چسب

آنچه در درمان اسناد کاغذی مهم است، عدم تغییر خصوصیات اولیه شیء (شیمیایی ، فیزیکی، و بیولوژیکی)، در اثر گذشت زمان است. انتخاب روش و مواد و مصالح درمانی مناسب می تواند تا حدودی از این روند جلوگیری کند. به نظر می رسد چسب های مورد استفاده در این حوزه، به دلیل فراهم نمودن شرایط محیطی مناسب، می توانند در جذب و رشد عوامل بیولوژیک مؤثر باشند. هدف: این پژوهش به بررسی میزان تأثیر چسب های به کار رفته در مرمت آثار کاغذی- از لحاظ جذب و رشد عوامل بیولوژیک- تحت شرایط استاندارد محیطی می پردازد، که شامل سنجش میزان رشد میکروارگانیسم ها در هر یک از چسب ها و نمونه های تحت درمان با آنها و مقایسه با نمونه شاهد بدون درمان است. دو گروه چسب های سنتی (سریش و نشاسته) و سنتزی (کربوکسی متیل سلولز و تکسی کریل) از رایج ترین چسب های مرمت آثار کاغذی در ایران هستند. جامعه پژوهشی: شامل نمونه کاغذ های دست ساز و ماشینی و چهار نمونه چسب شاخص مرمت آثار کاغذی است. روش/رویکرد پژوهش:جهت انجام مطالعات آزمایشگاهی، نمونه های یکسان از کاغذهای دست ساز و ماشینی جدا شده سپس، نمونه های کاغذ با چهار نمونه چسب انتخابی به روش مشابهی مرمت شدند.در مرحله بعد، تأثیر چسب ها بر روی نمونه های کاغذ، از جهت رشد عوامل بیولوژیک، مورد بررسی قرار گرفتند. نتیجه گیری:در جمع بندی نتایج حاصل، شاهد این مسئله هستیم که تقریباً همه نمونه چسب ها می توانند باعث جذب و رشد عوامل بیولوژیک شوند.

هدف : این پژوهش ضمن اشاره به معضلات استفاده از چسب های سنتزی در مرمت کاغذ و لزوم احیاء چسب های سنتی در این حوزه، به معرفی چسب سریش در صنایع دستی کهن ایران و مشکلات استفاده از این چسب پرداخته است؛ سپس برای افزایش گِران رَوی (قوام) این چسب راهکاری عرضه کرده است. روش/ رویکرد پژوهش : این پژوهش با روش تحلیلی-میدانی انجام شده و اطلاعات آن از منابع کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. برای بهبود کیفیت چسب، براساس روش های متداول در استخراج ترکیبات از گیاهان، بر روی ریشه های گیاه سریش و پودر سریش، عملیاتی انجام شد و آنگاه کیفیت چسب ها با استفاده از روش های آزمایشگاهی بررسی شد. شیوه های به کاررفته شامل تثبیت آنزیم ها در اتانول 70% جوشان، و استخراج پلی ساکاریدهای چسبنده با استفاده از اتانول 96% بود که به طور جداگانه و هم زمان بر روی نمونه ها انجام شد؛ آنگاه پلی ساکاریدهای به دست آمده، با روش انجمادی خشک شدند و از آن ها محلول های 2% تهیه شد. سپس در زمان های مختلف، آزمون های گراوی متری، طیف سنجی مرئی-فرابنفش، و pHمتری روی آن ها انجام شد و نتایج حاصل از چسب های فراوری شده با داده های حاصل از چسب سنتی سریش مقایسه شد. یافته ها و نتیجه گیری : این پژوهش مشخص کرد که تثبیت آنزیمی روشی مؤثر در افزایش قوام چسب سریش است؛ ولی روش استخراج با اتانول به تنهایی در افزایش این ویژگی تأثیرگذار نیست. هم چنین تثبیت آنزیم ها در ریشه گیاه و سپس استخراج با اتانول، نه تنها مؤثرترین روش برای بهبود ویژگی های قوام چسب سریش است، بلکه باعث کاهش اسیدیته چسب و حذف رنگ از چسب سریش نیز می شود.