زهرا انتظاری خراسانی

مقدمه: شناسایی چارچوب های نظری و مؤلفه های مداخلاتی در جوامع محروم از نظر اقتصادی- اجتماعی به منظور ارتقای سطح عملکرد آنها در جنبه های مختلف رشدی می تواند مؤثر باشد؛ بنابراین نیاز به بررسی ادبیات جدیدتر که اثربخشی مداخلات را گزارش می کنند، برای افرادی که در مناطق محروم اقتصادی-اجتماعی زندگی می کنند، وجود دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر روش آموزش مبتنی بر بازی برای فهمیدن بر مهارت های حرکتی بنیادی و کارکردهای اجرایی کودکان دارای محرومیت اقتصادی بود.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و از نظر هدف کاربردی با طرح پیش آزمون- پس آزمون بود. بدین منظور 30 نفر از کودکان 7-9 سال مناطق محروم شهرستان کهنوج به طور تصادفی به دو گروه رویکرد غیرخطی (آموزش مبتنی بر بازی برای فهمیدن ) و خطی تقسیم شدند و به مدت هشت هفته تحت آموزش قرار گرفتند. پیش و پس از هشت هفته نمرات آزمون رشد حرکتی درشت-2 و پرسشنامه کارکردهای اجرایی جمع آوری شد.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که روش آموزش مبتنی بر بازی برای فهمیدن تأثیر بیشتری بر خرده مقیاس های مهارت های حرکتی پایه و کارکردهای اجرایی کودکان کم توان اقتصادی نسبت به رویکرد خطی دارد (0/05≥P).نتیجه گیری: درگیر شدن در فعالیت های شناختی در روش آموزش مبتنی بر بازی برای فهمیدن موجب بهبود مهارت های حرکتی و کارکردهای اجرایی می شود.

مقدمه: ام اس یک بیماری خود ایمنی و تخریبگر سیستم عصبی مرکزی با انواع مختلف دوره های بیماری است که منجر به ناتوانی جسمانی و شناختی می شود. هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر تمرین در سطوح تعاملی، توانبخشی شناختی و تمرینات منتخب ورزشی بر کارکردهای شناختی مبتلایان به ام اس بود. روش : تحقیق حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان مبتلا به ام اس شهر تهران در سال ۱۴۰۱ بود. نمونه شامل ۳۰ زن مبتلا به ام اس با دامنه سنی ۲۵ تا ۴۵ سال بود که به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه توانبخشی شناختی، منتخب ورزشی و سطوح تعاملی گمارده شدند. سپس به مدت ۸ هفته و هر هفته ۳ جلسه ۹۰ دقیقه ای افراد در هر گروه به تمرینات اختصاصی گروه خود پرداختند. جهت جمع آوری اطلاعات از مجموعه آزمون های ارزیابی عصب روانشناختی کن تب (۱۹۸۰) و پرسشنامه تعیین درجه پیشرفت ناتوانی (۱۹۹۵) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر، آزمون تعقیبی بونفرونی، تی وابسته در نرم افزار SPSS نسخه ۲۱ انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد تمرین در سطوح تعاملی منجر به بهبود بیشتر شاخص های شناختی زمان واکنش و توجه انتخابی نسبت به توانبخشی شناختی و تمرین ورزشی شد (۰/۰۵>P). درحالیکه هر سه روش تمرینی به یک میزان منجر به توسعه شاخص های حافظه کاری و انعطاف پذیری شناختی شدند و تفاوت معنی داری بین میزان اثرگذاری این روش ها یافت نشد (۰/۰۵<P). نتیجه گیری: در مجموع نتایج نشان داد استفاده از تمرین در سطوح تعاملی بیشترین تاثیر بر بهبود کارکردهای شناختی افراد مبتلا به ام اس را دارد. بنابراین به نظر می رسد استفاده از این نوع تمرینات منجر به القاء بار شناختی می شود، لذا پیشنهاد می شود از این نوع تمرینات در توانبخشی افراد مبتلا به ام اس استفاده شود.

مقدمه: مهارت های شناختی- حرکتی بخش گسترده ای از زندگی انسان را تشکیل می دهد و سال های زیادی است که دانشمندان برای شناسایی عوامل تأثیرگذار بر آن ها تلاش می کنند. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی دستورالعمل های شناختی کانون توجه و آرایش تمرین بر عملکرد شناختی مردان سالمند بود. روش: پژوهش حاضر به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و ۴ گروه آزمایشی بود. تعداد ۶۰ سالمند مرد شهر اهواز با دامنه سنی ۸۰-۶۰ سال به روش نمونه گیری داوطلبانه در سال ۱۴۰۰ انتخاب و به طور تصادفی در چهار گروه تجربی (تمرین متغیر- توجه درونی، متغیر- بیرونی، ثابت- بیرونی، ثابت- درونی) قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده هدف دارت روی دیوار بود. گروه های تحقیق ۱۰ جلسه و هر جلسه به اجرای ۳ بلوک ۱۰ کوششی پرداختند. پس آزمون ۴۸ ساعت بعد از آخرین جلسه تمرینی گرفته شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک راهه و تحلیل واریانس مرکب با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری بین گروه ها وجود دارد (F=۱۱/۴۳ ،P=۰/۰۰۱). نتایج آزمون توکی برای بررسی تفاوت ها نشان داد تفاوت معناداری بین گروه تمرین متغیر- توجه بیرونی با گروه های تمرین متغیر- توجه درونی (P=۰/۰۱۱)، تمرین ثابت- توجه بیرونی (P=۰/۰۰۱) و تمرین ثابت- توجه درونی (P=۰/۰۰۱) وجود دارد. بین سایر گروه های تحقیق تفاوتی مشاهده نشد. نتیجه گیری: براساس نتایج تحقیق، گروه تمرین متغیر- توجه بیرونی عملکرد بهتری نسبت به سایر گروه ها داشتند. با توجه به عملکرد شناختی بهتر گروه تمرین متغیر- توجه بیرونی، لذا به مربیان و متخصصان سالمند پیشنهاد می شود در طراحی های تمرینی خود از مزیت ترکیبی این دو روش استفاده نمایند.

مقدمه: سالمندی فرایندی است که باعث ایجاد تغییرات اساسی در سیستم های مختلف بدن و انحطاط آنها می گردد. چنین تغییراتی منجر به کاهش شدید در عملکردهای حرکتی و خصوصا شناختی در سالمندان می گردد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر آرایش تمرین و دستورالعمل های کانون توجه بر کارکردهای اجرایی در سالمندان بود. روش کار: روش پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون_پس آزمون با گروه کنترل بود. تعداد 60 سالمند با دامنه سنی 60 تا 80 سال (میانگین: 23/74، انحراف معیار: 97/4) به روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب و به طور تصادفی در چهار گروه تجربی (تمرین متغیر+توجه بیرونی، تمرین متغیر+توجه درونی، تمرین ثابت+توجه بیرونی و تمرین ثابت+توجه درونی) قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، هدف دارت طراحی شده بر روی دیوار جهت تمرین، آزمون استروپ و آزمون مرتب کردن کارت های ویسکانسین جهت ارزیابی کارکردهای اجرایی بود. مداخله تمرینی شامل 300 کوشش پرتاب دارت در 10 جلسه (سه بلوک 10 کوششی هر جلسه) با توجه به شرایط تمرینی ثابت و متغیر، و کانون توجه درونی و بیرونی بود. داده های کارکردهای اجرایی نیز در دو مرحله پیش آزمون و پس از تمرین دارت ثبت گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که تمامی گروه های تحقیق بر بهبود کارکردهای اجرایی در سالمندان تاثیر معناداری داشتند؛ اما، از بین گروه های تحقیق گروه ترکیبی کانون توجه بیرونی+تمرین متغیر بهبود بیشتری را در خرده آزمون های استروپ و ویسکانسین سالمندان ایجاد کردند (05/0=P). نتیجه گیری: در کل می توان گفت که استفاده از دستورالعمل های کانون توجه به صورت بیرونی همراه با تمرین به صورت متغیربه عنوان یک روش سودمند کارکردهای اجرایی سالمندان توصیه می شود.

هدف از این پژوهش مقایسه اثر بخشی دو نوع الگودهی ماهر و در حال یادگیری بر اکتساب ویژگی های دینامیکی الگوی هماهنگی و دقت مهارت پرتاب آزاد بسکتبال بود. شرکت کننده ها ( n=40 ) پس از اجرای پیش آزمون به طور تصادفی در یکی از گروه های کنترل، الگوی ماهر، الگوی در حال یادگیری و تمرین بدنی قرار گرفتند و به مدت چهار هفته و هر هفته سه جلسه 50 کوششی به تمرین پرداختند. 24 ساعت پس از پایان دوره تمرین، آزمون یادداری به عمل آمد. حرکات به وسیله دوربین های آنالیز حرکتی ثبت و تحلیل شدند. نمرات زاویه آرنج اجرای هر شرکت کننده با الگوی ماهر مقایسه شد. نتایج تحلیل عاملی مرکب 4 (گروه) × 5 (جلسات تمرین) میانگین نمرات Z فیشر حاصل از همبستگی عملکرد زاویه آرنج افراد در هر گروه با مدل نشان داد که همه گروه ها به جز گروه کنترل طی روز های تمرین بهبود معناداری در عملکرد داشته اند . بین گروه های الگوی ماهر و در حال یادگیری در مراحل اکتساب تفاوت معناداری وجود نداشت؛ اما در آزمون یادداری، گروه الگوی در حال یادگیری بهتر عمل کرد. بررسی نمرات دقت نشان داد که بین دو گروه الگودهی در هیچ یک از مراحل اکتساب و آزمون یادداری تفاوت معناداری وجود نداشت ( P=0.07 ) ؛ بنابراین با توجه به یافته های این پژوهش می توان گفت هر دو روش الگودهی برای یادگیری مؤثرند و ویژگی های دینامیکی نسبت به نمرات دقت، معرف بهتری از اثربخشی یادگیری مشاهده ای هستند.

تعادل و قدرت از مهمترین تواناییهایی هستند که ورزشکاران باید از آن برخوردار باشند. اما ارتباط بین آنها از موضوعاتی است که مطالعات بیشتری میطلبد. بنابراین هدف تحقیق حاضر تعیین میزان ارتباط میان حداکثر قدرت در حرکت پرس پا )زنجیره حرکتی بسته بدون تحمل وزن( و حرکت اسکوات )زنجیره حرکتی بسته با تحمل وزن( با تعادل ایستا و پویا بود. بدینمنظور 03 فرد فعال ) 11 مرد و 11 زن با میانگین 171/26±6/ 22 سال، قد 22 /10±1/ سن 15 66 کیلوگرم( در این آزمون شرکت /32±8/ سانتیمتر و وزن 27 کردند. برای اندازهگیری تعادل از دستگاه تعادلسنج بایودکس استفاده شد. تعادل ایستا و پویای آزمودنیها طی دو کوشش 53 ثانیهای اندازهگیری شد و شاخصهای قدامی_خلفی، میانی_جانبی و کلی آنها به دست آمد. قدرت حداکثر نیز با یک تکرار بیشینه در حرکات اسکوات و پرس پا تعیین شد. نتایج نشان داد که در - 3/ مردان بین نمرات یک تکرار بیشینه اسکوات و نمرات خطا در تعادل قدامی_خلفی ایستا ) 151 r= 3/ و 312 P= - 3/ ( و تعادل میانی_جانبی پویا ) 102 r= 3/ و 321 P= ( و در زنان نیز بین نمرات یک تکرار بیشینه - 3/ اسکوات و نمرات خطا در تعادل قدامی_خلفی ایستا ) 112 r= 3/ و 316 P= ( و قدامی_خلفی پویا - 3/521( r= 3/ و 302 P= ( رابطه معنیدار منفی وجود داشت. بین نمرات یک تکرار بیشینه پرس پا و نمرات خطا در تعادل در هر دو گروه رابطه معنیداری مشاهده نشد. طبق نتایج این تحقیق حداکثر قدرت در حرکت اسکوات در مقایسه با حداکثر قدرت در حرکت پرس پا ارتباط بیشتری با برخی شاخصهای تعادل ایستا و پویا دارد