محمدرضا خدابخش

مقدمه: شایع­ترین مشکل مطرح توسط زوج­های ناراضی، عدم موفقیت در برقراری ارتباط است. یکی از مهم­ترین عوامل موفقیت در زندگی زناشویی، رشد و بلوغ عاطفی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان اثربخشی آموزش مهارت­های ارتباطی بر تحول بلوغ عاطفی دانشجویان دختر در آستانه­ی ازدواج بوده است. روش­کار: پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی با طرح پیش­آزمون و پس­آزمون با گروه شاهد است. جامعه­ی پژوهش شامل تمام دانشجویان دختر در آستانه­ی ازدواج (نامزد و عقدکرده) دانشگاه­های شهر ابرکوه در سال تحصیلی 90-1389 بودند. در این مطالعه روش نمونه­گیری به شکل تصادفی بود. به این ترتیب که از میان دانشجویان 26-21 ساله در آستانه­ی ازدواج، آزمون بلوغ عاطفی گرفته شد و سپس از میان کسانی که در این آزمون نمره­ای بین 89-106 (نشان­دهنده­ی بی­ثبات بودن از لحاظ عاطفی) کسب نمودند، به شکل تصادفی 30 نفر انتخاب و در دو گروه آزمون و شاهد به شکل تصادفی جایگزین شدند. سپس گروه آزمون در 10 جلسه­ی90 دقیقه­ای در برنامه­ی آموزش مهارت­های ارتباطی شرکت کردند. ابزار مورد استفاده، مقیاس بلوغ عاطفی (EMS) بود. پس از اجرای آموزش از گروه­های شاهد و آزمون، پس­آزمون به عمل آمد. داده­ها توسط آماره­های توصیفی و آزمون تی مستقل، تحلیل شدند. یافته­ها: نتایج نشان داد، آموزش مهارت­های ارتباطی بر بلوغ عاطفی دانشجویان موثر بوده است (001/0=P). نتیجه­گیری: با توجه به اهمیت مهارت­های ارتباطی و بلوغ عاطفی در ازدواج جوانان، برگزاری دوره­های آموزشی برای جوانان به منظور آگاهی بهتر نحوه­ی ارتباط با دیگران به خصوص قبل از ازدواج، می­تواند مفید باشد.

این پژوهش به منظور بررسی تأثیر تکنیک های مختلف پرورش خلاقیت ریاضی بر باور انگیزشی و شناختی در درس ریاضی دانش آموزان دختر انجام گردید. در این پژوهش، از طرح پیش آزمون– پس آزمون با گروه گواه استفاده گردید. جامعه آماری کل دانش آموزان دختر سال سوم راهنمایی شهر مشهد بودند. 40 دانش آموز به صورت نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند و در گروه های آزمایش (20 نفر) و گواه (20 نفر) جایگزین گردیدند. ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر، پرسش نامه الگوهای یادگیری سازشی (میدلتن و میگلی، 1997) بود که متشکل از خرده مقیاس های خودکارآمدی ریاضی (باور انگیزشی) و مشغولیت شناختی (باور شناختی) در درس ریاضی بود. ابتدا پرسش نامه الگوهای یادگیری سازشی به عنوان پیش آزمون بر روی کلیه آزمودنی ها اجرا گردید، پس از آن برنامه پرورش خلاقیت ریاضی بر روی گروه آزمایش اجرا شد در حالی که گروه گواه هیچ گونه آموزشی را دریافت نکرد. پس از اتمام جلسات آموزشی بار دیگر پرسش نامه الگوهای یادگیری سازشی به عنوان پس آزمون بر روی کلیه آزمودنی ها اجرا گردید. داده ها در نرم افزار spss وارد شد و با استفاده از آماره های توصیفی و آزمون t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مقایسه میانگین تفاضل نمرات پیش آزمون و پس آزمون خودکارآمدی شغلی و مشغولیت تحصیلی در دو گروه کنترل و آزمایش نشان داد که عملکرد ریاضی در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه در مرحله پس آزمون نسبت به پیش آزمون افزایش معنی داری یافت. بنابراین پرورش خلاقیت ریاضی تاثیر معنی داری بر بهبود خودکارآمدی ریاضی و مشغولیت شناختی دانش آموزان در درس ریاضی داشت. لذا پیشنهاد می شود در طراحی محتوای دوره های آموزشی، به منظور بهبود عملکرد ریاضی دانش آموزان، تکنیک های مختلف پرورش خلاقیت به خوبی گنجانده شوند.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه «آستانه گذری» با فرآیند های هشیاری که در فعالیت های لوب پیشانی، ریشه دارند، و با توجه به نقش جنسیت انجام گرفته است. بدین منظور 266 دانشجو علاوه بر مقیاس «آستانه گذری» به پرسشنامه های فرایندهای خودشناختی، شامل بهوشیاری، خودشناسی انسجامی و خودمهارگری پاسخ داده اند. تحلیل داده ها نشان میدهد که زنان در «آستانه گذری» نمره های بالاتری دارند. همچنین ارتباط فرایندهای خودشناختی با هم مثبت و قوی بوده، اما نمره های آزمودنیها در مقیاس «آستانه گذری» با فرایندهای خودشناختی، رابطه منفی دارد. بر پایه این یافته ها «آستانه گذری» به عنوان گونه ای از هشیاری که در ناحیه گیجگاهی ریشه دارد، با فرایندهای خودشناختی به عنوان هشیاریهای مرتبط با ناحیه پیشانی، رابطه تقابلی دارند. بالاتر بودن نمره زنان در «آستانه گذری»، توجیهی برای بالاتر بودن گرایش های معنوی آنان است.

هدف: صمیمیت به عنوان یک نیاز روانشناختی اولیه در نظر گرفته می شود که به طور گسترده در روانشناسی بالینی و اجتماعی مورد مطالعه قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی روایت درمانی بر افزایش صمیمیت زوجین و ابعاد آن انجام گرفت. روش: در این مداخله نیمه آزمایشی که با استفاده از دو گروه آزمایش و کنترل انجام شد، 20 زوج که به دلیل مشکلات زناشویی به مرکز مشاوره سازمان بهزیستی شهر بهشهر مراجعه کرده بودند با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. با کمک پرسشنامه صمیمیت زوجین، ابتدا میزان صمیمیت زوجین قبل از مداخله بر روی هر دو گروه آزمایش و کنترل اندازه گیری شد (پیش آزمون) و بعد از مداخله بر روی گروه آزمایش در طی 8 جلسه، پرسشنامه مجدداً بر روی هر دو گروه اجرا شد (پس آزمون). داده ها با کمک آماره های توصیفی و روش کوواریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که در مقایسه با گروه کنترل، روایت درمانی صمیمیت زوجین و سه بعد آن به نام صمیمیت عاطفی، ارتباطی و کلی را در گروه آزمایش به طور معناداری افزایش داد (01/0P<). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش حاضر، بررسی تأثیر روایت درمانی بر صمیمیت زوجین، می تواند تلویحات ارزشمندی را در مورد بهداشت روانی زوجین فراهم کند. نتایج و پیامدهای پژوهش در این مقاله تشریح و تبیین خواهند شد.

مقدمه: همدلی و هوش هیجانی ویژگی های بسیار ارزشمند انسانی هستند که وجود آن ها در افراد یا نقص آن ها در تعدادی از آسیب شناسی های روانی، حجم عظیمی از تحقیقات را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که مطالعه صفت های شخصیتی نامطلوب به ویژه خصیصه غیر بالینی سایکوپاتی نیزدر دهه های اخیر توجه تحقیقات را به خود جلب کرده است. هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش نقص همدلی و هوش هیجانی در پیش بینی ساختار شخصیتی غیربالینی سایکوپات بود. روش: این مطالعه مقطعی بر روی 565 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران و علامه طباطبائی که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند، انجام گردید. شرکت کنندگان به مقیاس همدلی عاطفی، مقیاس هوش هیجانی و مقیاس خودگزارش دهی سایکوپاتی لوینسون پاسخ دادند. داده ها با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین نقص همدلی و هوش هیجانی با ساختار شخصیتی غیربالینی سایکوپات همبستگی درونی معنی داری وجود دارد (01/0P<). همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای همدلی و هوش هیجانی به ترتیب 31% و 20% از ساختار شخصیتی غیربالینی سایکوپات را بطور معنی داری پیش بینی کردند (01/0P<). نتیجه گیری: نقایص همدلی و هوش هیجانی می توانند بخشی از واریانس ساختار شخصیتی سایکوپات غیربالینی را تبیین کنند. علاوه بر این، کاربرد های نظری و تجربی یافته های پژوهش حاضر بحث خواهد شد. کلید واژه :همدلی، هوش هیجانی، سایکوپات، پردازش هیجان

هدف پژوهش حاضر تعیین واسطه ای خودشیفتگی بین همدلی و کیفیت روابط بین شخصی بود. روش: روش پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری کلیه دانشجویان ساکن خوابگاههای دانشگاه تهران در سال تحصیلی1389-1388 بود که از میان آنها 609 دانشجو(169پسر،399 دختر، 45 نفر جنس اعلام شده) در این پژوهش شرکت و مقیاس همدلی عاطفی علی و همکاران(2009)، مقیاس مشکلات بین شخصی هرویتز و همکاران(1988)، مقیاس مشکلات خودشیفته راسکین و تری(1988) را تکمیل کردند.از ضریب همبستگی برای تحلیل داده ها و از ماتریس واریانس – کوواریانسبه عموان داده ورودی و الگویابی معادلات ساختاری(تحلیل مسیر) برای آزمون الگوی فرضی پژوهش استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که الگوی فرضی اولیه با داده های مشاهده شده،برازش مطلوب دارد.ضرایب تمامی مسیرهادر الگوی فرضی معنادار بود.همبستگی همدلی با کیفیت روابط بین شخصی مثبت و همبستگی خودشیفتگی با کیفیت روابط بین شخصی منفی بود. الگوبرداری معادلات ساختگی نشان دهنده تأثیرگذاری غیر مستقیم همدلی بر کیفیت روابط بین شخصی از طریق خودشیفتگی بود.نتیجه گیری: از آنجایی که همدلی و خودشیفتگی میزان بالایی از تغییرپذیری کیفیت روابط بین شخصی را تبیین مینماید می توان توجه به این عوامل را در کیفیت روابط بین شخصی مهم دانست.

زمینه و هدف: نتایج تحقیقات نشان می دهند که هیجانات نامطلوب به طور خاص با رفتارهای خوردن آشفته رابطه دارند و زمانی که خوردن در پاسخ به هیجانات منفی صورت گیرد، احتمال بیشتری دارد که فرد سلامتی اش را از دست دهد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش ناگویی خلقی و اضطراب در پیش بینی رفتارهای خوردن آشفته در میان دانشجویان بود. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی بر روی 477 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند، انجام گردید. شرکت کنندگان به پرسش نامه های خصوصیات دموگرافی، اضطراب از کاستلو کامری (1967)، ناگویی خلقی تورنتو (TAS-20) و رفتارهای خوردن آشفته از گرنر و همکاران (1982) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین اضطراب، ناگویی خلقی و رفتارهای خوردن آشفته همبستگی درونی معنی داری وجود دارد (01/0P<). همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای اضطراب و ناگویی خلقی به ترتیب 40% و 29% از واریانس رفتارهای خوردن آشفته را بطور معنی داری پیش بینی کردند (01/0P<). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش حاضر حاکی از اهمیت اضطراب و ناگویی خلقی در پیش بینی رفتارهای خوردن آشفته می باشد و این عوامل می توانند میزان بالایی از تغییر پذیری این رفتارها را تبیین نمایند. واژگان کلیدی: اضطراب، ناگویی خلقی، رفتارهای خوردن آشفته، دانشجویان.

تحقیق ها نشان می دهد هیجان های منفی با رفتار خوردن آشفته رابطه دارد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش مشکل های تنظیم هیجان و هیجان های منفی در پیش بینی رفتار خوردن آشفته در دانشجویان بوده است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه ی آماری، کلیه ی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی بود که 264 نفر به روش نمونه گیری خوشه یی چند مرحله یی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از فرم کوتاه مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس، مقیاس بازخورد خوردن و مقیاس تنظیم هیجان استفاده شد. داده ها پس از ورود به نرم افزار SPSS نسخه ی 20، در سطح معنی داری(01/0P<) با استفاده از محاسبه ی ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتیجه ها نشان داد که بین مشکل های تنظیم هیجان، هیجان های منفی و رفتارهای خوردن آشفته، همبستگی معنی داری وجود دارد. یافته های تحلیل سلسله مراتبی نشان داد که هیجان های منفی و مشکل های تنطیم هیجان، به طور معنی داری رفتارهای خوردن آشفته را پیش بینی می کند. نتیجه ی رگرسیون نشان داد مشکل های تنظیم هیجان، رابطه ی بین هیجان های منفی و رفتارهای خوردن آشفته را تعدیل می کند. نتیجه گیری: نتیجه ی پژوهش، حاکی از اهمیت مشکلات در تنظیم هیجان و هیجان های منفی در پیش بینی رفتارهای خوردن آشفته است. توجه به منابع غنی دینی که در زمینه ی اهمیت تنظیم هیجان وجود دارد، می تواند به افراد در ارتقای سلامتشان، یاری رساند.

پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی بر فرانگرانی در زنان آسیب دیده از خیانت همسر انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی باطرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری کلیه زنان آسیب دیده از خیانت همسر در سال 1399- 1400 در شهر تهران بود و نمونه آماری ۴۵ نفر از زنانی بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و در سه گروه ۱۵ نفری آزمایش و گروه به صورت تصادفی گمارده شدند. گروه طرح واره درمانی طی 8جلسه 90دقیقه ای هفته ای یکبار و گروه درمان مبتنی بر کیفیت زندگی طی 10جلسه 90دقیقه ای هفته ای یکبار مورد مداخله قرار گرفتند. داده ها با استفاده از شاخص افکار اضطرابی ولز (AnTI) (1994) جمع آوری و به روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. تفاوت میانگین ها نشان داد در پس آزمون در فرانگرانی بین دو مداخله طرح واره درمانی و درمان مبتنی بر کیفیت زندگی تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0<p)؛ از سوی دیگر بین دو مداخله با گروه گواه تفاوت معنادار آماری گزارش شد (01/0>P). به عبارتی هر دو روش بر کاهش فرانگرانی اثر داشته اند و این دو مداخله تفاوت معناداری ازنظر اثربخشی بر این متغیر در زنان آسیب دیده از خیانت همسر بایکدیگر نداشتند؛ این نتایج در پیگیری هر دو مداخله نیز دیده می شود. نتیجه گیری می شود طرح واره درمانی و درمان مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی بر فرانگرانی در زنان آسیب دیده از خیانت همسر موثر هستند اما بین دو درمان تفاوتی وجود ندارد.

هدف: اختلال ﻣﺼﺮﻑ ﻣﻮﺍﺩ، ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ یﮑی ﺍﺯ بیماری های ﻣﺰﻣﻦ روان پزشکی، ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﻪ یﮑی ﺍﺯ ﻣﺸﮑﻼﺕ ﻋﻤﺪﻩ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺗﺒﺪیﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻫﺪﻑ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ بررسی مقایسه اثربخشی درمان پذیرش و تعهد و درمان فراشناختی بر راهبردهای سازگار و ناسازگار تنظیم شناختی هیجان در بیماران مبتلا به اختلال مصرف مواد تحت درمان نگهدارنده متادون بود. روش : پژوهش حاضر، یک طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون همراه با آزمون پیگیری سه ماهه با گروه کنترل بود. نمونه شامل 60 نفر از بین بیماران دریافت کننده درمان نگهدارنده متادون بودکه طی 6 ماهه دوم سال 1398 به مراکز ترک اعتیاد مشهد مراجعه کرده بودند. آزمودنی ها به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش (گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و گروه درمانی فراشناخت) و یک گروه کنترل جایگزین شدند. از پرسشنامه تنظیم شناختی هیجانی گارنفسکی و همکاران (2007) برای گردآوری داده ها استفاده شد و داده های جمع آوری شده ﺑﻪ ﮐﻤﮏ نرم افزار Spss-24 ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺪ. یافته ها : نتایج نشان داد که هم درمان پذیرش و تعهد و هم درمان فراشناختی بر افزایش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان سازگار و کاهش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان ناسازگار مؤثر هستند. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که درمان پذیرش و تعهد در تغییر نمرات راهبردهای تنظیم هیجان نسبت به درمان فراشناختی مؤثرتر عمل کرده است. به صورت کلی می توان نتیجه گرفت که ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻣﺒﺘﻨی ﺑﺮ ﭘﺬیﺮﺵ ﻭ ﺗﻌﻬﺪ ﺩﺭ تنظیم شناختی هیجان در بیماران مبتلا به اختلال مصرف مواد تحت درمان نگهدارنده متادون رویکرد درمانی بهتری است.