فرهاد رشیدی

بروز تعارض درون گروهی در گروه های آموزشی دانشگاه ها همانند دیگر نهادهای اجتماعی دور از انتظار نیست. یکی از مسائل مهم و اساسی در جامعه امروزی، به ویژه در جامعه دانشگاهی و در درون گروه های آموزشی دانشگاه ها، مسأله تعارض درون گروهی است.برای تبیین این مسأله و طرح فرضیات، از نظریات عدم تجانس اعضا، پاردایم جاذبه/ شباهت بیرنه، اعتماد، پردازش اطلاعات پوندی، توجه به هدف دوگانه بلیک و موتون، هویت اجتماعی، تئوری ائتلاف ماریگان و براس بهره گرفته شده است. این بررسی با هدف مطالعه تاثیر ساختار گروه (تقابل ها، اعتماد، خرده گروه ها، اندازه و ترکیب گروه و غیره) بر تعارضات درون گروهی طراحی شده است. روش مطالعه، پیمایشی بوده واطلاعات لازم با استفاده از پرسش نامه کتبی از ۳۵۷ نفر به دست آمده است. شواهد نشان می دهند که گویه های پرسش نامه از روایی و اعتبار خوبی برخوردار هستند. همچنین، غیر از تفاوت های زمینه ای مرتبط با ترکیب گروه و نیز تعدّد باندها و وجود دوره های تکمیلی، بقیه متغیّرها ارتباطات معنادار و مثبتی با تعارض درون گروهی در گروه های آموزشی دارند. بر این اساس، متغیرهای تعدّد گرایش های علمی درون رشته ای، ضعف اعتماد، تقابل نسل ها، اندازه گروه با تعارض درون گروهی ارتباط دارند.

هدف از پژوهش حاضر، برآورد سهم نسبی شادمانی از طرح واره های ناسازگار اولیه در دبیران تربیت بدنی شهر اصفهان می باشد که به روش توصیفی هم بستگی انجام شده است. جامعة آماری شامل کلیه دبیران تربیت بدنی 3 دوره تحصیلی آموزش و پرورش شهر اصفهان در سال 1392 (تعداد 559 نفر) بود. حجم نمونة آماری از طریق جدول کرجیس و مورگان (1970) 226 نفر محاسبه شد. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم جامعة آماری بود. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه طرح واره های ناسازگار و شادمانی بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی، تحلیل رگرسیون) استفاده شد. نتایج نشان داد که هم بستگی منفی و معناداری بین طرح واره های ناسازگار اولیه با شادمانی دبیران تربیت بدنی شهر اصفهان وجود دارد. با توجه به نتایج می توان گفت که وجود طرح واره های ناسازگار در دبیران تربیت بدنی می تواند باعث کاهش شادمانی در آن ها شود که این مهم می تواند تأثیر نامطلوبی بر عملکرد دبیران رفتار های آینده آن ها داشته باشد. همچنین، نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد که طرح واره های ناسازگار اولیه می توانند پیش بینی کننده های خوبی برای شادی در دبیران تربیت بدنی باشند و 20 درصد شادی را تحت تأثیر قرار دهند.

تعارض درون گروهی بخشی از زندگی و کار گروهی است و تقریباً در تمام گروه ها به شکلی وجود دارد و اگر به درستی شناخته نشود و نسبت به آن واکنش صحیح نشان داده نشود کژکارکرد محسوب خواهد شد. بر اساس چهارچوب های نظری موجود متغیرهای بسیار زیادی بر این تعارض و شدت آن دخیلند. این بررسی بر آن است تا ارتباط بین الگوهای تصمیم گیری و نیز توزیع منابع درون گروه را با شدت تعارض های درون گروهی کنکاش نماید. جامعه ی آماری این مطالعه کلیه ی اعضای هیأت علمی گروه های آموزشی دانشگاه های بوعلی سینای همدان و کردستان است که به روش پیمایشی مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج این بررسی نشان می دهد که هرچه الگوی تصمیم گیری در گروه غیرمشارکتی و از بالا به پایین باشد، تعارض بیشتر می شود. همچنین یافته ها نشان می دهد به هر میزان توزیع منابع در گروه (پایان نامه ها، دروس و واحدها و نظایر آن) نامناسب و تبعیض در عملکردها وجود داشته باشد شدت تعارض ها نیز بالاتر می رود.