غریبه اسماعیلی کیا

هدف: از یک سو، بر اساس یکی از فروض بنیادین نظریه نمایندگی، فشار برون سازمانی اعمال شده بر مدیران، احتمال انحراف اخلاقی بالقوه آنان را کاهش می دهد و از سویی دیگر، استدلال نظریه ارزیابی شناختی آن است که انتظارات قوی از مدیران ناشی از سازوکارهای راهبری برون سازمانی، ضمن محدود کردن حس استقلال آنان، انگیزه درونی آنان برای درستکاری را کاهش می دهد و به طور بالقوه به تقلب مالی منجر می شود. با توجه به استدلال های متناقض ذکر شده، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه سازوکارهای راهبری شرکتی برون سازمانی و تقلب مالی با تمرکز بر ارزیابی شناختی از تجویزهای نظریه نمایندگی است. روش: در این پژوهش سازوکارهای راهبری برون سازمانی با استفاده از مالکیت نهادی اختصاصی و قدرت وام دهندگان سنجیده شده است. دو فرضیه پژوهش با استفاده از اطلاعات 128 شرکت پذیرفته شده در شرکت بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1390 تا 1395 (شامل 768 مشاهده شرکت سال) و به کارگیری رگرسیون لجستیک آزمون و تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که وجود مالکیت نهادی اختصاصی و قدرت وام دهندگان به عنوان سازوکارهای راهبری شرکتی برون سازمانی، بر احتمال تقلب مالی تأثیر مثبت و معناداری دارند. به بیان دیگر، فشار برون سازمانی از سوی مالکان و وام دهندگان، احتمال تقلب مالی مدیران را افزایش می دهد. نتیجه گیری: زمانی که مدیران با کنترل های سخت گیرانه برون سازمانی مواجه شوند، به احتمال بیشتری درگیر رفتارهای متقلبانه می شوند. این یافته، عکس نتیجه ای است که مطابق با نظریه نمایندگی از کارکرد کنترل های برون سازمانی بر فعالیت های فرصت طلبانه مدیران انتظار می رود.  

کارکنان مالی به عنوان جزء لاینفک نظام حسابداری و گزارشگری مالی بخش عمومی، نقشی محوری در اجرای موفقیت آمیز تحولات حسابداری ایفا می کنند. از آنجایی که ویژگی های کارکنان بر قضاوت و ادراک آنان اثرگذار است، لذا هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر تجربه کارکنان در بخش خصوصی بر قضاوت و تصمیم گیری در بکارگیری حسابداری تعهدی و ادراک آنان از پیاده-سازی آن می باشد. این مطالعه از نوع تحقیقات ترکیبی (کیفی- کمی) می باشد. در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 5 خبره شناسایی و با استفاده از پرسشنامه نیمه ساختاریافته مصاحبه انجام شد، در بخش کمی نیز با بکارگیری روش نمونه گیری هدفمند از جامعه آماری آن که کلیه کارکنان مالی و حسابداری دانشگاه های علوم پزشکی 4 استان غربی (ایلام، کرمانشاه، همدان و کردستان) بود، نمونه ای متشکل از 40 نفر تعیین و پرسشنامه بین آنان توزیع گردید. یافته های بخش کیفی، حاکی از اثرگذاری ادراک بهتر مدیران و کارکنان از اطلاعات تهیه شده در حسابداری تعهدی بر قضاوت و تصمیم گیری آنان، ارتقای ادراک کارکنان مالی به دلیل ادراک بهتر مدیران است. نتایج کمی نشان داد که کارکنان با تجربه حسابداری تعهدی در بخش خصوصی نسبت به کارکنان فاقد تجربه، حسابداری تعهدی را بیشتر ترجیح می دهند. بین ادراک هر دو گروه از سودمندی بکارگیری حسابداری تعهدی تفاوت وجود دارد و کارکنان با تجربه حسابداری تعهدی در بخش خصوصی با مشکلات کمتری در بکارگیری حسابداری تعهدی مواجه بوده اند.

مدیریت عمومی نوین با پذیرش فعالیت های بخش خصوصی، مدیریت بخش عمومی را تغییر داده و مدعی است که کمیته حسابرسی در بخش عمومی نیز می تواند روند خلق ارزش مشابهی داشته باشد. با توجه به تحولات در جریان در بخش عمومی ایران، هدف پژوهش حاضر بررسی استقرار کمیته حسابرسی در بخش عمومی ایران با به کارگیری روش ترکیبی (کیفی-کمی) است. در بخش کیفی با تحلیل دیدگاه های 14 خبره در دو دور دلفی و در بخش کمی با استفاده از نظرات دو گروه حرفه (248 نفر) و دانشگاه (96 نفر) یافته ها نشان داد که استقرار کمیته حسابرسی باعث ارتقای پاسخگویی مالی و عملیاتی بخش عمومی می شود، استقرار این کمیته با چالش های متعددی روبه رو می باشد و اعضای کمیته برای ایفای اثربخش نقش خود باید حائز مجموعه ویژگی هایی باشند. نهایتا اینکه دانشگاهیان نسبت به اعضای حرفه، شدت موافقت بالاتری در رابطه با مزایا و چالش های استقرار و ویژگی های اعضای کمیته داشته اند. نتایج ضمن صحه گذاشتن بر ارزش آفرینی کمیته حسابرسی در شرایط محیطی بخش عمومی ایران، با تعیین چالش های استقرار و ویژگی های اعضا می تواند به دست اندرکاران و مجریان مربوط در راستای استقرار و کارکرد موفقیت آمیز آن کمک نماید .  (این پژوهش با استفاده از اعتبارات پژوهشی دانشگاه ایلام انجام گرفته است)

مواجهه ی دانشگاه های دولتی سراسر دنیا با تغییرات محیطی گسترده، نیاز به تهیه ی اطلاعات بهینه را برای تصمیم گیری پررنگ کرده است. اجرای تحولات نظام پاسخ گویی برای تهیه ی اطلاعات مناسب به منظور تصمیم گیری، در کشورهای مختلف با موانعی همراه بوده است. هدف پژوهش حاضر شناسایی موانع اجرای تحولات در نظام پاسخ گویی دانشگاه های دولتی ایران است. با به کارگیری روش دلفی و نظرخواهی از 40 نفر از خبرگان، یافته ها نشان داد که دانش و رشته ی غیر مرتبط اداره کنندگان دانشگاه ها، عامل اصلی ایجاد تضاد، مقاومت کارکنان به دلیل فقدان مهارت، مهم ترین خنثی کننده و رتبه ی نخست تاخیرکننده ها، نبود مدیران خبره برای نظارت بر فرآیند تحول بوده است. نهایتاً آموزش به گروه استقرار دهنده، دارای رتبه ی اول نیروی های محرک برای ادامه ی تحولات شده است.

هدف این مطالعه بررسی ضرورت تحول در نظام پاسخگویی مالی و عملیاتی دانشگاه های دولتی و شناسایی ابعاد آن است. بنابراین ضمن پذیرش نظام پاسخگویی مالی و عملیاتی به عنوان یک سیستم متشکل از خرده نظام های مختلف، به دنبال شناسایی ابعاد و تعیین برخی از ویژگی های این ابعاد است. بررسی مذکور از طریق اخذ دیدگاه های 40 نفر از خبرگان در حوزه تحول در نظام پاسخگویی مالی و عملیاتی دانشگاه ها و 90 نفر از اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی بخش حسابداری دانشگاه های دولتی تهران صورت گرفته است. آزمون فرضیه ها با استفاده از آزمون دوجمله ای و آزمون t انجام شده است. نتایج حاصل از دیدگاه های هر دو گروه نشان داد که تحول در نظام پاسخگویی مالی و عملیاتی ضروری بوده و از دیدگاه خبرگان به دلیل استقلال دانشگاه ها، ابعاد تحول متفاوت با سایر نهادهای بخش عمومی خواهد بود. تحول در نظام پاسخگویی مالی و عملیاتی دانشگاه های دولتی مستلزم تحول در سیستم حسابداری مالی آن، استقرار سیستم حسابداری مدیریت و تحول حسابرسی از سطح مالی و رعایت به حسابرسی عملکرد است.

ویژگی بارز دنیای امروز تغییرات سریع در فناوری اطلاعات و افزایش رقابت در مبادلات تجاری است. دانشگاه ها هم تحت تاثیر این تغییرات به آرامی تبدیل به موسساتی می شوند که الفبای الزامات تجاری را در خود نهادینه می نمایند. در گذشته دولت ها و دانشگاه ها بازیگران کلیدی نقش های مالی نظام های آموزشی بودند، اما امروزه بازار، به عنوان ضلع سوم این مثلث به ایفای نقش می پردازد. در سال های اخیر اغلب کشورها در رابطه با تخصیص منبع مالی و استفاده از رویکردهای بازار، به دانشگاه ها اختیارات بیشتری داده اند. در واقع تحولات دانشگاه ها برخاسته از ترکیب استقلال بیشتر و پاسخگویی بیشتر بوده است. استفاده از ابزارهای نوین مدیریت مالی نظیر استقرار هزینه یابی کامل، راهکاری برای کمک به دانشگاه ها در ایفای نقش پاسخگویی است. در کشور ما علاوه بر تغییرات حاصل از استقلال دانشگاه ها، طبق بند ب ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استقرار سیستم بهای تمام شده در دانشگاه ها الزام شده است. هدف این مقاله بررسی پیاده سازی روش هزینه یابی کامل در دانشگاه هااست.

اقتصاد دانش بنیان، شیوه ارزشیابی شرکت ها را تغییر داده است. شکاف عمده بین ارزش بازار و ارزش دفتری شرکت ها، انگیزه تحقیقات گسترده ای در مورد ارزش تبیین نشده یا ذخیره نهانی است. مطالعات تجربی در بازارهای پیشرفته نشان می دهد، دارایی های نامشهود، راهبردی و بااهمیت هستند. در حال حاضر در ایران، مطالعات اندکی در مورد دارایی های نامشهود انجام شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط دارایی های نامشهود باارزش بازار شرکت ها در بورس تهران است. نمونه متشکل از 1468 مشاهده (شرکت سال) از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1385 الی 1390 است و فرضیه ها با استفاده از مدل شناسایی ترازنامه ای لاند سمن آزمون شده است. یافته های پژوهش حاکی ازارتباط ارزشی دارایی های نامشهود در طی دوره مذکور است. ایجاد این دارایی ها نیزروندی رو به رشد دارد. نکته قابل توجه آن است که هنوز دارایی های مشهود در تعیین ارزش بازار شرکت های بورس تهران نقش اساسی دارد، هرچند که این دارایی ها روندی کاهشی را در تبیین ارزش بازار شرکت ها دارند.

هدف این مطالعه شناسایی ویژگی های روان شناختی اثرگذار بر مهارت است که درنهایت قضاوت حسابرسان را تحت تأثیر قرار می دهد. بنابراین ضمن پذیرش بخشی از چارچوب حاصل از ادبیات تصمیم گیری در روان شناسی، آن را بر حسابرسی اعمال کرده است. در دیدگاه شانتیو، تصمیم گیرندگان خبره حائز چهارده ویژگی روان شناختی هستند. اهمیت هریک از این ویژگی ها با استفاده از طرح تحقیق آزمایش تجربی برای 65 حسابرس از حسابرسان سازمان حسابرسی، در چهار مرحله  برنامه ریزی، آزمون معاملات، آزمون جزئیات مانده ها و انتشار گزارش حسابرسی، ارزیابی شده است. آزمون فرضیه ها با استفاده از آزمون همبستگی، آزمون ناپارامتریک فریدمن و ماتریس همبستگی اسپیرمن انجام گرفته است. نتایج نشان داد هر چهارده ویژگی در چهار مرحله حسابرسی اهمیت دارند، اما درجه اهمیت هر یک در مراحل گوناگون متفاوت است؛ به گونه ای که مهم ترین ویژگی ها در مرحله اول مسئولیت پذیری و به گزینی، در مرحله دوم تمایز میان اطلاعات مرتبط و غیر مرتبط و سازگاری بود. ویژگی ادراکی / توجه در مرحله سوم حسابرسی حائز بیشترین اهمیت شد و در مرحله آخر حسابرسی، ویژگی خودکاری بیشترین درجه اهمیت را به خود اختصاص داد.  

دنیای تجارت امروزه در حال تغییرات شتابان است. از این رو اغلب واحدهای تجاری در حال رشد با هدف یکپارچگی فعالیتهای واحدهای تجاری خود به دنبال استقرار سیستم های برنامه ریزی منابع سازمانی (ERP) هستند. استقرار این سیستم ها تاثیرات عظیمی بر عملکرد این شرکتها دارد. هدف این پژوهش بررسی اثر استقرار سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان بر اثربخشی کارایی کنترلهای داخلی در رابطه با گزارشگری مالی است. نمونه مورد مطالعه شامل 120 مشاهده شرکت-سال برای دوره زمانی 1387 لغایت 1390 است. فرضیه پژوهش با استفاده از مدل رگرسیون پروبیت مورد آزمون قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که شرکت های مستقرکننده ERP نسبت به نمونه کنترل جور شده از شرکت های فاقد ERP کمتر احتمال دارد که ضعف کنترل داخلی داشته باشند. همچنین شرکت هایی که زیان ده بودند، در دوره مذکور فعالیتهای ادغام و تحصیل داشته اند، ارزش بازار کمتری داشته اند و عمر استقرار ERP در آنها کوتاهتر بوده با احتمال کمتر، سطوح پایین تری از ضعف های کنترل داخلی دارند

اهمیت حیاتی آب بر کسی پوشیده نیست، گرم شدن کره زمین، رخدادن خشکسالی های شدید،گسترش دوره های کم آبی،گسترش آلاینده های محیط زیستی آلوده کننده منابع آب و نتیجه مستقیم این شرایط یعنی کمبود آب با کیفیت مناسب، لزوم توجه به این موهبت را دو چندان نموده است. حسابداری آب علم نوینی است که برای سازماندهی اطلاعات آب مطرح شده و برای مطالعه رابطه بین اقتصاد و محیط زیست، چارچوبی مفهومی ایجاد می نماید. این علم در پاسخ به نیاز مبرم موجود برای تهیه اطلاعات شفاف و با هدف مدیریت کارای آب ایجاد شده است. برای ثبت و گزارشگری آب روشهای متعددی در سطح بین المللی بوجود آمده است، همه این سیستم ها عنوان حسابداری آب را دارند، سیستم هایی که خاستگاه و اهداف متفاوتی دارند. مقاله حاضر ضمن معرفی و مقایسه سیستم های ایجاد شده برای حسابداری آب، به بررسی امکان حرکت به سمت یکپارچه سازی جهانی سیستم های حسابداری آب می پردازد.