مریم حایک

طرح مسأله: از اواسط دهه دوم نظام جمهوری اسلامی، ظهور بخشی از جریان «نواندیشی دینی» در چارچوب گفتمان پسا مدرن، هویت زنانه جدیدی را در برابر هویت زنانه گفتمان انقلاب ایجاد کرد. با گذشت سه دهه از تلاشهای این جریان در جهت مفصلبندی هویت نوین زنانه، مطالباتی از سوی زنان برای تغییر در برخی از مسائل اجتماعی شکل گرفت و منجر به ایجاد چالش هایی در برابر هویت زنانه گفتمان انقلاب شد. با توجه به تحولات، آیا وضعیت زنان ایران و مطالبات نوین آنان را می توان در مسیر تبدیل شدن به یک جنبش اجتماعی ارزیابی کرد؟ روش: این مقاله ابتدا با بهره گیری از رویکرد گفتمانی لاکلائو و موفه به تحلیل تعارض هویت زنانه گفتمان های انقلاب اسلامی و پسا مدرن و دال های شناور دو گفتمان پرداخته است. آنگاه با تاسی به روش شناسی تحلیلی- تجربی، عملکرد وابستگان به دو گفتمان درخصوص سه موضوع مورد منازعه را تحلیل کرده و روند حرکت وضعیت زنان را نشان داده است. یافته ها و نتایج: این مقاله تعارض هویت زنانه گفتمان های انقلاب اسلامی و پسا مدرن را در مسیر تبدیل شدن به یک جنبش اجتماعی ارزیابی می کند و پیشنهاد می دهد وابستگان گفتمان انقلاب، تحول اندیشه ای ایجاد شده در حوزه هویت زنانه جامعه را به عنوان یک گفتمان رقیب برای هویت زنانه گفتمان انقلاب به رسمیت شناخته و انتقال گرایی گفتمانی را به مثابه پاسخی به شرایط نوین جایگزین آشفتگی رادیکال نواندیشان دینی نمایند. چنانکه خواهد آمد انتقال گرایی تمکین به گفتمان سکولار پسامدرن نیست بلکه فراخوانی عالمانه و دردمندانه برای راه حل ها و راهبردهای بدیل دینی و شرعی است.

این مقاله، به موضوع رابطه فرهنگ دموکراسی نوین مشارکتی و استفاده از شبکه های اجتماعی، در جامعه معلمان شهر اصفهان می پردازد. دموکراسی نوین مشارکتی، کاربرد نوآورانه رسانه های جدید، در جهت عمق بخشیدن به حکومت دموکراتیک از طریق تسهیل مشارکت مستقیم تر مردم، در تصمیم گیری های سیاسی است. شکل گیری فرهنگ سیاسی مشارکت بر مبنای فضای نوین ارتباطی، بین همه گروه های مختلف جامعه اهمیت دارد، اما شکل گیری این فرهنگ، بین معلمان، به دلیل نقش کلیدی آنان در فرایند جامعه پذیری سیاسی از اهمیت مضاعفی برخوردار است. هدف از پژوهش حاضر، پاسخ به این سوال است که فرهنگ دموکراسی نوین مشارکتی جامعه معلمان، بر بستر استفاده از شبکه های اجتماعی چگونه است؟ برای این مقصود، متغیرهای استفاده از شبکه های اجتماعی و فرهنگ دموکراسی نوین مشارکتی در جامعه معلمان شهر اصفهان، سال تحصیلی 97-1396، با روش پیمایش مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج به دست آمده، بیانگر آن است که رابطه بین فرهنگ دموکراسی مشارکتی با استفاده از شبکه های اجتماعی، در نمونه مورد بررسی با وجود قید "اعتماد به شبکه های اجتماعی"، رابطه ای معنادار و همسو است. به عبارتی، لزوماً استفاده از شبکه های اجتماعی منجر به ایجاد و یا افزایش سطح فرهنگ دموکراسی مشارکتی نمی شود، بلکه زمانی که مراجعه به شبکه های اجتماعی، به عنوان منبع آگاهی از اخبار و اطلاعات سیاسی، با اعتماد به این رسانه همراه شده، در ارتقای سطح فرهنگ دموکراسی مشارکتی پاسخگویان مؤثر بوده است.

اقتصاد مقاومتی به عنوان راهبرد اصلی خروج از شرایط فشار اقتصادی مطرح می باشد. یکی از وجوه اقتصاد مقاومتی تولید و مصرف کالای داخلی است. این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش است که در تجربه تاریخی ما در دوره قاجار چه عواملی در به اوج رسیدن "تولید و مصرف کالای داخلی"موثر واقع گشت؟ برای پاسخ به این سوال محقق به بررسی عوامل موثر در تقویت تولید ملی در زمان فعالیت شرکت اسلامیه، بر اساس روش«تحلیل محتوای کیفی» پرداخته است. با توجه به نقش الگوهای بومی موفق در پیشبرد مسائل اجتماعی، نتیجه وحدت رویه و همراهی عوامل مختلف موثر در موفقیت شرکت اسلامیه از جمله سرمایه ی تاجر، نفوذ روحانی و قلم روشنفکر، متذکر می شود که در شرایط کنونی، ایجاد اقتصادی قوی و متکی به توان بومی، دور از دسترس نیست. نتایج تحقیق بیانگر لزوم بهره گیری از احساسات ملی گرایانه و پشتوانه اعتقادی مذهبی جهت تحقق اقتصاد مقاومتی درشرایط کنونی است.

هدف از مقاله حاضر، مطالعه مؤلفه های اقتصاد مقاومتی در تبلیغات بازرگانی سیمای شبکه اصفهان در بهار93 است. از میان بخش های مختلف مورد تأکید در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، سیاست «مدیریت مصرف» به لحاظ نیاز به فرهنگ سازی و برخورداری از رابطه دوسویه با سیاست های «تقویت فرهنگ مقاومت در بین آحاد جامعه» و «تبدیل اقتصاد مقاومتی به گفتمان فراگیر و رایج ملی» به عنوان مطالعه موردی در این پژوهش بررسی می شود. پژوهش حاضر از نوع کیفی است و روش مورد استفاده تحلیل محتوای کیفی بوده است. جامعه آماری پژوهش 1964 تبلیغ بازرگانی را شامل می شود که با تمام شماری، محتوای تمامی آنها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. واحد تحلیل در انجام این پژوهش «هر یک از پیام های بازرگانی» به صورت جداگانه بوده است. یافته ها بیانگر این است که تبلیغات بازرگانی استانی پخش شده از سیمای شبکه اصفهان به غیر از مؤلفه کالاها و خدمات صرفاً ایرانی، در ارائه الگوهای رفتاری مدیریت مصرف به مخاطبان، کمتر با الزامات اقتصاد مقاومتی همسو بوده اند. اقتصاد مقاومتی، تبلیغات بازرگانی، فرهنگ مقاومت، مدیریت مصرف

پژوهش حاضر با هدف شناسایی سبک استفاده سالمندان شهر اصفهان از رسانه ملی انجام گرفت. استان اصفهان یکی از شش استانی است که سهم جمعیت سالمند آن نسبت به دیگر استان های کشور بیشتر است و شناسایی میل، نیاز و مصلحت سالمندان در رابطه با رسانه ملی دارای ضرورت است. این پژوهش به منظور شناخت افکار، گرایش ها، علایق و ترجیحات محتوایی و زمانی، نیازها و انتظارات در رابطه با سیمای شبکه استانی با بهره گیری از تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته در جامعه آماری سالمندان ساکن شهر اصفهان در طی سال های 1399-1400 انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد شبکه اصفهان از طیف متنوعی از مخاطبان سالمند گزینش گر، تشریفاتی، نفع گرا، ناظر، مشارکتی و غیرمشارکتی، درگیر و غیردرگیر، تحلیل گر و مقاوم برخوردار است و تماشای تلویزیون توسط این مخاطبان با اهداف متنوعی شامل افزایش اطلاعات، یادگیری مهارت ها، سرگرم شدن، فرار از مسائل زندگی و پر کردن اوقات فراغت انجام می گیرد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که فیلم ها، انواع مسابقه، جنگ های تلویزیونی، اخبار و سخنرانی ها در گروه برنامه های جدی مورد علاقه مخاطبان سالمند است. همچنین اطلاع رسانی اخبار سالمندی استان، کمک به اصلاح سبک زندگی، کمک به تقویت روحی و اصلاح فرهنگ رفتار با سالمندان از انتظارات مخاطبان سالمند اصفهانی از شبکه استانی است.