دست آوردهای روان شناختی

دست آوردهای روان شناختی

دست آوردهای روان شناختی سال 23 پاییز و زمستان 1395 شماره 2 (پیاپی 16) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اثربخشی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد نشانه های اختلال فوبی خاص(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حساسیت زدایی ازطریق حرکات چشم و پردازش مجدد (EMDR) فوبی خاص اجتناب فوبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۶۸
با توجه به اینکه بعضی از فوبی های خاص به همان شیوه ی اختلال استرس پس از سانحه به وجود می آیند، این احتمال مطرح است که بتوان فوبی های خاص را نیز به شیوه ی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد درمان کرد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر درمان حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد بر کاهش نشانه های اختلال فوبی خاص بود. پژوهش حاضر یک بررسی تک موردی از نوع خطوط پایه چندگانه بود که بر روی سه آزمودنی مبتلا به فوبی خاص انجام گرفت و ابزار پژوهش نیز عبارت بود از پرسشنامه ترس که آزمودنی ها در مرحله ی خط پایه و پایان جلسات دوم، چهارم، ششم و هشتم و همچنین در دوره ی پیگری پس از درمان، آن را تکمیل نمودند. یافته ها نشان دادند که نمره ی آزمودنی ها در ُبعد اجتناب فوبیایی خاص در مرحله ی درمان و پیگیری نسبت به مرحله ی خط پایه کاهش یافته است. بنابراین، می توان گفت که روش درمانی حساسیت زدایی از طریق حرکات چشم و پردازش مجدد در کاهش نشانه های اجتناب فوبیایی مؤثر است.
۲.

طراحی و آزمون الگویی از پیشایندها و پیامدهای معنویت سازمانی در کارکنان شرکت گروه ملی صنعتی فولاد ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیامدها پیشایندها معنویت سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۹۶
هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی و آزمون الگویی از پیشایندها و پیامدهای معنویت سازمانی در کارکنان شرکت گروه ملی صنعتی فولاد ایران بود. نمونه این پژوهش شامل400 نفر از کارکنان یک سازمان بودند که با روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه ها یا مقیاس های رهبری اخلاقی، رهبری تحول آفرین، جو اخلاقی، عدالت سازمانی، معنویت سازمانی، توانمندسازی روانشناختی، خشنودی شغلی، تعهد عاطفی سازمانی، رفتار شهروندی سازمانی، خودشکوفایی و عزت نفس سازمان محور را تکمیل نمودند. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) انجام گرفت. شاخص های برازش حاکی از برازش نسبتاً خوب الگو با داده ها بود. ضرایب مسیر نشان دادند که متغیرهای رهبری اخلاقی، رهبری تحولی، جو اخلاقی و عدالت سازمانی بر معنویت سازمانی اثر دارند، و معنویت سازمانی بر متغیرهای توانمندسازی روانشناختی، خشنودی شغلی، تعهد سازمانی، رفتار شهروندی سازمانی، خودشکوفایی و عزت نفس سازمان محور اثر دارد. همچنین متغیرهای رهبری اخلاقی، رهبری تحولی، جو اخلاقی و عدالت سازمانی، به طور غیر مستقیم از طریق معنویت سازمانی بر متغیرهای توانمندسازی روانشناختی، خشنودی شغلی، تعهد سازمانی، رفتار شهروندی سازمانی، خودشکوفایی و عزت نفس سازمان محور اثر دارند.
۳.

اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناختی و حافظه ی ﻓﻌﺎل بر عملکرد خواندن (دقت، سرعت و درک مطلب)، دانش آموزان نارساخوان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نارساخوان راهبردهای فراشناختی حافظه ی فعال خواندن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۸۸
پژوهش حاضر با هدف، بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناختی و حافظه ی ﻓﻌﺎل بر عملکرد خواندن (دقت، سرعت و درک مطلب) دانش آموزان نارساخوان انجام شد. طرح پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر نارساخوان دوره ابتدایی شهر کرمانشاه درسال تحصیلی 91-90 بود. با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای ابتدا140نفر مشکوک به نارساخوانی در پایه سوم و چهارم انتخاب شدند سپس از آن تعداد 48 دانش آموز نارساخوان به عنوان نمونه انتخاب گردید. به صورت تصادفی به سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) تقسیم شدند. چک لیست خواندن، آزمون هوشی وکسلر کودکان، آزمون تشخیصی خواندن فلاح چای و آزمون خواندن (محقق ساخته) به عنوان ابزارهای گردآوری اطلاعات استفاده شدند. آموزش راهبردهای فراشناختی و حافظه ی ﻓﻌﺎل به مدت هشت جلسه 60دقیقه ای به گروه های آزمایش ارائه شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش راهبردهای فراشناختی و حافظه ی ﻓﻌﺎل تأثیر معنی دار در بهبود عملکرد خواندن داشتند. همچنین نتایج آزمون تعقیبی نشان دادکه راهبردهای فراشناختی در درک مطلب و حافظه ی ﻓﻌﺎل در دقت برتری مثبت معنی داری نسبت به گروه آزمایشی دیگر داشتند. براساس یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت هر دو روش آموزشی موجب بهبود عملکرد خواندن می شود و راهبردهای فراشناختی در درک مطلب و حافظه ی فعال در دقت موثرتر هستند.
۴.

مدل یابی رابطه بین درگیری تحصیلی والدین و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی با توجه به نقش میانجی انگیزش و درگیری تحصیلی دانش آموز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: درگیری تحصیلی والدین درگیری تحصیلی دانش آموز انگیزش تحصیلی پیشرفت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۳۰
اگرچه رابطه بین درگیری والدین و موفّقیت تحصیلی دانش آموزان به گستردگی بررسی شده است، با این وجود توجه کمی به نقش عوامل میانجی این رابطه شده است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسیرابطه بین درگیری تحصیلی والدین و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی با توجه به نقش میانجی انگیزش و درگیری تحصیلی دانش آموز انجام شد. بدین منظور، در یک پژوهش توصیفی- همبستگی، تعداد 375 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه شهر کاشمر در سال تحصیلی 93-1392 به همراه یکی از والدین شان به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه درگیری تحصیلی والدین (بر اساس گزارش والدین)، پرسشنامه درگیری والدین (بر اساس گزارش دانش آموز)، مقیاس انگیزش تحصیلی، مقیاس رفتاری (خرده مقیاس درگیری دانش آموزان) و پیشرفت تحصیلی در مورد آن ها اجرا گردید. داده های پژوهش حاضر به کمک نرم افزار آماری SPSS 22 و Lisrel و با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که انگیزش و درگیری تحصیلی دانش آموز می توانند میانجی رابطه بین درگیری تحصیلی والدین و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان باشند. بعلاوه، مدل پژوهش به صورت قابل قبولی با داده ها برازش دارد. در مجموع، نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت ارتباط و درگیری والدین در فعالیت های تحصیلی دانش آموزان تأکید دارد. بعلاوه، درگیری تحصیلی والدین، پیشرفت تحصیلی بیشتری را بواسطه انگیزش و درگیری تحصیلی دانش آموز در پی دارد.
۵.

اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر اضطراب اجتماعی و کنترل قند خون کودکان مبتلا به دیابت ملیتوس نوع یک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دیابت ملیتوس نوع یک درمان شناختی رفتاری قند خون اضطراب اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۸۵
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری براضطراب اجتماعی و کنترل قند خون کودکان مبتلا به دیابت ملیتوس نوع یک بود.. بدین منظور 38 نفراز کودکان مبتلا به دیابت ملیتوس نوع یک شهر تهران به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدند در این پژوهش از روش کارآزمایی بالینی از نوع طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. ابزار اندازه گیری شامل پرسش نامه علائم مرضی کودک فرم والد (CSI-4) و آزمایش HbA1C بود، که در پیش آزمون و پس آزمون مورد استفاده قرار گرفت. سپس برای آزمودنی ها گروه آزمایش، 12 جلسه 45 دقیقه ای درمان شناختی رفتاری فردی اجرا شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس یک متغیری و چندمتغیری استفاده شد. نتایج تفاوت معنی داری بین گروه آزمایش و گروه کنترل از لحاظ تأثیرگذاری درمان شناختی رفتاری را روی متغیرهای مورد مطالعه نشان داد. به عبارت دیگر درمان شناختی رفتاری موجب کاهش اضطراب اجتماعی و بهبود کنترل قند خون در گروه دریافت کننده درمان شناختی رفتاری نسبت به گروه کنترل شد. نتایج این پژوهش نشان داد که درمان شناختی رفتاری می تواند به عنوان یکی از مداخلات درمانی اثربخش جدید در حوزه دیابت به خصوص در کودکان دیابتی در کنار سایر درمان های موجود مطرح شود.
۶.

مدل ساختاری روابط بین ویژگی های شخصیت مرزی، دشواری های بین فردی و اعتیاد به اینترنت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اعتیاد به اینترنت دشواری های بین فردی شخصیت مرزی مدل ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۱۰۷
اعتیاد به اینترنت یکی از مشکلات عمده بهداشت عمومی در سراسر جهان است. تعداد کاربران اینترنت جهانی به بیش از 3/2 میلیون در سال 2011 رسیده است. هر رفتار اعتیادآوری ممکن است در نتیجه نشانه های روان پزشکی به وجود آمده باشد. پژوهش گران نشان داده اند دشواری بین فردی که به طور قابل توجهی در افراد با ویژگی های شخصیت مرزی یافت می شود، با اعتیاد به اینترنت همبسته است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر تبیین مدل ساختاری روابط بین ویژگی های شخصیت مرزی، دشواری های بین فردی و اعتیاد به اینترنت بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه آماری پژوهش شامل تمام ساکنان شهر کرج در پاییز سال 1394 بود که از میان آن ها 262 نفر به روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل سیاهه شخصیت مرزی بوهوس و همکاران، دشواری های بین فردی-47 پیلکونیس و همکاران و اعتیاد به اینترنت یانگ بود. تحلیل داده ها با استفاده از مدل یابی معادله های ساختاری نشان داد که مدل ساختاری پژوهش با داده های گردآوری شده به خوبی برازش دارد و 43 درصد از واریانس اعتیاد به اینترنت به واسطه تغییر در نمره های ویژگی های شخصیت مرزی و دشواری های بین فردی تبیین می شود و دشواری های بین فردی رابطه بین ویژگی های شخصیت مرزی و اعتیاد به اینترنت را میانجی گری می کند. از یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت، اینترنت می تواند یک ابزار اجتماعی مناسب برای برآورده ساختن نیازهای بین فردی افراد با ویژگی های شخصیت مرزی باشد.
۷.

اثربخشی آموزش مدیریت خشم با رویکرد روان شناسی مثبت نگر بر راهبردهای شناختی تنظیم هیجان و نشخوار خشم در دانشجویان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش مدیریت خشم با رویکرد روان شناسی مثبت نگر نشخوار خشم راهبردهای شناختی تنظیم هیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۹۹
هدف از این پژوهش بررسی اثر بخشی آموزش مدیریت خشم با رویکرد روان شناسی مثبت نگر بر راهبردهای شناختی تنظیم هیجان و نشخوار خشم در دانشجویان دختر ساکن در خوابگاه دانشگاه شهید چمران اهواز بود. نمونه ی اولیه، 400 دانشجوی دختر (میانگین سنی 57/21) بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای، انتخاب شدند و مقیاس نشخوار خشم ساخودولسکی، گلوب و کرومول و پرسشنامه راهبردهای شناختی تنظیم هیجان گارنفسکی، کرایج و اسپینهوون را تکمیل نمودند. از بین 66 نفر دانشجو که دارای نشخوار خشم بالا بودند، 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب و در گروه آزمایشی و گروه کنترل گماشته شدند. گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه تحت گروه درمانی آموزش مدیریت خشم با رویکرد روان شناسی مثبت نگر قرار گرفت در حالی که گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری داده ها نشان داد که آموزش مدیریت خشم با رویکرد روان شناسی مثبت نگر به صورت معنی داری، باعث کاهش نشخوار خشم شد (98/18F=، 001/0p<)، اما بر راهبردهای شناختی مثبت و منفی تنظیم هیجان تأثیری نداشت (37/1F=، 257/0(p< (85/1F=، 191/0p<). این یافته ها نشان می دهد که آموزش مدیریت خشم با رویکرد روان شناسی مثبت نگر، می تواند برای افراد با نشخوار خشم بالا، مفید باشد.
۸.

رابطه صفات تیره شخصیت و خودافشاگری اینترنتی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خودشیفتگی ماکیاولیسم جامعه ستیزی خودافشاگری اینترنتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۱۸
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سه صفت تیره شخصیتی با خودافشاگری اینترنتی در دانشجویان می باشد. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه محقق اردبیلی می باشد که از بین آن ها 375 نفر (175 دختر و 200 پسر) به روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای نسبتی، انتخاب و به پرسش نامه خودافشاگری اینترنتی (نگرش ها و ایده ها، علایق و سلایق، کار یا مطالعه، پول و دارایی، شخصیت و ظاهربدنی) و سه صفت تیره شخصیتی (خودشیفتگی، ماکیاولیسم و جامعه ستیزی) پاسخ دادند. داده های پژوهش، با روش های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه گام به گام تجزیه و تحلیل شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین ماکیاولیسم با سه زیرمولفه خودافشاگریِ اینترنتی شامل کار یا مطالعه، شخصیت، ظاهربدنی و خودافشاگری اینترنتی کل و بین صفت شخصیتی جامعه ستیزی با زیرمولفه ظاهربدنی و خودافشاگری اینترنتی کل همبستگی مثبت وجود دارد. بین صفت شخصیتی خودشیفتگی با زیرمؤلفه های علایق و سلایق، کار یا مطالعه، شخصیت و خودافشاگری اینترنتی کل همبستگی مثبت وجود دارد. تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام نشان داد که از بین سه صفت شخصیتی تیره، دو صفت خودشیفتگی و ماکیاولیسم، به ترتیب قوی ترین پیش بینی کننده های خودافشاگری اینترنتی است. با توجه به نتایج این پژوهش، نقش دو صفت شخصیتی تیره، خودشیفتگی و ماکیاولیسم در خودافشاگری اینترنتی مورد تأیید قرار گرفت، این یافته می تواند در پی بردن به علایق و ویژگی های شخصیتی افراد با خودافشاگریی بالا در فضای مجازی و افزایش آگاهی و پیشگیری از برخی سودجویی های این افراد به کاربران اینترنتی به ویژه دانشجویان کمک کند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۲