شهر ایمن

شهر ایمن

شهر ایمن سال 1 زمستان 1397 شماره 4 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارزیابی نقش عوامل موثر بر احساس امنیت زنان در محیط های شهری مطالعه موردی : منطقه 11(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: احساس امنیت زنان محیط شهری تهران منطقه 11

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۶۳
زنان به عنوان سرمایه های انسانی هر جامعه ای نقش موثر در پیشبرد تعالی و اهداف جامعه دارند. این مهم جز با احساس امنیت آن ها در محیط های شهری و محل زندکی شان امکان پذیر نخواهد شد. در تحقیق حاضر به بررسی تاثیر عوامل موثر بر احساس امنیت زنان در منطقه 11 شهرداری تهران از سه یعد کالبدی-فضایی ، رفتاری و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت. تحقیق حاضر کاربردی و روش انجام آن توصیفی-تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق زنان 14-64 ساله منطقه 11 شهرداری تهران می باشند حجم نمونه نیز یراساس فرمول کوکران برابر 388 نفر محاسبه گردید و روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی می باشد برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده های جمع آوری شده در قالب پرسش نامه در نرم افزار SPSS و آزمون ها ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون به روش گام به گام استفاده شد. نتایج تحقیق نشان میدهد عوامل کالبدی-فضایی ، رفتاری و رفتاری بر احساس امنیت زنان ساکن منطقه 11 تاثیر گذارند. نتایج آزمون ضریب رگرسیونی نشان داد سه متغیر فوق قادرند بالغ بر 70،1 درصد از واریانس متغیر احساس امنیت را پیش بینی کنند . نتایج روش گام به گام نیز نشان میدهد مولفه های کالبدی-فضایی 64،72 مولفه های رفتاری و مولفه های اجتماعی نیز هرکدام به صورت جداگانه قادرند 23،30 و 40،42 درصد از واریانس متغیر احساس امنیت را پیش بینی نمایند براساس نتایج فوق پیشنهاد گردید با شناسایی و از بین بردن فضاهای بین بست و اصلاح فضاهای متروک شهری مانند پارک ها و فضاهای شهری از طریق تزریق کاربرهای فعال اجتماعی و اقتصادی جایگزین در راستای ارتقای احساس امنیت زنان در سطح منطقه اقدام گردد.
۲.

بررسی تهدیدات و میزان آسیب پذیری خطوط انتقال انرژی با رویکرد پدافند غیر عامل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خطوط انتقال انرژی تهدیدات آسیب پذیری AHP پدافند غیرعامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۵۸
در دهه های اخیر تجربیات حاصل از جنگ های نوین نشانگر آن بوده که ارتش های متجاوز به منظور کاهش هزینه ها و افزایش خسارت وارده به کشور های مورد تهاجم ، بخش هایی را مورد هدف حملات خود قرار داده اند که برتی آن کشور به عنوان منابع حیاتی بوده است. خطوط لوله انتقال انرژی بدلیل اهمیت بالای آن ، به عنوان یکی از شریان های حیاتی محسوب شده و می بایست تهمیدادت پدافند غیر عامل در این خطوط صورت گیرد و تهدیدات این خطوط ارزیابی شوند. روش تحقیق پیشرو ، روش توصیفی تحلیل محتوا بوده و به منظور بهره بردن از بهترین روش ارتباطی با خبرگان ، از تکنیک دلفی استفاده شده است در این تحقیق سعی شده تا با پژوهش در این خطوط و در نظر گرفتن شاخص های تحلیل تهدید شامل شدت اثر گذاری، احتمال موفقیت و احتمال وقوع و همچنین شاخص های آسیب پذیری شامل آسیب های ثانویه ، ضعف جزء ، بازسازی ، دسترسی، شناسایی و اثرات هم افزا، ابتدا این شاخ ها با روش سلسله مراتبی AHP وزن دهی شده و سپس به اولویت بندی تهدیدات پرداخته میشود. در میان شاخص های تهدید، شدت اثرگذاری با وزن 0/383 احتمال موفقیت با وزن 0/333 و در نهایت احتمال وقوع با وزن 0/283 وزن دهی شدند. در میان شاخص های آسیب پذیری سه شاخص قابلیت دسترسی با وزن 0/184 ، اثرات هم افزا با وزن 0/170 ، با قابلیت بازسازی با وزن 0/169 سه اولویت اول میباشند در نهایت سه تهدید مبنا بر اساس کلیه شاخص ها ، تهدید تروریستی با وزن 0/254 ، خرابکاری با وزن 0/191 ، و تهدیدات اشکالات طراحی و اجرا با وزن 0/148 ، در رتبه سوم قرار گرفته شدند.
۳.

ارزیابی و شبیه سازی آسیب پذیری انبار های نگهداری مواد پرخطر در برابر تهدیدات با رویکرد پدافند غیر عامل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پدافند غیر عامل آسیب پذیری انبار های نگهداری مواد پر خطر تهدیدات انفجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۸۰
در کشور ما بیشتر طرح ها بدون در نظر گرفتن مبانی پدافند غیرعامل طراحی و اجرا شده است انبارهای نگهداری مواد پر خطر از جمله مهم ترین سازه های حساس و آسیب پذیر هستند که از این نظر مستثنی نیستند کوچک ترین آسیب به این انبارها پیامد های وخیم اقتصادی اجتماعی و . . . را به دنبال خواهد داشت برای جلوگیری از عوامل تهدید از جمله تروریستی حملات زمینی و موشکی به این تاسیات لازم است اقدامات پدافند غیر عامل در نظر گرفته شود هدف این پژوهش ارزیابی و شبیه سازی ریسک سوله های نگهداری مواد پرخطر با تاکید بر تهدید انفجار میباشد بنابراین با استفاده از روش تحقیق توصیفی – تحلیلی اطلاعات و معیار های مورد بحث با استفاده از تکنیک FEMA و روش AHP تجزیه و تحلیل شده است نتایج نشان می دهد که آسیب انبارهای نگهداری مواد پرخطر در درجه اول در برابر تهدید به بمب گذاری و محموله انفجاری است بر همین اساس یک سوله نگهداری مواد پرخطر در برابر انفجار توسط نرم افزار ABAQUS در سناریو های متفاوت شبیه سازی شده است در نهایت پیشنهاداتی در جهت کاهش ریسک و آسیب پذیری انبار های نگهداری مواد پرخطر در برابر انفجار و بمب گذاری با استفاده از ابزار های مناسب و گزینه های مکانی ، ارایه شده است.
۴.

بررسی میزان بکارگیری اصول زمینه گرایی و پیشنهاد شاخصه های زمینه گرایانه در اسکان موقت زلزله سرپل ذهاب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اسکان موقت زمینه گرایی اسکان اضطراری زلزله - بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۶۸
روش های ساخت و مصالح نوین در تولید سرپناه مو قت موضوع تحقیقات بسیاری بوده است ولی به تطبیق الگوی ساخت سکونگاه های موقت با دیگر شرایط محیط و زمینه اطراف از قبیل جغرافیا ، فرهنگ مردم ، اقلیم و . . . کمتر توجه شده است در این پژوهش پس از آشنایی با مقوله اسکان موقت و زمینه گرایی ، با استفاده از روش پیمایش پرسش نامه ای از متخصصین و کارشناسان معماری شاغل در حوزه اسکان موقت سرپل ذهاب ، گزینه های مختلف زمینه گرایی برای افراد استفاده کننده در اسکان موقت لیست گردید ، سپس متناظر آن میزان اثرگذتری و باره بندی هریک از عوامل زمینه گرا (اقتصادی ، کالبدی ، جغرافیایی ، تاریخی ، اجتماعی) خواسته شد. سپس به روش های آماری داده های جمع آوری شده مورد تجزیه و تحلیل و بررسی قرار گرفت و در نهایت پس از رتبه بندی عوامل زمینه گرایانه، اصول و شاخص های پیشنهادی طراحی اسکان موقت بر مبنای عوامل زمینه گرا (در سه سطح : سایت، کالبد بیرونی و فضای داخلی اسکان موقت) نتیجه گیری و لیست گردید.
۵.

ارائه ی مدل مهندسی ارزش به منظور بهینه سازی راهکارهای معماری کاهش آسیب پذیری محوطه ساختمان های اداری حیاتی در مقابل تهدیدات تروریستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مهندسی ارزش ساختمان های اداری معماری محوطه پدافندغیرعامل تهدیدات تروریست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۷۳
اهمیت و ضرورت عملکردی ساختمان های اداری حیاتی و همچنین تعدد آنها در گستره شهری موجب می گردد تا تهدیدات انسان ساخت نظیر تهدیدات تروریستی برای اینگونه از ساختمان ها محتمل باشد اما همواره یکی از دغدغه های ثابت فعالین صنعت پدافند غیرعامل قابلیت اجرایی و اثر بخشی راهکارهای پدافندی ارایه شده توسط مشاورین بوده است از این رو با دغدغه اجرا پذیر نمودن راهکارهای پدافند غیر عامل و نیز اندازه گیری اثربخشی راهکارها در قبال هزینه پیاده سازی آنها، بهترین روش تلفیق مفاهیم پدافند غیرعامل و مهندسی ارزش است تا با ارایه یک مدل از مهندسی ارزش، رویکردی خلاق، کارکردگرا و سازمان یافته با هدف شناسایی هزینه های غیرضروری و بالا بردن اثربخشی راهکارهای پدافندی ایجاد گردد. لذا در این مقاله سعی شده است راهکارهای کاهش آسیب پذیری در بخش محوطه ساختمانهای اداری حیاتی که یکی از موثرترین بخشهای این دارایی میباشد پرداخته شود در همین راستا سعی شده است پس از مروری بر ادبیات مهندسی ارزش و راهکارهای اجزایی موثر در محوطه ، راهکارهای پیشنهادی براساس اصول مهندسی ارزش اولویت بندی گردد با استفاده از روش SMART در ابتدا معیار های موثر در ارزیابی اولویت بندی راهکارها تعیین گردید و سپس با استفاده از معیارهای تعیین شده راهکارهای پیشنهادی اولویتبندی شد که مهمترین راهکار کنترل ورودی ها و استقرار گیت نگهبانی با ضریب 76 بوده است.
۶.

اولویت بندی ریسک های حریق در ساختمان های بلند با استفاده از مدل ترکیبی FISM و FANP(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ریسک حریق اولویتبندی ریسکهای حریق ساختمانهای بلند مدلسازی ساختاری تفسیری فازی MICMAC فازی فرآیند تحلیل شبکه فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۵۴
حریق یکی از خطرات مهمی است که مکان های مختلف از جمله ساختمان های بلند را تهدید می کند و شناخت ریسک های حریق و آگاهی از اهمیت آنها میتواند به طور شگرفی حوادث و زیان های جانی و مالی ناشی از آن در ساختمان های بلند را کاهش دهد. در این راستا، هدف اصلی تحقیق حاضر اولویت بندی ریسک های حریق برای ساختمان های بلند با استفاده از مدل ترکیبی مدلسازی ساختاری تفسیری فازی و فرآیند تحلیل شبکه فازی است در این مطالعه 7 ریسک اصلی حریق و 49 ریسک فرعی حریق برای ساختمان های بلند با استفاده از بررسی عمیق تحقیقات گذشته استخراج شدند. براساس نتایج حاصله (ریسک وضعیت مدیریتی ایمنی حریق) (ریسک عملکرد حریق ساختمان) (ریسک تیپ اطفا حریق) (ریسک رفتار انسانی) (ریسک عوامل فاجعه ساز) (ریسک تجهیزات ایمنی حریق در ساختمان) (ریسک تخلیه ایمنی حریق) به ترتیب اهمیت اولویت بندی شدند همچنین با اهمیت ترین ریسک های فرعی عبارتند از : (مقاومت حریق مواد ساختمان) و (جداسازی منطقه دود و منطقه حریق) مطالعه حاضر میتواند جهت توسعه ادبیات ریسک حریق سهم به سزایی داشته باشد و به مهندسان حریق درباره ریسک های حریق برای ساختمان های بلند کمک کند. علاوه بر این، بهلحاظ روششناسی، پژوهش حاضر یک مدل یکپارچه تصمیمگیری چند معیاره فازی را توسعه میدهد که میتواند ضعف ترکیب دو تکنیک مذکور را رفع نماید.
۷.

مطالعه قابلیتهای شهرسازی زیرزمینی در ارتقای ایمنی شهر با رویکرد پدافندغیرعامل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شهرسازی زیرزمینی پدافندغیرعامل فضاهای زیرسطحی زیرساختهای شهری ایمنی و امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۴۷
امروزه شهرسازی زیرزمینی، استفاده از تمامی قابلیتهای زیرزمین، به عنوان ثروتی دست نخورده، برای تامین نیازهای فضایی و عملکردی، حل مسایل زیست محیطی، ترافیکی، توسعه زیرساخت های شهری، افزایش پایداری و کارایی شهرها و مراکز شهری، استفاده میباشد. نیاز حیاتی شهرها به زیرساخت های شهری و نیز آسیب پذیری شهرهای بزرگ بویژه مراکز این شهرها در مواقع بحرانی از طرفی و حساسیت آنها را مضاعف مینماید. هدف این مقاله مطالعه قابلیت های شهرسازی زیرزمینی از دیدگاه پدافند غیرعامل و ایجاد شهر ایمن است که با روش تحقیق تحلیلی و بررسی موردی نمونه هاست. فضاهای زیرسطحی با دارا بودن قابلیت های مثبتی از قبیل ثبات دمایی، مخفی بودن، استحکام و مقاومت باال، میتواند با جایدهی زیرساخت های شهری و انسانها بویژه در سوانح و مواقع بحرانی در کاهش آسیب پذیری شهرها و مراکز آنها مفید واقع شوند.تحقیق حاضر ضمن بررسی سوابق جهانی و ایرانی استفاده از فضاهای زیرسطحی، به مطالعه قابلیتهای این فضاها از دیدگاه پدافند غیرعامل میپردازد.فضاهای زیرزمینی به عنوان فضاهایی با فرصت ها و تعدیدهای متعدد پیشروی شهر و توسعه شهری قرار دارد که با نگرشی جامع و در نظرگرفتن تمامی جوانب ایمنی و امنیتی میتواند به ارتقای ایمنی شهر کمک نماید. شهرسازی زیرزمینی با جبران کمبود فضا در شهرهای بزرگ و حل مسایل ترافیکی و زیست محیطی، با فراهم نمودن فضاهای ایمن و امن، پایداری و تابآوری شهر را ارتقا بخشیده و میتواند در راستای اهداف پدافند غیرعامل بکار گرفته شود. با توجه به قرارگیری ایران بر روی کمربند زلزله؛ بویژه کلان شهرهایی همچون تهران، توسعه فضاهای زیرسطحی با لحاظ ملاحظات پدافندغیرعامل می تواند ضمن پاسخ دهی به برخی نیازها و مسایل شهری، مکان هایی امن در برابر سوانح و بحران ها برای شهروندان فراهم آورد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۶