گنجینه اسناد

سنگ نبشته هایکی از مهم ترین آثارمکتوب تاریخی هستند که اطلاعات فراوانی ازگذشتگان برای ما به ارمغان می آورند و بازخوانی و رمزگشایی آنها کمک بسیاری به شناخت پیشینه تاریخی وتمدنی کشور می نماید. یکی از این سنگ نبشته هاکه در «تاق بزرگِ تاق بستان»حجاری شده وسپس نابود گردیده موضوع این مقاله است. هدف:هدف این پژوهش، ارائه متن و سندی تاریخی است که در تاق بزرگ تاق بستان بوده واکنون فقط ردی ازآن باقی مانده است. دیدن قاب خالی وبدون متن آن، کنجکاوی و پرسش هایی را درذهن هر بازدید کننده بر می انگیزد که آیا درون این قاب، متنی بوده است ؟ اگر متنی وجود داشته با چه خط و زبانی و در چه دوره تاریخی وبه دستور چه کسی نگاشته شده است؟این مقاله برای اولین بار متن کتیبه، خوانده وارائه می شود وبه پرسش های مطرح شده پاسخ می دهد. روش/رویکرد پژوهش :برای رسیدن به این هدف از دو روش پژوهش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است که هرکدام مکمل دیگری است.

در سال 1308ش. شورش گسترده ای در میان ایل بختیاری به وقوع پیوست که برای دولت نوظهور پهلوی مشکلاتی جدی ایجاد کرد. این شورش، که توسط یکی از خوانین بختیاری به نام علی مردان خان رهبری می شد، تلفات و خسارات زیادی به ارتش نوپدید رضاشاه وارد آورد و او را وادار کرد سیاست جدیدی در قبال ایل بختیاری دریش گیرد.دستگیری سران ایل و تضعیف قدرت سیاسی و نظامی آن، با اجرای طرح های خلع سلاح و اسکان عشایر، محورهای اصلی این سیاست بودند.مهم ترین سؤالی که در مورد این واقعه وجود دارد این است که ریشه ها و عوامل بروز این شورش و نتایج آن برای ایل بختیاری کدام اند ؟ ماهیت این شورش نیز جای سؤال دارد، اینکه آیا این شورش از همان ابتدا یک حرکت ضد دولت مرکزی بود یا یک درگیری درون ایلی ؟ این پژوهش بر آن است با استناد به اسناد و شواهد موجود زمینه های بروز این شورش ، تأثیر آن بر روابط بختیاری ها و رضاشاه و ماهیت این شورش را از منظر رویکرد شورشی ها نسبت به دولت نوظهور پهلوی مورد بررسی قرار دهد.

منطقه ماوراء النهر در تاریخ ایران بعد از اسلام، به دلایل مختلف، از جمله وجود مرکزیت سیاسی و یا کشمکش های روابط بین ایران و همسایگانش از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در آغاز قرن دهم قمری و با ظهور دولت مقتدر و شیعی صفوی، روابط ایران و ماوراء النهر به حالتی کاملاً خصمانه درآمد که نزدیک به 120 سال طول کشید. این روابط از سال های میانی حکومت شاه عباس اول به تدریج دوستانه شد. در منابع و پژوهش های گوناگون، تحلیل این شرایط اغلب تحت الشعاع اختلافات مذهبی صفویان شیعی و ازبکان سنی مذهب قرار گرفته است. این مقاله در صدد است با بررسی نمادها و موضوعات مذهبی مندرج در مکتوبات و اسناد آن دوره، ملاحظات دیگری را در تبیین این موضوع ارائه نماید. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که به رغم وجود منازعات مذهبی، طرفین از مذهب به عنوان پوشش و یا بهانه ای برای صف آرایی های سیاسی و نظامی بهره می بردند. به همین دلیل، در دوره دوم که عصر فروکش کردن منازعات به شمار می آید، دیگر سخنی از مجادلات مذهبی نیست؛ بلکه انگیزه های اقتصادی و اهداف تجاری در اولویت قرار دارد، به گونه ای که در مکاتبات فی مابین نیز دیگر اثری از ادعاها و احتجاجات شیعه و سنی به چشم نمی خورد.

آنچه در درمان اسناد کاغذی مهم است، عدم تغییر خصوصیات اولیه شیء (شیمیایی ، فیزیکی، و بیولوژیکی)، در اثر گذشت زمان است. انتخاب روش و مواد و مصالح درمانی مناسب می تواند تا حدودی از این روند جلوگیری کند. به نظر می رسد چسب های مورد استفاده در این حوزه، به دلیل فراهم نمودن شرایط محیطی مناسب، می توانند در جذب و رشد عوامل بیولوژیک مؤثر باشند. هدف: این پژوهش به بررسی میزان تأثیر چسب های به کار رفته در مرمت آثار کاغذی- از لحاظ جذب و رشد عوامل بیولوژیک- تحت شرایط استاندارد محیطی می پردازد، که شامل سنجش میزان رشد میکروارگانیسم ها در هر یک از چسب ها و نمونه های تحت درمان با آنها و مقایسه با نمونه شاهد بدون درمان است. دو گروه چسب های سنتی (سریش و نشاسته) و سنتزی (کربوکسی متیل سلولز و تکسی کریل) از رایج ترین چسب های مرمت آثار کاغذی در ایران هستند. جامعه پژوهشی: شامل نمونه کاغذ های دست ساز و ماشینی و چهار نمونه چسب شاخص مرمت آثار کاغذی است. روش/رویکرد پژوهش:جهت انجام مطالعات آزمایشگاهی، نمونه های یکسان از کاغذهای دست ساز و ماشینی جدا شده سپس، نمونه های کاغذ با چهار نمونه چسب انتخابی به روش مشابهی مرمت شدند.در مرحله بعد، تأثیر چسب ها بر روی نمونه های کاغذ، از جهت رشد عوامل بیولوژیک، مورد بررسی قرار گرفتند. نتیجه گیری:در جمع بندی نتایج حاصل، شاهد این مسئله هستیم که تقریباً همه نمونه چسب ها می توانند باعث جذب و رشد عوامل بیولوژیک شوند.

در طی چند سال اخیر مفهوم جدید آرشیو رقمی پا به عرصه ظهور گذاشته است که به نظر می­رسد در همین عمر کوتاه خود طلایه­دار نگرشی نو به مفهوم آرشیو بوده و این مقوله را در معرض تغییرات بنیادین قرار داده است. روش پژوهش: مقاله حاضر با بهره­گیری از مدل علمی پذیرش فناوری دیویس [1] به بررسی موانع موجود بر سر راه گسترش و پذیرش آرشیو رقمی صدا توسط برنامه­سازان از نقطه نظر کاربردی در منطقه شمال غرب کشور پرداخته و با ارائه راه حل­هایی به حذف این موانع پرداخته است. این پژوهش از نوع تحلیلی است که با روش پیمایشی به انجام رسیده است . جامعه آماری : جامعه آماری این مطالعه را 100 نفر از برنامه­سازان صدای جمهوری اسلامی ایران در منطقه شمال غرب کشور در شهرهای ارومیه، تبریز، اردبیل، زنجان، قزوین، سنندج و مهاباد تشکیل می دهد که با توجه به محدود بودن جامعه، از روش سرشماری استفاده شده و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه گردآوری شد. یافته های پژوهش : یافته­های پژوهش نشان داد که برداشت ذهنی از مفید بودن و برداشت ذهنی از آسانی یادگیری تاثیر مهمی در پذیرش نظام آرشیو رقمی صدا دارد و این نشان­دهنده آن است که هر چه نظام آرشیو رقمی صدا از نظر برنامه­سازان رادیویی برای بهبود عملکرد کاریشان مفیدتر و از نظر یادگیری آسان تشخیص داده شود بیشتر مورد استفاده قرار می­گیرد . در پایان نیز، با توجه به یافته­های پژوهش، توصیه­هایی برای افزایش سرعت پذیرش نظام آرشیو رقمی صدا توسط برنامه­سازان رادیویی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران ارائه شده است.

هدف: این پژوهش ٬ با هدف بررسی وضعیت موجود حفاظت رقمی آرشیوهای ملی،منتخب عضو شورای جهانی آرشیو،از طریق شناسایی راهبردها و شیوه های نگهداری،انباره های رقمی،استانداردها، فرمت ها و ابزارهای ذخیره سازی، سطوح دستیابی ٬ و امنیت انجام گرفته است. روش/رویکرد پژوهش : در این پژوهش از پیمایش تحلیلی و توصیفی استفاده شده است.در این روش،با استفاده از ابزار پرسشنامه، جامعه مورد مطالعه،از نظر مسائل مربوط به حفاظت رقمی در دو دسته آرشیوسازی رقمی و دستیابی دائمی مورد بررسی قرار گرفته است.پرسشنامه از طریق پست الکترونیکی برای جامعه مورد مطالعه فرستاده شد که شامل11آرشیو ملی منتخب عضو شورای جهانی آرشیو بودند. یافته­ه ا: 91/90درصد آرشیوهای ملی از رسانه­های مغناطیستی پیوسته و تیب لایبرری؛ 82/81 درصد از فناوری سن؛91/90 درصد از استاندارد متس و الگوی مرجع اُ.اِی.آی.اس.؛ 91/90 درصد از فرمت پی.دی.اف.، تیف ، ام.پی.3 ،و دبلیو.ای.وی.ای؛ 100درصد از راهبرد تهیه پشتیبان ؛ 45/45 درصد شیوه دستیابی به کل مجموعه به­صورت رایگان، شیوه دستیابی با محدودیت حق مؤلف، و شیوه دستیابی رایگان به بخشی از مجموعه اسناد رقمی؛ و100 درصد از سازوکار اثبات/تأیید و مدیریت کنترل دستیابی استفاده می کنند. نتیجه­گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که به­دلیل کیفیت و عمر بالای رسانه­های مغناطیستی برخط و تیب لایبرری و نیز سن ها- به­واسطه ادغام بهتر و میسر ساختن اشتراک تسهیلات پشتیبان - این ابزارها برای ذخیره­سازی و حفاظت بلندمدت پشتیبان ها و اسناد رقمی در آرشیوهای ملی مناسب هستند.استاندارد متس و الگوی مرجع اْ.ای.ای.اس ، ای.اِی.دی [1] و فرمت­های پی.دی.اف.،تیف، ام.پی.3 ،و دبلیو.ای.وی.ای از استانداردهای مناسب اسناد رقمی در آرشیوهای رقمی هستند.راهبرد تهیه پشتیبان و انتقال اطلاعات و دستیابی به کل مجموعه،به­صورت رایگان و با محدودیت حق مؤلف و به­کار­گیری سازوکار تأیید/اثبات و مدیریت کنترل دستیابی برای حفاظت رقمی بلند مدت اسناد رقمی در آرشیوهای ملی مناسب هستند

Purpose: on archival documents/paper materials. e research aims to explain the mechanism of photochemical degradation and the damaging e ect of light on paper. It also tells us about the measures to be adopted to control the deteriorating e ects of light on paper step by step. e purpose of this paper is to highlight the destructive e ects of light Design/Methodology/Approach: divides the whole article into di erent paragraphs i.e. causes, e ects, controlling measures, and precautions, etc with the signi cance of paper and its conservation from time to time. e approach is very objective in nature. e research is descriptive. It methodically Findings: important documents, fragile in nature. ey should be properly kept, handled and preserved according to the rules of archival laws. Photochemical e ects of light and ultraviolet rays are very dangerous for these documents. Prevention is better that cure. It is our prime duty to safeguard records. Ignorance is dangerous but negligence is unpardonable. e nding of the research indicates that archival papers are very Conclusion: understanding about the damaging e ects of light on archival material, preservation and conservation and how it a ects archival collections. A sound preservation plan which includes environmental and storage conditions and a disaster plan will give any collection a solid base on which to survive. Knowing the details of various conservation treatments should help the archivist make decisions on how best to deal with damaged items in their collections. In either case, knowledge is power and with this power the archivist can help make their collections last for generations to come without the fear of their damage. Both preventive and curative precautions must be taken to protect archival documents from deterioration and to bring them back as close as possible to their original strength, -exibility and legibility. us, we reach to the conclusion that we must protect archival documents from any sort of damage at any cost