محمدحسین دیانی

محمدحسین دیانی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۷۰ مورد.
۲۱.

رابطه باورهای معرفتی با رفتار اطلاعاتی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دانشجویان رفتار اطلاعاتی دانشگاه فردوسی مشهد باورهای معرفتی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها دانشجویان کتابداری
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) سواد اطلاعاتی
تعداد بازدید : ۱۳۱۳ تعداد دانلود : ۱۰۷۴
هدف: باورهای معرفتی نشانگر تلقی افراد از دانش و دانستن هستند. هدف این پژوهش بررسی رابطه باورهای معرفتی با رفتار اطلاعاتی دانشجویان بود. روش: در این مطالعه کاربردی- پیمایشی، از بین 19965 دانشجوی شاغل به تحصیل در دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 90-1389، تعداد 364 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شده و ""فهرست باورهای معرفتی"" را برای اندازه گیری باورهای معرفتی آنان و ""پرسشنامه رفتار اطلاعاتی"" را برای اندازه گیری رفتار اطلاعاتی آنان تکمیل کردند. یافته ها: باورهای معرفتی آزمودنی ها بر حسب جنسیت و مقطع تحصیلی تفاوتی معنادار داشتند و این باورها با رفتار اطلاعاتی آنان نیز رابطه معناداری داشتند. دارندگان باورهای معرفتی سطح بالا در محیط اطلاعاتی کارآمدتر از دارندگان باورهای معرفتی سطح پایین بودند. نتایج حاصل در پیوند با نتایج بررسی های پیشین، نشانگر لزوم توجه کتابداران آموزشی و مرجع، و طراحان نظام های اطلاعاتی به این باورها برای بهینه سازی رفتار اطلاعاتی است.
۲۲.

تحلیل و مقایسه شبکه مفهومی سرعنوان موضوعی فارسی و مقایسه آن با سرعنوان موضوعی کتابخانه کنگره ، سرعنوان موضوعی سیرز و چکیده نامه کتابداری و اطلاع رسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شبکه مفهومی سرعنوان موضوعی فارسی سرعنوان موضوعی کتابخانه کنگره سرعنوان موضوعی سیرز و چکیده نامه کتابداری و اطلاع رسانی (لیزا)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری فهرست نویسی و رده بندی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری نمایه سازی و چکیده نویسی
تعداد بازدید : ۱۲۳۳ تعداد دانلود : ۸۸۴
هدف: هدف نظام های سازماندهی دانش کمک به بازیابی مؤثر اطلاعات است، بنابراین، ابزارهای ذخیره و بازیابی از جمله سرعنوان های موضوعی باید متناسب با پیشرفت های علمی پیش روند. مفایسه شبکه مفهومی حاکم بر سرعنوان موضوعی فارسی و روابط بین واژه ها با شبکه مفهومی سرعنوان های موضوعی کتابخانه کنگره و سیرز در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی و لیزا هدف این مقاله است. روش: به منظور انجام این مطالعه تطبیقی اصطلاحات مرتبط با حوزه کتابداری و اطلاع رسانی از ابزارهای مورد بررسی استخراج و مقایسه گردیدند. یافته ها: سرعنوان موضوعی فارسی در سطح نسبتاً پایینی مفاهیم مرتبط با کتابداری و اطلاع رسانی را پوشش می دهد، روابط بین مفهوم-واژگان را به اندازه کافی نمایش نمی دهد. لیزا بیشترین میزان مفهوم-واژگان را به خود اختصاص داده است (5088 مفهوم-واژه). سرعنوان موضوعی کتابخانه کنگره با 829 مفهوم-واژه در مرتبه دوم قرار داشت و سپس سرعنوان موضوعی سیرز (391). بنابراین لازم است ابزارهای ذخیره و بازیابی اطلاعات ضمن روزآمد شدن، بتوانند پاسخگوی نیازهای کاربران در هر حوزه از علم باشند.
۲۳.

تحلیلی وضعیت مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی ( مطالعه موردی: کتابخانه های دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش کتابخانه های دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه فردوسی مشهد مشارکت کتابداران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها کتابداران و کارمندان کتابخانه
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت دانش
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
تعداد بازدید : ۱۵۱۲ تعداد دانلود : ۷۶۱
هدف: هدف مقاله حاضر بررسی مقایسه ای وضعیت اجرای مدیریت دانش و همچنین میزان مشارکت کتابداران در برنامه های مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی می باشد. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کتابخانه های دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد تشکیل می دهد. برای گردآوری داده ها از سه ابزار استفاده شد. از پرسشنامه محقق ساخته برای بررسی وضعیت اجرای مدیریت دانش که شامل ابعاد تولید دانش، اعتبار بخشی به دانش، ارائه دانش، اشتراک دانش و کاربرد دانش بود. از سوالات باز و سیاهه وارسی نیز برای بررسی میزان مشارکت کتابداران در برنامه های مدیریت دانش و همچنین بررسی وضعیت زیرساخت ها و شیوه های پیاده سازی مدیریت دانش بر اساس اسناد و مدارک موجود در کتابخانه ها استفاده شده است. یافته ها: برنامه های مدیریت دانش در کتابخانه های مورد بررسی به صورت مطلوب اجرا نمی شود، میانگین نمرات مدیریت دانش و همچنین ابعاد مدیریت دانش در حد متوسط می باشد. در رابطه با فعالیت های فردی و سازمانی کتابداران در راستای مدیریت دانش، مانند شرکت در جلسات رسمی و غیر رسمی سازمانی، برگزاری و شرکت در دوره های آموزشی، شرکت در همایش های علمی و حرفه و نیز انتقال و تسهیم دانش در قالب نگارش مقاله و ارائه پیشنهادات، اطلاعات پرسش های باز و سیاهه وارسی نشان داد، مشارکت کتابداران در این فعالیت ها نیز اندک است. کتابخانه ها نیز مانند هر سازمان دیگری نیازمند پیاده سازی برنامه های مدیریت دانش هستند. علاوه بر فراهم بودن زیرساخت ها، مشارکت کارکنان در برنامه های مدیریت دانش نیز اهمیت فراوانی دارد. مدیران کتابخانه ها علاوه بر پیگیری برنامه های مدیریت دانش می بایست شرایط لازم را نیز برای همکاری و مشارکت کتابداران در برنامه های مدیریت دانش فراهم سازند.
۲۴.

بررسی کارآمدی کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی موتور کاوش گوگل در بسط جستجو و افزایش ربط از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گوگل موتورهای کاوش ربط بسط جستجو کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰۹ تعداد دانلود : ۹۶۰
هدف: هدف نظام های اطلاعاتی، بازیابی اطلاعات مرتبط با نیاز کاربر است. در این راستا، موتورهای کاوش قابلیّت جدیدی به نام ""کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی"" پیاده نموده اند. این که این کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی تا چه میزان با نیاز کاربران همخوان است، مسئله ای اساسی است. بر این اساس این پژوهش شکل گرفت تا کارآمدی کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی موتور کاوش گوگل در بسط جستجو و افزایش ربط از دیدگاه کاربران را بررسی کند. روش : این پژوهش کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شده است. داده های مورد نیاز از طریق پرسش نامه به هنگام جستجوی کاربران در گوگل به دست آمد. بر این اساس، نمونه ای 60 نفری از دو گروه علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی در نظر گرفته شد و نشست هایی جداگانه با هر یک از آنها ترتیب داده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت معنی داری بین میزان ربط نتایج بازیافتی حاصل از عبارت جستجوی اولیه و نتایج بازیافتی حاصل از بسط جستجوی مبتنی بر کلیدواژه ها/ عبارت های پیشنهادی وجود دارد. یعنی کلیدواژه ها/ عبارت های پیشنهادی گوگل در بهبود ربط بازیافت ها مؤثر بوده است. همچنین تفاوت معنی داری از نظر نتایج بازیافتی حاصل استفاده از عبارت جستجوی اولیه و نتایج بازیافتی حاصل بسط جستجو بین دو حوزه مورد بررسی مشاهده نشد. در ادامه به منظور بهبود نتایج بازیافتی، توصیه های کاربردی و پژوهشی ارائه شده است
۲۶.

بررسی دیدگاه کاربران پیرامون تأثیر ویژگیهای تعاملی رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی بر رفتار علمی آنها با تأکید بر نظریه تجربه دلپذیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خودکارآمدی جریان مدل سازی معادله ساختاری رفتار علمی تعامل رابط کاربر ویژگی های تعاملی تجربه دلپذیر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی رابط کاربر
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی پایگاه های اطلاعاتی
تعداد بازدید : ۱۶۹۲ تعداد دانلود : ۹۷۴
این پژوهش با هدف بررسی تأثیرگذاری ویژگی تعامل رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی بر رفتار علمی کاربران و بررسی نقش واسط دستیابی به تجربه دلپذیر و نقش مداخله گر خودکارآمدی انجام شده است. ابتدا شاخص های سه متغیر ""تعامل رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی""، دستیابی به ""تجربه دلپذیر""، و ""رفتار علمی"" شناسایی و تدوین گردید. سپس، داده ها با استفاده از پرسشنامه (366 آزمودنی شامل اعضاء هیئت علمی و دانشجوی دکتری به آن پاسخ دادند) گردآوری شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش از روش ""مدل سازی معادله ساختاری"" استفاده شد. متغیرهای جمعیت شناختی بر میانگین متغیرهای مورد مطالعه تأثیر معنی دار نداشت. اما، تأثیر مهارت زبان انگلیسی بر میانگین متغیرهای خودکارآمدی، تعامل رابط کاربر، تجربه دلپذیر، رفتار علمی معنی دار بود. نتایج تحلیل مدل ساختاری نشان داد که تأثیر ""خودکارآمدی"" بر ""تعامل رابط کاربر"" و ""رفتار علمی"" معنی دار است. تأثیر متغیر ""تعامل رابط کاربر"" بر ""تجربه دلپذیر""، و ""تجربه دلپذیر"" بر ""رفتار علمی"" معنی دار است. خودکارآمدی به عنوان مداخله گر ویژگی مهمی برای ایجاد تعامل با رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی و ارتقاء رفتار علمی در افراد است. به واسطه دستیابی کاربران به تجربه دلپذیر، تأثیر تعامل رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی بر رفتار علمی کاربران افزایش می یابد. ممکن است یافته های این پژوهش در حوزه هایی مانند ""آموزش از راه دور"" یا ""تربیت پژوهشگر"" مورد استفاده قرار گیرد. تحول رفتار علمی کاربران به عنوان حاصل تعامل انسان با رایانه زاویه جدیدی برای پژوهش در حوزه تعامل انسان-رایانه بگشاید. تأثیر پذیری رفتار علمی کاربران از تعامل رابط کاربر بر اثر دستیابی به تجربه دلپذیر، سبب تقویت نظریه ""تجربه دلپذیر"" گردد. این پژوهش به دلیل ارائه چارچوبی نظری درباره تأثیر تعامل رابط کاربر بر رفتار علمی حوزه پژوهشی نویی معرفی نموده است.
۲۷.

رویکردی شناختی به عدم استفاده اجباری از اطلاعات مفهومی نو در ساختار کلاسیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استفاده از اطلاعات استفاده نکردن از اطلاعات استفاده نکردن اجباری شناخت موانع شناختی رویکرد شناختی آستانه کمبود دانش کم توجهی جذب شدگی حواس پرتی احساسات پیش زمینه سازی پالایش اطلاعات کمترین تلاش کمترین تضاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۲۳
مقدمه: هرچند در عصر اطلاعات زندگی می کنیم، نمونه های بسیاری از استفاده نکردن از اطلاعات را پیرامون خودمان و حتی در رفتار اطلاعاتی خویش شاهد هستیم. در چنین فضایی، پرداختن به استفاده نکردن از اطلاعات در جایگاهی مستقل از مفهوم استفاده از اطلاعات و نه به معنای معکوس آن، دغدغه ای است که به نظر می رسد از اهمیت بالایی برخوردار باشد. این مفهوم اگرچه خیلی دیر و در زمان حاضر یعنی در ابتدای قرن بیست و یکم، جایگاهی مستقل یافته است، لیکن در سر آغاز راهی است که ادامه آن نیل به نظریه ای منسجم را درباره این رفتار مهم اطلاعاتی نوید می دهد. روش: این مقاله دارای رویکردی مروری- تحلیلی است. یافته ها: این نوشتار با معرفی دسته بندی هیوستن از شرایط منجر به استفاده نکردن اجباری از اطلاعات، با تشریح مفاهیم دسته دوم یعنی موانع شناختی منجر به این رفتار، زمینه را برای شناخت هرچه بهتر حرفه مندان و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی از این رفتار مهیا می سازد. نتیجه چنین شناختی، کمک به پیشرفت رشته در عرصه های نظری و عملکردی خواهد بود. نتیجه گیری: شناخت رفتار استفاده نکردن از اطلاعات به عنوان رفتاری مستقل و تمیز دادن انواع و شرایط منجر به این رفتار اطلاعاتی که هدف اصلی این نوشته است، برای همه و بخصوص حرفه مندان و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی، ضروری است. شناسایی عوامل مؤثر بر این رفتار به آنان یاری می رساند تا حد امکان این رفتار را از شرایط اجبار و اجتناب ناپذیر خارج و در کاهش آن در خود و کاربران مراکز اطلاع رسانی محل اشتغال خویش، موفق تر عمل کنند.
۲۸.

ارزیابی کم و کیف استفاده و رضایت کاربران از پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات در کتابخانه های عمومی شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کتابخانه های عمومی مشهد پایگاه نمایه نشریات ارزیابی پایگاه نمایه نشریات فارسی رضایت کاربران از پایگاه نمایه نشریات مجله های الکترونیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۹۳
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی پایگاه اطلاعاتی نمایه نشریات درراستای غنا بخشیدن به خدمات اطلاعاتی کتابخانه های عمومی و ارزیابی میزان رضایت و استفاده کاربران از تعامل با آن انجام گرفته است. جامعه پژوهش: جامعه اول پژوهش تمامی کتابداران کتابخانه های عمومی مشهد بود. جامعه دوم، اولین 10 کاربرآشنا با پایگاه نمایه بودند که به 21کتابخانه عمومی شهر مشهد مراجعه کردند. جامعه سوم، تمامی جستجوهای انجام شده طی بازه زمانی دو ماهه در پایگاه نمایه نشریات بود که در 9 کتابخانه عمومی شاخص از نظر استفاده در 3 منطقه متفاوت جمعیتیِ شهر مشهد، انتخاب گردید. نوع پژوهش: نوع پژوهش کاربردی و روش پژوهش به 2 بخش تقسیم گردید: 1) استفاده از روش مشاهده غیرمداخله گرایانه که با کمک نرم افزار snagit نسبت به ضبط رکوردهای جستجو شده و تجزیه و تحلیل آنها اقدام شد.2) بخش دوم پیمایشی از نوع توصیفی است که از دو پرسش نامه کاربران وکتابداران برای گردآوری داده ها استفاده گردید. پاسخهای کاربران، کتابداران و پاسخهای ضبط شده با نرم افزارsnagit در قالب هفت فرضیه پژوهش، تحلیل شد. یافته های پژوهش: کاربران با هدایت کتابداران یا همکاران، از وجود پایگاه نمایه نشریات آگاه شده اند؛ هدف از مر اجعه به پایگاه، بازیابی مطالب برای پژوهش در دست اجراست؛ بیشترین جستجوها، جستجوی موضوعی هستند؛ مجله های علمی - پژوهشی بیشتر از مجله های عامه پسند مورد مراجعه قرار می گیرند؛ کاربران از دستیابی آسان به محتوای پایگاه نمایه رضایت دارند؛ نقاط قوّت پایگاه از نقاط ضعف آن بیشتر است؛ تنها 1% از مقاله هایی که بازیابی می شوند، عملاً مورد استفاده قرار می گیرند. آشنایی کتابداران با پایگاه نمایه نشریات بسیار کمتر از آشنایی آنها با اینترنت و رایانه است. 70% کتابداران برای رفع نیازهای اطلاعاتی خود و کاربران، اینترنت را به پایگاه نمایه ترجیح می دهند. کتابداران خود را ملزم به استفاده از پایگاه نمایه می دانند. کتابداران برای استفاده از پایگاه نمایه، به آموزش نیاز دارند؛ 71% کتابداران اعلام کردند استفاده از پایگاه نمایه در آینده بیشترخواهد بود. همه کتابداران انجام تغییرات در پایگاه نمایه را ضروری دانستند و آن را جایگزینی کامل برای همه مجله های چاپی کتابخانه های عمومی نشناختند. عمده ترین نقاط ضعف پایگاه از دید کتابداران به ترتیب در شاخصهای 1) امکانات نمایش 2) محتوا 3) امکانات جستجو. و در بیان نقاط قوّت پایگاه به ترتیب شاخصهای 1) دسترسی آسان به منابع و 2) پوشش موضوعی، ذکرشده است.
۳۰.

بررسی فرایند قضاوت ربط در گزینش و ارزیابی منابع اطلاعاتی از رویکرد نظریه سبک شناختی کل گرا-تحلیلی رایدینگ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قضاوت ربط ارزیابی منابع اطلاعاتی نظریه تحلیل سبک شناختی رایدینگ سبک شناختی کل گرا سبک شناختی تحلیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۱۷۴
هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر سبکهای شناختی بر قضاوت ربط در فرایند گزینش و ارزیابی منابع اطلاعاتی است. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی اجرا شده است. جامعه پژوهش را دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در دو حوزه علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی تشکیل دادند که بر اساس آزمون تحلیل سبک شناختی رایدینگ در یکی از گروه های کل گرا یا تحلیلی جای گرفتند. داده های این پژوهش از طریق وظایف کاری شبیه سازی و برگزاری جلسات قضاوت ربط به صورت انفرادی گردآوری شد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد هر چند بین گروه های تحلیلی و کل گرا در قضاوت ربط منابع اطلاعاتی تفاوتهایی مشاهده شد، این تفاوتها از نظری آماری معنادار نبود. سبکهای کل گرا در ارزیابی منابع «تا حدودی مرتبط» ناموفق بوده و نیازمند کمک بیشتری از جانب نظام بازیابی بودند. نکته دیگر اینکه منابع «مرتبط» مورد توافق هر دو گروه کل گرا و تحلیلی بود. از سوی دیگر، کمترین توافق نظر در مورد منابع، تا حدودی مرتبط بود. کاربردها: انتظار می رود نتایج این پژوهش بتواند به طراحان وب و موتورهای جستجو برای ایجاد رابط کاربرهای شخصی سازی شده با هدف حمایت از نظامهای بازیابی اطلاعات تعاملی، کمک کند.
۳۲.

تحلیل بسط جستجوی کاربران در موتور کاوش گوگل برپایه نظریه بارشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بسط جستجو بارشناختی بارشناختی خارجی بارشناختی مرتبط بارشناختی ذاتی موتور کاوش گوگل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۲۰۱
هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل میزان و نوع بارشناختی ایجاد شده در کاربران به هنگام روبه روشدن و استفاده ازکلیدواژه ها و عبارتهای پیشنهادی موتور کاوش گوگل به منظور بسط جستجوست. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه و مشاهده و پروتکل بلنداندیشی، به دست آمد. نمونه های پژوهش بر پایه نمونه گیری غیر احتمالی از نوع نمونه هدفمند برگزیده شد. بر این اساس، نمونه ای 60 نفری از دو گروه دانشجویان تحصیلات تکمیلی حوزه های علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی در نظر گرفته و نشستهایی جداگانه با هر یک از آنها ترتیب داده شد. نتایج نشان داد کلیدواژه ها و عبارتهای پیشنهادی و نتایج بازیابی شده، بارشناختی منفی زیادی برای کاربران ایجاد نکرده بود. همچنین، تفاوت معناداری بین میزان بارشناختی دانشجویان در دو حوزه علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی در بسط جستجو در موتور کاوش گوگل وجود ندارد. بیشتر کلیدواژه ها/ عبارتهای پیشنهادی و بازیافتها با نیازهای کاربران همخوانی و به نوعی با کلیدواژه اولیه آنها ارتباط داشت. به طورکلی،  چنین می توان برداشت نمود که رویکرد ارائه کلیدواژه ها/ عبارتهای پیشنهادی در موتورهای کاوش از رویکرد مناسبی  از نظر نوع و میزان بارشناختی که در کاربران ایجاد می کند، برخوردار است.  
۳۳.

بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و میزان اجرای مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش سرمایه اجتماعی سرمایه اجتماعی شناختی سرمایه اجتماعی رابطه ای سرمایه اجتماعی ساختاری کتابخانه های دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۹۲
سرمایه اجتماعی از طریق تسهیل ترکیب و مبادله منابع دانشی سازمان و همچنین با فراهم آوری شرایط لازم از جمله ایجاد اعتماد و تعامل بین اعضای سازمان، باعث توسعه مدیریت دانش در سازمان می شود. از این رو، بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و میزان اجرای مدیریت دانش، مورد توجه این پژوهش قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش را کتابخانه های دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد تشکیل می دهد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و با روش پیمایشی انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، دو پرسشنامه بود. پرسشنامه اول برای سنجش میزان سرمایه اجتماعی مورد استفاده قرار گرفت. این پرسشنامه بر اساس مدل « ناهاپیت و گوشال » (1998) طراحی شده است که سرمایه اجتماعی را به سه بعد شناختی، رابطه ای و ساختاری تقسیم می کند. پرسشنامه دوم، توسط پژوهشگر طراحی و برای بررسی میزان اجرای مدیریت دانش در کتابخانه ها مورد استفاده قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد بین میزان سرمایه اجتماعی و میزان اجرای مدیریت دانش رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. از میان ابعاد مدیریت دانش، سرمایه اجتماعی بیشترین ارتباط را با بُعد تولید دانش دارد و کمترین ارتباط نیز میان سرمایه اجتماعی و بعد ارائه دانش است. همچنین، بین ابعاد شناختی، رابطه ای، و ساختاری سرمایه اجتماعی با میزان اجرای مدیریت دانش رابطه مثبت و معنادار برقرار است و در میان ابعاد سرمایه اجتماعی، بُعد رابطه ای سرمایه اجتماعی بیشترین ارتباط را با میزان اجرای مدیریت دانش دارد.  
۳۴.

بررسی میزان استفاده از عناصر منبع(عنوان، چکیده، کلیدواژه و متن کامل) در فرایند گزینش و ارزیابی منابع اطلاعاتی از رویکرد نظریه سبک شناختی کل گرا - تحلیلی رایدینگ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی منابع اطلاعاتی سبک شناختی تحلیلی سبک شناختی کل گرا عناصر منبع قضاوت ربط نظریه تحلیل سبک شناختی رایدینگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۲ تعداد دانلود : ۷۷۲
هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان استفاده از عناصر منبعتوسط دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد در فرایند گزینش و ارزیابی منابع اطلاعاتی به منظور ارائه راهکارهایی برای بهبود ساختار نظام های تعاملی بازیابی اطلاعات است. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی اجرا شد. جامعه پژوهش را دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در دو حوزه علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی تشکیل دادند که بر اساس آزمون تحلیل سبک شناختی رایدینگ در یکی از گروه هایکل گرا یا تحلیلی جای گرفتند. داده های این پژوهش از طریق طراحی شش وظیفه کاری شبیه سازی شده، آزمون تحلیل سبک شناختی رایدینگ و پرسشنامه محقق ساخته گردآوریشد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که بین دو حوزه علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی در میزان استفاده از عناصر منبعتفاوت معنی داری وجود نداشت، اما، بین میزان استفاده از عناصر منبع در گروه هایکل گرا و تحلیلی تفاوت معنی داری وجود داشت. در بین عناصر منبع میزان استفاده از متن کامل در بین افراد با سبک شناختی کل گرابیش از افراد با سبک شناختی تحلیلی بود. همچنین میزان استفاده افراد تحلیلی از عنوان بیش از افراد کل گرا بود. نکته دیگر اینکه در فرایند قضاوت ربط، چه در گروه هایکل گرا و چه در گروه های تحلیلی، میزان استفاده از کلیدواژه ها نسبت به سه بازنمون دیگر، کمتر بود. در مورد بازنمون چکیده نیز بین میزان استفاده دو گروهتحلیلی و کل گرا تفاوت معنی داری وجود نداشت. کاربردها:انتظار می رود نتایج این پژوهش بتواند به طراحان وب و موتورهای جستجو برای ایجاد رابط کاربرهای شخصی سازی شده با هدف حمایت از نظام های بازیابی اطلاعات تعاملی کمک نماید
۳۵.

شناسایی و تبیین عوامل عمده بر لایه ارزش ها و باورهای فرهنگ مطالعه در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مطالعه فرهنگ مطالعه فرهنگ مطالعه در ایران لایه ارزشها و باورها نگرش سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸
هدف: این بررسی به منظور شناسایی، دسته بندی و تعیین اهمیت نسبی متغیرهای دخیل در لایه ارزش فرهنگ مطالعه در ایران انجام شده است. جامعه و روش تحقیق: با استفاده از روش مطالعه اسنادی و روش دلفی، متغیرهای مطرح و میزان اهمیت آنها شناسایی و تعیین شد. جامعه تحقیق از میان صاحب نظران و خبرگان حوزه فرهنگ مطالعه با روش نمونه گیری هدفمند (قضاوتی) انتخاب گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد لایه ارزشها و باورهای فرهنگ مطالعه از 4 معیار اصلی(جامعه، نظام آموزشی، حوزه نشر و خانواده)، 7 معیار فرعی و 26 شاخص تشکیل شده و بیشترین معیارهای فرعی و شاخصها، مربوط به معیار اصلی «جامعه» بوده است.همچنین، رتبه بندی فریدمن معیارهای اصلی نشان داد بین آنها تفاوت معناداری نیست، ولی در معیارهای فرعی لایه ارزشها نشان می دهد تفاوت معنادار است. در میان معیارهای فرعی، بالاترین رتبه ها به ترتیب به معیار «ترویج و ترغیب دانش آموزان، دانشجویان، معلمان و استادان به مطالعه» و «ارزش آفرینی برای رسیدن به خانواده اهل سواد و مطالعه» تعلق دارد. در خصوص رتبه بندی شاخصهای موجود در معیار های فرعی « نگرش جامعه به مقوله جهان هستی»، «ترویج و ترغیب دانش آموزان، دانشجویان و استادان به مطالعه» و «باور به تأثیر کتاب در رشد ابعاد مختلف فردی و اجتماعی» نشان داد بین آنها تفاوت معنادار نبوده، اما رتبه بندی در شاخصهای معیار «احساس نیاز به مطالعه» نشان داد تفاوت معنادار بوده است. پیشنهادها: پژوهشگر در نهایت با توجه به ماهیت فرهنگ مطالعه، نگاه متوازن برای توسعه لایه های فرهنگ مطالعه و تقدم شروع تغییر از لایه ارزشها نسبت به سایر لایه های فرهنگ را با اتخاذ رویکرد سیستمی، پیشنهاد کرده است.
۳۶.

بررسی میزان همپوشانی و امکان جایگزینی مجله های چاپی فارسی کتابخانه¬های دانشگاه فردوسی مشهد با مجله های الکترونیکی فارسی مرکز منطقه¬ای اطلاع¬رسانی علوم و فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پایگاه اطلاعات مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری مجله های علمی ـ پژوهشی مقاله های تمام متن مجله های الکترونیکی مجله های چاپی مجله های فارسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی مراکز اطلاع رسانی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها مجموعه های کتابخانه ای و منابع کتابخانه ای و اطلاعاتی انواع منابع اطلاعاتی نشریات
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی پایگاه های اطلاعاتی
تعداد بازدید : ۱۹۱۷ تعداد دانلود : ۸۴۳
پژوهش حاضر با هدف نشان دادن توان عملی پایگاه مقاله های تمام متن فارسی مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری در تکمیل مجموعه مقاله های فارسی موجود در کتابخانه های دانشگاه فردوسی، انجام گرفته است. جامعة مورد مطالعه، مجله های علمی ـ پژوهشی فارسی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، مجله های علمی ـ پژوهشی فارسی موجود در دانشگاه فردوسی و مجموعه ادواریهای الکترونیکی علمی ـ پژوهشی فارسی پایگاه مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری است که بین سالهای 1386 – 1382 و در چهار حوزة موضوعی علوم، علوم انسانی، فنی و مهندسی و کشاورزی، بررسی شده است. روش پژوهش، پیمایشی و از نوع کاربردی است. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد: 1. از جمع کل 206 عنوان مجله مصوب وزارت علوم، پایگاه مرکز منطقه ای 142 عنوان را داراست که 15/63% در حوزه علوم، 66/66% در حوزة علوم انسانی، 28/54% در حوزة فنی و مهندسی و 80/87% در حوزة کشاورزی است. در نتیجه، میتوان از پایگاه مقاله های تمام متن فارسی مرکز منطقه ای به عنوان مکمل یا جایگزین مجله های چاپی فارسی دانشگاه فردوسی استفاده کرد. 2. از جمع کل 206 عنوان مجله مصوب وزارت علوم، دانشگاه فردوسی 125 عنوان مجله را داراست که 89/57% در حوزة علوم، 93/63% در حوزة علوم انسانی، 14/37% در حوزة فنی و مهندسی و 17/73% در حوزة کشاورزی است. در نتیجه، سابقه ای کامل از مجله های فارسی علمی ـ پژوهشی در کتابخانه های دانشگاه فردوسی وجود ندارد. 3. از بین         12 کتابخانه مورد بررسی در دانشگاه فردوسی، 50% از کاردکس و 6/41% از فهرست الفبایی برای تعیین موجودی و شماره های مجله ها استفاده میکردند، در حالی که 3/8% از هیچ گونه ابزاری استفاده نمیکردند. 4. از بین 12 کتابخانه دانشگاه فردوسی، تنها 2 کتابخانه از رونوشت فهرست مندرجات مجله ها و فهرست الکترونیکی مقاله ها، برای دسترسی به محتوای موضوعی مجله ها استفاده میکردند. 5. موفقیت بازیابی مقاله ها در پایگاه مرکز منطقه ای، از دانشگاه فردوسی بیشتر است. 6. سرعت بازیابی مقاله ها در پایگاه مرکز منطقه ای، از دانشگاه فردوسی بیشتر است.             7. مجموعه مجله های کتابخانه های دانشگاه فردوسی در مقایسه با پایگاه مرکز منطقه ای جامعیت کمتری دارد. بنابراین، فرضیه پژوهش تأیید می شود. 8. دانشگاه فردوسی مشهد به لحاظ مجله های گذشته نگر، از مجموعه الکترونیکی مرکز منطقه ای بینیاز نیست.
۳۷.

شناسایی الگوی فرهنگ سازمانی حاکم بر کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌ها و سنجش تأثیر آن بر میزان اجرای مدیریت دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش کتابخانه‌های دانشگاهی الگوی فرهنگ سازمانی مدیریت کتابخانه‌های دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۴۳
در این پژوهش ابزار گردآوری اطلاعات، دو پرسشنامه بود: پرسشنامه اول که توسط «کامرون» و «کوئین» طراحی شده بود برای سنجش الگوی فرهنگ سازمانی، و پرسشنامه دوم برای بررسی میزان اجرای مدیریت دانش در کتابخانه‌ها. یافته‌های پژوهش نشان داد که 3 الگوی فرهنگ سازمانی گروهی، سلسله‌مراتبی و بازاری بر کتابخانه‌های مرکزی حاکم است. از دیدگاه کتابداران شاغل در این کتابخانه‌ها، الگوی فرهنگ سازمانی مطلوب، الگوی گروهی و کارآفرین است. آزمون فرضیه‌های پژوهش نشان داد که در این کتابخانه‌ها بین میزان اجرای مدیریت دانش و الگوهای متفاوت فرهنگ سازمانی، تفاوت معنادار وجود ندارد؛ ولی همبستگی مثبت بین الگوهای فرهنگ سازمانی کارآفرین و گروهی و میزان اجرای مدیریت دانش وجود دارد. همچنین بین سطح تحصیلات و سمت کتابداران و نوع الگوی فرهنگی مورد پذیرش رابطه معنادار وجود دارد، ولی بین جنسیت و سابقه کار و نوع الگوی فرهنگی مورد پذیرش، رابطه معناداری مشاهده نمی‌شود.
۳۹.

بررسی میزان و چگونگی استفاده از اینترنت توسط دانشجویان دانشگاه کابل و عوامل موثر و بازدارنده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اینترنت استفاده از اینترنت دانشگاه کابل

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اینترنت و موتورهای کاوش
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
تعداد بازدید : ۴۲۰۹ تعداد دانلود : ۱۹۹۵
پژوهش حاضر، میزان و چگونگی استفاده از اینترنت در بین دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه کابل، عوامل مؤثر بر استفاده و نیز موانع و مشکلات استفاده از اینترنت را به عنوان عوامل بازدارنده بررسی میکند. نمونه آماری این پژوهش را 325 نفر دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه کابل تشکیل میدهند که به طور تصادفی انتخاب شدند. نتایج نشان داد 72% دانشجویان دانشگاه کابل از اینترنت استفاده میکنند. این کاربران بیشتر با هدف یافتن اطلاعات علمی و تخصصی، دست یافتن به اطلاعاتی که در منابع دیگر یافت نمیشود و انجام تکلیفهای درسی، از اینترنت استفاده میکنند. همچنین، ثابت شد بین میزان ساعتهای استفاده از اینترنت، مهارتهای اینترنتی دانشجویان و میزان تجربة استفاده از اینترنت، تفاوت معناداری وجود دارد. اما بین میزان ساعتهای استفاده و شرکت در دوره های آموزشی اینترنت دانشگاه، نوع سکونت دانشجویان، داشتن رایانه شخصی و جنسیت کاربران، رابطه معناداری وجود ندارد. کمبود تعداد رایانه به نسبت دانشجویان، دسترسی نداشتن به اینترنت در همه دانشکده ها و سرعت کم اتصال، از جمله عوامل بازدارنده استفاده از اینترنت در داخل دانشگاه کابل و هزینه و قیمت زیاد دسترسی به اینترنت، نبود برق دائمی در کابل و سرعت کم اتصال به اینترنت، از جمله موانع و عوامل بازدارنده استفاده از اینترنت در خارج از دانشگاه کابل اعلام شده است
۴۰.

تحلیل پیوند وب سایت های دانشگاههای تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران با استفاده از روش های عامل تاثیر گذار وب، دسته بندی خوشه ای و ترسیم نقشه دو بعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: وب سنجی تحلیل پیوندها رؤیت پذیری وب سایتهای دانشگاهی دسته بندی خوشه ای ضریب تأثیرگذاری وب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی سایت های کتابداری و اطلاعاتی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی سایت های کتابداری و اطلاعاتی ویژگی سایت ها
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی سایت های کتابداری و اطلاعاتی وب سنجی
تعداد بازدید : ۲۶۴۱ تعداد دانلود : ۱۲۱۷
هدف پژوهش حاضر، تحلیل پیوند وب سایتهای دانشگاهی ایران و تعیین ویژگیهای شبکه هم پیوندی و میان پیوندی آنهاست. روش به کار رفته در این پژوهش، تحلیل پیوندهاست که یکی از روشهای وب سنجی است. جامعه پژوهش حاضر، 43 وب سایت دانشگاه های تحت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که در «فهرست 100 سازمان برتر ایران در پایگاه «Web of Science (WOS)» آمده اند. این وب سایتها در یک دورة زمانی یک ماهه با استفاده از موتور کاوش آلتاویستا بازیابی و به منظور تحلیل پیوندهای آنها بر روی رایانه شخصی بارگذاری گردید. پیوندهای دریافتی، پیوندهای کل، خودپیوندیها، هم پیوندیها و میان پیوندیهای این وب سایتها به منظور تعیین میزان رؤیت، تأثیرگذاری و همکاری آنها در سطح ملی و بین المللی در محیط وب، تحلیل گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزار Excel و بخش دسته بندی خوشه ای و تحلیل چند متغیره نرم افزار SPSS نسخه 16 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد وب سایتهای دانشگاه های صنعتی شریف، تهران، علم و صنعت ایران، امیرکبیر، فردوسی مشهد و دیگر دانشگاه های مستقر در شهرهای بزرگ و دانشگاه های رتبه برتر از نظر تعداد مقاله های ISI، در مقیاسهای وب سنجی این پژوهش رتبه های برتر را کسب کرده اند که در مورد ضریبهای تأثیرگذاری وب، این نتیجه کاملاً برعکس است. همچنین، تفاوت بسیار کمی از نظر مقادیر عوامل تأثیرگذاری و داده های پیوندی وب سایتها در بین موتورهای کاوش آلتاویستا، آل دوب و یاهو دیده شد. بررسی الگوی پیوند وب سایتها از نظر نوع سایت نشان داد دامنه های ir، ac.ir و com بیشترین میزان پیوند را به وب سایتهای دانشگاهی ایران داشته اند. دسته بندی خوشه ای، وب سایتهای دانشگاهی را در 5 خوشه و تحلیل متغیره در 4 دسته به صورت هم پیوند نشان داد. نتایج نشان داد تعداد صفحه های وب سایت، تعداد صفحه های PDF با محتوای علمی و تعداد مقاله های ISI و بعضی از عوامل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، زبانی، اقتصادی، پژوهشی و ... میتواند بر میزان رؤیت وب سایتهای دانشگاهی ایران در وب تأثیرگذار باشد

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان