علی صیادی سومار

هدف: هدف از این پژوهش، تحلیل نقش حسابداران مدیریت به عنوان مشاوران استراتژیک مدیران برمبنای تئوری اقتضایی است. بدین منظور 14 ابزار حسابداری مدیریت مرتبط با برنامه ریزی، تصمیم گیری و کنترل بر مبنای طبقه بندی آیفک (IFAC) و 12 عامل اقتضایی مؤثر برآن شناسایی شده است. روش: برای بررسی موضوع، براساس الگوی معادلات ساختاری، داده های 117 شرکت تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از نرم افزار رهاورد نوین، پایگاه اینترنتی بورس اوراق بهادار تهران، وب سایت بانک مرکزی و یک پرسشنامه استاندارد جمع آوری شد و نتایج براساس آزمون t و ماتریس اهمیت- عملکرد عوامل تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که 9 عامل اقتضایی منابع انسانی، محیط اقتصادی، استراتژی سازمان، بخش حرفه ای، تکنولوژی، محیط رقابتی، عوامل فرهنگی، اندازه سازمان و ساختار سازمانی در استفاده از اطلاعات حسابداران مدیریت برای برنامه ریزی و تصمیم گیری شرکت موثراند و 3 عامل اقتضایی محیط خارجی، منابع مالی و حمایت مدیران ارشد بر استفاده از گزارش های حسابداران مدیریت تأثیر معناداری ندارند. نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که 2 عامل محیط اقتصادی و محیط خارجی، مهم ترین موانع استفاده از گزارش های حسابداران مدیریت هستند؛ لذا به مدیران شرکت ها پیشنهاد می شود در محیط اقتصادی پرتلاطم کشور، جهت برنامه ریزی، تصمیم گیری و کنترل عملیات؛ استراتژی های ارائه شده در گزارش های حسابداران مدیریت را مد نظر قرار دهند.

افزایش بهای تولید و محدودیت منابع، موجب تغییر در ترکیب هزینه ها شد به گونه ای که شرکتها حاضر به تحمیل هزینه بابت فعالیتهای فاقد ارزش نیستند و درصدد حذف آنان و خلق فعالیتهای با ارزش هستند. استفاده از ابزارهای نوین مدیریت هزینه میتواند زمینه خلق ارزش را فراهم نماید؛ مشروط بر آنکه شرکتها خود را با برگ خریدهای اقتضایی داخلی و بیرونی تطبیق دهند. لذا هدف این پژوهش، آزمون الگوی اقتضایی عوامل تأثیرگذار بر فلسفه خلق ارزش و استفاده اثربخش از منابع شرکت است. نتایج پژوهش بر اساس داده های 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 10 ساله (1388-1397) با استفاده از رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری حاکی از آن است که اثر عامل اقتضایی منابع انسانی، محیط اقتصادی، محیط خارجی، استراتژی شرکت، فناّوری، محیط رقابتی، منابع مالی و حمایت مدیران ارشد در استفاده از اطلاعات حسابداران مدیریت برای خلق ارزش و استفاده اثربخش از منابع شرکت، معنادار است و چهار عامل اقتضایی ساختار سازمانی، اندازه شرکت، بخش فرهنگی و بخش حرفهای بر استفاده از گزارشهای حسابداران مدیریت، تأثیر معناداری ندارند. همچنین نتایج ماتریس اهمیت- عملکرد نشان میدهد توجه به برگ خریدهای اقتضایی قدرت رقابت، فناّوریهای نوین ، محیط اقتصادی، نسبت مخارج تحقیق و توسعه، میزان سازگاری با عدم اطمینان محیطی، کارایی شاخص سرمایه انسانی و ساختار حاکمیت شرکتی، رمز دستیابی به خلق ارزش مضاعف در فعالیتها و اثربخشی در استفاده از منابع شرکتها است. همچنین از بین برگ خریدهای اقتضایی فناّوری و منابع انسانی بیشترین اثر رادارند.

یکی از مهم ترین اقداماتی که برای کاهش اتکاء به درآمدهای نفتی و افزایش سهم مالیات در بودجه می تواند صورت گیرد مقابله با پدیده فرار مالیاتی می باشد. بی شک شناسائی دلائل ایجاد آن و اتخاذ تصمیمات مناسب می تواند به نتایج مطلوبی منجر شود. تحقیق پیش رو به بررسی شکاف دیدگاه مودیان و کادر مالیاتی در باره علل پدیده فرار مالیاتی بر اساس مدل AHP می پردازد. بدین منظور با گردآوری اطلاعات لازم از طریق روش کتابخانه ای و سپس توزیع پرسش نامه در دو مرحله، اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی در دو گروه مودیان و کادر مالیاتی رتبه بندی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می دهد از دیدگاه مودیان عواملی نظیر عدالت در دریافت و توزیع مالیات، شرایط سیاسی کشور و استفاده از روش ها و تکنولوژی های نوین جهت اطلاع مودیان و کادر مالیاتی مهم ترین عامل ها می باشند، در حالی که از دیدگاه کادر مالیاتی تأثیر وضعیت اقتصادی و شرایط سیاسی کشور از بقیه عوامل تأثیرگذارتر می باشندد.

هدف این پژوهش ارائه و تحلیل الگوی تاثیر فاکتورهای اقتضایی بر بکارگیری ابزارهای مراحل تکامل حسابداری مدیریت شرکت ها است. در این پژوهش 12 فاکتورِ اقتضایی شامل ساختار سازمانی، استراتژی تجاری، رقابت بازار، اندازه شرکت، حمایت مدیران ارشد، منابع مالی، سرمایه انسانی، تکنولوژی، محیط اقتصادی-سیاسی، عامل فرهنگی، بخش حرفه ای و عدم اطمینان محیطی مورد مطالعه قرار گرفته است. برای تحلیل داده های شرکت های عضو نمونه که متشکل از 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است، از مدل سازی معادلات ساختاری و برای آزمون مدل از نرم افزارSmart PLS3 استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که 3 فاکتور اقتضایی عامل فرهنگی، ساختار سازمانی و اندازه شرکت بر بکارگیری ابزارهای مرحله اول تکامل حسابداری مدیریت؛ 9 فاکتور اقتضایی محیط اقتصادی، محیط رقابتی، ساختار سازمانی، اندازه، سرمایه انسانی، استراتژی تجاری، تکنولوژی، عامل فرهنگی و بخش حرفه ای بر استفاده از ابزارهای مرحله دوم تکامل حسابداری مدیریت، 7 فاکتور اقتضایی محیط خارجی، محیط رقابتی، ساختار سازمانی، سرمایه انسانی، منابع مالی، عامل فرهنگی و بخش حرفه ای بر بکارگیری ابزارهای مرحله سوم تکامل حسابداری مدیریت و در نهایت 8 فاکتور اقتضایی عدم اطمینان محیطی، محیط رقابتی، محیط اقتصادی، منابع مالی، سرمایه انسانی، تکنولوژی، استراتژی تجاری و حمایت مدیران ارشد بر استفاده از ابزارهای مرحله چهارم تکامل حسابداری مدیریت تاثیر معناداری داشته اند.

استانداردهای حسابداری بخش عمومی با توجه به مزایای متعدد خود در زمینه شفاف سازی و مسئولیت پذیری، در بسیاری از حوزه ها کاربرد دارد. با تحولات صورت گرفته در کشور ما همگام با سایر کشورها، تدوین و الزام به استفاده از استانداردهای حسابداری بخش عمومی لزوم توجه به این موضوع را آشکار نموده است. بر این اساس هدف این پژوهش، بررسی تأثیر استانداردهای حسابداری بخش عمومی بر رابطه بین عملکرد بودجه و پاسخ گویی در دستگاه های اجرایی می باشد. جامعه آماری مطالعه حاضر، کارشناسان و مدیران میانی دیوان محاسبات در کل کشور می باشد. بنابراین نمونه ای به حجم 168 نفر از طریق فرمول کوکران محاسبه و نهایتاً 117 پرسشنامه تکمیل شده، دریافت گردید. داده های مورد نظر با استفاده از پرسشنامه های استاندارد استخراج گردید. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی صوری و پایایی پرسشنامه براساس آلفای کرونباخ 0/72 مورد تایید قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که عملکرد بودجه بر پاسخ گویی دستگاه های اجرایی تأثیر مثبت و معناداری دارد همچنین استانداردهای بخش عمومی رابطه بین عملکرد بودجه و پاسخ گویی را تعدیل می کند.

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی نقش تعدیل کنندگی کیفیت حسابرسی و تخصص حسابرس بر رابطه بین اطلاعات حسابداری و قیمت سهام است. و از مدل ارود همکاران() برای بررسی این رابطه استفاده شده است. در این پژوهش، اندازه موسسه حسابرسی معیار اندازه گیری کیفیت حسابرسی ؛ دوره تصدی حسابرس معیاراندازه گیری تخصص حسابرس و جریان های نقدی و اقلام تعهدی معیاراندازه گیری اطلاعات حسابداری در نظر گرفته شده اند. در بررسی تجربی این پژوهش نمونه ای متشکل از 171 شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای بازه زمانی 1394 تا 1398 به روش غربالگری انتخاب وبا نرم افزار spss تحلیل شد. در این پژوهش از الگوی رگرسیون چند گانه برای آزمون فرضیه های پژوهش، استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که در اثر مداخله دوره تصدی حسابرس و اندازه موسسه حسابرسی رابطه بین جریان نقدی عملیاتی، جریان نقدی سرمایه گذاری، اقلام تعهدی اختیاری و اقلام تعهدی کل با قیمت سهام معنادار است، ولی رابطه معناداری بین جریان نقدی تامین مالی و اقلام تعهدی غیر اختیاری با قیمت سهام وجود ندارد. به طور خلاصه، شواهد پژوهش نشان داد اندازه موسسه حسابرسی و دوره تصدی حسابرس رابطه بین اطلاعات حسابداری با قیمت سهام را تعدیل می کند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر اندازه شرکت بر نقش استراتژیک تکنیک های حسابداری مدیریت در پایداری عملکرد شرکت ها در دوره قبل از رکود تورمی و طی دوره رکود تورمی حاکم بر کشور است. به منظور اندازه گیری و طبقه بندی تکنیک های حسابداری مدیریت از مدل ایروخین و همکاران (2019) استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Smart-PLS بر اساس داده های 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 8 ساله (1399-1392) انجام شده است. نتایج نشان می دهد که شرکت ها در دوره زمانی رکود تورمی نسبت به دوره زمانی قبل از رکود تورمی بیشتر از تکنیک های حسابداری مدیریت استفاده نموده اند. همچنین، در دوره زمانی رکود تورمی میزان افزایش در استفاده از تکنیک های حسابداری مدیریت در بین شرکت های کوچک بیشتر از شرکت های بزرگ بوده است. بعلاوه، اندازه شرکت بر رابطه بین استفاده از تکنیک های حسابداری مدیریت و پایداری عملکرد شرکت ها طی دوره رکود تورمی و دوره قبل از رکود تورمی تاثیر معناداری دارد. این بدان معناست که شرکت ها متناسب با سطح ریسک محیطی ادارک شده و عدم اطمینان محیطی از تکنیک های حسابداری مدیریت استفاده می نمایند.