علینقی اقدسی

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهبود مهارت های اجتماعی دانش آموزان پسر دارای اختلال سلوک انجام شد. روش: این پژوهش جزء مطالعات نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان پسر مقاطع اول تا سوم دوره متوسطه اول شهر تبریز در سال تحصیلی 98-1397 بود. از این جامعه، نمونه ای به حجم 40 نفر با استفاده از پرسشنامه علایم مرضی کودک (CSI-4) و مصاحبه تشخیصی و بالینی از طریق روش های نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و مبتنی بر هدف انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری در پیش آزمون و پس آزمون شامل پرسشنامه مهارت های اجتماعی ماتسون (MESSY) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس در برنامه SPSS نسخه 25 انجام شد. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی منجر به تفاوت معنی دار بین گروه ها در مهارت های اجتماعی به میزان 73 درصد و در مولفه های مهارت اجتماعی مناسب به میزان 58 درصد، جسارت نامناسب 18 درصد و تکانشی عمل کردن 43 درصد شده است. اما تاثیر معنی داری بر مولفه های اطمینان زیاد به خود و حسادت/گوشه گیری در بین گروه ها نداشت (05/0p < strong>> ). نتیجه گیری: می توان مطرح کرد مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی موجب افزایش مهارت های اجتماعی (مهارت های اجتماعی مناسب، جسارت نامناسب و تکانشی عمل کردن) در دانش آموزان دارای اختلال سلوک می شود.

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش تنظیم هیجان و آموزش مهارت های بین فردی بر شایستگی روانی-اجتماعی دانشجویان آموزشکده فنی و حرفه ای دختران ارومیه بوده است. روش پژوهش حاضر با توجه ماهیت آن از نوع نیمه تجربی است.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دختر آموزشکده فنی دخترانه ارومیه در مقاطع کاردانی و کارشناسی به تعداد 1200 نفر در سال تحصیلی97-96 بود که 90 دانشجو به عنوان نمونه در سه گروه آزمایش 1، آزمایش2 و گروه کنترل انتخاب شدند. گروه آزمایش 1 و 2 به مدت 16 جلسه 60 دقیقه ای آموزش دیدند و گروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت نکردند و پرسشنامه شایستگی روانی- اجتماعی (SECQ) در بین دوگروه آزمایش و یک گروه کنترل اجرا شدند، تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون کواریانس چندمتغیره انجام شد. یافته ها نشان داد بین اثربخشی تنظیم هیجان با آموزش مهارت های ارتباطی بین فردی بر میزان شایستگی روانی-اجتماعی و زیر مؤلفه های آن (خودآگاهی، آگاهی اجتماعی، مدیریت خود، تصمیم گیری مسئولانه، مهارت های ارتباطی) دانشجویان تفاوت وجود دارد (05/0>P) و میانگین نمرات اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بیشتر از آموزش مهارت های ارتباطی بین بر میزان شایستگی روانی- اجتماعی و زیر مؤلفه های آن بوده است.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی معنویت درمانی مبتنی برخودآگاهی بر بهزیستی روانشناختی و ابراز وجود دانش آموزان سال اول پسر دوره دوم متوسط شهر تبریزبود. طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر تمام دانش آموزان سال اول پسر دوره دوم متوسطه شهر تبریز بود. از بین این جامعه 60 نفربه صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و در دو گروه آزمایش و کنترل(هر گروه 30 نفر ) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف ، پرسشنامه ابراز وجود گمبریل و ریچی استفاده شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس تک متغیره و تحلیل کواریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیره نشان داد که معنویت درمانی بر مولفه های بهزیستی روانشناختی(استقلال، تسلط بر محیط، رشد شخصی، ارتباط مثبت با دیگران، هدفمندی در زندگی، پذیرش خود) موثر بوده است. همچنین نتایج تحلیل کواریانس تک متغیری نیز نشان داد که معنویت درمانی بر ابراز وجود تاثیر معنی داری دارد. بنابراین مشاوران و روانشناسان مدرسه با استفاده از معنویت درمانی می توانند بهزیستی روانشناختی و ابراز وجود دانش آموزان را بهبود بخشند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی بر مؤلفه های مشکل در تنظیم هیجانی دانش آموزان پسر دارای اختلال سلوک دوره متوسطه اول انجام شد. این پژوهش از نوع مطالعات نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر مقاطع اول تا سوم دوره متوسطه اول شهر تبریز در سال تحصیلی 98-1397 بود. از این جامعه، نمونه ای به حجم 40 نفر با استفاده از پرسشنامه علایم مرضی کودک (CSI-4) و مصاحبه تشخیصی و بالینی ساختار یافته از طریق روش های نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و مبتنی بر هدف انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در مراحل پیش آزمون و پس آزمون پرسشنامه مشکل در نظم بخشی هیجانی (DERS) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس در برنامه SPSS نسخه 25 انجام شد. تحلیل داده ها نشان داد که مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی منجر به تفاوت معنی دار بین گروه ها در مشکل در تنظیم هیجانی به میزان %76 و مؤلفه های آن شامل عدم پذیرش پاسخ های هیجانی 16%، مشکل در کنترل تکانه 38%، فقدان آگاهی هیجانی 44%، و دسترسی محدود به راهبردها 62% شده است (05/0p<). با توجه به یافته ها، می توان مطرح کرد مداخله مبتنی بر ذهن اگاهی موجب کاهش مشکل در تنظیم هیجانی و مؤلفه های آن در دانش آموزان دارای اختلال سلوک می شود.

این تحقیق با هدف تعیین تأثیر تمرینات یکپارچگی حسی بر نیمرخ حسی کودکان دبستانی نارساخوان و نارسانویس صورت گرفته است. جامعه آماری تمام دانش آموزان نارساخوان و نارسانویس مقطع ابتدائی 7 الی 10 سال شهر بهشهر مراجعه کننده به مراکز توانبخشی کودکان دارای اختلالات یادگیری است که در سال 1390 تحصیل می کنند. حجم نمونه به تعداد 30 نفر دانش آموزان نارساخوان و تعداد 30 نفر دانش آموز نارسانویس به صورت تصادفی با روش غیر تصادفی در دسترس در یکی از گروه های کنترل و آزمایشی (15 نفر کنترل، 15 نفر آزمایشی) جایگزین شدند.از پرسشنامه نمیرخ حسی کودکان برای جمع آوری داده استفاده شده است.از تحلیل کواریانس تک متغیری برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد تمرینات یکپارچگی حسی در کودکان نارساخوان موجب می شود نمیرخ حسی در عوامل (جستجوی حسی، عکس العمل عاطفی، حساسیت حس دهانی، بی توجهی/ پریشانی حواس، بی تحرکی، حرکات ظریف/ درکی) افزایش یابد. امّا آموزش تمرینات یکپارچگی حسی تأثیر در استقامت/ تحمل پایین، ثبت ضعیف و حساسیت حسی دانش آموزان نارساخوان نداشت. همچنین اعمال متغیر مستقل (تمرینات یکپارچگی حسی) در کودکان نارسانویس موجب می شود که تمام نمیرخ های حسی در عوامل به طور معنی داری افزایش یابد.

هدف این مطالعه تأثیر آموزش مهارت های زندگی در دوران بارداری برسلامت روان مادران باردار بود. پژوهش حاضر مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون–پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری پژوهش زنان باردارشهری و روستایی بستان آباد است که برای انتخاب نمونه آماری ابتدا پرونده های مادران باردار موجود دریکی از مراکز بهداشتی درمانی شهری، روستایی بررسی و به روش در دسترس انتخاب، سپس بصورت غیرتصادفی، 30 نفر در گروه آزمایش و 30 نفر در گروه کنترل جایگزین شدند. مهارت های زندگی در 20 جلسه یک و نیم ساعته به گروه آزمایش ارائه شد. اطلاعات درباره متغیرهای پژوهش به کمک پرسشنامه سلامت عمومی (28-GHQ) در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون از گروه آزمایش و کنترل کسب شد. تحلیل داده ها با روش تحلیل کواریانس انجام شد. نتایج نشان داد که آموزش مهارت های زندگی برای افزایش سلامت روانی مادران باردار گروه آزمایش مؤثر است. همچنین نتایج نشان داد که آموزش مهارت های زندگی بر اضطراب و اختلال خواب، افسردگی، بعد جسمانی و کارکرد اجتماعی مؤثر است. در کل نتایج این پژوهش بیانگر اثر بخش بودن آموزش مهارت های زندگی دردوران بارداری بر سلامت روان مادران باردار می باشد.

هدف از این تحقیق تعیین تأثیر بازخورد ارزشیابی تکوینی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهرستان میاندوآب بوده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر شبه آزمایشی یا شبه تجربی بوده است و جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی مدارس شهر و روستاهای میاندوآب که به تعداد 220 کلاس می باشد. از بین این کلاس ها 8کلاس به روش خوشه ای و به طور تصادفی به عنوان نمونه آماری که 4 کلاس از شهر و 4 کلاس از روستا انتخاب شدند و جایگزینی کلاسها در دو گروه کنترل و آزمایش بصورت تصادفی انجام گرفت. سپس آزمون های پنجگانه از درس ریاضی پایه پنجم ابتدایی در طول نیمسال دوم 90-89 به منظور تعیین میزان تأثیر آزمون ها بر پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی انجام شد. و برای سنجش پایایی آزمون ریاضی از آلفای کرونباخ استفاده شد و هم چنین ضریب پایایی آزمون فیلیپس و چک لیست از روش کودر ریچاردسون استفاده شد که پایایی آنها به ترتیب 84/0 و96/0 بدست آمد. به منظور توصیف داده های بدست آمده از فنون آمار توصیفی (مانند تشکیل جداول توزیع پراکندگی معدل – ترسیم نمودارها) استفاده شد و به منظور بررسی تأثیر بین متغیرها از آزمون t مستقل استفاده شد که کلیه فرایند تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS17 انجام شد. نتایج نشان داد که: انجام ارزشیابی تکوینی در جریان نیمسال یا ترم در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضی پایه پنجم ابتدایی تأثیر بیش تری دارد و در بین گروه ها تفاوت معنی داری مشاهده شد. و هم چنین از نظر تسهیل آزمون پایانی (احساس راحتی در پاسخگویی به سؤالات) در درس ریاضی پایه پنجم ابتدایی بین دانش آموزانی که آزمون های تکوینی برای آنها اجرا می شود با دانش آموزانی که برای آنها ارزشیابی تکوینی اجرا نمی شود تفاوت معنی داری وجود دارد و از نظر میزان کاهش ترس و اضطراب از امتحان ریاضی پایه پنجم ابتدایی بین دانش آموزانی که آزمون های تکوینی برای آنها اجرا می شود با دانش آموزانی که برای آنها ارزشیابی تکوینی اجرا نمی شود تفاوت معنی داری وجود دارد.

هدف این پژوهش بررسی تأثیر آموزش ایمن سازی در مقابل استرس بر اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر مقطع اول متوسطه شهر میاندوآب در سال تحصیلی90-89 بود. این پژوهش نیمه تجربی روی 30 نفر از دانش آموزانی که در آزمون اضطراب امتحان فیلیپس بالاترین نمره را آورده بودند انجام شد. نمونه آماری با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و بطور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. آموزش ایمن سازی در مقابل استرس در شش جلسه یک و نیم ساعته هفته ای دو بار به گروه آزمایش داده شد، ولی گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. داده های بدست آمده با استفاده از تحلیل کواریانس یک راهه (آنکووا) تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که اضطراب امتحان در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری کاهش یافت در حالی که مداخله تأثیری در بهبود عملکرد تحصیلی نداشت.

این پژوهش به منظور بررسی تأثیر شیوه های مطالعه (مردر[1] و پرسیدن دو جانبه) بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان صورت پذیرفت آزمودنی های این پژوهش شامل 80 نفر از دانش آموزان دختر سال اول متوسطه شهرستان بناب در سال تحصیلی 90-1389بودند. که بوسیله روش نمونه گیری تصادفی 3 مدرسه انتخاب شد و از هر مدرسه، یک کلاس به صورت تصادفی انتخاب گردید. دو کلاس به عنوان گروه آزمایش و یک کلاس به عنوان گروه گواه انتخاب شدند ابتدا از آزمودنی های هر سه گروه پیش آزمونی اجرا شد و سپس آموزش روش های مهارت های مطالعه برروی گروه ها ی آزمایشی در مدت 8 جلسه 45 دقیقه ای اجرا گردید و در پایان پس آزمون اجرا شد در این پژوهش مهارت های مطالعه به عنوان متغیرمستقل پیشرفت تحصیلی به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد. برای آزمون فرضیه های پژوهشی از آزمون t همبسته و ANCOVA استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان یادگیری دانش آموزان آموزش دیده به شیوه مهارت های مطالعه، با گروه کنترل تفاوت معنی داری وجود دارد.

این پژوهش با هدف بررسی عوامل محیطی و اجتماعی مؤثر در ترک تحصیل دانش آموزان دختر دبیرستان های شهرستان میاندوآب انجام شد. جامعه آماری این تحقیق دو گروه دختران ترک تحصیل نکرده و ترک تحصیل کرده در سال تحصیلی 90 - 89 در سه پایه متوسطه شهرستان میاندوآب هستند که تعداد دختران ترک تحصیل نکرده 4085 نفر و تعداد دختران ترک تحصیل کرده 604 بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و حجم نمونه بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه کوکران انجام پذیرفت و از هر دو گروه به تعداد 234 نفر ترک تحصیل و به همین تعداد نیز دانش آموزعادی (مشغول به تحصیل) که مجموعاًً 468 نفر بود به عنوان نمونه تصادفاً گزینش گردید. روش تحقیق حاضر علی- مقایسه ای بوده و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است برای تعیین میزان تاثیر میزان متغیرها در فرضیه ها دو گروه از دختران (مشغول به تحصیل و بازماندگان از تحصیل) مقایسه گردیدند و اطلاعات به دست آمده از طریق آمار توصیفی و استنباطی (آزمونt) مورد بررسی قرار گرفت و نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که عوامل محیطی، خانوادگی، اقتصادی، عوامل مربوط به مدرسه ی ترک تحصیل، گروه همسالان بین دانش آموزان عادی و بازمانده از تحصیل متفاوت است و این تفاوت از لحاظ آماری معنادار است یعنی عوامل ذکر شده بیشترین نقش را در ترک تحصیل دختران داشته است و همچنین اختلاف میانگین ترک تحصیل دانش آموزان براساس محیط زندگی (محیط روستایی وشهری) برابر 28/1 است که نشانگر ترک تحصیل بیشتر دانش آموزان درمحیط روستایی به محیط شهری می باشد ولی این اختلاف از لحاظ آماری معنی دار نمی باشد. یعنی محیط زندگی نقش عمده ای در ترک تحصیل دانش آموزان دختر نداشته است.

هدف این پژوهش تعیین رابطه سبک های هویت با ارتباط همسالان در بین همسالان دبیرستان های شهرستان میاندوآب می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دبیرستان های شهرستان میاندوآب با نمونه آماری 380 نفر می باشد که با روش چند مرحله ای انتخاب گردیدند. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه سبکهای هویت برزونسکی (ISI-66)، و پرسشنامه محقق ساخته ارتباط با همسالان بود. تحلیل آمارهای توصیفی و استنباطی (آزمون ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل ANOVA، آزمون t، و رگرسیون چند متغیری) با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت. نتایج نشان داد: الف- بین سبک های هویت و میزان ارتباط با همسالان رابطه معنی داری وجود دارد. ب- سبکهای هویت اطلاعاتی و سردرگم/ اجتنابی در بین دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معناداری نداشت ولی در سبک هویت هنجاری تفاوت معناداری مشاهده شد. سهم سبک های هویت در پیش بینی میزان ارتباط با همسالان با رگرسیون R=0.391، 0.153 R2 = بدست آمد که این ضریب معنی دار است.

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ی بین سلامت روانی و راهبردهای مقابله ای در جانبازان قطع نخاع شهرستان تبریز انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه جانبازان قطع نخاع شهرستان تبریز است که تعداد آنها 40 نفر می باشد. ابزارهای گردآوری اطلاعات در این تحقیق، پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ) فرم 28 سؤالی و پرسشنامه راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن است. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نمره 19 انجام شده است. برای توصیف یافته ها از فراوانی و درصد و برای آزمون فرضیه ها از ضریب رگرسیون استفاده شده است. به طور کلی نتایج تحقیق نشان می دهد که استفاده از سبک های مقابله ای «هیجان مدار» و «مسأله مدار» توسط جانبازان قطع نخاع شهرستان تبریز را نمی توان از طریق متغیرهای: سلامت روانی، اختلال جسمانی، اضطراب و اختلال در کارکرد اجتماعی آنها پیش بینی کرد و باید به دنبال عوامل دیگری به غیر از عوامل یاد شده بود. اما استفاده از این دو سبک (هیجان مدار و مسأله مدار) از طریق متغیر «افسردگی» قابل پیش بینی است.

به منظور تعیین میزان اثر بخشی مشاوره فردی و گروهی بر اساس تئوری معکوس در کاهش استرس ورزشکاران، 36 ورزشکار زن و مرد تیم های ملی در رده های و رشته های مختلف ورزشی به عنوان آزمودنی انتخاب و به صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. با استفاده از مفاهیم و روش ها و فنون مورد تاکید تئوری معکوس برای یکی از گروه های آزمایشی، مشاوره فردی و گروه آزمایشی دیگر مشاوره گروهی به کار گرفته شد. گروه سوم به عنوان گروه کنترل استفاده گردید. در این پژوهش به منظور تعیین میزان استرس ازمودنیها قبل و پس از اعمال متغیر مستقل از پرسش نامه استرس لیونل کودرون استفاده شد و پس از جمع آوری داده ها، اطلاعات حاصل با روش های آماری تحلیل واریانس یک راهه و دو راهه (ANOVA) با اندازه گیری های مکرر، آزمون تی وابسته و آزمون تعقیبی توکی با(P£0.05)مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و نتایج تحقیق نشانگر تاثیر مثبت و معنی داری در سطح کمتر از (0.001) - مشاوره فردی با استفاده از تئوری معکوس و تاثیر مثبت و معنی داری در سطح کمتر از (0.001) مشاوره گروهی در کاهش استرس ورزشکاران تیم های ملی بود. بین مشاوره فردی و مشاوره گروهی در کاهش استرس ورزشکاران تیم های ملی تفاوت معنی داری وجود نداشت.