حقیقی بودن آن، مبتنی بر حریم و کمال تعین آن است. شکل حریم، برخاسته از همان وجود موجودات است؛ هم وصل می کند و هم موجب فصل می شود؛ در ظهور آن مفهوم هندسی ناب نیست، بلکه بازتاب دهنده ابعاد وجودی موجود است و مبتنی بر مراتب پیوندهای وجودی انسان، قابلیت ایجاد یک طیف پیوسته از بیرونِ بیرون به درونِ درون را دارد.
تبیین رابطه سرنوشت و اختیار انسان در زندگی از منظر آموزه های قرآنی
سرنوشت و اختیار انسان در زندگی از جمله مباحثی است که از دیرباز مورد توجه بشر بوده است و همواره سؤال های زیادی در این مورد می پرسند. این موضوع از این جهت مورد اهمیت است که سعی شده با استفاده از آیات قرآن کریم این دو کلمه یعنی سرنوشت واختیار را از جهات مختلف مورد بررسی قرار دهیم و رابطه میان این دو کلمه برای ما آشکار گردد. به همین خاطر اساساً ضرورت دارد که پژوهشی به منظور ((تبیین رابطه سرنوشت و اختیار انسان از منظر قرآن کریم )) صورت گیرد چون سرنوشت و اختیار انسان با مباحث اعتقادی و کلامی در ارتباط هست و انسان برای رسیدن به کمال نیاز دارد تا به نقشی که سرنوشت واختیار درزندگی وی دارند هرچه بیشتر و بهتر آشنا شود. در پژوهش حاضر جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعه اسنادی و کتابخانه ای بوده و روش پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی و با مطالعه در آموزه های کلامی بوده است. لذا از منابع و آموزه های کلامی به منظور مطالعات دقیق با موضوع پژوهش استفاده شده است چرا که این پژوهش بر آن است تا به هدف تعیین مختار بودن انسان در زندگی با اذن خداوند و سرنوشتی که خودش با اذن خداوند برای خود می سازد، برسد.
بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با استعمال دخانیات بین دانشجویان دانشگاه خوارزمی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این نوشتار بررسی عوامل اجتماعی در پیوند با استعمال دخانیات در بین دانشجویان دانشگاه خوارزمی را مدنظر قرار داده است. با مشاهده شواهد و با بهره گیری از برخی نظریه های جامعه شناسی مرتبط، این موضوع به محک تجربه زده شد. روش تحقیق این پژوهش، پیمایش بود و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جمعیت تحقیق، دانشجویان دانشگاه خوارزمی بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، یک نمونه 400 نفری برگزیده شدند. همچنین به منظور تحلیل داده ها در قالب نرم افزار spss از آمار توصیفی و استنباطی و رگرسیون لجستیک استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد میان متغیرهای زمینه ای )رشته تحصیلی، جنسیت و ...( با گرایش به استعمال دخانیات، رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین وجود مشکلات و تنش در خانواده و زندگی شخصی فرد، محرومیت و عدم رضایت از زندگی، شرایط اجتماعی و محیط نامناسب، بی هنجاری اجتماعی-فرهنگی، عدم تطابق و هماهنگی اهداف و روشهای نیل به اهداف در جامعه با استعمال دخانیات رابطه معناداری وجود دارد. به طورکلی بر پایه یافته های مطالعه حاضر و مقایسه آن با یافته های دیگر مطالعات انجام شده در یک دهه گذشته، برای افزایش آگاهی دانشجویان و کاهش احتمال ورود دانشجویان و جوانان به حیطه استعمال دخانیات، نیاز است فعالیت های پژوهشی و آموزشی قابل ملاحظه ای صورت گیرد.