پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

هدف: هدف این پژوهش بررسی اثربخشی روش تدریس تلقین زدایی مبتنی بر دو نیمکره مغز بر نگرش و اضطراب ریاضی دانش آموزان دختر متوسطه اول بود. روش: پژوهش از نوع آزمایشی با طرح مطالعات تک موردی بود. از میان دختران پایه هشتم شهر مشهد، دو آزمودنی با روش هدفمند جهت شرکت در پژوهش انتخاب شدند. این دو آزمودنی به ترتیب 4 و 7 جلسه آموزش سنتی را دریافت و بعد از هر جلسه آزمون های نگرش و اضطراب ریاضی را تکمیل کردند. با استفاده از این داده ها،  خط پایه برای هر دانش آموز تعیین شد. پس از مشخص شدن خط پایه هر دانش آموز؛ تنفس ریتمیک همراه با آموزش ریاضی به آزمودنی ها ارائه و از موسیقی و تن آرامی نیز بهره گیری شد. آزمودنی ها به ترتیب 6 و 3 جلسه با استفاده از این شیوه آموزش دیدند. در پایان هر جلسه از آزمونی ها خواسته شد به ابزارهای پژوهش پاسخ بدهند. همچنین برای پیگیری اثرات مداخله، آزمودنی حدود یک ماه پس از اتمام آموزش مجدداً به مقیاس های نگرش ریاضی و اضطراب پاسخ دادند. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که روش آموزش تلقین زدایی مبتنی بر دو نیمکره مغز در افزایش نمرات نگرش به ریاضی (با شاخص های دلتای 68/48 و 11/3 به ترتیب برای دو آزمودنی) و کاهش نمرات اضطراب ریاضی (با شاخص های دلتای 18/2 و 2 به ترتیب برای دو آزمودنی) موثر بوده است. به طور کلی، نتایج این پژوهش بیانگر تأثیر مثبت تدریس تلقین زدایی مبتنی بر دو نیمکره مغز بر نگرش به ریاضی و کاهش اضطراب ریاضی است.

هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر دشواری تنظیم هیجان در بیماران مبتلا به وسواس فکری و عملی انجام شد. روش : روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش تمامی بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری- عملی مراجعه کننده به کلینیک های روانشناسی و روان پزشکی شهر مشهد بودند. از این جمعیت تعداد 30 نفر که ملاک های پژوهش را دارا بودند به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر)  و گروه کنترل (15 نفر) گمارش شدند. جهت جمع آوری داده ها آزمودنی ها پرسشنامه دشواری تنظیم هیجان گراتز و رومر (2004) را تکمیل کردند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج حاکی از اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر دشواری تنظیم هیجان در بیماران مبتلا به وسواس فکری و عملی بود. بر مبنای یافته های حاصل از پژوهش، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به مراجعین مبتلا به وسواس فکری-عملی کمک می کند تا بتوانند به شکل مؤثری هیجانات خود را تنظیم و مدیریت کنند. لذا با توجه به اینکه هیجان ها نقشی اساسی در استمرار و تشدید این اختلال دارند، درمانگران می توانند با استفاده از این روش درمانی، اثربخشی جلسات درمانی  خود را افزایش دهند.

هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر بخشی مبتنی بر روان شناسی مثبت گرا و به طور ویژه آموزش شکوفایی بر اضطراب و افسردگی و تاب آوری دانش آموزان مدارس تیزهوشان است. روش : به منظور نیل به هدف پژوهش و تعیین اثر بخشی از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. نمونه شامل 50 نفر از دانش آموزان دختر دبیرستان فرزانگان تربت حیدریه بود. ابتدا از جامعه ی آماری (کلیه ی دانش آموزان دبیرستان مذکور)، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس و پرسشنامه تاب آوری به عمل آمد. تعداد 50 نفر که بیشترین نمره را در مقیاس اول و کمترین نمره را در مقیاس دوم کسب کرده بودند، انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای گروه آزمایش، آموزش شکوفایی در 14 جلسه 60 دقیقه ای (هفته ای دو جلسه) اجرا شد، اما گروه کنترل ابتدا هیچ نوع درمانی دریافت نکرد و در پایان پژوهش، آموزش جهت گروه کنترل نیز اجرا شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-26 و از طریق آزمون تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها : نتایج آزمون کوواریانس نشان داد که با توجه به معنی دار شدن مقدار F فرضیه ی پژوهش مبنی بر اثربخشی پروتکل آموزشی مبتنی بر شکوفایی بر متغیر اضطراب، افسردگی و تاب آوری در سطح اطمینان 99 درصد تأیید می شود. آموزش شکوفایی موجب کاهش اضطراب و افسردگی و افزایش تاب آوری دانش آموزان گروه آزمایش، در مقایسه با گروه کنترل شده است.

هدف: هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی درمان فراتشخیصی بر حساسیت اضطرابی، درآمیختگی افکار و کاهش علائم افراد مبتلا به وسواس فکری عملی بود. روش : طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و به صورت پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. در این پژوهش از روش نمونه گیری داوطلبانه استفاده شد. بدین منظور تعداد 30 زن، از بین جامعه آماری پژوهش که کلیه ی زنان مبتلا به وسواس فکری عملی استان اصفهان در سال 1399 بودند، بر اساس معیارهای ورود و خروج از پژوهش و مصاحبه بالینی به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش حاضر عبارت بودند از پرسشنامه وسواس ییل براون، مقیاس حساسیت اضطرابی و پرسشنامه درآمیختگی افکار. پس از اجرای پیش آزمون، شرکت کنندگان در گروه آزمایش طی 10 جلسه 60 دقیقه ای به صورت گروهی تحت آموزش درمان فراتشخیصی قرار گرفتند. در نهایت پس از اجرای پس آزمون، داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که درمان فراتشخیصی موجب کاهش حساسیت اضطرابی، درآمیختگی افکار و علائم افراد مبتلا به وسواس فکری عملی در گروه آزمایش، در مرحله پس آزمون شده است و این تغییرات از نظر آماری معنادار هستند؛ لذا، می توان از این روش به عنوان یک روش مداخله ای و درمانی برای کاهش نشانه های حساسیت اضطرابی، درآمیختگی افکار و علائم افراد مبتلا به وسواس فکری عملی استفاده نمود.

هدف : پژوهش حاضر با هدف پیش بینی بروز رفتارهای پرخطر بر اساس کنترل رفتاری و روان شناختی والدین و والدگری هلیکوپتری در بزرگ سالی نوظهور انجام شد. روش : روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانشجویان در حال تحصیل مقطع کارشناسی دانشگاه کاشان در سال تحصیلی 99-98 بودند که از این میان با روش نمونه گیری خوشه ای تعداد 375 نفر انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه های نظارت والدینی، کنترل روان شناختی، والدگری هلیکوپتری و پرسشنامه رفتارهای پرخطر استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم افزار SPSS-20 در دو بخش توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه) انجام گرفت. یافته ها : نتایج آزمون همبستگی نشان داد که میان کنترل رفتاری، کنترل روان شناختی، والدگری هلیکوپتری و رفتارهای پرخطر رابطه مثبت وجود دارد (05/0 p ≤). هم چنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که از میان عوامل فوق، کنترل روان شناختی والدین 10 درصد و کنترل رفتاری نیز 10 درصد از رفتارهای پرخطر را در بزرگ سالان نوظهور پیش بینی می کند (05/0 p ≤). با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، لزوم آگاه ساختن والدین و ارائه ی آموزش های مناسب به آن ها جهت پرورش فرزندان سالم آشکار می شود.

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی طرح واره درمانی گروهی بر ترس از ارزیابی منفی دختران دارای اضطراب اجتماعی است. روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با گروه کنترل و آزمایش همراه با پیش آزمون و پس آزمون با دوره ی پیگیری بود جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دختر مبتلا به اضطراب اجتماعی مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 30 نفر انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. سپس گروه آزمایش تحت درمان 10 جلسه ای طرح واره درمانی گروهی قرار گرفتند و دوره پیگیری تا دو ماه پس از اتمام درمان ادامه یافت. به منظور جمع آوری داده ها در مراحل پیش آزمون و پس آزمون برای دو گروه از مقیاس طرح واره، پرسشنامه اضطراب اجتماعی و پرسش نامه ترس از ارزیابی منفی استفاده شد و یافته های به دست آمده با استفاده آزمون تحلیل واریانس آمیخته همراه با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج ارزیابی ها در پایان درمان نشان داد طرح واره درمانی به طور معنادار باعث کاهش ترس از ارزیابی منفی و تداوم تأثیر آن در مرحله پیگیری دو ماهه در گروه آزمایش شده است؛ در مجموع، می توان چنین گفت که گروه درمانی مبتنی بر طرح واره در کاهش آماج اصلی درمان یعنی ترس از ارزیابی منفی در نمونه ی دختران دانشجوی ایرانی مبتلا به اضطراب اجتماعی از کارایی و اثربخشی لازم برخوردار است.

هدف: تعارضات دوپاره نقش کلیدی در کیفیت رابطه ی زناشویی دارند. هدف این مطالعه، بررسی نقش میانجی، رضایتمندی جنسی در ارتباط بین تعارضات دوپاره و کیفیت رابطه ی زناشویی است. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل افراد متأهل ساکن شهر تهران بود. تعداد 308 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس با استفاده از لینک آنلاین پاسخگویی به عنوان نمونه انتخاب شد. ابزار پژوهش شامل سه پرسشنامه رضایت زناشویی، شاخص رضایت جنسی و پرسشنامه خود انتقادی بود. داده ها با روش مدل سازی معادلات ساختاری در نرم اقزار Amos تحلیل گردید. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که رضایتمندی جنسی و خود مطمئن با تمامی مؤلفه های رضایت زناشویی و نمره کل آن رابطه مثبت معنادار و خود ناکافی و خود متنفر با تمامی مؤلفه های رضایت زناشویی رابطه منفی معنادار دارد. خود ناکافی و خود متنفر نیز با رضایتمندی جنسی رابطه منفی معنادار دارد. همچنین که خود مطمئن با رضایتمندی جنسی رابطه مثبت معنادار دارد. تحلیل معادلات ساختاری نشان داد که خود متنفر و خود مطمئن فاقد اثر معنادار است. برای خود ناکافی اثر مستقیم و غیرمستقیم به ترتیب با اندازه بتا 22/0- و 12/0- بعد از اصلاح مدل معنادار است (05/0 p <). با این تفاسیر، تعارضات دوپاره می تواند یک متغیر مهم و مرتبط با کیفیت رضایت زناشویی باشد، چرا که علاوه بر ارتباط با آن، به واسطه اثرگذاری بر رضایتمندی جنسی می تواند تبیین کننده تغییرات کیفیت رابطه ی زناشویی باشد.