فاطمه اصغری

عقل فعال در فلسفه اسلامی، عقل دهم از سلسله عقول دهگانه مشائی است که فعلیت عقل بالقوه انسانی در سایه اتحاد یا اتصال به عقل فعال تحقق می یابد. این حقیقت عقلانی در حکمت اشراق نقش وسیعتر و جذابتری را ایفا می کند. این پژوهش بر طبق سنت روش شناسی مطالعات تطبیقی به تحلیل و تطبیق آرائ اشراقی سهروردی و اندیشه شیعی می پردازد. یافته ها: 1- عقل فعال در حکمت اشراق، حقیقت ثابت ولی ذومراتب است که در نخستین تجلی نور اقرب و عقل اول است(هم رتبه با جبرئیل به عنوان فرشته مقرب)؛ سپس در رب النوع انسان و در نهایت به عنوان طباع تام و منِ آسمانی هریک از افراد انسانی به ظهور می رسد.  2- عقل فعال در حکمت شیعی به عنوان «نور محمدی» که باطن نبوت و حقیقت «ولایت» است در حقیقت ائمه دوازده گانه شیعی تجلی می یابد و امام به عنوان «طباع تام» و«رب النوع» مؤمنان در سرّ و جهر در تمام قرون و اعصار در کنار ایشان به عنوان مدبر و مرشد حضور دارد.

هدف این مقاله، شناسایی شباهت ها و تفاوت های سه رویکرد رفتارگرایی، شناخت گرایی، و برساخت گرایی از دیدگاه شانک است. روش این پژوهش، توصیفی، تحلیلی و کیفی است. ارتباط بین طرح درس و نظریه های یادگیری همیشه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مقاله سه نظریه رفتارگرایی، شناخت گرایی و برساخت گرایی از دیدگاه شانک مورد بررسی قرار گرفته است و کاربرد هر نظریه در آموزش علوم با ذکر نمونه طرح درس بیان شده است. روش گردآوری اطلاعات، تحلیل اسنادی بوده است. نتایج این پژوهش نشانگر آن است که هر نظریه از دیدگاه خاصی به تبیین و توصیف یادگیری پرداخته است و در توصیف و عوامل مؤثر بر یادگیری اشتراکات زیادی دارند؛ ولی میزان تأکید و توجه آن ها متفاوت است. به عنوان مثال هر سه رویکرد به دانش پیشین به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر یادگیری تأکید می کنند؛ ولی نظریه برساخت گرایی، توجه بیشتری نسبت به دانش پیشین دارد. معلم باید با توجه به نوع محتوایی که تدریس می کند از این نظریه ها استفاده کند به عنوان مثال تدریس رویکرد رفتارگرایی برای موضوعی که دانش آموز هیچ آشنایی قبلی از آن ندارد مناسب است و برای تدریس دروسی مانند ریاضیات و فیزیک دو رویکرد دیگر مناسب است.

این پژوهش با هدف بررسی نقش ابعاد منش ورزشی در پیش بینی موفقیت ورزشی ورزشکاران رشته بهکاپ صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش را 130 نفر از ورزشکاران رشته بهکاپ تشکیل دادند که از این تعداد 100 نفر به پرسشنامه ها پاسخ دادند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه موفقیت ورزشی رابرنز و نرشر (PSQ) و همچنین پرسشنامه مقیاس چند بعدی منش ورزشی (MSOS) بود. جهت تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد و نیز برای تعیین قدرت پیش بینی کنندگی منش ورزشی از آزمون رگرسیون چندگانه با روش همزمان استفاده گردید. یافته ها نشان داد که بین درک موفقیت ورزشی با منش ورزشی (001/0, sig= 63/0 r=) در سطح 05/0 α= رابطه معناداری وجود دارد. بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که منش ورزشی می توانند تغییرات مربوط به موفقیت ورزشی را در ورزشکاران رشته بهکاپ پیش بینی کنند.

مهاجرت شیعیان ایرانی به دکن از نیمه قرن هشتم هجری افزایش چشمگیری داشت و در قرن دهم و یازدهم به اوج خود رسید. به رغم قدرت یابی صفویان در 907 ق و رسمیت یافتن تشیع از سوی شاه اسماعیل اول (حک : 907 930ق) و افزایش قدرت و نفوذ علمای شیعی، شمار زیادی از عالمان، مردان سیاست، شاعران، اطبا و دیگر نخبگان ایرانیِ شیعی، در این دوره به دکن مهاجرت کردند. مهاجرت این افراد، پیامدهای بسیاری در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و مذهبی در دکن داشت. پژوهش حاضر، پیامدهای این مهاجرت ها را در دکن بررسی کرده است. یافته های پژوهش حاضر که با استفاده از منابع کتابخانه ای و با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است نشان می دهد که این مهاجرت ها موجب گسترش مذهب تشیع و زبان فارسی، نفوذ سبک معماری ایرانی در هند، گسترش مناسبات سیاسی و در نهایت رواج فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی در دکن شد.

تاثیر فراشناخت در آموزش و یادگیری مورد تاکید پژوهشگران است. هدف از انجام این پژوهش بررسی دانش و مهارت فراشناختی دانشجویان رشته فیزیک دانشگاه فرهنگیان در حل مسئله های مکانیک است. این پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی تفسیری است و از روش های تفکر بلند، مصاحبه و مشاهده در شرایط طبیعی، برای جمع آوری داده ها و بررسی دانش و مهارت فراشناختی دانشجو- معلمان دانشگاه فرهنگیان استفاده شده است. جامعه آماری با استفاده از نمونه گیری هدفمند شامل تمام دانشجویان ترم اول رشته فیزیک پردیس نسیبه از دانشگاه فرهنگیان تهران، در مجموع چهل و دو نفر دختر، بودند. همچنین سنجش فراشناخت برای حل مسئله های مکانیک در بخش سینماتیک انجام شد. در این پژوهش نمونه های مورد بررسی شامل دانشجویانی بود که کمتر از شش ماه قبل آزمون ورودی دانشگاه را با موفقیت پشت سر گذاشته بودند. همچنین یک روز قبل از شروع پژوهش در آزمون درس فیزیک پایه1 دانشگاه شرکت کردند، لذا برای حل مسئله مورد نظر در حد قابل قبولی از آمادگی و دانش لازم برخوردار بودند. این تحقیق در سه مرحله انجام شد. در مرحله اول، برای هر دانشجو چند بار و هر بار دو تا سه مسئله در نظر گرفته شد. . در مرحله دوم پژوهش، .با شش نفر از دانشجویان، که علاقه و همکاری بیشتری داشتند، مصاحبه کرد. در مرحله سوم رفتار تمام چهل و دو دانشجو، در طول ترم تحصیلی، هنگام حل مسئله در شرایط طبیعی مشاهده و ثبت شد. . نتایج تحقیق نشان داد که: اغلب دانشجویان مورد بررسی، دارای دانش فراشناختی متوسط و مهارت فراشناختی بسیار ضعیفی بودند.

 هدف از انجام این پژوهش بررسی نقاط قوت و ضعف آموزش در زمان شیوع کرونا است که آموزش حضوری امکان پذیر نیست. جامعه آماری پژوهش تمام دانش آموزان مدارس دخترانه منطقه 5 شهر تهران در سال تحصیلی 97-1398 در تمام مقاطع تحصیلی با تعداد 67000 دانش آموز بود. حجم نمونه انتخابی با رابطه کوکران و خطای 0.068 تعداد 207 دانش آموز به روش طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. پژوهش حاضر به روش توصیفی و ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته، در نیمه دوم سال تحصیلی 98-99 انجام شده است. روایی پرسش نامه را متخصصین تأیید و پایایی پرسش نامه نیز با پایلوت تست و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ 0.816 تأیید شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که حدود 70 درصد آموزش های مجازی مدارس دخترانه منطقه 5 شهر تهران به صورت آموزش های همگام (هم زمان) و با حضور موثر حدود 76 درصدی دانش آموزان همراه بود. همچنین کیفیت آموزش های مجازی به دلیل استفاده توأم ابزارهای آموزش مجازی همگام و ناهمگام از سوی معلمان برای تحقق اهداف آموزشی، بسیار خوب بود و دانش آموزان را به یادگیری و مشارکت فعال ترغیب کرد.

این پژوهش با هدف بررسی دلایل مثبت و منفی ورود ورزشکاران به عرصه سیاست انجام گرفت. پژوهش از نوع توصیفی و از حیث جمع آوری اطلاعات پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق را ورزشکاران مستعد به عرصه سیاست تشکیل می داد (250 =N)، به این ترتیب، 154 ورزشکار که از شرایط فوق برخوردار بودند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری داده ها دو پرسشنامه (11 سوالی دلایل مثبت و 7 سوالی دلایل منفی) محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی ابزار توسط متخصصین مورد تأیید قرار گرفت و پایایی ابزار با استفاده از آلفای کرونباخ 0/87، 0/84 به ترتیب دلایل منفی و مثبت بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش تحلیل عاملی با چرخش متعامد استفاده شد. براساس تحلیل عاملی از 18 سوال دو پرسش نامه، 17 سوال با داشتن بار عاملی مناسب در 6 عامل ساز و کار اجتماعی، ساز و کار دیپلماتیک، تفکر ملی، حمایت ملی، سلاح اجتماعی و سلاح سیاسی قرار گرفتند. میزان اهمیت عامل ها از دیدگاه آزمودنی ها نشان داد، عامل ساز و کار اجتماعی به عنوان با اهمیت ترین عامل (20/56= درصد واریانس) دلایل مثبت ورود ورزشکاران به عرصه سیاست و عامل سلاح اجتماعی به عنوان با اهمیت ترین عامل (43/25= درصد واریانس) دلایل منفی ورود ورزشکاران به عرصه سیاست را تبیین می کند.

مقدمه: بازنشستگی موضوعی بالقوه، چالش برانگیز در سالمندی است که تأثیرات متفاوتی در ابعاد مختلف زندگی افراد سالمند ایجاد می کند. هدف پژوهش حاضر، تدوین چارچوب عدم تمایل به بازنشستگی ورزشی مدیران است. روش پژوهش: تحقیق حاضر از نظر ماهیت پژوهش، کاربردی؛ نحوه و روش پژوهش، کیفی؛ استراتژی پژوهش، تئوری داده بنیاد و منبع گردآوری داده ها شامل مطالعه مبانی نظری و مصاحبه است. جامعه آماری در گروه مدیران بازنشسته (رؤسای وزارت ورزش و جوانان، رؤسای فدراسیون، مربیان ورزش، رؤسای هیأت های ورزشی)، استادان (گروه تربیت بدنی، گروه روانشناسی، گروه جامعه شناسی، گروه اقتصاد) و کارشناسان ورزش (وزارت ورزش، فدراسیون های ورزشی، هیأت های ورزشی) است. نمونه ها هدفمند و سهمیه ای برای مصاحبه اکتشافی انتخاب شدند و مصاحبه با 25 نفر به اشباع نظری رسید. مصاحبه ها در نرم افزار تحلیل داده های کیفی مکس کیودا، ضمن کدگذاری باز، محوری و گزینشی به استخراج تم هایی انجامید. یافته ها: راهبردهای بازسازی هویتی، اجتماعی، سیاسی، مدیریتی و اقتصادی می تواند شرایط را برای پذیرش و انتقال به دوران بازنشستگی ایمن و راحت مدیران ورزشی تسهیل کند. همچنین سازمان های ورزشی می توانند با ارائه خدماتی مفید و سازنده مانند برگزاری دوره های آموزشی و تحصیلی برای مدیران ورزشی و با ارائه خدمات مشاوره ای مدیران را برای دوران بازنشستگی ایمن و راحت آماده کنند. نتیجه گیری: راهبردهای بازسازی هویتی، اجتماعی، سیاسی، مدیریتی و اقتصادی می تواند شرایط را برای پذیرش و انتقال به دوران بازنشستگی ایمن و راحت مدیران ورزشی تسهیل کند. همچنین سازمان های ورزشی می توانند با ارائه خدماتی مفید و سازنده مانند برگزاری دوره های آموزشی و تحصیلی برای مدیران ورزشی و با ارائه خدمات مشاوره ای مدیران را برای دوران بازنشستگی ایمن و راحت آماده کنند.

هدف از این پژوهش ساخت، اعتبار یابی و هنجار یابی مقیاس عدم تمایل مدیران ورزشی به بازنشستگی می باشد. توصیفی و از نوع معادله ساختاری بود که به صورت میدانی اجرا شد. مدیران ورزشی، اساتید دانشگاهی و دانشجویان رشته تربیت بدنی در سطح ایران جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند که از بین آنها 362 پرسشنامه جمع آوری شد. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته عدم تمایل مدیران ورزشی به بازنشستگی استفاده شد که شامل 32 سوال بود که بعد از حذف برخی سوالات به 23 سوال تقلیل یافت. مولفه های موجود در پرسشنامه شامل؛ عوامل فردی ( 5 سوال ) عوامل سیاسی(5سوال) عوامل اجتماعی (5 سوال) عوامل اقتصادی (3 سوال) و عوامل مدیریتی ( 5 سوال) از آزمون های آماری ضریب آلفای کرونباخ برای تعیین پایایی و از تحلیل عاملی تاییدی برای تعیین روایی سازه استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد ضرایب آلفای مولفه های عوامل فردی برابر با 0/71، عوامل سیاسی برابر با 0/87، عوامل اجتماعی برابر با 0/88، عوامل اقتصادی برابر با 0/70 و عوامل مدیریتی برابر با 0/87 می باشد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد مقدار آماره KOM برابر با 0/886است. آزمون بارتلت نیز معنا دار است (001/0=p، 167/3812=2χ) یعنی همبستگی بین متغیرها به طور معنا داری از صفر متفاوت است.نتایج این پژوهش تایید می کند که پرسشنامه مذکور ابزا معتبری در زمینه بازنشستگی مدیران ورزشی است و پژوهشگران می توانند در ارزیابی عدم تمایل به بازنشستگی مدیران ورزشی از آن استفاده کنند.

این پژوهش باهدف بررسی نحوه بکار گیری فراشناخت بر مهارت حل مسئله و پیشرفت تحصیلی فیزیک دانش آموزان دوره اول شهرستان خرم آباد، انجام شد. با نمونه گیری تصادفی در دسترس، سه گروه از دانش آموزان پایه هشتم دبیرستان فرزانگان انتخاب شدند. گروه اول گروه کنترل، در گروه دوم روش تدریس با رویکرد فراشناخت و در گروه سوم تدریس با رویکرد فراشناخت به همراه آموزش راهبردهای فراشناختی به دانش آموزان طی سال تحصیلی صورت پذیرفت. قبل از شروع آموزش، پیش آزمون فراشناخت و پیش آزمون محقق ساخته فیزیک از هر سه گروه گرفته شد. پس از اتمام جلسات آموزش نیز، مجدداً حالت فراشناختی و درک مفاهیم فیزیک دانش آموزان هر سه گروه با استفاده از مقیاس های ذکرشده موردسنجش قرار گرفت. تحلیل داده ها با روش واریانس آمیخته نشان داد، بهبود مهارت های فراشناختی گروه سوم بیشتر از گروه دوم بوده و در گروه کنترل تفاوت معناداری مشاهده نشد. تأثیر ارتقای مهارت فراشناختی با عملکرد تحصیلی سه گروه رابطه مستقیم داشت. توانایی حل مسئله دو گروه آزمایش به یک نسبت ارتقا یافت. در نتیجه میتوان گفت، توانایی حل مسئله مستقل از دریافت راهبردهای فراشناختی است.