پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل علّی تحصیل گریزی در ارتباط با معنای تحصیل و خودکارآمدی تحصیلی: نقش واسطه ای امید به تحصیل انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری همه دانش آموزان دبیرستانی و هنرستانی دوره متوسطه دوم شهر خوسف در سال تحصیلی 99-1398 (برابر با 674 نفر) بودند. 255 دانش آموز به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. از مقیاس های معنای تحصیل، خودکارآمدی تحصیلی، امید به تحصیل و تحصیل گریزی برای سنجش متغیرهای پژوهش استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری و آزمون سوبل با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS انجام شده است. یافته ها نشان داد که الگوی نهایی از برازش خوبی برخوردار است. نتایج نشان داد معنای تحصیل و خودکارآمدی تحصیلی از طریق امید به تحصیل، باعث کاهش تحصیل گریزی در دانش آموزان می شود. از این رو، معنای تحصیل، خودکارآمدی تحصیلی و امید به تحصیل نقش مهمی در پیش بینی تحصیل گریزی دارند. همچنین، امید به تحصیل نقش واسطه ای در ارتباط بین معنای تحصیل و خودکارآمدی تحصیلی با تحصیل گریزی دارد.

پژوهش حاضر با هدف آزمون روان سنجی نسخه فارسی پرسش نامه سرمایه روان شناختی (PCQ، لوتانز، آولیو، آوی و نورمن، 2007) در بین گروهی از معلمان زن و مرد انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر، 381 معلم (158 مرد و 223 زن) به پرسش نامه سرمایه روان شناختی و سیاهه هیجان معلم (چن، 2016) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی نسخه فارسی پرسش نامه سرمایه روان شناختی از روش آماری تحلیل عاملی تأییدی و به منظور آزمون هم ارزی جنسی ساختار عاملی نسخه فارسی پرسش نامه سرمایه روان شناختی از تحلیل عاملی تاییدی چندگروهی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی بر پایه نرم افزار AMOS نشان داد که در دو گروه جنسی، نسخه چهار عاملی پرسش نامه سرمایه روان شناختی شامل خودکارآمدی، امید، تاب آوری و خوش بینی، پس از ایجاد کواریانس بین باقیمانده های خطا برای برخی زوج ماده ها، با داده ها برازش مطلوبی داشت. نتایج تحلیل عاملی تاییدی چندگروهی نیز، تغییرناپذری بین گروهی ساختار عاملی، بارهای عاملی، مقادیر خطا و واریانس ها و کواریانس های بین عاملی پرسش نامه سرمایه روان شناختی را در معلمان زن و مرد نشان داد. مقادیر ضرایب همسانی درونی عامل های خودکارآمدی، امید، تاب آوری و خوش بینی به ترتیب برابر با 87/0، 83/0، 86/0 و 70/0 به دست آمد. در مجموع،نتایج مطالعه حاضر نشان داد که نسخه فارسی پرسش نامه سرمایه روان شناختی برای سنجش سازه سرمایه روان شناختی به مثابه یک سازه بسیط، ترکیبی، به هم وابسته و دارای کارکردی ضربه گیرانه در مواجهه با تنشگرهای پیرامونی، در بین معلمان زن و مرد، ابزاری روا و پایا است.

یکی از چالش هایی که بیشتر دانشجویان با آن روبه رو هستند، اهمال کاری تحصیلی به معنای تاخیر در انجام امور است. از آنجایی که اهمال کاری تحصیلی می تواند بر جنبه های مختلف زندگی دانشجویان تاثیرگذار باشد، با شناسایی عوامل مرتبط، می توان گامی در جهت کاهش و یا رفع آن برداشت؛ بنابراین مطالعه حاضر با هدف تعیین نقش شفقت به خود در اهمال کاری تحصیلی با واسطه گری اجتناب تجربه ای در دانشجویان دانشگاه یزد انجام شده است. طرح پژوهش در این مطالعه، توصیفی- همبستگی بود. شرکت کنندگان این پژوهش شامل 375 نفر (208 دختر و 167 پسر) از دانشجویان کارشناسی دانشگاه یزد در سال تحصیلی 98-1397 بودند که بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده های پژوهش، از پرسش نامه اهمال کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم (1984)، پرسش نامه شفقت به خود نف (2003) و پرسش نامه پذیرش و عمل بوند و همکاران (2011) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش همبستگی مبتنی بر رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOSیرایش 24 انجام گرفت. نتایج نشان داد که شفقت به خود به صورت مستقیم، منفی و معنادار اجتناب تجربه ای (69/0- = β ) و اهمال کاری تحصیلی (33/0- = β ) را پیش بینی می کند. اجتناب تجربه ای نیز به صورت مستقیم، مثبت و معنادار اهمال کاری تحصیلی (24/0= β ) را پیش بینی می کند. در نهایت نتایج نشان داد اجتناب تجربه ای در رابطه بین شفقت به خود و اهمال کاری تحصیلی دارای نقش واسطه ای است؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که با افزایش شفقت به خود و انعطاف پذیری روان شناختی (کاهش اجتناب تجربه ای) می توان تا حدودی اهمال کاری تحصیلی دانشجویان را کاهش داد.

این پژوهش با هدف بررسی شاخص های روان سنجی پرسش نامه حمایت از خودمختاری ادراک شده انجام شد. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان متوسطه دوره اول هستند که در شهر تهران در سال تحصیلی ۹۷-۹۸ مشغول به تحصیل بوده اند. حجم نمونه ای به تعداد دویست نفر به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده و به پرسش نامه حمایت از خودمختاری ادراک شده پاسخ دادند. داده ها با نرم افزار SPSS و Amos (نسخه ۲۳) تحلیل شدند. یافته ها نشان دادند که پرسش نامه حمایت از خودمختاری ادراک شده از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفه های اصلی، وجود یک عامل را نشان داد که ۱/۵۱ درصد واریانس کلی را تبیین می کند. تحلیل عاملی تاییدی نشان داد ساختار پرسش نامه برازش قابل قبولی با داده ها دارد و شاخص های نیکویی برازش، مدل را تایید می کنند ضریب آلفای کرونباخ (۹۲۵/۰) نشان می دهد پرسش نامه از همسانی درونی خوبی برخوردار است. نتایج تحلیل عاملی و پایایی به نتایج تحقیقات بین المللی پیشین هم راستا است؛ بنابراین پرسش نامه حمایت از خودمختاری ادراک شده برای استفاده در پژوهش های مرتبط در بین دانش آموزان، مقیاس قابل اتکایی است و می توان از این پرسش نامه به عنوان ابزار سنجش استفاده کرد.

پژوهش با هدف سنتزپژوهی برنامه درسی مبتنی بر یادگیری همراه با تأکید بر الگوی اکر در آموزش عالی انجام پذیرفته است. بر این اساس پژوهش، از نوع سنتزپژوهی بود. بدین منظور برای بررسی پیشینه پژوهش و جمع آوری داده های متناسب با هدف پژوهش از منابع موجود در پایان نامه ها، کتابخانه، طرح های پژوهشی و مقالات موجود در پایگاه های اطلاعات داخل کشور و خارج کشور استفاده شد. کلیدواژگان مورد استفاده برای جستجو شامل برنامه درسی، یادگیری همراه، برنامه درسی مبتنی بر یادگیری همراه، آموزش از دور، آموزش مجازی، یادگیری مبتنی بر وب، آموزش برخط، الگوی اکر در آموزش عالی بود. در روند بررسی مقالات و اسناد به ترتیب، 48 مورد مطالعه مرتبط با کلیدواژه ها به دست آمد که پس از بررسی عناوین 9 مورد  مقاله نامرتبط حذف شد؛ بنابراین در این پژوهش 39 مورد، بررسی شد. پس از گردآوری داده ها، یافته ها و نتایج پژوهش ها به تفکیک استخراج و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که برنامه درسی مبتنی بر یادگیری همراه با تأکید بر الگوی اکر دارای 10 مولفه و 82 شاخص است که به ترتیب برای مؤلفه منطق و چرایی 25 شاخص، اهداف 7 شاخص، فعالیت های یادگیری 9 شاخص، نقش معلم 3 شاخص، مواد و منابع 13 شاخص، گروه بندی 3 شاخص، مکان 3 شاخص، زمان 2 شاخص و سنجش و ارزشیابی 8 شاخص استخراج شده است. براساس نتایج مؤلفه منطق و چرایی بیشترین شاخص و مؤلفه زمان کمترین شاخص را به خود اختصاص داده است.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی بازی گروهی، قصه گویی و نمایش خلاق بر کاهش اضطراب دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی شهر تهران انجام شد. نوع تحقیق، نیمه آزمایشی به واسطه طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود که ازنظر هدف، در زمره تحقیقات کاربردی محسوب می شود. جامعه مورد نظر، شامل همه دانش آموزان پسر دوره اول ابتدایی شهر تهران است که به صورت تصادفی خوشه ای، 45 دانش آموز با نشانگان اضطراب، انتخاب و با گمارش تصادفی در سه گروه پانزده نفری گمارده شدند. یک گروه پانزده نفری هم به عنوان گروه گواه انتخاب شد. بازی گروهی در نُه جلسه، قصه گویی، شامل پنج قصه و در هفت جلسه و نمایش خلاق در ده جلسه، هرکدام به مدت 30 تا 45 دقیقه در گروه های آزمایش اجرا شدند. ابزار گردآوری اطلاعات این تحقیق پرسش نامه تشخیص اختلالات مرتبط با اضطراب کودکان (SCARED) بود و داده ها در سه مرحله، پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری، جمع آوری شدند. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که بازی گروهی، قصه گویی و نمایش خلاق تأثیر معناداری بر کاهش اضطراب دارند و این تأثیر در مرحله پیگیری نیز حفظ شده است. بر این اساس می توان استفاده از این مداخله ها را به متخصصان سلامت روانی که با کودکان کار می کنند، توصیه کرد.

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی آموزش مداوم پزشکی مبتنی بر یادگیری ترکیبی در ایران به انجام رسیده و برای اجرای آن از روش تحقیق ترکیبی با طرح اکتشافی- مدل توسعه ابزار استفاده شده است. در بخش کیفی پژوهش با استفاده از روش نظریه زمینه ای و مصاحبه با ده نفر از خبرگان آموزش مداوم پزشکی و یادگیری ترکیبی، پرسش نامه ای با 7 بعد اصلی، 28 مؤلفه و 100 گویه طراحی و سپس، در بخش کمّی، این پرسش نامه در یک مطالعه مقدماتی روی ده نفر از خبرگان آموزش مداوم پزشکی و یادگیری ترکیب اجرا شد. با توجه به بازخوردهای دریافتی پرسش نامه اصلاح شد و نسخه نهایی آن با روش تصادفی طبقه ای در اختیار 383 نفر از مشمولان قانون آموزش مداوم پزشکی قرار داده شد. اعتبار پرسش نامه با استفاده از روش دلفی سه مرحله ای به وسیله صاحبنظران تأیید و پایایی آن با آلفای کرونباخ (903/0) محاسبه گردید. در بخش کیفی پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند غیراحتمالی و در بخش کمّی از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد. برای آزمون الگوی مزبور، از تحلیل مدل یابی معادلات ساختاری استفاده و با تحلیل عاملی مرتبه اول، الگوی مزبور با 7 بعد، 28 مؤلفه و 100 گویه تأیید شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم نشان داد که ابعاد و مؤلفه های شمرده شده، بار عاملی کافی را برای پیش بینی الگوی آموزش مداوم جامعه پزشکی بر مبنای یادگیری ترکیبی دارند. همچنین شاخص های span langبرابر با 38/2، RMSEA برابر با 072/0، GFI برابر با 98/0، AGFI برابر با 92/0، CFI برابر با 94/0، NFI بود. نتایج آزمون های آماری نشان داد که الگوی طراحی شده آموزش مداوم جامعه پزشکی مبتنی بر یادگیری ترکیبی از برازش بسیار مطلوبی برخوردار است.