ناهید درستکار احمدی

کارآفرینی استراتژیک به عنوان محرکی جهت دستیابی به مزیت رقابتی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه عمل می-کند، زیرا در آن کارآفرینی، به شناسایی فرصت ها و مدیریت استراتژیک به عنوان عاملی جهت تبدیل فرصت ها به مزیت رقابتی درک می شود. مطالعات نشان داده اند که کارآفرینی استراتژیک دارای ابعادی است که به واسطه آنها در جستجوی فرصت های کارآفرینانه و کسب مزیت رقابتی می باشد. هدف این مقاله، بررسی روابط میان ابعاد مزبور و مزیت رقابتی می-باشد. در این راستا، مدلی که نشانگر رابطه بین ابعاد کارآفرینی استراتژیک با مزیت رقابتی باشد، ارایه شده است. برای دستیابی به اهداف پژوهش علاوه بر مطالعات کتابخانه ای، مطالعات میدانی در کلیه نهادهای متولی صنعت ساختمان ایران با استفاده از ابزار پرسشنامه صورت گرفت. روایی پرسشنامه به روش اعتبار محتوی توسط اساتید دانشگاه و تحلیل عاملی بررسی و تأیید شد و پایایی آن با آلفای کرونباخ 95 درصد مورد تأیید قرار گرفت. پس از دسته بندی شاخص ها با تحلیل عاملی، با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری (نرم افزار AMOS)، روابط ساختاری مدل آزمون شد. یافته ها نشان داد که مقادیر شاخص های برازش مدل، مناسب بوده و از 5 فرضیه، 1 فرضیه رد شد که این امر بیانگر تأثیر معنی دار ابعاد کارآفرینی استراتژیک بر مزیت رقابتی می باشد. نتایج پژوهش، مدیران عالی را به پیاده سازی مفهوم کارآفرینی استراتژیک که علاوه بر شناسایی و بهره برداری از فرصت های بالقوه، راه را برای صنعت جهت دستیابی به مزیت رقابتیِ بیشتر هموار می-سازد، ترغیب می کند.

از وظایف مدیران سازمان هاست که با اتخاذ راهبردهایی زمینه تغییر و تحولات مثبت در نگرش، احساسات و عملکرد کارکنان فراهم آورند؛ در غیر این صورت برخی مشاغل به دلیل نداشتن آزادی عمل و تنوع در وظایف منجر به تغییر نگرش کارکنان نسبت به شغل و سازمان در جهت منفی، آسیب های روحی-روانی و در نهایت کاهش عملکرد شغلی می گردند. از اهداف این پژوهش، شناسایی علل ریشه ای این مشکلات و تبیین مزایای راهبرد تصمیم گیری مشارکتی بوده و در این راستا مدلی مفهومی که نشانگر رابطه میان راهبرد تصمیم مشارکتی با سایر متغیرهاست، ارائه شده است. برای پژوهش حاضر، علاوه بر مطالعات کتابخانه ای، پرسشنامه ای تدوین و در کلیه شعب بانک مسکن شهرستان رشت توزیع و پس از تکمیل عودت داده شده است (151 نفر). روایی آن با روش اعتبار محتوا و عاملی و پایایی آن با آلفا کرونباخ 7/88% ، مورد تأیید قرار گرفته است. سپس، فرضیات پژوهش با استفاده از نرم افزارهای آماری تحلیل گردیده و یافته ها حاکی از آن است که مشارکت در تصمیم گیری به واسطه نگرش و عواطف، عملکرد کارکنان را بهبود می بخشد؛ بنابراین 4 فرضیه تأیید و یک فرضیه رد شده و مدلی که به وسیله معادلات ساختاری برای پژوهش طراحی گردیده، براساس شاخص های برازش مدل، که همگی مقادیر بالای 90 درصد را کسب کرده اند، مورد قبول واقع شده است.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و رتبه بندی عناصر بسته پاداش جامع بر مبنای شاخص های رضایت مندی کارکنان دانش محور آینده در شرکت های دانش بنیان صنایع دفاعی و به روش توصیفی-موردی صورت گرفته است. به این منظور در طی فرآیندی سه مرحله ای، ضمن شناسایی مهم ترین عناصر بسته پاداش فراگیر و شاخص های رضایت مندی کارکنان دانشی آینده با رویکرد کتابخانه ای-تحلیلی، در گام بعدی الگوی عناصر پاداش فراگیر به روش تحلیل محتوایی تبیین گردید. در نهایت با تنظیم پرسش نامه خبره مبنا و نظرسنجی از خبرگان، به رتبه بندی عناصر بسته پاداش جامع بر مبنای شاخص های رضایت مندی کارکنان دانش محور آینده با استفاده از روش ARAS-G پرداخته شد. جامعه آماری شامل خبرگان شرکت های دانش بنیان مجموعه صنایع دفاع، که با نمونه گیری هدفمند، تعداد 10 نفر در فرآیند پژوهش به کار گرفته شدند. نتایج پژوهش نشان داد که عناصر پاداش غیرمالی چون مقام و منصب (با ضریب 968/0) و موفقیت و پیشرفت (با ضریب 943/0) حداکثر رضایت مندی و عناصر پاداش مالی مانند اقلام خواروبار اهدایی (با ضریب 509/0)، مرخصی (با ضریب 540/0) و حتی حقوق و دستمزد (609/0) حداقل میزان رضایت مندی را برای کارکنان دانش محور آینده ایجاد خواهد کرد. در این راستا توصیه می گردد که مدیران سازمان های دفاعی برای ایجاد انگیزش در بین کارکنان دانشی آینده، بیش از آن که از بسته های مالی بهره ببرند، لازم است که از عناصر غیرمالی چون اهدای مقام و منصب و ایجاد موفقیت و پیشرفت در نظام پاداش این افراد استفاده نمایند.

امروزه موضوع مدیریت دارایی های نامشهود سازمان ازجمله دانش، به عنوان بخشی از منابع حیاتی مورد توجه زیادی قرار گرفته است. فرآیندهای مدیریت دانش، فرآیندهای نظام مندی هستند که برای دستیابی، سازمان دهی و ارتباط با دانش ضمنی و آشکار کارکنان به کار برده می شوند؛ در این راستا هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه یک مدل خبره- دیمتل فازی برای ارزیابی فرآیند مدیریت دانش در زنجیره تأمین «ایران خودرو» است؛ بنابراین ابتدا با مروری بر مبانی نظری، مؤلفه های فرآیندهای مدیریت دانش و شاخص های آن ها استخراج شده و بااستفاده از تحلیل عاملی شاخص های مؤثر حفظ شدند؛ سپس یک سیستم خبره فازی برای ارزیابی فرآیندهای مدیریت دانش ارائه شد. از روش دیمتل فازی نیز برای تعیین اهمیت هر یک از مؤلفه ها و شاخص ها استفاده شده است. داده های پژوهش بر اساس آراء خبرگان در صنعت خودرو جمع آوری شد و قواعد استنتاج فازی برای ارزیابی سطح فرآیندهای مدیریت دانش بر اساس مؤلفه های کسب، خلق، تولید دانش؛ سازمان دهی، نگهداری، انبار؛ انتقال، اشتراک، توزیع؛ استفاده، کاربرد و نگهداری و ارزیابی و بازخورد به عنوان متغیرهای ورودی استفاده شدند. نتایج نشان داد مؤلفه های کسب، خلق، تولید دانش و استفاده، کاربرد و نگهداری بیش ترین اهمیت را در میان فرآیندهای مدیریت دانش داشته و بیش ترین تأثیر را بر سطح عملکرد فرآیندهای مدیریت دانش می گذارند.

پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی فناوری های خودکاربری بر مبنای شاخص های استفاده مداوم مشتریان از خدمات بانکداری الکترونیکی با رویکردی آمیخته صورت گرفته است. برای شناسایی معیارهای استفاده مداوم مشتریان از خدمات بانکداری الکترونیکی، از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان و برای رتبه بندی فناوری های خودکاربری از یک پرسشنامه مقایسات زوجی استفاده شده است. روایی پرسشنامه به روش محتوایی و پایایی آن با محاسبه نرخ سازگاری ماتریس تجمیع حاصل گردید. جامعه آماری شامل خبرگان شعب بانک سامان که با نمونه گیری هدفمند قضاوتی به تعداد 12 نفر برای مشارکت در فرآیند پژوهش بکار گرفته شدند. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کمی با تکنیک AHP فازی و استفاده از نرم افزار متلب انجام شده است. نتایج نشان داد که فناوری های خودکاربری بر مبنای سه مؤلفه استفاده از بانکداری الکترونیکی شامل؛ ارزش مشتریان، کیفیت خدمات و آمادگی مشتریان، دارای رتبه بندی متفاوتی بوده اند که در این بین دستگاه POS با وزنی معادل (662/0) دارای بیشترین اهمیت بوده است. رتبه استفاده از سایر گزینه ها به ترتیب؛ عابر بانک (181/0)، موبایل بانک (101/0) و اینترنت بانک (056/0) است.  

هدف این مقاله، گزینش بهترین استراتژی نوآوری برای بهبود عملکرد پروژه های ساختمانی بوده و برای انجام مطالعه میدانی، شرکت مدیریت پروژه های ساختمانی ایران که تعداد کلیه مدیران، گروه مشاوران ارشد و کارکنان آن چهل نفر بودند، برای جامعه مورد بررسی قرار گرفت. پانزده نفر از تصمیم گیران اصلی شرکت به روش تصادفی برای نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش از رویکرد ترکیبی دلفی فرایند تحلیل شبکه ای استفاده شد که مرحله اول آن، برای مرور ادبیات پژوهش، شناسایی معیارهای کلیدی عملکرد پروژه های ساختمانی، شناسایی دسته بندی های مختلف استراتژی نوآوری و سرانجام انتخاب معیارها و دسته بندی مناسب طی نشست های هم اندیشی با متخصصان و درپی آن، تهیه و توزیع پرسش نامه تخصصی میان متخصصان و مرحله دوم، برای گزینش بهترین استراتژی نوآوری با توجه به معیارهای عملکرد بود. یافته ها نشان داد که به ترتیب استراتژی های پیشرو و واردکننده فناوری به منزله استراتژی های نوآوری، با توجه به شرایط فعلی و آتی شرکت، از ارجحیت بالاتری برخوردار هستند. این رویکرد به لحاظ اینکه تصمیم های پیچیده را برای تصمیم گیرندگان اصلی شرکت برای انتخاب بهترین استراتژی آسان می کند، از ویژگیِ کاربردی بالایی برخوردار است.

هدف: انتخاب مربیان زبده مستلزم شناسایی معیارهای اساسی مربیگری است تا با استفاده از آن ها مناسب ترین فرد برای هدایت یک تیم برگزیده شود. لذا هدف پژوهش حاضر حول دو محور یعنی تعیین معیارهای اساسی گزینش مربی و انتخاب بهترین مربی برای تیم های ورزشی قرار گرفت. روش شناسی: جهت دستیابی به اهداف پژوهش؛ ابتدا با مطالعات کتابخانه ای، بیست معیار به عنوان معیارهای انتخاب مربی شناسایی گردید و سپس با استفاده از روش دلفی فازی و نظرخواهی از طریق پرسشنامه ای با طیف پنج گانه ی لیکرت از 32 نفر از اعضای هیأت علمی و دانشجویان دکتری تربیت بدنی دانشگاه گیلان و بر اساس قانون پارتو، یازده معیار که نمره بالای 80/0 کسب کردند به عنوان معیارهای اساسی تعیین شدند؛ سپس پرسشنامه ای تخصصی بر اساس معیارهای اساسی و 3 گزینه موردنظر مربیگری از سوی باشگاه داماش گیلان تهیه و میان 5 نفر از تصمیم گیران اصلی انتخاب مربی باشگاه توزیع و پس از جمع آوری با استفاده از تکنیک تاپسیس (TOPSIS) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در پژوهش حاضر پس از شناسایی معیارهای گزینش مربی و تعیین معیارهای اساسی نظیر مهارت های فنی، مدیریتی و رهبری، ذهنی- روانی، اجتماعی، ارتباطی، ورزشی، انگیزشی، توانایی برنامه ریزی، ابتکار و خلاقیت و هوش، سوابق و ویژگی های شخصیتی؛ ساختار تصمیمی در سه سطح طراحی شد و بر اساس آن فرایند گزینش مربی با بهره گیری از تکینک تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس توسعه یافته انجام گرفت و نتایج نشان داد که گزینه مربیگری اول باشگاه (A1) به عنوان بهترین مربی انتخاب گردید. نتیجه گیری: از ویژگی های رویکرد پیشنهادی به حداقل رساندن دخالت قضاوت های ذهنی در گزینش مربی می باشد؛ همچنین این رویکرد می تواند تصمیم گیران و مدیران باشگاه را در شناسایی و تعیین معیارهای اساسی پیش از گزینش مربی یاری رساند و اتخاذ تصمیم جهت گزینش بهترین مربیِ ورزشی بر اساس معیارها و گزینه های چندگانه را، میسر نماید. همچنین روش پژوهش پیشنهادی را می توان در سایر تیم های ورزشی نیز به کار گرفت.