دست آوردهای روان شناختی

افسردگی یک اختلال رایج در بیماران عروق کرونر قلب است که سلامت روانی و میزان بازده قلبی آنان را کاهش می دهد. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی درمان های شناختی-رفتاری فردی و گروهی بر کاهش میزان افسردگی و افزایش بازده قلبی بیماران عروق کرونر قلب و مقایسه اثر دو روش روان درمانی بود. آزمودنی ها بیماران کرونر قلبی بین سنین ۳۰ تا ۶۰ سال و مبتلا به افسردگی متوسط تا شدید بودند. آزمودنی ها به صورت تصادفی در سه گروه همتاشده قرار گرفتند که شامل دو گروه آزمایشی برای دریافت درمان های شناختی-رفتاری فردی) ۲۰ (n=و شناختی-رفتاری گروهی )۱۶ n= ( و یک گروه کنترل (۱۶ (n= بود. گروه کنترل هیچ درمان روانشناختی دریافت نکردند. بیماران با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. همه آزمودنی ها پرسشنامه افسردگی بک-۲ را در مراحل پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. هم چنین آزمون بازدهی قلب در مراحل پیش آزمون و پس آزمون انجام شد. روش های درمان های شناختی- رفتاری فردی و گروهی بر کاهش میزان افسردگی بیماران عروق کرونر قلب بطور معناداری تاثیر داشت, اما در افزایش بازده قلبی آنان بی تاثیر بود. در ارتباط با کاهش میزان افسردگی تفاوت معنی داری بین دو روش درمانی وجود نداشت. روش های درمانی شناختی-رفتاری فردی و گروهی می توانند میزان افسردگی در بیماران کرونر قلبی و نیاز به مصرف داروهای روانپزشکی در آنان را کاهش دهند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر حکایت درمانی مسیر شغلی کوکران بر اهمال کاری تحصیلی دانشجویان نابینا بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی، از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانشجویان نابینای دانشگاه اصفهان و دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان بود که 30 نفر به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب و به شیوه ی تصادفی در دو گروه (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش در 7 جلسه (3 ساعته)، بصورت هفتگی شرکت کردند. داده ها با استفاده از پرسشنامه اهمال کاری تحصیلی گردآوری و توسط نرم افزار SPSS-21 تحلیل شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که حکایت درمانی، اهمال کاری در آمادگی برای امتحانات و آماده کردن تکالیف را کاهش داده (05/0p<)،اما تمایل به تغییر و احساس منفی را افزایش داده است (05/0p<)، به علاوه، تفاوت دو گروه در اهمال کاری برای آماده کردن مقالات معنی دار نبود. در نهایت می توان از حکایت درمانی کوکران به عنوان یکی از روش های مؤثر در کاهش اهمال کاری تحصیلی دانشجویان نابینا استفاده کرد.

هدف از انجام پژوهش حاضر،طراحی و آزمون الگویی از روابط علّی صفات شخصیتی دیگرپیروی/خودپیروی و ادراک رویدادهای فشارزا با علائم افسردگی بود. الگوی پیشنهادی متشکل از 5 متغیر بود که دو متغیر دیگرپیروی و خودپیروی به عنوان متغیرهای پیشایند، علائم افسردگی متغیر پیامد و ادراک از رویدادهای فشارزای بین فردی و ادراک از رویدادهای فشارزای پیشرفت به عنوان دو متغیر میانجی پژوهش حاضر بودند. جامعه آماری را کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید چمران تشکیل می دادند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 357 نفر (123 پسر و 234 دختر) به عنوان نمونه از بین آن ها انتخاب شدند و با استفاده از 4 مقیاسِ پرسشنامه تجدیدنظر شده سبک شخصی، پرسشنامه بررسی تجارب زندگی و ویراست دوم پرسشنامه افسردگی بک، مورد سنجش قرار گرفتند. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از الگویابی معادلات ساختاری (SEM) بر اساس نرم افزارهایAMOS ویراست 18 و SPSSویراست 18، انجام گرفت. به منظور برآورد اثرات واسطه ای نیز از روش بوت استراپ استفاده شد. گرچه تحلیل اولیه حاکی از برازش ضعیف الگو با داده ها بود؛ اصلاحات انجام شده جهت بهبود الگو، برازش خوب الگوی نهایی را با داده ها نشان داد.

کمال گرایی به عنوان یک ویژگی شخصیتی پایدار جنبه های مختلف زندگی انسان را به طور پیچیده ای تحت تأثیر قرار می دهد. مطالعات مختلف نشان می دهد افراد کمال گرا برای کاهش اضطراب خود دچار اهمال کاری می شوند. هدف از مطالعه حاضر بررسی نقش واسطه ای اجتناب شناختی و اضطراب به عنوان مؤلفه های شناختی در رابطه بین کمال گرایی و اهمال کاری است. بدین منظور نمونه ای شامل 278 دانشجو (160 نفر زن و 118 نفرمرد ) با میانگین سنی 4/25 و انحراف معیار 50/5 در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری از پنج دانشگاه دولتی به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها دانشجویان به مقیاس کمال گرایی فراست، مقیاس اهمال کاری سولومون و راثبلوم، مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس و مقیاس اجتناب شناختی پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد روابط علّی معنی دار و مثبت بین کمال گرایی، اضطراب و اهمال کاری وجود دارد و نقش میانجی اجتناب شناختی به طور غیرمستقیم از طریق اضطراب در رابطه بین کمال گرایی و اهمال کاری تأیید شد. بنابراین اجتناب شناختی زمانی که باعث افزایش اضطراب در افراد کمال گرا می شود، اهمال کاری و تعلل ورزی بیشتری را به دنبال دارد.

پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل خودکارآمدی شخصی معلم از روی متغیرهای اجتماعی جو مدرسه و خودکارآمدی جمعی معلمان انجام شد. در این پژوهش، 255 معلم از مدارس ابتدایی شهرستان بجستان، به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، مقیاس احساس کارآمدی معلمان (فرم کوتاه)، شاخص جو مدرسه و مقیاس باور کارآمدی جمعی معلم بود. یافته های پژوهش نشان داد مدل پیشنهادی برازش مناسبی با داده ها داشت. مطابق با این مدل، مسیر غیر مستقیم جو مدرسه به خودکارآمدی شخصی معلم از طریق خودکارآمدی جمعی معلم، مثبت و معنی دار بود. همچنین مسیرهای مستقیم خودکارآمدی جمعی معلم به خودکارآمدی شخصی معلم و جو مدرسه به خودکارآمدی جمعی معلم، مثبت و معنی دار بود. یافته های پژوهش حاضر نشان دهنده ی اهمیت نقش میانجی خودکارآمدی جمعی معلمان در رابطه بین جو مدرسه و کارآمدی شخصی آنان است و لزوم توجه به فعالیت های گروهی معلمان مدرسه را نمایان می سازد.

هدف پژوهش حاضر بررسیاضطراب حالت-صفت و دشواری در تنظیم هیجان بر اساس ابعاد شخصیتی حساسیت به تنبیه و حساسیت به پاداش بود. به همین منظور، از جامعه دانشجویان پسر دانشگاه ارومیه بر اساس نمرات انتهایی توزیع در پرسش نامه حساسیت به پاداش و تنبیه چهار گروه دارای فعالیت بالای سیستم حساسیت به تنبیه، فعالیت پایین سیستم حساسیت به تنبیه، فعالیت بالای سیستم حساسیت به پاداش و فعالیت پایین سیستم حساسیت به پاداش انتخاب شدند. سپس هر گروه به صورت انفرادی در مقیاس اضطراب حالت-صفت و دشواری در تنظیم هیجان مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده با استفاده از شاخص های توصیفی، تحلیل واریانس چند متغیره، تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون های تعقیبی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین چهار گروه بر اساس ابعاد اضطراب حالت-صفت و دشواری در تنظیم هیجان تفاوت معنی داری وجود دارد. به نظر می رسد فعالیت بالای سیستم حساسیت به تنبیه با تجربه بیشتر اضطراب و دشواری در تنظیم هیجان مرتبط است.

هدف از این پژوهش تعیین نقش رهبری تحولی و منابع شغلی در پیش بینی شیفتگی به شغل و نیز تعیین رابطه شیفتگی به شغل با بهزیستی روانشناختی وخلاقیت سازمانی بود. شرکت کنندگان در پژوهش 221 نفر بودند که از میان کارکنان شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های شیفتگی شغلی (باکر، 2008)، منابع شغلی (خانتاپولو، 2007)، رهبری تحولی کلی (کارلس، ویرینگ و مان، 2000)، بهزیستی روان شناختی (ریف، 1989) و خلاقیت سازمانی (ژو و گئورگ، 2001) بودند. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که رهبری تحولی و منابع شغلی به ترتیب نقش معنی داری در پیش بینی شیفتگی شغلی دارند. همچنین، شیفتگی به شغل و ابعاد آن نیز روابط معنی داری با بهزیستی روانشناختی و خلاقیت سازمانی دارند. به علاوه، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که جذب به شغل و لذت از شغل نقش بیشتری در پیش بینی بهزیستی روانشناختی و خلاقیت سازمانی دارند.

این پژوهش با هدف تاًثیر آموزش بخشش درمانی بر کنترل خشم دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه انجام گرفت. بدین منظور از بین دانش آموزان دختر پایه ی اول متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 91-90 نمونه ای با حجم 50 نفر به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه کنترل جایگزین شدند. در این پژوهش از طرح گروه های نا معادل استفاده شد. میزان خشم آزمودنی ها با پرسشنامه ی خشم صفت - حالت اسپیلبرگر STAXI-2 اندازه گیری شد. ابتدا از هر دو گروه پیش آزمون بعمل آمد، پس از آن، گروه آزمایش به مدت10 جلسه ی 90 دقیقه ای برنامه ی آموزش بخشش درمانی دریافت کرد، و در پایان از هر دو گروه پس آزمون بعمل آمد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمونMANOVA  نشان داد که آموزش بخشش درمانی بر کنترل خشم دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه تأثیر داشت. همچنین آموزش بخشش درمانی بر خرده مقیاس های حالت خشم، صفت خشم، درون ریزی خشم دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه تأثیر داشت. اما آموزش بخشش درمانی بر خرده مقیاس های بیرون ریزی خشم، کنترل بیرونی و کنترل درونی خشم تأثیر معنی دار نداشت. پس می توان نتیجه گیری کرد که آموزش بخشش درمانی بر کنترل خشم دختران نوجوان تاثیر دارد و از آن می توان برای کنترل خشم و پرخاشگری استفاده کرد. آلفای تعدیل شده: (0083/0p≤ ).