حمید حکیم

حمید حکیم

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۱ مورد از کل ۱۱ مورد.
۱.

Georgia’s Foreign Policy from A Geopolitical Perspective (2008-2018); based on the Grand Chess Board Doctrine by Brzezinski(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Georgia Foreign policy Geopolitics. Brzezinski EU NATO War 2008 Energy Project

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۹۳
The Russo-Georgia war in 2008 interrupted Georgia’s membership in NATO and the EU. After the collapse of the USSR in 1991, Georgia was a proper destination for the western countries due to its geopolitical superiority, located between the Caspian Sea and the Black Sea. Georgia’s goal also was to obtain the conditions of the EU and NATO to achieve the membership of these two organizations as an Eastern European State. With the occurrence of war in 2008, Georgia’s Geopolitical situation changed. The research hypothesis is, by losing 20% of Georgia’s territory in that war, one of the main conditions for joining NATO and the EU which is the territorial integrity, was suspended. This research is based on the Grand Chessboard Doctrine by Brzezinski, marking the geopolitical factors of Georgia and the great powers’ interests in this territory. The main question of the article is “What are the main features of Georgia's Foreign Policy from the Geopolitical perspective from 2008 to 2018?” the hypothesis is, “Geopolitically, Georgia’s neighborhood with Russia and the August war in 2008 resulted the occupation of South Ossetia and Abkhazia by Russia, delayed the Georgia’s membership to EU and NATO and Georgia tilted toward the West since it needed to counterbalance its foreign policy with strong powers against Russia.” Therefore, despite the fact Russia tried to show the war was just an ethnic conflict, it was further than that, and Russia’s southern border security with a logical distance from NATO was the main reason for war.
۲.

سیاست خارجی ترکیه در بحران اوکراین؛ توازن و بهره وری حداکثری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: واقع گرایی نوکلاسیک سیاست خارجی ترکیه روسیه اوک‍رای‍ن ناتو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵ تعداد دانلود : ۵۸
  بحران اوکراین از مهم ترین بحران های پس از جنگ جهانی دوم در اروپا است که محل نزاع قدرت های بزرگ و منطقه ای شده است. ترکیه به عنوان یکی از قدرت های منطقه ای در خاورمیانه و پیوستگی ژئوپلیتیکی به کانون نزاع به دنبال ایفای نقش استراتژیک در این بحران است. این پژوهش با کاربست روش کیفی مبتنی بر تحلیل توصیفی و از منظر واقع گرایی نوکلاسیک در پی پاسخ به این سؤال است که سیاست خارجی ترکیه در قبال جنگ اوکراین تحت تأثیر چه متغیرهایی شکل گرفته است؟ فرضیه پژوهش این است که سیاست ترکیه در قبال بحران اوکراین، سیاستی متوازن و منفعت محور است که بر مبنای متغیرهای داخلی (حزب عدالت و توسعه، فرهنگ استراتژیک، نوعثمان گرایی، هویت شرقی، ارزش های غربی) و متغیرهای خارجی(عضویت در ناتو، اتحادیه اروپا، روابط با ایالات متحده، ژئوپلیتیک متفاوت) شکل گرفته و بر همین اساس ترکیه ضمن ایفای نقش میانجی گر بین دو طرف نزاع، حمایت نظامی- امنیتی از اوکراین با توجه به عضویت در ناتو، روابط گسترده با روسیه و عدم تحریم این کشور را در دستورکار قرار داده است. بنابراین ترکیه به عنوان یکی از بازیگران مهم خاورمیانه، بحران اوکراین را فرصتی مناسب برای ایفای نقش بیشتر در اروپا، عضویت در اتحادیه اروپا، همکاری بیشتر با روسیه و ایفای نقش متوازن کننده در بحران می بیند.
۳.

سیاست توسعه طلبی دولت چین در آسیای مرکزی بر مبنای قدرت نرم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قدرت نرم چین آسیای مرکزی فرهنگ اقتصاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸ تعداد دانلود : ۱۲
قدرت نرم ابزاری است که کشورهای مختلف با توجه به توانایی تأثیرگذاری بر آحاد یک جامعه در حوزه روابط بین الملل به کار می گیرند. دولت چین با استفاده از ابزارهای مختلف و با توجه به نگاه منطقه گرایی در سیاست خارجی خود، قدرت نرم را برای نفوذ هرچه بیشتر در کشورهای هدف مورداستفاده قرار می دهد. منطقه آسیای مرکزی از دیرباز دارای روابط فرهنگی اجتماعی و اقتصادی با چین بوده است. قوم های مختلفی که در منطقه آسیای مرکزی وجود دارند و همسایگی بلافصل با این منطقه، ظرفیت و فرصت مناسبی برای چین است که با توجه به صبغه عملکردی و  بازار تجاری بکر در این منطقه نفوذ خود را در آسیای مرکزی گسترش دهد. برای حصول این منظور، دولت چین توجهی ویژه به قدرت نرم داشته و ابزارهای مختلفی را برای توسعه قدرت نرم خود در این منطقه به کار گرفته است که اصلی ترین طرح آن جاده ابریشم جدید یا همان طرح «یک کمربند-یک راه» است که هزینه های زیادی را برای این طرح صرف کرده است؛ بااین وجود، با چالش های بزرگی روبرو است.  این پژوهش در چارچوب نظریه قدرت نرم  و با روش توصیفی -تحلیلی  به دنبال پاسخ گویی به این سؤال است که دولت چین چگونه از قدرت نرم به عنوان ابزاری در جهت توسعه طلبی خود در آسیای مرکزی استفاده می کند؟ در این مقاله استدلال می شود که دولت چین با استفاده از ابزارهای قدرت نرم خود در ابعاد فرهنگی، سیاسی و اقتصادی،کشورهای منطقه آسیای مرکزی را تحت تأثیر قرار می دهد که البته در این مسیر با چالش هایی از جمله قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای چون روسیه، امریکا و هند، بنیادگرایی اسلامی، و عدم جذابیت فرهنگی روبرو است که بر قدرت نرم آن تأثیر منفی دارند.
۴.

نقش رسانه های جمعی و شبکه های اجتماعی در جهت تلاش برای بازتولید هویت سیاسی تصوری خارج از چهارچوب دولت-ملت (مطالعه موردی گروه طالبان افغانستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دولت-ملت هویت جمعی رسانه طالبان افغانستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۱۰۱
ظهور جنبش های هویت طلبانه،پان-ناسیونالیستی و مهاجرت در کنار گسترش قدرت ارتباطی رسانه های جمعی و شبکه های اجتماعی به طور روز افزونی اعتبار شکل های هویتی به رسمیت شناخته شده تحت عنوان دولت-ملت را زیر سوال برده اند.ادعاهای جدید هویتی این تردید را ایجاد می کنند که آیا همچنان چهارچوب های قرن هجدهمی اروپا برای تعریف هویت جمعی تحت عنوان "ملت"، کفایت می کند؟ ادعای نمایندگی گروه طالبان از مردم افغانستان- که از مرداد ماه 1400 همزمان با پیشروی های سریع و به دست گیری قدرت توسط ایشان همراه بود- و استفاده این گروه بدوی از رسانه های مدرن در بازنمایی هویت و عملکرد خود از جمله معاصرترین مصادیق وضعیت فوق است. بندیکت اندرسون معتقد است ملت ها "جماعت های تصوری" هستند که گرد تصوراتی مشترک قوام می یابند. در همین راستا «نانسی ریون بورگ » محتوای رسانه ها را تا حد زیادی شکل دهنده هویت جمعی و درک عمومی از کشور می داند. این مقاله تلاش دارد تا با توجه به دو رویکرد مذکور به بررسی این موضوع بپردازد که در شرایط سست شدن نسبت میان مرزهای دولت-کشورها با هویت سازی های جمعی درون یک کشور، تحت عنوان ملت، رسانه ها چگونه می توانند با به تصرف درآمدن توسط گروه هایی چون طالبان در ایجاد و گسترش اشکال جدید هویت سیاسی موثر باشند. به این منظور از رویکردی میان رشته ای در علوم سیاسی و علوم ارتباطات، بهره گرفته شده است. روش مورد استفاده توصیفی-تحلیلی با بهره گیری از شیوه تحلیل محتوا و شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی است.
۵.

بررسی تطبیقی سیاست ایران و اسرائیل در قبال بحران اوکراین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران اسرائیل اوک‍رای‍ن روسیه واقع گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱ تعداد دانلود : ۶۶
جنگ روسیه و اوکراین (بحران اوکراین) از مهم ترین بحران های قرن جدید است که کشورهای مختلف سیاست خارجی متفاوتی را در قبال این بحران داشته اند. ایران و رژیم اسرائیل، به عنوان دو بازیگر تأثیرگذار در منطقه خاورمیانه و نظام بین الملل، سیاست خارجی متفاوتی را در قبال این بحران به کار گرفته اند. این پژوهش با استفاده از روش مقایسه ای و در قالب چارچوب نظری واقع گرایی، در پی پاسخ به این سؤال است که ایران و اسرائیل به عنوان دو قدرت منطقه ای خاورمیانه سیاست خود را در قبال بحران اوکراین چگونه تنظیم کرده اند؟ این مقاله استدلال می کند که ایران به عنوان یک بازیگر چالشگر نظام بین الملل، بحران اوکراین را بحرانی در راستای تغییرات در نظام بین الملل و شکل گیری یک نظام بین الملل جدید می بیند که موجب تحدید قدرت، قدرت های بزرگ از جمله ناتو و آمریکا و روسیه می شود. از سوی دیگر، اسرائیل  به دنبال حداقل حفظ ساختار موجود و تغییرنکردن موازنه قدرت است و از آن حمایت می کند، هرچند شاید شکست روسیه برای اسرائیل مطلوب باشد. براین اساس ایران و اسرائیل در حوزه های سیاسی، نظامی و امنیتی، انرژی و تجاری سیاست متفاوتی را در قبال بحران اتخاذ کرده اند.  
۶.

تأثیر عضویت دائم ایران در سازمان شانگهای بر وزن ژئوپلیتیک آن در منطقه آسیای مرکزی

کلیدواژه‌ها: سازمان همکاری شانگهای جمهوری اسلامی ایران عضویت دائم وزن ژئوپلیتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۵۲
سازمان همکاری شانگهای سازمانی توانمند با پتانسیل های فراوان است که داشتن ویژگی هایی همچون وسعت و جمعیت قابل توجه، عضویت دائم دو عضو آن (چین و روسیه) در شورای امنیت سازمان ملل و داشتن قابلیت ها و توانمندی های فراوان، نشان هنده ظرفیت های بالقوه آن بوده است. با توجه به عضویت دائم جمهوری اسلامی ایران در این سازمان، به طور قطع این مهم، پیامدها و آثار قابل توجهی را به همراه خواهد داشت و بر همین اساس بررسی ابعاد عضویت دائم ایران در این سازمان در قالب تبیین فرصت ها و چالش های عضویت دائم، ضرورت دارد و یافته های آن می تواند سیاست گذاری در ارتباط با مسئله مذکور را در سیاست خارجی ایران تسهیل نماید. پرسش اصلی پژوهش عبارت است از اینکه «عضویت دائم ایران در سازمان شانگهای چه تأثیری بر وزن ژئوپلیتیک ایران دارد؟» با این فرض که عضویت دائم ایران در این سازمان می تواند وزن ژئوپلیتیک ایران را در منطقه افزایش دهد و منافع سیاسی، اقتصادی و امنیتی برای ایران به همراه داشته باشد. بر این اساس پس از تأمل در دلایل شکل گیری و تداوم این سازمان، به بررسی و واکاوی عضویت دائم ایران در این سازمان و پیامدها و آثار این عضویت پرداخته و تأثیر این مهم بر وزن ژئوپلیتیک ایران در منطقه ارزیابی شده است.
۷.

Iran's Foreign Policy Discourse and the Russia-Georgia-Iran Triangle (2013-2017)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Foreign Policy Discourse Moderation Georgia Iran Russia

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۵۱
By the advent of various political currents on the realm of power, Iran has witnessed the emergence of sub-discourses that preserve the principles and propositions of the Islamic Revolution's discourse but differ in the subordinate propositions and inter-discourse developments. The latest is a “Moderationist sub-discourse” that has overcome other sub-discourses as the eleventh state started working in Iran. An important aspect of these sub-discourses is the impacts on foreign policy, especially toward the neighboring countries. In this way, Georgia gets significant importance due to its geopolitical features and the great deal of historical, cultural, and civilizational commonalities to Iran. However, due to regional and international changing conditions along with coming up various foreign policy sub-discourses, the relations between the two countries have had lots of ups and downs. On the other hand, after the Russo-Georgian 2008 war, the Russian Federation has exerted great influence on the Georgian foreign policy; including the relations with Iran. Therefore, this paper seeks to answer the question, regarding Russo-Georgian 2008 war, how the Moderationist foreign policy discourse has affected the Iranian-Georgian relations? Findings of the study show that the presence of Moderationist sub discourse of Hassan Rouhani affected Iranian foreign policy and the pessimistic subjective impressions of the Georgian leaders towards the previous Iranian government regarding Russia`s 2008 invasion of Georgia. As a result, we have witnessed relative improvement in the relations between two countries in 2013-2017 compared to the relationships of the 2008-2013 period. This research uses the descriptive-analytical method.
۸.

تأثیر ژئوپلیتیک بر رفتار دولت در تاجیکستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ژئوپلیتیک تاجیکستان دولت رفتار اقتدارگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۱۸۰
عوامل ژئوپلیتیک با توجه به مانایی و پایایی اثراتشان، همواره نقش قابل توجه در عرصه سیاست و رفتار دولت ها دارند؛ در تاجیکستان نیز با توجه به ویژگی های ژئوپلیتیکی این کشور، بررسی و توجه به این عوامل و تأثیرات آنها، نقش بسزایی در شناخت و پیش بینی سیاست ها و رفتار دولت این کشور داشته و طبیعی است که این مهم با توجه به همسایگی و اشتراکات فراوان این کشور با جمهوری اسلامی ایران، اهمیتی مضاعف نیز می یابد. لذا نظر به این مهم، در این پژوهش با هدف تحلیل سیاست و رفتار دولت تاجیکستان، پرسش پژوهش بر این مبنا شکل گرفته که ژئوپلیتیک تاجیکستان چه تأثیری بر سیاست و رفتار دولت این کشور دارد؟ در مقام پاسخ، فرضیه تحقیق این است که ویژگی های ژئوپلیتیک تاجیکستان عواملی تنش زا هستند که در کنار ضعف این عوامل برای این کشور، به طور مستقیم و غیرمستقیم با ایجاد تهدید و مواردی مانند تنش، بی ثباتی و ناامنی بر سیاست و رفتار دولت تاجیکستان اثر داشته و باعث اقتدارگرایی و تمرکزگرایی دولت در عرصه داخلی و تسلط پذیری آن در عرصه خارجی شده است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی انجام شده و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای می باشد.
۹.

چشم انداز اسلام سیاسی در ترکیه و تأثیر آن بر تحولات امنیتی منطقه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ترکیه اسلام سیاسی تحولات امنیتی حزب عدالت و توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۲۶۷
برای ترسیم چشم انداز اسلام سیاسی در ترکیه و تاثیر آن بر تحولات امنیتی منطقه لازم است مؤلفه ها، متغیرها و عناصر مهم آن از جمله اسلام سیاسی مورد واکاوی قرارگیرد چرا که؛ اسلام سیاسی از عمده ترین جریان ها و گفتمان های اثرگذار در تحولات اخیر در ترکیه بوده است. از این رو مقاله حاضر با هدف چشم انداز اسلام سیاسی در ترکیه و تأثیر آن بر تحولات امنیتی منطقه نگاشته شده است. پس از بسط فضای مفهومی موضوع تحقیق، موضوع اسلام سیاسی و تاثیرات امنیتی آن را مورد بررسی قرار خواهد داد. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این مقاله، روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این مقاله، کتابخانه ای می باشد که از نوع مطالعات اسنادی داده های تحقیق گردآوری شده و با استفاده از روش تحلیل متون سیاسی مورد تحلیل و توصیف قرارگرفته است. یافته های این تحقیق حاکی از آن است که: اسلام سیاسی در ترکیه بر تحولات امنیتی منطقه در توانایی ترکیه در حل بحران های منطقه ای، توانایی یا عدم توانایی دولت ترکیه در ایجاد نوعی موازنه قدرت در منطقه و حل تعارضات موجود در سیاست خارجی این کشور مؤثر می باشد.
۱۰.

تاثیر رسانه ها در سیاست خارجی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: رسانه سیاست خارجی منافع ملی دیپلماسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۶ تعداد دانلود : ۳۸۴
رسانه را به دلیل ویژگی های خاصش، باید مفهوم و ابزاری تأثیرگذار در حوزه های مختلف دانست. سیاست  خارجی را می توان از جمله حوزه هایی دانست که ارتباط و تعاملی تنگاتنگ با رسانه دارد. اینک با انقلاب ارتباطات و اطلاعات، شاهد افرایش این تاثیر و فزونی هرچه بیشتر نقش رسانه ها در حوزه های مختلف و به ویژه سیاست خارجی و تأمین اهداف و منافع ملی می باشیم. لذا با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به بررسی تآثیر و نقش رسانه ها در سیاست خارجی پرداخته شده است.
۱۱.

تغییرات ژئوپلیتیکی قفقاز و تأثیر عوامل ثابت ژئوپلیتیکی حاصل از آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ژئوپلیتیک قفقاز جنوبی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۶۷
قفقاز جنوبی به لحاظ ژئوپلیتیکی همواره از اهمیتی خاص برخوردار بوده است. پس از فروپاشی شوروی سابق و تغییرات ژئوپلیتیکی در منطقه قفقاز، بر اهمیت و تأثیرگذاری عوامل ژئوپلیتیکی این منطقه افزوده شده است. با توجه به همسایگی و اشتراکات تاریخی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با این منطقه، عوامل )ویژگی های( ثابت ژئوپلیتیکی شامل موقعیت، وسعت، توپوگرافی و شکل قفقاز جنوبی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تأثیرگذار است. ویژگی های ثابت ژئوپلیتیکی قفقاز جنوبی را باید عواملی تنش زا دانست که در کنار ضعف این عوامل برای جمهوری های قفقاز و جذابیت آنها برای قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای، به طور مستقیم و غیرمستقیم با ایجاد تنش، بی ثباتی و حضور و نفوذ قدرت ها بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران مؤثرند؛ به طوری که این تغییرات ژئوپلیتیکی، جمهوری اسلامی ایران را با افزایش تهدیدها در ابعاد نظامی، سیاسی و امنیت ملی مواجه کرده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان