زهرا سرلک

" مقدمه: مصرف مواد نیروزا در ورزش کاران از مشکلات همراه ورزش می باشد. هدف از انجام این تحقیق بررسی شیوع مصرف مواد نیروزا و سطح آگاهی ورزش کاران استان لرستان درباره ی این داروها و عوارض جانبی آن ها بود. روش کار: در این تحقیق توصیفی- پیمایشی، 1120 ورزش کار زن و مرد در 21 رشته ی ورزشی (17 رشته ی ورزشی مردان و 15 رشته ی ورزشی زنان) در پنج شهر استان لرستان (خرم آباد، بروجرد، ازنا، الشتر و کوهدشت) به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری یک پرسش نامه ی محقق ساخته حاوی میزان شیوع، آگاهی و نگرش درباره ی دوپینگ، داروها، مواد نیروزا و عوارض جانبی آن ها بود. تعداد 878 پرسش نامه تکمیل و با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس، رگرسیون، خی دو، تحلیل عاملی و ضریب همبستگی تحلیل شدند. یافته ها: تعداد 285 نفر (5/32%) از ورزش کاران لرستانی اعتراف به مصرف حداقل یک ماده ی نیروزا نمودند که 176 نفر (20%) از داروهای ممنوع و 231 نفر (3/26%) از مکمل های ورزشی استفاده کرده بودند. به طور متوسط این ورزش کاران از 44 ماده ی نیروزای ذکر شده در تحقیق 73/14±20/18 مورد را می شناختند. میانگین نمره ی نگرش شرکت کنندگان در این تحقیق از جمع 6 سئوال نگرش سنج 11/1± 06/4 از 6 نمره و میانگین نمره ی آگاهی از دوپینگ آن ها 72/2 ± 79/5 از 12 نمره به دست آمد. هم چنین مشخص گردید که آگاهی این ورزش کاران از عوارض جانبی مواد نیروزا بسیار کم می باشد. آگاهی از دوپینگ، نگرش به سمت دوپینگ، رشته ی قهرمانی، وزن، مدت سابقه ی ورزشی، شناخت نام مواد نیروزا و سابقه ی فعالیت در دیگر رشته های ورزشی از مهم ترین عوامل پیش بینی کننده ی مصرف مواد نیروزا شناخته شدند. نتیجه گیری: شیوع مصرف داروها در ورزش کاران لرستانی نسبت به نتایج تحقیقات خارجی بیشتر بوده، ولی شیوع مصرف مکمل ها کمتر از تحقیقات خارجی بود. نتایج این تحقیق حاکی از آگاهی بسیار کم ورزش کاران از عوارض جانبی مصرف مواد نیروزا بود که بر لزوم تدوین برنامه های پیشگیری تاکید دارد. "

هدف از اجرای این تحقیق بررسی تاثیر یک دوره برنامه تمرینی منتخب بر عملکرد قلبی و عروقی بزرگسالان سندرم داون بود. جامعه آماری این تحقیق نیمه تجربی شامل بیماران سندرم داون بود. این بیماران از یکی از مراکز توانبخشی افراد کم توان ذهنی انتخاب شدند. پس از مطالعه ی پرونده ی پزشکی و روان شناسی مددجویان حاضر در این مرکز 19 بیمار سندرم داون (با بهره هوشی بین 69-35) با میانگین سن 014/4 ± 684/25 سال به صورت تصادفی به دو گروه تجربی (10 نفر) و کنترل (9 نفر) تقسیم شدند. گروه تجربی در معرض یک دوره برنامه منتخب تمرینی 12 هفته ای (ترکیبی از تمرینات قدرتی، استقامتی، تعادلی و هوازی) قرار گرفتند. قبل و بعد از دوره ی تمرینی عملکرد قلبی (16 متغیر) افراد گروه نمونه به وسیله روش ایمپدانس کاردیوگرافی با دستگاه کاردیو اسکرین اندازه گیری شد. مقایسه داده های پیش و پس آزمون در هر گروه توسط آزمون تی وابسته انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد اعضا نمونه تحقیق در هشت متغیر از 16 متغیر اندازه گیری شده دارای مقادیر غیر طبیعی بودند. اما دوره ی تمرینی منتخب ارائه شده در این تحقیق توانست تاثیر معناداری بر بهبود سلامت قلبی عروقی با تاکید بر پنج متغیر محتوای مایعات سینه ای، برون ده قلبی، میانگین فشار خون سرخرگی، مقاومت منظم عروقی و شاخص مقاومت منظم عروقی در گروه تجربی ایجاد کند(P<0.05). با توجه به اینکه هیچ متغیری پس از سه ماه در گروه کنترل تغییر معنادار نکرد (P>0.05) لذا می توان چنین نتیجه گیری نمود که فعالیت ورزشی ترکیبی ارائه شده در این تحقیق توانسته است باعث بهبود معنادار عملکرد قلبی و عروقی این بیماران سندرم داون شود.

هدف از این تحقیق عبارت است از مقایسه اکسیژن مصرفی بیشینه دختران نوجوان غیرورزشکار با وضعیت بالیدگی متفاوت. در این تحقیق 39 دانش آموز دختر در دامنه سنی 66/13 تا 66/14 سال از جامعه دختران نوجوان غیرورزشکار شهر تهران به صورت هدفدار انتخاب و با استفاده از شاخص سن شروع قاعدگی به سه وضعیت بالیدگی زودرس، متوسط، و دیررس طبقه بندی شدند. درصد چربی بدن و اکسیژن مصرفی بیشینه شرکت کنندگان به ترتیب با استفاده از دستگاه سنجش ترکیبات بدن و آزمون بالک اندازه گیری شد. نتایج تحلیل واریانس یکطرفه نشان داد اکسیژن مصرفی بیشینه نسبی دختران دیررس به طور معناداری بیشتر از دختران زودرس و متوسط بود (01/0P<)، ولی بین میانگین وزن، درصد چربی بدن و اکسیژن مصرفی بیشینه مطلق سه گروه اختلاف معناداری وجود نداشت (05/0P>). بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره، درصد چربی بدن و وضعیت بالیدگی (638/0=R) بیشترین سهم را در پیش بینی اکسیژن مصرفی بیشینه نسبی، و متغیرهای وزن بدن و سن شروع قاعدگی (763/0=R) بیشترین سهم را در پیش بینی اکسیژن مصرفی بیشینه مطلق دارا بود. نتایج این تحقیق از تاثیر واقعی بالیدگی بر اکسیژن مصرفی بیشینه حکایت داشت و نشان داد پس از متغیرهای وزن و درصد چربی بدن، بالیدگی بیولوژیکی، به ویژه سن شروع قاعدگی، از عوامل مؤثر بر اکسیژن مصرفی بیشینه دختران نوجوان غیرورزشکار است.

هدف از اجرای این تحقیق بررسی تاثیر بسته آموزشی-تمرینی کاشی در بهبود سرعت پردازش اطلاعات و کاهش عوارض روانی و عصبی ناشی از بیماری سندرم داون بود. 27 بیمار سندرم داون مرد با میانگین سن 936/3 ± 135/26 سال از مرکز توانبخشی معلولین نمونه تهران به صورت تصادفی به دو گروه کنترل (14 نفر) و تجربی (13 نفر) تقسیم شدند. افراد گروه تجربی به مدت 12 هفته و هر هفته سه جلسه برنامه آموزشی- تمرینی کاشی را دنبال نمودند. قبل و بعد از دوره ی تمرینی سرعت عکس العمل توسط خرده مقیاس آزمون لینکلن اوزرتسکی سنجیده شد و از مراقبت کنندگان اعضاء گروه نمونه درخواست شد تا پرسشنامه غربالگری دمانس برای افراد کم توان ذهنی DSQIID را برای هر فرد تکمیل نمایند. این پرسشنامه بخش هایی همچون از دست رفتن حافظه، گیجی، از دست رفتن مهارتها، کناره گیری اجتماعی، تغییرات رفتاری، نشانه ها و علائم روانی، تغییرات جسمانی، اختلالات خواب و اختلالات گفتاری را می سنجد. تحلیل نتایج با استفاده از تحلیل واریانس بین گروهی با اندازه های تکراری (در سطح P<0.05) نشان داد که اجرای این بسته آموزشی-تمرینی باعث کاهش معنی داری در نمره پرسشنامه DSQIID در افراد گروه تجربی شد (P=0.004). تحلیل خرده مقایس های پرسشنامه نشان داد که متعاقب اجرای این برنامه، اختلالات حافظه و گیجی (P=0.028) و مهارت های فرد، کناره گیری اجتماعی، خصوصیات بدنی و کلامی (P=0.047) در افراد گروه تجربی بهبود معنی داری داشت. علاوه بر این سرعت عکس العمل نیز به صورت معنی داری کاهش پیدا کرد (P=0.000). نتایج این تحقیق نشان داد که برنامه آموزشی-تمرینی ارائه شده در این تحقیق توانست باعث کاهش علائم اولیه اختلالات روانی و عصبی و افزایش سرعت پردازش اطلاعات در سیستم عصبی افراد سندرم داون شود.

هدف: امروزه مصرف مواد مختلف ممنوعه همچون موادمخدر، روان گردان و نیروزا به عنوان یک مساله اجتماعی نگرانیهای زیادی را در سطوح مختلف جوامع بشری ایجاد کرده است. هدف از تحقیق حاضر بررسی شیوع مصرف موادمخدر و روان گردان در بین دانش آموزان و دانشجویان و شناسایی عوامل خطرزای مرتبط با مصرف این مواد در بین آن ها بود. روش: جامعه آماری این تحقیق توصیفی پیمایشی را کلیهی دانش آموزان و دانشجویان شهرستان خدابنده تشکیل میدادند. از بین افراد جامعهی آماری با روش نمونه گیری خوشه ای در دانش آموزان و دانشجویان 580 پرسشنامه توزیع شد که البته پس از حذف پرسشنامه های ناقص تعداد 480 پرسشنامه کدگذاری شد. یافته ها: مهم ترین دلایل مصرف موادمخدر گزارش شده توسط مصرفکنندگان این مواد به نقل از دانش آموزان و دانشجویان شهر خدابنده به ترتیب عبارت بودند از: لذت و کنجکاوی، قرار گرفتن در معرض محیط بد مثل دوستان و آشنایان مصرفکنندهی مواد، بیکاری، مشکلات اقتصادی، بیاطلاعی و کمبود محبت. نتیجه گیری: تحلیل نتایج این تحقیق نشان دهندهی شیوع بالای مصرف این مواد و ضرورت تدوین برنامه های پیشگیری برای این افراد است.

هدف از این پژوهش تعیین تأثیر هشت هفته تمرین هوازی بر سطوح سرمی آپولیپوپروتئین A-1، B و نیمرخ لیپیدی زنان دارای اضافه وزن بود. جامعه آماری این پژوهش نیمه تجربی را زنان غیرفعال 30-20 ساله با شاخص توده بدنی بیشتر از kg/m2 25، تشکیل می دادند که به روش نمونه گیری قابل دسترس و هدفدار انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل (10 نفر) و تجربی (11 نفر) تقسیم شدند. آزمودنی های گروه تجربی سه جلسه در هر هفته برنامه تمرین هوازی دویدن با شدت %75-55 حداکثر ضربان قلب را به مدت 8 هفته تجربه نمودند. کلیه اندازه گیری ها در هر دو گروه در پیش و پس آزمون انجام و از طریق آزمون تی مستقل تحلیل شدند. نتایج این تحقیق نشان داد درصدچربی بدن، شاخص توده بدن، کلسترول، تری گلیسیرید، لیپوپروتئین پرچگال و کم چگال در نتیجه هشت هفته تمرین هوازی تغییر معنی داری نداشتند (P>0.05)، در حالی که کاهش معنی داری در آپولیپوپروتئین B(0.008= P) و افزایش معنی دار در آپولیپوپروتئین A-1 (0.042= P) مشاهده شد. یافته های این مطالعه نشان داد که تمرین هوازی علی رغم عدم کاهش معنی دار وزن، درصد چربی بدن و بسیاری از عوامل خطرزای بیماری های قلبی عروقی ، سبب بهبود معنی دار در مراحل کلیدی روند انتقال معکوس کلسترول می شود و این تغییرات اثر مثبتی در پیشگیری از تصلب شرایین و بروز بیماری های قلبی عروقی دارند. این یافته نشان داد که متغیرهای apoB و apoA-1 در نتیجه تمرین ورزشی نسبت به LDLو HDL بیشتر دستخوش تغییر قرار گرفته و تأثیرات تمرین را به نحو شایسته تری نشان دادند.

در مطالعات به طور گسترده به متابولیسم لیپیدهای گردش خون توجه شده است، اما در سال های اخیر به متابولیسم لیپید در مغز به دلیل ارتباط با برخی اختلال های عصبی توجه بیشتری شده است. مطالعات اخیر نشان داده اند که برخی عوامل خطرزای شروع زودرس آلزایمر با متابولیسم کلسترول در ارتباط هستند؛ بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر، تاثیر هشت هفته تمرین هوازی بر برخی عوامل درگیر در متابولیسم کلسترول در هیپوکمپ و نقش آن در بهبود عملکرد شناختی رت های نر ویستار بود. آزمودنی های پژوهش حاضر 26 سر رت نر بالغ نژاد ویستار هشت هفته ای با میانگین وزنی 20 ± 195 گرم بودند که در ابتدا با روش تصادفی ساده به دو گروه تقسیم شدند: گروه تمرین (تمرین روی تریدمیل، پنج روز در هفته به مدت هشت هفته) (13 رت) و گروه استراحت (13 رت). پس از هشت هفته رت های هر گروه با روش تصادفی ساده به دو زیرگروه دیگر تقسیم شدند که از یک گروه آزمون رفتاری (هفت رت) گرفته شد و گروه دیگر (شش رت) برای بررسی متغیرهای مطالعه شده در پژوهش تشریح شدند. نتایج آزمون تحلیل واریانس یک راهه ماز آبی موریس بهبود معناداری را در یادگیری (P < 0.05) و حافظه (P < 0.05) رت های گروه تجربی نسبت به گروه کنترل نشان داد. همچنین، نتایج آزمون تحلیل واریانس یک راهه افزایش معناداری را در بیان ژن هایAPOE (P < 0.05) و ABCA1 (P < 0.05) و ن بود ت فاوت مع نادار در س طح Aβ1-42 م حل ول (P > 0.05) در هیپوکمپ رت های گروه تجربی نسبت به گروه کنترل نشان داد؛ بنابراین، تمرین هوازی با افزایش معناداری در بیان ژن هایAPOE و ABCA1 که از عوامل اصلی متابولیسم کلسترول در مغز هستند و در پاتولوژی بیماری آلزایمر نیز درگیرند، می تواند هم راستا با بهبود عملکرد شناختی شیوه ای مؤثر در پیشگیری از بیماری آلزایمر باشد.

هدف از اجرای این تحقیق تدوین بسته تمرینی جسمانی حرکتی مختص افراد با اختلال طیف اتیسم و بررسی تاثیر این بسته بر ویژگی های اتیستیک این افراد بود. در این تحقیق تجربی، در ابتدا بسته آموزشی تمرینی ویژه افراد با اختلال طیف اوتیسم تدوین شد. سپس برای ارزیابی اثر بخشی آن 28 دانش آموز پسر دارای این اختلال در دامنه سنی 8-20 سال به صورت تصادفی به دو گروه تجربی (14 نفر) و کنترل (14 نفر) تقسیم و گروه تجربی تحقیق 12 هفته و هر هفته 2 جلسه برنامه تمرینی مشخص شده در بسته آموزشی تمرینی را اجرا نموده و از هر دو گروه قبل و بعد از اجرای برنامه تمرینی علائم و ویژگی های رفتاری و شخصیتی اتیسم با استفاده از پرسشنامه سنجش ضریب اتیسم یا AQ سنجیده شد. نتایج این تحقیق با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس تحلیل شد و پس از مشخص شدن نقاط ضعف برنامه تمرینی، پکیج تمرینی اصلاح و نسخه نهایی جهت ارائه به جامعه تدوین شد. نتایج این تحقیق نشان داد این تمرینات نتوانسته است تاثیر معناداری بر وزن و شاخص توده بدنی بگذارد. ولی ضریب اتیسم به شکل معناداری در اعضاء گروه تجربی تحقیق کاهش داشت (P=0.001). این نتایج نشان داد در صورت ارائه برنامه تمرینی تدوین شده در این تحقیق و با رعایت اصول و مبانی ارائه شده در این بسته آموزشی تمرینی می توان تغییرات معناداری در کاهش علائم اتیسم (بهبود مهارت های اجتماعی و ارتباطات) افراد با این طیف را شاهد بود.

اهداف: با توجه به پژوهش انجام شده و ارزیابی نمرات آزمون عملی بیش از 60 هزار داوطلب طی سال 84 تا 96، مشخص گردید که نیاز است فرمول و ضرایب محاسباتی نمره کل آزمون عملی مورد ارزیابی و بازبینی مجدد قرار گیرد تا میزان حساسیت آزمون و متعاقباً توان آن در تمایز بین داوطلبان قوی و ضعیف در آزمون بیشتر شود.مواد و روش ها: بر اساس اهداف طرح و به منظور بررسی همبستگی بین نمرات دروس عملی دانشجویان کارشناسی و مفاد آزمون عملی برگزار شده، از 3 دانشگاه مازندران، شهید رجایی و شیراز که مجری دوره کارشناسی روزانه رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی هستند کارنامه دانشجویان فارغ التحصیل گرفته شد و در نهایت 149 آزمودنی خانم و 135 آزمودنی آقا در گروه نمونه این تحقیق قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که پسران آزمودنی بررسی شده در این پژوهش دارای نمرات بهتری در معدل دروس عملی بوده اند. در بررسی انجام شده توسط رگرسیون خطی مشخص شد آزمون عملی توانایی پیش بینی معنادار معدل دروس عملی را در دوره کارشناسی داشته و همچنین مشخص گردید که به جز 4 آیتم از کل مفاد آزمون عملی، سایر مفاد آزمون، همبستگی معناداری با معدل دروس عملی دوره کارشناسی دختران و پسران دارند. نتیجه گیری: بر اساس یافته های حاصل از این پژوهش در مجموع آزمون عملی رشته تربیت بدنی همبستگی معنی داری با نمرات دروس عملی پذیرفته شدگان رشته تربیت بدنی در مقطع لیسانس دانشگاه های دولتی دارد

هدف اصلی از اجرای این طرح تحقیقی بررسی شیوع مصرف مکمل ها و دارو های نیروزا در باشگاه های ورزشی کشور بود. جامعه آماری این پیمایش ملی کلیه ورزشکاران سازمان یافته کشور در سال 1389 بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای ورزشکاران در 17 استان کشور انتخاب و با روش نمونه گیری خوشه ای سعی شد تا با استفاده از فرم آنلاین، پرسشنامه سنجش شیوع مصرف مواد نیروزا بین ورزشکاران رشته های مختلف ورزشی فعال در آن استان ها توزیع و اطلاعات لازم جمع آوری شود که در مجموع 12020 پرسشنامه در بیش از 50 رشته ورزشی در این 17 استان جمع آوری، کد گذاری و وارد نرم افزار SPSS شدند. نتایج این پیمایش مشخص ساخت 1859 ورزشکار از 12020 ورزشکار شرکت کننده در این پیمایش (465/15 درصد از کل شرکت کنندگان در این پیمایش) تا کنون اقدام به مصرف مواد نیروزا نموده اند. از بین دارو های نیروزا بیشترین شیوع در بین ورزشکاران ایرانی به ترتیب شامل دارو های کاهش وزن (560/3 درصد)، استروئید های آنابولیک (028/3 درصد) و دارو های تغییر اشتها (921/1 درصد) بود و در شایع ترین مکمل نیز مکمل های ویتامینی (858/9 درصد)، مکمل های پروتئینی (367/9 درصد) و کراتین (11/8 درصد) بود. البته این الگو در بین زنان و مردان ورزشکار متفاوت بود. بر اساس اطلاعات ارائه شده در این پیمایش مشخص شد حدود 15 درصد از ورزشکاران ایرانی اقدام به مصرف مواد نیروزا می نمایند که این میزان در مردان ورزشکار بیشتر بوده و البته مصرف مواد نیروزا در زنان نیز درصد قابل توجهی داشت. برخی از این مواد دارای عوارض جانبی بسیار خطرناک و ثابت شده ای بوده و سلامت ورزشکاران ایرانی را به شکل جدی تهدید می نمایند. با توجه به نتایج این پژوهش، سیاستمداران و مسئولان مرتبط می بایست اقدام به تدوین برنامه های پیشگیری و آموزشی در هر منطقه کشور نمایند. 

هدف از اجرای این تحقیق تدوین بسته تمرینی جسمانی حرکتی مختص دانش آموزان با سندرم داون بود تا مربیان، متخصصان، والدین و تمرین دهندگان این افراد بتوانند با در دست داشتن اطلاعات جامع و کامل اقدام به تجویز برنامه تمرینی مناسب برای این افراد نمایند. این بسته تمرینی شامل اصول و مبانی تمرین در این افراد، بهترین شیوه های تمرینی برای ایشان و جزئیات طرح ریزی برنامه تمرینی بر اساس سبب شناسی این اختلال و ویژگی های افراد با سندرم داون بود. پس از تدوین این بسته تمرینی، محققین اقدام به اجرای این تمرینات در دو مدرسه کودکان استثنائی نموده و قابلیت اجرای این تمرینات را بررسی و تعدیل لازم را در برنامه تمرینی انجام دادند. مرور مطالعات صورت گرفته در این زمینه نشان داد مربیان تمرینی این افراد می بایست 12 اصل را به عنوان بنیادی ترین اصول و مبانی توانبخشی ورزشی این افراد مورد نظر قرار داده و بهترین شیوه تمرینی ویژه این افراد نیز شامل تمرینات قدرتی و تمرینات مکمل آن، تمرینات هوازی، استقامت عضلانی، تعادلی، ادراک عمل، یوگا و ژیمناستیک، تمرین با دستگاه های انتقالی، استفاده از دستگاه ویبره، بازی های مجازی و تمرینات بعد از مدرسه می باشد.بدون شک ارائه بسته های تمرینی ویژه افراد با هر نوع اختلال مربیان، متخصصان، والدین و تمرین دهندگان را قادر خواهد ساخت تا با اطمینان و اعتماد به نفس بیشتری نسبت به تجویز برنامه تمرینی برای این افراد اقدام نموده و زمینه های توسعه فعالیت بدنی و تندرستی این عزیزان را فراهم سازند.